Σάββατο 23 Μαΐου 2020

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ





Α. Το ιστορικό πλαίσιο Ο ι εξελίξεις του Γ' Ιερού πολέμου και η πρόσκληση των Αλευαδών της Λάρισας προς τον Φίλιππο Β" έφεραν το μακεδόνα βασιλιά προς Νότο, δίνοντάς του τη δυνατότητα να αναδείξει για πρώτη φορά τη μακεδονική δύναμη σε μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές δυνάμεις της Ελλάδας προλειαίνοντας το έδαφος για την πλήρη επικράτηση των Μακεδόνων σε ολόκληρη την ελλαδική χερσόνησο και αργότερα, με τον Αλέξανδρο, σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο και την ενδοχώρα της μέχρι τον Ινδικό ωκεανό. Στη Θεσσαλία ο Φίλιππος αναλαμβάνοντας την αρχιστρατηγία των θεσσαλικών στρατευμάτων το 352 π.Χ. και εδραιώνοντας τη θέση του μετά τη νίκη κατά των Φωκέων στο Κρόκιον πεδίον, καταλύει την τυραννίδα του Λυκόφρονα και του Πειθολάου στις Φερές αφήνοντας την πόλη να επιλέξει ανάμεσα στην αυτονομία της ή την ένταξή της στο θεσσαλικό Κοινό. Καταστρέφει την Τρίκκη και τη Φαρκαδόνα που βρισκόταν σε πόλεμο με την Πέλιννα, ενώ την ίδια περίοδο καταλύεται και η τυραννίδα στην Κραννώνα. Αποσπά από το θεσσαλικό Κοινό την Περ(ρ)αιβία και τη Μαγνησία, εγκαθιστά μακεδονικές φρουρές στις Παγασές και σε οχυρές θέσεις στη Μαγνησία, και στέλνει μακεδόνες αποίκους στους Γόμφους, που έγινε πόλη ανεξάρτητη με το όνομα Φιλιππόπολις. Η είσπραξη φόρων από τα θεσσαλικό λιμάνια και τις αγορές και η παρουσία των μακεδονικών φρουρών συνετέλεσε στη δημιουργία κατά τα επόμενα χρόνια ενός αντιφιλιππικού ρεύματος σε αρκετές θεσσαλικές πόλεις, προς αντιμετώπιση του οποίου ο Φίλιππος άλλοτε ενήργησε κατασταλτικά και άλλοτε έδωσε υποσχέσεις. Με το τέλος του Γ" Ιερού πολέμου (346 π.Χ.) η απομάκρυνση των μακεδονικών φρουρών από τη Μαγνησία, η παραχώρηση στους Θεσσαλούς της νοτιότερης περιοχής έως τις Θερμοπύλες και η άσκηση ήπιας πολιτικής του Φιλίππου προς τους Θεσσαλούς έδωσαν τα περιθώρια δημιουργίας νέων τυραννιών στις Φερές αλλά και στη Λάρισα με το «μεσίδιο άρχοντα» Σίμο (345 π.Χ.), αυτή τη φορά μάλιστα με την ενθάρρυνση των Αλευαδών. Προς αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής ο Φίλιππος επενέβη ως ελευθερωτής εναντίον όλων των τυραννικών καθεστώτων εξορίζοντας τους τυράννους και όσους τους υποστήριζαν. Απέσπασε από την επικυριαρχία των Θεσσαλών τους Μάγνητες, τους Αχαιούς, τους Μαλιείς, τους Οιταίους, τους Αινιάνες και τους Δόλοπες. Παράλληλα εγκατέστησε εκ νέου μακεδονική φρουρά στις Φερές και στις πόλεις κυβερνήσεις με πρόσωπα της απολύτου εμπιστοσύνης του. Τέλος το 342 π.Χ., χωρίς να ενσωματώσει τη Θεσσαλία στο μακεδονικό βασίλειο, ο Φίλιππος υποχρέωσε τους Θεσσαλούς να τον εκλέξουν άρχοντα του Κοινού τους, νομιμοποιώντας με τον τρόπο αυτό τις επεμβάσεις του στις θεσσαλικές υποθέσεις και ελέγχοντας απόλυτα τις ψήφους τους στην Αμφικτυονία. Η είδηση του θανάτου του Φιλίππου στις Αιγές δημιούργησε ελπίδες σε πολλές πόλεις για την αποτίναξη της μακεδονικής κυριαρχίας. Στη Θεσσαλία παρατηρήθηκαν σημαντικές αντιδράσεις και οι φιλομακεδονικές κυβερνήσεις έχασαν την εξουσία τους.


 Η άμεση και αποφασιστική στάση του Αλεξάνδρου Τ', που διαδέχθηκε τον πατέρα του Φίλιππο (336 π.Χ.), έφερε για το μακεδόνα βασιλιά τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ο Αλέξανδρος εισήλθε στη Θεσσαλία από μια διάβαση της Όσσας αποφεύγοντας τους Θεσσαλούς που φύλαγαν τα Τέμπη. Κάλεσε τους θεσσαλούς ευγενείς, οι οποίοι ήταν φίλοι του Φιλίππου και είχαν ήδη παραγκωνιστεί, να θυμηθούν τη μεταξύ τους συγγένεια, αφού προέρχονταν από τον Ηρακλή, την κοινή τους καταγωγή από τον Αχιλλέα και αναφέρθηκε στην ήπια πολιτική του πατέρα του απέναντι τους και στην απομάκρυνση των τυράννων από τις Φερές. Οι Θεσσαλοί τον αναγνώρισαν άρχοντα του Κοινού τους, όπως και τον Φίλιππο, και «ηγεμόνα» της Συμμαχίας της Κορίνθου. Το παράδειγμα των Θεσσαλών ακολούθησαν οι Μαλιείς και άλλα φύλα βόρεια των Θερμοπυλών, πράγμα που διευκόλυνε 11 τον Αλέξανδρο να φθάσει γρήγορα στις Θερμοπύλες, όπου αναγνωρίστηκε από το συνέδριο των Αμφικτυόνων ηγεμόνας των Ελλήνων. Μετά τη διάβαση του Αλεξάνδρου διά μέσου της Θεσσαλίας, με σταθμούς το Αιγίνιον και την Πέλιννα, προχωρώντας νοτιότερα με σκοπό να υποτάξει την επαναστάτημένη πόλη των Θηβών (335 π.Χ.), η Θεσσαλία συμμετέχει στη μεγάλη εκστρατεία του Αλεξάνδρου στην Ασία (334 π.Χ.) με 1.800 ιππείς. Ο θάνατος του Αλεξάνδρου το 323 π.Χ. ξεσήκωσε και πάλι τις ελληνικές πόλεις, που με πρωτεργάτιδα την Αθήνα συνήψαν συμμαχία εναντίον των Μακεδόνων.


 Δημητριάδα. Γραπτή επιτύμβια στήλη του Μούσιδος.

 Οι Θεσσαλοί, εκτός της Πέλιννας, συμμετείχαν στη συμμαχία των Ελλήνων μετά από κάποιους ενδοιασμούς. Στο θεσσαλικό ιππικό οφειλόταν η επιτυχία των συμμάχων στην πρώτη φάση του Λαμιακού πολέμου (322 π.Χ.). Η ενίσχυση όμως των μακεδονικών δυνάμεων του Αντιπάτρου με εκείνες του Κρατερού και η μεταφορά του πολέμου στη Θεσσαλία κατέληξε στη νίκη των Μακεδόνων στη μάχη της Κραννώνος και στην οριστική διάλυση της συμμαχίας. Η κατάληψη ορισμένων θεσσαλικών πόλεων από τον Αντίπατρο ήταν αρκετή για να επιβάλει όλους τους όρους του κατά τις διαπραγματεύσεις της ειρήνης. Μία από τις σημαντικότερες για τη Θεσσαλία πράξεις κατά την περίοδο της διεκδίκησης του μακεδονικού θρόνου από τους διαδόχους του Αλεξάνδρου ήταν η ίδρυση από τον Δημήτριο Πολιορκητή της Δημητριάδος (294-292 π.Χ.) στη θέση των Παγασών, παλαιού επινείου των Φερών.




 Η πόλη ιδρύθηκε με συνοικισμό όλων σχεδόν των πόλεων της Μαγνησίας (γνωρίζουμε τα ονόματα δεκαπέντε πόλεων) και ουσιαστικά ήλεγχε ολόκληρη τη Μαγνησία και τα Τέμπη. Είχε βασιλικά ανάκτορα και λιμάνι για τον πολεμικό στόλο των Μακεδόνων. Αργότερα, ο Αντίγονος Γονατάς, γιος του Δημητρίου, έφερε στη Δημητριάδα τα οστά του πατέρα του και τα έθαψε στο ηρώο των αρχηγετών της πόλης. Η Δημητριάς εξελίχθηκε κατά το 2ο αι. π.Χ. σε κοσμοπολίτικο κέντρο, όπου ζούσαν ξένοι από πολλά μέρη του αρχαίου κόσμου. Μετά από ένα σύντομο χρονικό διάστημα, οπότε η Θεσσαλία κατακτάται από τον Λυσίμαχο (285 π.Χ.), ο Αντίγονος Γονατάς, που διατήρησε στην κατοχή του τη Δημητριάδα, γίνεται βασιλιάς της Μακεδονίας το 279 π.Χ. Το ίδιο έτος, λίγους μήνες πριν, η Θεσσαλία και η Μακεδονία είχαν υποστεί τις επιπτώσεις της διέλευσης των Γαλατών που κινήθηκαν προς τη Θράκη. Η επιδρομή των Γαλατιύν στην ελληνική χερσόνησο σηματοδότησε την κυριαρχία των Αιτωλών στη Δελφική Αμφικτυονία (277 π.Χ.) και την ενεργότερη ανάμειξή τους στις θεσσαλικές υποθέσεις τα επόμενα χρόνια. Η πλήρης επικράτηση του Αντιγόνου Γόνατά στη Θεσσαλία επιτυγχάνεται το 276 π.Χ. με κάποια προσωρινά προβλήματα, όταν το 275/4 π.Χ. το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας και η Θεσσαλία περιήλθαν στην κυριαρχία του Πύρρου. Η Θεσσαλία κάτω από την κυριαρχία του Αντιγόνου Γόνατά επανήλθε στο καθεστώς που είχε καθιερώσει ο Φίλιππος Βλ Οι πόλεις δεν έχασαν την αυτονομία τους, αλλά ο μακεδόνας βασιλιάς ασκούσε την ύψιστη εξουσία του ηγεμόνα των Θεσσαλών. Η αύξηση των ψήφων των Αιτωλών στη Δελφική Αμφικτυονία, από 11 σε 14, τη χρονιά του θανάτου του Δημητρίου Β' και της ανόδου στο θρόνο της Μακεδονίας του Αντιγόνου Δώσωνα (229 π.Χ.) κάνει πολύ πιθανή την υπόθεση των ιστορικών ότι είτε ολόκληρη η Θεσσαλία αποσκίρτησε από τη μακεδονική κυριαρχία είτε ότι οι Αιτωλοί έγιναν κύριοι της Θεσσαλιώτιδος, της Εστιαιώτιδος και της Περ(ρ)αιβίας και οι ψήφοι των περιοχών αυτών προστέθηκαν σε εκείνες των Αιτωλών. Η νίκη του Αντιγόνου Δώσωνα κατά των Αιτωλών το 228 π.Χ. είχε ως αποτέλεσμα την επιστροφή της Θεσσαλίας υπό τη μακεδονική κυριαρχία (εκτός πιθανώς της Αχάί'ας Φθιώτιδος), ενώ η διατήρηση των θεσσαλικών ψήφων από τους Αιτωλούς είναι πιθανό να οφειλόταν στους φιλοαιτωλούς θεσσαλούς εξόριστους. Η άνοδος του Φιλίππου Ε' στο θρόνο της Μακεδονίας το 221 π.Χ. αποτελεί για τη Θεσσαλία την έναρξη μιας μακράς περιόδου πολεμικών συγκρούσεων στο έδαφος της μεταξύ των αιτωλικών και των μακεδονικών δυνάμεων αρχικά, έως την πλήρη επικράτηση των Ρωμαίων. Οι συνέπειες των πολεμικών αυτών επιχειρήσεων ήταν ολέθριες για τις θεσσαλικές πόλεις από τις οποίες άλλες πολιορκήθηκαν και καταλήφθηκαν και σε ορισμένες περιπτώσεις καταστράφηκαν από τις αντιμαχόμενες δυνάμεις. 12 Η επιδρομή των Αιτωλών στη Θεσσαλία και το Δίον (219 π.Χ.) και η διαρκής αιτωλική απειλή εναντίον της Δημητριάδος με την κατοχή των Φθιωτίδων Θηβών οδήγησε τον Φίλιππο (217 π.Χ.) στην πολιορκία, την κατάληψη και τον εξανδραποδισμό των κατοίκων της πόλης, καθώς και την ταυτόχρονη δημιουργία στην ίδια θέση μιας αποικίας με το όνομα Φιλιππόπολις.





 Με το τέλος του Α' Μακεδονικού πολέμου (ειρήνη της Φοινίκης, 205 π.Χ.), ο Φίλιππος Ε' μπόρεσε να επιβάλει τους όρους του και να ανακτήσει όλες τις περιοχές της Θεσσαλίας, μέρος των οποίων κατείχαν προηγουμένως οι Αιτωλοί. Το 199 π.Χ. ο βασιλιάς των Αθαμάνων Αμύνανδρος, αφού είχε εγκαταλείψει την πρόσφατη φιλία του με τον Φίλιππο Ε', μαζί με τους Αιτωλούς κατέστρεψε το Κερκίνιον κοντά στη λίμνη Βοιβηίδα και τις Χυρετίες στην Περ(ρ)αιβία, ενώ) η Μάλλοια παραδόθηκε μόνη της. Η άμεση αντίδραση του Φιλίππου Ε' έφερε αποτελέσματα, αφού μετά μια νίκη του επί των Αιτωλιόν κοντά στη Φαρκαδόνα, τα εχθρικά στρατεύματα αποσύρθηκαν από τη Θεσσαλία. Ο μακεδόνας βασιλιάς μετά από μια αποτυχημένη προσπάθεια να καταλάβει με πολιορκητικές μηχανές τους Θαυμακούς αναχώρησε για τη Μακεδονία. Οι εχθροπραξίες της επόμενης χρονιάς μεταξύ του Φιλίππου Ε' και τιυν ρωμαϊκοόν στρατευμάτων υπό τον Φλαμινίνο ήταν καθοριστικές για την τελική έκβαση του Β' Μακεδονικού πολέμου με την ήττα του Φιλίππου στις Κυνός Κεφαλές. Το 198 π.Χ. η ήττα του Φιλίππου Ε" από τον Φλαμινίνο στον A ojo ποταμό οδήγησε το μακεδόνα βασιλιά σε υποχώρηση διά μέσου της Θεσσαλίας. Η τακτική της καμένης γης που ακολούθησε ο Φίλιππος Ε' είχε ως αποτέλεσμα την ολοκληρωτική καταστροφή των Θεσσαλικών πόλεων Φακίου, Πειρασίας, Ευυδρίου, Ερέτριας και Παλαιοφαρσάλου, ενώ οι κάτοικοί τους εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους. Από τις Φερές, των οποίων τις πύλες βρήκε κλειστές, αναχοορησε για τη Μακεδονία διά μέσου της Αάρισας και των Τεμπών. Στο πέρασμά του από τη Θεσσαλία άφησε μακεδονική φρουρά 2.000 στρατιωτών στη Φαλώρεια και πιθανώς στο Αιγίνιον. Η είδηση της ήττας του Φιλίππου Ε" στον Αώο διήγειρε τους Αιτωλούς να δραστηριοποιηθούν και με ένα ευέλικτο απόσπασμα μέσα σε λίγες ημέρες ξεκινώντας από τη Μακρακώμη έφθασαν μέχρι τη Μητρόπολη, λεηλατιόντας στο πέρασμά τους κάθε πόλη και κώμη που συναντούσαν. Οι μόνες πόλεις που απέκρουσαν τους Αιτωλούς ήταν η Μητρόπολη και η Καλλίθηρα. Μετά τη μάχη στον Αώο ο Φλαμινίνος συναντήθηκε με το βασιλιά της Αθαμανίας Αμύνανδρο, ο οποίος είχε εν τω μεταξύ καταλάβει τους Γόμφους και είχε περιλάβει στο στρατό του μεγάλο αριθμό ηπειρωτών στρατιωτών

Επιτύμβια στήλη από τη Φάλαννα.

. Ο ρωμαίος στρατηγός εισβάλλοντας στη Θεσσαλία κατέλαβε, λεηλάτησε και έκαψε τη Φαλώρεια, εν<ύ το Αιγίνιον δεν το πείραξε. Στο Αιγίνιον δέχθηκε πρέσβεις από τη Μητρόπολη και το Κιέριον, οι οποίοι του ανακοίνωσαν την υποταγή των πόλεοόν τους. Στη συνέχεια, αφού έκανε ένα σταθμό στους Γόμφους αναμένοντας στρατιωτικά εφόδια, κατευθύνθηκε στον Άτραγα τον οποίο κατέλαβε μετά από πολιορκία και γενναία άμυνα της εκεί μακεδονικής φρουράς. Η χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα διάσκεψη του Φλαμινίνου, των Αιτωλών και του Αμυνάνδρου με τον Φίλιππο Ε' στη Νίκαια και το Θρόνιον της Λοκρίδος (198 π.Χ.) κατέστησε σαφές ότι οι διαφορές των θέσεων τιον αντιπάλων θα λύνονταν μόνο με πολεμική αναμέτρηση. Την άνοιξη του 197 π.Χ. τα στρατεύματα του Φλαμινίνου κινήθηκαν προς τις Φθιώτιδες Θήβες με σκοπό να τις καταλάβουν και να απειλήσουν άμεσα τη Δημητριάδα. Ο Φίλιππος στο μεταξύ κινήθηκε γρήγορα προς την περιοχή των Φεριύν. Αφού για μερικές ημέρες τα αντίπαλα στρατεύματα κινήθηκαν μεταξύ Φεριόν και Σκοτούσας χωρίς να συγκρουστούν, δίνοντας συγχρόνως μαθήματα τακτικών κινήσεων, τελικά αντιπαρατάχθηκαν στη λοφώδη περιοχή των Κυνός Κεφαλών. Η μάχη, αρχικά αμφίρροπη, κατέληξε σε μεγάλη νίκη του Φλαμινίνου που ανάγκασε τον Φίλιππο να οδηγήσει τους υπόλοιπους στρατιώτες του προς τα Τέμπη. Οι Αιτοολοί εισέβαλαν προποι στο στρατόπεδο των Μακεδόνιυν και το λεηλάτησαν.
Επιτύμβια στήλη από τη Φάλαννα.

 Ο Φλαμινίνος μόλις είχε φθάσει στη Αάρισα, όταν δέχθηκε απεσταλμένους του Φιλίππου που του ζήτησαν την άδεια να θάψουν τους νεκρούς και του ανακοίνωσαν ότι ο μακεδόνας βασιλιάς ήταν έτοιμος να συζητήσει για τη σύναψη ειρήνης. Ο Φλαμινίνος έκανε δεκτά και τα δύο αιτήματα. 13 Μετά τη μάχη στις Κυνός Κεφαλές οι Ρωμαίοι επέβαλαν τους όρους τους στην οργάνωση των ελληνικών κρατών, όπως φάνηκε με τη διακήρυξη της ελευθερίας των Ελλήνων στα "Ισθμια το 196 π.Χ., σύμφωνα με την οποία αποχωρίστηκε η Περ(ρ)αιβία και η Μαγνησία από την ανεξάρτητη Θεσσαλία, σχηματίζοντας τρία ξεχωριστά Κοινά, των Περ(ρ)αιβών, των Μαγνήτων και των Θεσσαλών, τα οποία κόβουν δικά τους νομίσματα. Η Δολοπία έμεινε ανεξάρτητη, αλλά προσχώρησε στην Αιτωλική πλέον Συμπολιτεία. Η Αχαΐα Φθιώτις παρέμεινε ως ένα μέρος της Θεσσαλίας με την εξαίρεση των Φθιωτίδων Θηβών και της Φαρσάλου, η τύχη των οποίων θα καθοριζόταν από τη Σύγκλητο. Το 194 π.Χ. ο Φλαμινίνος περιοδεύει στη Δημητριάδα και τη Θεσσαλία, όπου διώχνει τα φιλομακεδονικά στοιχεία και εγκαθιστά ολιγαρχικές κυβερνήσεις. Οι Αιτωλοί, δυσάρεστημένοι από το περιεχόμενο της διακήρυξης και μη έχοντας κερδίσει τα αναμενόμενα, αποφασίζουν το 193 π.Χ. να στραφούν κατά των Ρωμαίων και να καλέσουν στην Ελλάδα τον Αντίοχο Γ' της Συρίας. Ο Αντίοχος έρχεται στη Θεσσαλία το 192 π.Χ. και με τη βοήθεια των Αιτωλών και του Αμυνάνδρου της Αθαμανίας, αφού έγινε κύριος της Δημητριάδος, κερδίζει χωρίς αντίσταση τη μία πόλη μετά την άλλη στο εσωτερικό της Θεσσαλίας. Το 191 π.Χ. ο Φίλιππος Ε" μαζί με τους Ρωμαίους επεμβαίνουν με επιτυχία και καταλαμβάνουν το Φάκιον, τη Φαϋττό και τον Άτραγα και στην περιοχή της Περ(ρ)αιβίας τις Χυρετίες και το Ερικείνιον. Ακόμη, περιέρχονται στις συνασπισμένες δυνάμεις των Ρωμαίων και των Μακεδόνων το Αιγίνιον, οι Γόμφοι, η Τρίκκη, η Σιλάνα, η Μάλλοια, η Μελίβοια, η Φαλώρεια, το Πελινναίον και το Λιμναίον, καθώς επίσης η Πρόερνα και οι Θαυμακοί.

Δημητριάδα. Γραπτή επιτύμβια στήλη του Στρατονίκου.
 Τέλος, παραδόθηκαν το Κιέριον, η Μητρόπολη, η Φάρσαλος, η Σκοτούσα και οι Φερές. Ο Φίλιππος κατέλαβε την Αθαμανία και ο Αμύνανδρος διέφυγε στην Αμβρακία. Με το τέλος του Αντιοχικού πολέμου, στη μάχη των Θερμοπυλών, ο Φίλιππος Ε" επιστρέφοντας προς τη Δημητριάδα κατέλαβε αρκετές παραλιακές πόλεις και έγινε κύριος της εγκαταλελειμμένης από τους «Σύρους» και τους Αιτωλούς Δημητριάδος. Ο Μαγνητάρχης Ευρύλοχος προτίμησε να αυτοκτονήσει παρά να παραδοθεί στον Φίλιππο. Ο μακεδόνας βασιλιάς προχώρησε στη συνέχεια προς τη Δολοπία και αργότερα στην Περ(ρ)αιβία, όπου κατέλαβε τις λίγες πόλεις που κρατούσαν ακόμη οι Αιτωλοί. Τα μεγάλα κέρδη του Φιλίππου Ε" μέσα στη Θεσσαλία, μετά το τέλος του Αντιοχικού πολέμου, οδήγησαν τους Θεσσαλούς σε συμμαχία με τον Ευμένη Β" της Περγάμου και το χειμώνα του 186/5 π.Χ. απέστειλαν πρέσβεις στη Ρώμη μαζί με τους Περγαμηνούς, τους Περ(ρ)αιβούς, τους Αθαμάνες για να διαμαρτυρηθούν για τις αρπαγές εδαφών τους από τον Φίλιππο. Η Ρώμη έστειλε μια επιτροπή συγκλητικών που συναντήθηκαν στα Τέμπη με τον Φίλιππο το 185 π.Χ. Οι ρωμαίοι επίτροποι απαίτησαν από το μακεδόνα βασιλιά να περιοριστεί στα αρχαία σύνορα της Μακεδονίας, απαίτηση που δεν εφαρμόστηκε εξ ολοκλήρου, αφού ο Φίλιππος παρέμεινε στη Δημητριάδα και σε ορισμένες άλλες οχυρές θέσεις της Μαγνησίας και κράτησε μέρος της Δολοπίας και της Αχάίας Φθιώτιδος. Μετά το θάνατο του Φιλίππου Ε" (179 π.Χ.) η Ρώμη στέλνει και στη Θεσσαλία δύο επιτροπές συγκλητικών (173 και 172 π.Χ.), οι οποίοι ασχολούνται με την επίλυση συνοριακών διαφορών μεταξύ των πόλεων απομακρύνοντας έτσι τον κίνδυνο εμφύλιων συρράξεων και αναθερμαίνοντας ταυτόχρονα τον αντιμακεδονικό ζήλο. Αποτέλεσμα των διπλωματικών αυτών ενεργειών της Ρώμης ήταν η συνάντηση του Περσέως και του Q. Marcius Philippus το 172 π.Χ. Η τελική σύγκρουση της Ρώμης με τον Περσέα στη μάχη της Πύδνας (168 π.Χ.) είχε ως αποτέλεσμα να αποκτήσει η Θεσσαλία και πάλι ορισμένα από τα τμήματά της που κατείχε ο Περσέας, η Μαγνησία να ξαναβρεί την ελευθερία της γύρω από τη Δημητριάδα και η Δολοπία, της οποίας η επανάσταση κατεστάλη το 174 π.Χ., να ανακτήσει την ελευθερία της. Μετά το τέλος του Αχαϊκού πολέμου (146 π.Χ.), που σηματοδότησε την εδραίωση της ρωμαϊκής κυριαρχίας στην ελληνική χερσόνησο, οι Θεσσαλοί έλαβαν ως αμοιβή από τους Ρωμαίους, για την ουδέτερη στάση που τήρησαν, την ενσωμάτωση της Περ(ρ)αιβίας. Κατά τον Α" Μιθριδατικό πόλεμο (88-85 π.Χ.), ο Μητροφάνης, ναύαρχος του βασιλιά του Πόντου Μιθριδάτη ΣΤ", καταστρέφει τη Μαγνησία και τη Δημητριάδα. Σε σχέση με το περιστατικό αυτό έχει υποστηριχθεί τελευταία ότι οι Δημητριείς για να αντιμετωπίσουν την επιδρομή 14 αυτή έσπευσαν να επισκευάσουν βιαστικά τα τείχη της πόλης χρησιμοποιώντας ως οικοδομικό υλικό τις γραπτές επιτύμβιες στήλες του νότιου νεκροταφείου της Δημητριάδος, οι οποίες βρέθηκαν από τον Α. Αρβανιτόπουλο κατά την ανασκαφή των πύργων του τείχους της αρχαίας πόλης. Με την άφιξη του Σύλλα προς αντιμετώπιση της κατάστασης (87 π.Χ.), η Θεσσαλία αναγκάστηκε να συνεισφέρει στο ρωμαϊκό στρατό χρήματα, εφόδια αλλά και άνδρες. Μετά το τέλος του πολέμου η Θεσσαλία υπήχθη κατά πάσα πιθανότητα στη διοίκηση της επαρχίας της Μακεδονίας και επεβλήθη φόρος στις πόλεις της.



Κοινόν Μακεδόνων Νόμισμα με τον Αλέξανδρο να δαμάζει τον Βουκεφάλα Museum of Fine Arts, Boston

 Η Μαγνησία μάλλον έμεινε εκτός επαρχίας και οι πόλεις του Κοινού διατήρησαν την αυτονομία τους. Πολεμικές επιχειρήσεις διεξήχθησαν στο έδαφος της Θεσσαλίας κατά τη διάρκεια του ρωμαϊκού εμφύλιου πολέμου. Το 48 π.Χ. και ενώ οι αρχές του Κοινού των Θεσσαλών είχαν αποφασίσει ότι οι θεσσαλικές πόλεις θα βρίσκονταν με το μέρος του Πομπηίου, ο οποίος είχε ήδη στρατολογήσει θεσσαλούς στρατιώτες και ιππείς, ο Ιούλιος Καίσαρ εισβάλλει στη Θεσσαλία και πολιορκεί τους Γόμφους. Η πόλη, πιστή στην απόφαση του θεσσαλικού Κοινού, αντιστάθηκε σθεναρά στην πολιορκία, όχι όμως για πολύ. Σε μερικές ημέρες η πόλη καταλαμβάνεται και λεηλατείται.



Η γειτονική πόλη της Μητρόπολης μαθαίνοντας το πάθημα των Γομφέων, υποδέχεται με ανοικτές πύλες τον Καίσαρα. Η μία μετά την άλλη οι θεσσαλικές πόλεις προσχώρησαν στον Καίσαρα. Μετά τη μάχη των Φαρσάλων, που έκρινε το αποτέλεσμα του πολέμου ανάμεσα στον Καίσαρα και τον Πομπήιο, ο Καίσαρ ως νικητής άφησε ελεύθερους τους Θεσσαλούς και παραχώρησε ατέλεια στις πόλεις τους. Με την έναρξη των αυτοκρατορικών χρόνων (27 π.Χ.) και τις διοικητικές μεταρρυθμίσεις του Αυγούστου η Θεσσαλία υπάγεται στην επαρχία της Αχαΐας. ΜΠΑΜΠΗΣ Γ. ΙΝΤΖΕΣΙΛΟΓΛΟΥ




Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Δημοφιλείς κατηγορίες

...
Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες του blog μας

Whatsapp Button works on Mobile Device only