Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2019

περίοδος Αρχαϊκή




Xάλκινη φοινικική φιάλη με ανάγλυφη παράσταση και επιγραφή στα αραμαϊκά. Από το ιερό του Διός στην Ολυμπία. Γύρω στο 600 π.Χ. (X 7941)

Στην έκτυπη ζωφόρο, η οποία περιβάλλει το αγγείο, απεικονίζονται τέσσερις ναΐσκοι με θεότητα (στους δύο γυναικείες και στους δύο ανδρικές), πλαισιωμένοι από σκηνές με θεότητες, μουσικούς και θυσία γρύπα. Το όνομα του ιδιοκτήτη στην αραμαϊκή έχει χαραχθεί στην εξωτερική πλευρά του αγγείου. Οι εισαγωγές τέτοιων αντικειμένων, πέραν των καλλιτεχνικών επιρροών πού άσκησαν, συνέβαλαν στη δημιουργία του ελληνικού αλφαβήτου.


Ήδη από τα μέσα του 8ου αι. π.Χ. κι εξής στον ελλαδικό χώρο είναι εμφανής η εισροή έργων τέχνης κατασκευασμένων στην ευρύτερη «Ανατολή», όπως φιάλες από τη Φοινίκη, χάλκινοι λέβητες με προτομές από τη Μικρά Ασία, αιγυπτιακά αγαλμάτια κ.α. Η επαφή με την Ανατολή σφράγισε την ελληνική τέχνη, ο δε 7ος αιώνας ονομάστηκε Ανατολίζουσα Περίοδος. Οι καλλιτέχνες υιοθετούν νέες πρακτικές και μοτίβα, τα οποία αφομοιώνουν με δημιουργικό τρόπο δίνοντας στα έργα τους το δικό τους προσωπικό στίγμα σε μία περίοδο έντονων πειραματισμών.
Η χαλκουργία σηματοδοτείται από την εισαγωγή των σφυρήλατων αγαλμάτων και των τεράτων της Ανατολής. Δεσπόζουν οι χάλκινοι λέβητες με προτομές γρυπών στο χείλος, με τοπικά εργαστήρια στη Σάμο και την Ολυμπία. Χάλκινα ανδρικά και γυναικεία ειδώλια κατά τη «δαιδαλική» τεχνοτροπία δείχνουν την πορεία προς την κατάκτηση της ισορροπίας στην απόδοση της δομής του ανθρώπινου σώματος. Τον 7ο αι. π.Χ. γεννιέται η μεγάλη πλαστική και διαμορφώνονται τύποι αγαλμάτων που θα επηρεάσουν και τη μικροπλαστική, όπως ο κούρος. Η ξεχωριστή ομάδα αποτελούμενη κυρίως από χάλκινα κοσμήματα ,τα λεγόμενα «μακεδονικά χαλκά», που εμφανίστηκαν τον 8ο αι. π.Χ., συνεχίζουν να παράγονται και τον 7ο αι. π.Χ.
Με τη λήξη του 7ου αι. π.Χ. η ελληνική τέχνη δείχνει την κλίση της στον ανθρωποκεντρισμό, την προβολή της προσωπικότητας του ατόμου ως συνόλου με το σώμα.
Ο 6ος αι. π.Χ. είναι εποχή μεγάλης ακμής της τέχνης. Αδιάψευστος μάρτυρας της οικονομικής ευμάρειας θεωρείται η μεγάλη αύξηση του αριθμού των χάλκινων αναθηματικών ειδωλίων και αγγείων σε πανελλήνια και τοπικά ιερά. Οι καλλιτέχνες διακρίνονται για την αχαλίνωτη φαντασία τους και την τάση για ανανέωση, που είχε ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση πληθώρας τύπων. Χαρακτηριστικό της εποχής είναι η ανάπτυξη πολλών τοπικών εργαστηρίων, το καθένα με ιδιαίτερα τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά: Αττική, Κόρινθος, Σπάρτη, Άργος, Αρκαδία, Θεσσαλία, Βοιωτία, Μακεδονία, Κέρκυρα και Βορειοδυτική Ελλάδα, Μεγάλη Ελλάδα – Σικελία κ.α.
Οι αττικές μορφές διακρίνονται για την πνευματικότητα, τις αρμονικές αναλογίες, εσωτερική ένταση και δυναμισμό, το λαμπερό χαμόγελο που ακτινοβολεί τη χαρά της ζωής. Το Άργος δείχνει προτίμηση σε μορφές με «βαριές» αναλογίες. Οι Κορίνθιοι ήταν γνωστοί χαλκουργοί και τα έργα τους, κυρίως αγγεία και σκεύη με πλαστικές λεπτομέρειες και κάτοπτρα, χαρακτηρίζονται από καθαρά περιγράμματα που ρέουν, ακρίβεια στις λεπτομέρειες, ζωηρές κινήσεις των μορφών. Η Σπάρτη υπήρξε ακμάζον κέντρο χαλκουργίας κατά τον 6ο αι. π.Χ. έως τις αρχές του 5ου αι. π.Χ. με ιδιαίτερα πρωτότυπα και ποικίλα θέματα, μορφές με πρόσωπα σοβαρά και συγκρατημένες κινήσεις. Στην Ιωνία πρωταγωνιστεί η Σάμος, η οποία ήταν μεγάλο κέντρο χαλκουργίας ήδη από τον ύστερο 8ο αι. π.Χ. κι εξής.
Γενικά τον 6ο αι. π.Χ. η παραγωγή σε χάλκινα έργα περιλαμβάνει: ειδώλια ανδρικών και γυναικείων μορφών, κούρων, αθλητών, αγροτών, ποιμένων, οπλιτών, ηνιόχων, ζώων, θεών και μυθολογικών όντων (π.χ. Σειρήνες, Κένταυροι, Γοργόνες κ.α.), πάμπολλα αγγεία και σκεύη (κρατήρες, πρόχοι, υδρίες, λεκανοειδή, λεβητοειδή κ.α.) συχνά με περίτεχνη πλαστική διακόσμηση, επίσης κάτοπτρα, όπλα και ποικιλία κοσμημάτων.

 Xάλκινη προτομή γρύπα από τη διακόσμηση λέβητα. Από το ιερό του Διός στην Ολυμπία. 7ος αι. π.Χ. (X 6159)

Τα μάτια θα ήταν ένθετα κατασκευασμένα από διαφορετικό υλικό. Αυτού του τύπου λέβητες εισήχθηκαν στον ελλαδικό χώρο από την Ανατολή τον 8ο αι. π.Χ., πιθανώς μέσω της Σάμου, αφού εκεί παράγονταν σε μεγάλους αριθμούς μέχρι και τον 7ο αι. π.Χ. Οι αρχικά σφυρήλατες προτομές γίνονται αργότερα χυτές. Οι γρύπες, μυθικά μειξογενή όντα, θεωρούνταν φύλακες των θησαυρών των Αριμασπών, μυθικού βόρειου έθνους. Αργότερα συνδέθηκαν με τη λατρεία των νεκρών.



 Κεφάλι από χάλκινο αγαλμάτιο Διός. Από το ιερό του Διός στην Ολυμπία. 520-510 π.Χ. (X 6440)

Προέρχεται από αγαλμάτιο του πατέρα των θεών και των ανθρώπων και πολιούχου της Ολυμπίας, στο μισό περίπου του φυσικού μεγέθους. Τα μάτια θα ήταν ένθετα από διαφορετικό υλικό. Το αγαλμάτιο είχε προφανώς ανατεθεί στο ιερό της Ολυμπίας από κάποιον πιστό, ίσως αθλητή-νικητή στους αγώνες ή από την πόλη του σε ανάμνηση του σπουδαίου γεγονότος και ως έκφραση ευχαριστίας. Είναι μία σπουδαία δημιουργία ενός σημαντικού εργαστηρίου χαλκοπλαστικής, πιθανώς της βορειανατολικής Πελοποννήσου.




 Xάλκινο ειδώλιο Απόλλωνος στον τύπο του κούρου. Επιγραφή στον μηρό δηλώνει ότι ήταν αφιέρωμα του Ευγειτία. Από το ιερό του Απόλλωνος στο Πτώον της Βοιωτίας. Ναξιακού εργαστηρίου. Γύρω στο 510 π.Χ. (X 7381)







Χάλκινο ειδώλιο νέου με πετεινό. Από το αρχαίο αρκαδικό ιερό του Νομίου Πανός κοντά στη Νέδα (Μπέρεκλα) της σημερινής Μεσσηνίας. Λακωνικού εργαστηρίου. 530 π.Χ. (Χ 13056)
Ο νέος φορά στεφάνι με ακτινωτά φύλλα και κρατά πετεινό, σύμβολο του ιδανικού πολεμιστή, αθλητή και εραστή εξαιτίας του αγωνιστικού πνεύματος. Δεν αποκλείεται να πρόκειται για ανάθημα αθλητή, νικητή σε αγώνες.



 Xάλκινο αγαλμάτιο κόρης-δρομέα από το ιερό του Διός στη Δωδώνη. 550-540 π.Χ. (Kαρ. 24)

Το αθλητικό, σφριγηλό σώμα ταιριάζει σε αθλήτρια δρομέας (δρομάς) και θεωρείται ότι αποδίδεται Σπαρτιάτισσα σε αγώνα δρόμου παρθένων. Τέτοιοι αγώνες μαρτυρούνται στις γραπτές πηγές. Στην Ολυμπία, κάθε τέσσερα χρόνια και σε διαφορετική ημερομηνία από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, διεξάγονταν προς τιμήν της θεά Ήρας πανελλήνιοι αγώνες δρόμου γυναικών, τα Ηραία. Οι παρθένοι έτρεχαν για μικρότερη απόσταση από εκείνη των ανδρών, φορώντας κοντό χιτώνα. Η νικήτρια λάμβανε στεφάνι ελιάς, έτρωγε από το θυσιαζόμενο ζώο και ανέθετε ενεπίγραφη εικόνα της στο ναό της Ήρας.



Χάλκινο ειδώλιο ιθυφαλλικού Σειληνού που χορεύει εκστασιασμένος. Από το ιερό του Διός στη Δωδώνη. Κορινθιακού εργαστηρίου. 540-530 π.Χ. (Kαρ. 22).



Χάλκινο ειδώλιο οπλίτη. Από το ιερό του Απόλλωνος Κορύθου στο Λογγά Μεσσηνίας. 550-525 π.Χ. (Χ 14789)

Φορά κορινθιακό κράνος, θώρακα και βραχύ χιτώνα, ταινίες στο δεξί χέρι, περικνημίδες. Στο αριστερό χέρι θα κρατούσε ασπίδα, από την οποία σώζεται μόνο η λαβή, και στο δεξιό δόρυ. Κρίνοντας από τα άλλα ευρήματα στην περιοχή και την επωνυμία του Απόλλωνα, ετυμολογικά συνδεόμενη με την ομηρική λέξη κόρυς (=περικεφαλαία), ο θεός πρέπει να λατρευόταν εκεί για την πολεμική του υπόσταση.


Χάλκινο ενεπίγραφο ειδώλιο ταύρου. Από το ιερό των Καβείρων στη Boιωτία. 600-550 π.Χ. (Χ 10555)
Η εγχάρακτη επιγραφή στη ράχη του τετραπόδου ταυτίζει το έργο με ανάθημα. Οι ταύροι αποτελούσαν την πολυπληθέστερη ομάδα των προσφορών των πιστών στο συγκεκριμένο ιερό και ίσως λειτουργούσαν ως υποκατάστατα των δαπανηρότερων θυσιών βοοειδών. Η μυστηριακή λατρεία τoυ Καβείρου και του Παιδός στη Βοιωτία σχετιζόταν με τους νέους, οι οποίοι υποβάλλονταν σε δοκιμασία προκειμένου να αποκτήσουν γονιμότητα και ρώμη, τις κύριες αρετές ενός άνδρα.



Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας http://www.tapantareinews.gr, για περισσότερη ενημέρωση. Εγγραφείτε - SUBSCRIBE: http://bit.ly/2lX5gsJ Website —►http://bit.ly/2lXX2k7 SOCIAL - Follow us...: Facebook...► http://bit.ly/2kjlkot   









Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Δημοφιλείς κατηγορίες

...
Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες του blog μας

Whatsapp Button works on Mobile Device only