Στην κορυφή του Αιγαίου πελάγους, στα καθάρια νερά του, μακριά από τις έννοιες που ταλανίζουν το σύγχρονο άνθρωπο, βρίσκεται το καταπράσινο νησί της Θάσου. Ριζωμένο στον κόλπο της Καβάλας απολαμβάνει το δροσερό αεράκι, ακούγοντας τα κρυφά μηνύματα που ταξιδεύουν πάνω στις ράχες των κυμάτων, σταλμένα από τα άλλα νησιά που ζηλεύουν τη μοναξιά του, και δεν αποδέχεται τους τρελούς ρυθμούς των πόλεων. Απέχει μόλις 1,5 ώρα από τα λιμάνια της Καβάλας και της Κεραμωτής, αντίστοιχα. Είκοσι λεπτά πριν δέσει το πλοίο στο λιμάνι του Πρίνου, σας υποδέχονται οι εντυπωσιακές πλωτές εγκαταστάσεις άντλησης πετρελαίου. Μια εικόνα σουρεαλιστικής ομορφιάς συντίθεται όταν τα παιχνιδιάρικα δελφίνια και τα σμήνη των γλάρων επιδεικνύουν τις αθλητικές τους ικανότητες ως αντάλλαγμα στη γενναιόδωρη προσφορά μπισκότων, με φόντο καΐκια και βιομηχανικές φλόγες που βγαίνουν αναπάντεχα από τη θάλασσα.
+3.jpg)
Το κατάλευκο μάρμαρο, ο χαλκός, ο μόλυβδος, ο άργυρος, ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος και ο χρυσός, σε συνδυασμό με τα πλούσια δάση και τις καλλιέργειες, οδήγησαν τη διαδρομή του νησιού στους ιστορικούς χρόνους. Διασχίζοντας τους κατάφυτους ορεινούς όγκους και την παραλιακή περίμετρο, δεν είναι δύσκολο να εντοπίσετε τα αχνάρια που άφησε η γονιμότητα στο νησί. Ελιές, πεύκα, πλατάνια, έλατα, φλαμουριές, κέδρα, κρανιές και άλλα ήμερα και άγρια δένδρα καλύπτουν τους μικρούς κάμπους μέχρι τις κορφές των βουνών. Η ξυλεία αποτελεί ένα από τα κύρια εισοδήματα των 14.000 περίπου κατοίκων, όπως και η εξόρυξη μαρμάρου, ο τουρισμός, το λάδι, οι ελιές, το μέλι κ.ά. Οι κατάφυτες εκτάσεις, με την πλούσια βλάστηση, φιλοξενούν υπομονετικούς μελισσοκόμους, προσφέρουν καταφύγιο σε κοπάδια κτηνοτρόφων, γεννούν πρώτη ύλη για τα παραδοσιακά προϊόντα του νησιού, τα οποία βρίσκεις ακόμα και στα κιόσκια ορεινών χωματόδρομων: πλούσιο μέλι, καρυδάκι και σύκο γλυκό, πυκνό λάδι και γευστικές ελιές (μαύρες θρούμπες και πράσινες «φλαστάδες»). Είναι οι ίδιες εκτάσεις από τις οποίες πέρασαν φυλές, άνθισε η δημοκρατία και λειτούργησαν οι μύστες των Καβειρίων μυστηρίων της διπλανής Σαμοθράκης. Στο όμορφο νησί της Μακεδονίας ανιχνεύει κανείς μορφές αλλόκοτα συνδυασμένες. Μεγάλοι ποιητές, όπως ο Αριστοφάνης, ο Μένανδρος, ο Αρχίλοχος κ.ά. εξύμνησαν τις ομορφιές και κυρίως το «Θάσιο οίνο», που όλοι οι άρχοντες του αρχαίου κόσμου εκτιμούσαν. Διοικητικά η Θάσος υπάγεται στην περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης, ενώ έδρα του νησιού είναι ο Λιμένας.
ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ
Η Θάσος είναι ορεινός τόπος, αλλά η πρόσβαση είναι εύκολη χάρη στους δασικούς δρόμους, ενώ τη χαρακτηρίζουν πλούσιοι κάμποι με ελαιόδεντρα. Πάντα η ιστορία και οι ομορφιές της ήταν συνδεδεμένες με τον υπόγειο και υπέργειο πλούτο της. Από την αρχαιότητα ήταν γνωστή για το πλούσιο υπέδαφός της σε σίδηρο, χρυσό και για το κατάλευκο μάρμαρό της. Το νησί βρίσκεται απέναντι από τις ακτές της Ανατολικής Μακεδονίας και η ακτογραμμή της φτάνει τα 115 χλμ. Το πευκόφυτο νησί απλώνεται σε 379 τ. χλμ., στα οποία συνδιαλέγονται γαλήνιες παραλίες με τολμηρά βουνά, λεβάντα με μοναδικά είδη ελάτου, θαλασσινοί άνεμοι με μουσικές ποταμίσιες, τουριστικά θέρετρα με χωριά χωρίς ρεύμα, αρχαίο θέατρο με μουσείο μοντέρνας γλυπτικής. Όμως, το ορεινό φυσικό θαύμα της Θάσου λέγεται Υψάριο με ύψος 1.200 μ. Ανεβαίνοντας προς την κορυφή, με την απίστευτη θέα στα γύρω παράλια, μια λέξη μόνον υπάρχει για το αίσθημα που σε κυριεύει: δέος. Απαλές κορυφογραμμές, γεμάτες σπάνια είδη αγριόπευκου απλώνονται αγκαλιασμένες κάτω από τους δασικούς δρόμους που διασχίζεις. Αετοί και γεράκια απολαμβάνουν, πετώντας ψηλά, το ίδιο θέαμα. Με σημαία το Υψάριο, η Θάσος παρελαύνει ανά τους αιώνες σκορπώντας γλυκούς, πρωτάκουστους ήχους φτιαγμένους από το θρόισμα των φύλλων, τον παφλασμό των κυμάτων, το βόμβο των μελισσών και το μαγευτικό κελάιδισμα των αηδονιών που αφθονούν στις πλαγιές και τις λαγκαδιές, κρατώντας συντροφιά τα καθαρά νερά που κυλούν γάργαρα όλη τη διάρκεια του χρόνου ανεμπόδιστα προς τη θάλασσα. Η πολυποίκιλη βλάστηση στολίζει σαν μανδύας τις πλαγιές του Υψάριου. Άφθονα πεύκα, πλατάνια, έλατα, κέδροι, ελιές, κρανιές, δάφνες αγκαλιάζουν τις πλαγιές, μαλακώνουν την αγριάδα του ορεινού όγκου και καθιστούν την κορυφή πόλο έλξης για τους λάτρεις της ορειβασίας και οδοιπορίας. Πρόκειται για ένα νησί που συνδυάζει βουνό και θάλασσα, οργανωμένες παραλίες και απόμερους κολπίσκους, έντονη κοσμική ζωή και δυνατότητα για απομόνωση. Τα γραφικά χωριουδάκια αποκαλύπτονται το ένα μετά το άλλο. Όλο το νησί είναι διάσπαρτο από κολπίσκους όπου υπάρχουν αρκετές οργανωμένες αλλά και ερημικές παραλίες. Το κλίμα του είναι εύκρατο, δροσερό το καλοκαίρι κι ήπιο το χειμώνα. Σπουδαίος επισκέπτης στο νησί κατά την αρχαιότητα ήταν ο πατέρας της ιατρικής ο Ιπποκράτης, που παρέμεινε στο νησί επί 3 χρόνια, τον 5ο αιώνα π.Χ. Άφησε πολύτιμες καταγραφές για το κλίμα, τους ανέμους και άλλες πληροφορίες της εποχής του που μας χρησιμεύουν για να έχουμε κατά το δυνατόν πλήρη γνώση της εποχής εκείνης. Στο βιβλίο «Επιδημίες Α» δηλώνει ότι στη Θάσο «γενικά ο χειμώνας έμοιαζε με άνοιξη». Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 17,2 βαθμοί Κελσίου, ενώ η μέση καλοκαιρινή (Ιούλιος) είναι 23,4 βαθμοί.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Οι δραστηριότητες που ευνοούνται στη Θάσο περιλαμβάνουν το θαλάσσιο σκι, το ψάρεμα, την πεζοπορία, την ορειβασία, το κυνήγι και την παρατήρηση πουλιών. Έχει ξεκινήσει για πρώτη φορά να εφαρμόζεται το πρόγραμμα της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας και της διεθνούς οργάνωσης Bird Life για τη συνεχή παρακολούθηση από εθελοντές της σημαντικής περιοχής για τα άγρια πουλιά στη Θάσο (ΙΒΑ GR016). Ένα τμήμα του νησιού έχει χαρακτηριστεί ως ιδιαίτερης αξίας για τα άγρια πουλιά (άλλες 96 περιοχές σε όλη την Ελλάδα έχουν χαρακτηριστεί ανάλογα) και είναι από τις πρώτες πανελλαδικά περιοχές που έχουν μπει σε καθεστώς παρακολούθησης από εθελοντές των οργανώσεων αυτών. Τα στοιχεία που συλλέγονται, ταξινομούνται και δημιουργούν, μαζί με τα στοιχεία από όλες τις σημαντικές περιοχές για τα πουλιά της Ευρώπης, μια μεγάλη πανευρωπαϊκή βάση δεδομένων. Αυτό επιτρέπει στους επιστήμονες, αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο, να παρακολουθούν τις αυξομειώσεις των πληθυσμών κάθε σημαντικού είδους της ορνιθοπανίδας στην Ευρώπη, τις αλλοιώσεις του φυσικού περιβάλλοντος από ανθρώπινες δραστηριότητες στους βιότοπους και να ελέγχεται από τους εθελοντές κάθε παράνομη δραστηριότητα στις περιοχές αυτές.
ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Σύμφωνα με τη μυθολογία, μία από τις πολλές ερωτικές περιπέτειες του Δία ήταν η αφορμή για να πάρει το όνομά του το νησί της Θάσου. Η μυθολογία αναφέρει ότι Φοίνικες έμποροι έκλεψαν από το Άργος την κόρη του βασιλιά Ινάχου, την Ιώ. Σε ανταπόδοση της προσβολής έσπευσαν Κρήτες στη Φοινίκη κι έκλεψαν την κόρη του βασιλιά της Φοινίκης Αγήτορα, την Ευρώπη. Η απάντηση ήρθε γρήγορα από τη μεριά των Φοινίκων. Ο βασιλιάς είχε τρεις γιους, τον Φοίνικα, τον Κύλικα και τον Κάδμο κι έναν εγγονό, τον Θάσο, που ανέλαβαν την αποστολή της επιστροφής της αδελφής στα πάτρια εδάφη. Ο Φοίνικας και ο Κύλικας άρχισαν την αναζήτησή τους προς τα νότια, μέχρι που ο δεύτερος έφτασε στην Κιλικία, όπου και έγινε βασιλιάς της. Ο Κάδμος άρχισε να περιπλανιέται στα ελληνικά νησιά μέχρι που επισκέφτηκε τους Δελφούς και συμβουλεύτηκε την Πυθία. Δεν κατάφερε να βρει τη χαμένη του αδερφή και κατέληξε στη Βοιωτία, όπου και έχτισε μια ακρόπολη, την Καδμεία, και κάτω απ’ αυτή μια πόλη, τη Θήβα. Ο Θάσος σ’ ένα από τα ταξίδια του έφτασε στη Θάσο. Εκεί γοητευμένος από το καταπληκτικό κλίμα και την πλούσια βλάστηση του νησιού και μη μπορώντας να επιστρέψει χωρίς την Ευρώπη, άφησε την αναζήτησή του και εγκαταστάθηκε εκεί, όπου και έδωσε το όνομα του, ενώ η Ευρώπη, κατά τη μυθολογία, ερωτοτροπούσε στην Κρήτη με τον μεταμορφωμένο σε ταύρο Δία, που την είχε αρπάξει. Ο ιστορικός Ηρόδοτος το αναφέρει με βεβαιότητα γράφοντας ότι «το νησί τώρα παίρνει το όνομά του από τον Φοίνικα Θάσο». Μπορεί, όμως, να προήλθε από τη λέξη δάσος με μετατροπή του «δ» σε «θ». Αλλά οι αρχαίοι ποιητές δίνουν κι άλλα ονόματα στο νησί, όπως «Αέρια», για την καθαρότητα του αέρα και για τις δροσερές καλοκαιρινές αύρες της, «Αίθρια» για τον καταγάλανο ουρανό της και «Χρυσία» για την αστραφτερή λάμψη του χρυσού που έβγαζε από τα έγκατα της.
ΝΕΟΤΕΡΗ ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
Στη νεότερη παλαιολιθική εποχή (20.000 π.Χ.) η στάθμη της θάλασσας ήταν πιο χαμηλή από τη σημερινή λόγω των παγετώνων. Η σημερινή Θάσος ήταν ενωμένη με τη ξηρά σχηματίζοντας χερσόνησο. Η δυτική ακτή της χερσονήσου ξεκινούσε από ένα φυσικό λιμανάκι, περίπου 10 χλμ. νότια της σημερινής Καβάλας, συνέχιζε νότια και ενωνόταν με το σημερινό νησί στο σημείο Σκάλα Μαρί. Η ανατολική ακτή άρχιζε από το νότιο ακρωτήρι, τη σημερινή Ποταμιά και συνέχιζε με κατεύθυνση Β-ΒΑ. Αρχαία δείγματα ανθρώπινης και ζωικής παρουσίας βρίσκουμε σε μια πεδιάδα στα ΝΑ της Θάσου, σε μια απόσταση περίπου 15 χλμ. από τη Σκάλα Μαρί. Όπως ανακαλύφτηκε το 1956, την προϊστορική εποχή υπήρχε νταμάρι στη σημερινή περιοχή της Μαυρόλακκας, ενώ απολιθωμένα οστά που βρέθηκαν χρονολογούνται την εποχή του δεύτερου ήμισυ της παλαιολιθικής εποχής, τη λεγόμενη Νεώτερη Παλαιολιθική Εποχή. Η παρουσία παλαιολιθικών ανθρώπων στις εύφορες ακτές της αρχαίας Θράκης είχε γίνει γνωστή και από άλλα αρχαιολογικά ευρήματα, π.χ. στην Κομοτηνή. Αυτοί οι παλαιολιθικοί άνθρωποι ασχολούνταν με το κυνήγι, την αλιεία και τη συγκομιδή καρπών. Στην περιοχή Τζίνες ίσως να χρησιμοποιούσαν για κατοικία τους χώρους των φυσικών σπηλαίων. Σήμερα, στην ίδια περιοχή γίνεται βιομηχανική εξόρυξη και γι’ αυτό πολλά από τα ευρήματα μπορεί να έχουν χαθεί. Σημαντικά είναι τα ευρήματα εργαλείων από κέρατο βοδιού, δείγμα της παρουσίας του προϊστορικού βοδιού Bos taurus primigenius, που αποδεικνύει ότι το νησί ήταν ενωμένο με την ξηρά. Επίσης βρέθηκαν επεξεργασμένα κέρατα της αντιλόπης Saiga tatarica, που χρονολογούνται πριν από την 10.000 π.Χ., αφού το είδος αυτό έφυγε πριν από 13.000 χρόνια και εγκαταστάθηκε στις Ευρασιατικές στέπες, όταν έλιωσαν οι παγετώνες.
ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
Στη νεολιθική εποχή παρατηρούμε την ίδρυση οικισμών, αφού οι άνθρωποι, λόγω της καλλιέργειας των αγρών και της κτηνοτροφίας, εγκαταστάθηκαν. Οι οικισμοί αυτοί αποτελούνται από πέτρινα ή ξύλινα σπίτια, όπου χρησιμοποιήθηκε πηλός και ψημένα τούβλα. Παρουσιάζονται επίσης πήλινα αγγεία καθημερινής χρήσης και για την αποθήκευση τροφίμων. Ο αρχαιότερος οικισμός της Θάσου ανακαλύφτηκε το 1986 και ανασκάφτηκε το 1993-94. Βρίσκεται στη ΝΔ πλευρά του νησιού, δυτικά του χωριού Λιμενάρια. Ο προϊστορικός οικισμός βρίσκεται στη ΝΔ άκρη της σειράς των λόφων, κοντά στην ακρογιαλιά. Χρονολογείται από το 6.000 π.Χ. κι εμφανίζει νεολιθικά χαρακτηριστικά. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως θεμέλια πασσάλων, υπολείμματα τοίχων, λιθοστρωμάτων, οικιακές εστίες, καθώς και λακκούβες με κιούπια για την αποθήκευση τροφίμων. Τα ευρήματα συνοδεύονται με πολλά και διάφορα εργαλεία, ενώ υπάρχει και ένα προϊστορικό νεκροταφείο. Πιο ψηλά, στο ίδιο σχεδόν μέρος επάνω στο λόφο, βρίσκεται οικισμός της εποχής του χαλκού που ανασκάφτηκε το 1995-96. Οι κάτοικοι των προϊστορικών αυτών οικισμών έκαναν εξόρυξη πηλού από τη Νεώτερη Παλαιολιθική ως τη Νεολιθική εποχή, στο σημείο Τ1 (κοντά στις Τζίνες) με τη βοήθεια εργαλείων από κέρατο. Σ’ ένα σημείο πιο ψηλά βρίσκεται άλλο, υπόγειο νταμάρι, στο οποίο χρησιμοποιήθηκαν εργαλεία από πυρόλιθο και είναι νεότερο του προηγούμενου. Άλλα υπόγεια νταμάρια βρίσκονται στα σημεία Τ3 και Τ6. Το νεώτερο από τα νταμάρια αυτά χρονολογείται την αρχαιονεολιθική εποχή (περίπου 6.400 π.Χ.), ως τη μεσονεολιθική εποχή (περίπου 5.000 π.Χ.). Στην ευρύτερη περιοχή, όπου σήμερα αναπτύσσεται ο Λιμένας, εντοπίζεται η αρχαία πόλη της Θάσου με τα δύο ασφαλή λιμάνια της.
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ (4.000-700 π.Χ.)
Το ήπιο κλίμα, τα μοναδικά πευκοδάση και το λευκό μάρμαρο της Θάσου έλκυσαν τους Φοίνικες, που πρώτοι εκμεταλλεύθηκαν τη γενναιοδωρία του νησιού και το αποίκησαν μεταξύ 1600-1500 π.Χ. Πήραν τον πλούτο του και έδωσαν αλφάβητο, τεχνογνωσία και όνομα. Αν και τα ευρήματα των ανασκαφών των τελευταίων ετών μαρτυρούν την παρουσία ανθρώπων πολύ πριν το 2000 π.Χ., ιστορικά, ως πρώτοι κάτοικοι του νησιού, έχουν καταγραφεί οι αρχαίοι Θράκες που έφτασαν στο νησί περίπου το 2000 π.Χ. Η αποικία της Θάσου ιδρύθηκε τoν 7ο αιώνα π.Χ. στο βόρειο τμήμα του νησιού από τους Πάριους. Ο οικιστής Τελεσικλής, πατέρας του ποιητή Αρχίλοχου, συμμετείχε και ο ίδιος στο δεύτερο κύμα του αποικισμού. Στην ποίησή του αποτυπώνονται οι δυσκολίες και οι αγώνες των πρώτων οικιστών εναντίον των Θρακών. Οι Πάριοι ανέδειξαν το νησί με την εργατικότητα και το πάθος τους για εκμετάλλευση των πλούσιων πλουτοπαραγωγικών πηγών της. Η αποίκιση και η συμβίωση με τους ντόπιους έγινε με γοργό τρόπο, πράγμα που επέτρεψε στη Θάσο να επιδείξει μεγάλη πρόοδο, ιδιαίτερα σε θέματα εμπορίου και ναυτιλίας, ιδρύοντας και σπουδαίες αποικίες στην απέναντι ακτή (Θασίων Ήπειρος). Η προνομιούχα γεωγραφική θέση της νέας αποικίας στο σταυροδρόμι σημαντικών εμπορικών δρόμων και η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων χρυσού της Θρακικής ενδοχώρας, της εξασφάλισαν πλούσιες προσόδους. Από την εποχή της ίδρυσης της ως και τις αρχές του 5ου αιώνα η Θάσος ακμάζει και σύντομα γίνεται μεγάλη οικονομική δύναμη. Τα προϊόντα της γεμίζουν τις αγορές του αρχαίου τότε γνωστού κόσμου. Το νόμισμά της θεωρείται ισχυρό, αφού τα μεταλλεία χρυσού και αργύρου της προσφέρουν τη μέγιστη κάλυψη στις μεγάλες αγορές.
ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
Στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. η πόλη της Θάσου περιβάλλεται από οχυρωματικό τείχος μήκους 4 χιλ. Το 492 π.Χ. στη διάρκεια της πρώτης Περσικής εκστρατείας εναντίον των Ελλήνων, οι Θάσιοι αναγκάζονται να κατεδαφίσουν τα τείχη, και να παραδώσουν το στόλο τους στο Δαρείο. Μετά τη νίκη των Ελλήνων στη Σαλαμίνα, προσχωρούν στην Α' Αθηναϊκή Συμμαχία, φτιάχνουν τα τείχη κι ανασυντάσσουν το στόλο τους. Η σχέση της Θάσου με την Αθήνα διαταράσσεται, όταν οι Αθηναίοι επιχειρούν να αποικίσουν τις Εννέα Οδούς στη περιοχή της Αμφίπολης, απειλώντας τα συμφέροντα των Θασίων στο Παγγαίο όρος. Το 465 π.Χ. αποστατούν από την Αθηναϊκή Συμμαχία, αλλά υποκύπτουν τρία χρόνια αργότερα στην πολιορκία του Κίμωνα και αναγκάζονται να γκρεμίσουν τα τείχη, να παραδώσουν το στόλο, να χάσουν τις κτήσεις τους και να πληρώσουν βαριά πολεμική αποζημίωση. Το νησί θα παραμείνει στη σκιά της αθηναϊκής κυριαρχίας μέχρι το τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. Η πολιτική της ζωή κι η πολιτειακή της δομή θα ακολουθήσει αττικά πρότυπα. Η Θάσος εμπλέκεται στον Πελοποννησιακό πόλεμο, με το μέρος των Αθηνών, έχει μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό, καταστρέφεται οικονομικά και τα τείχη της γκρεμίζονται. Η τελική φάση του Πελοποννησιακού πολέμου εγκαινιάζει στη Θάσο μια περίοδο εσωτερικής αστάθειας και αναταραχών με εναλλαγή ολιγαρχικών και δημοκρατικών στην εξουσία. Το 405 π.Χ., όταν οι Λακεδαιμόνιοι καταστρέφουν τον αθηναϊκό στόλο στους Αιγός Ποταμούς κι αναδεικνύονται νικητές του πολέμου ο Σπαρτιάτης στρατηγός Λύσανδρος φτάνει στο νησί και εγκαθιστά Λακεδαιμόνιο αρμοστή. Από την αρχή του 4ου αιώνα π.Χ. οι νόμοι και οι πολιτειακοί θεσμοί αναδιοργανώνονται, λαμπρά δημόσια κτίσματα οικοδομούνται και το Θασιακό κρασί εξάγεται σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Το 375 π.Χ. οι Θάσιοι εντάσσονται στη Β’ Αθηναϊκή Συμμαχία. Η εσωτερική σταθερότητα και ευημερία της πόλης θα παραμείνει αδιατάρακτη από τη μακεδονική κυριαρχία. Ο Φίλιππος Β', πατέρας του Αλεξάνδρου, την ενσωματώνει στη Μακεδονία και συμμετέχει στην εκστρατεία του Αλέξανδρου. Μετά την ήττα των Μακεδόνων το 197 π.Χ., η Θάσος θα γίνει πόλη σύμμαχος και φίλη της Ρώμης. Η ευημερία της συνεχίστηκε και στη διάρκεια των Ρωμαϊκών χρόνων, όταν το νησί απολάμβανε ιδιαίτερη μεταχείριση σε θέματα εμπορίου. Επειδή παραμένει πιστή στη νέα μεγάλη δύναμη και υφίσταται με γενναιότητα την πολιορκία του Μιθριδάτη που αυτή την εποχή ξεκινά πόλεμο εναντίον των Ρωμαίων στην Ανατολή, ανταμείβεται το 80 π.Χ. από τη Ρωμαϊκή Σύγκλητο με την παραχώρηση της εκμετάλλευσης της Περαίας και των νησιών Σκιάθου και Πεπαρήθου. Δείγματα της αρχιτεκτονικής των αρχαίων ελληνικών, ρωμαϊκών και προχριστιανικών χρόνων μπορεί κανείς να δει στο μουσείο του νησιού. Μετά τη δολοφονία του Ιουλίου Καίσαρα κατά τη σύγκρουση μοναρχικών και δημοκρατικών, η Θάσος χρησιμοποιείται από τους τελευταίους ως σταθμός ανεφοδιασμού. Γι’ αυτό, μετά τη νίκη του στους Φιλίππους το 42 π.Χ., ο Μάρκος Αντώνιος αφαιρεί από τη Θάσο τα δύο νησιά και τα παραχωρεί στους Αθηναίους. Αργότερα, ο Αύγουστος θα της δώσει και πάλι προνόμια με αποτέλεσμα το νησί να γνωρίσει ως τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, νέα περίοδο ευημερίας που θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι την καταστροφική επιδρομή των Ερούλων το 267-270 μ.Χ. Το νησί είναι ένα από τα πρώτα μέρη στην Ευρώπη που ασπαστήκαν τον Χριστιανισμό, μετά την επίσκεψη του Αποστόλου Παύλου στους Φιλίππους (49 μ.Χ.). Οι αλλαγές που έχει επιφέρει ο χριστιανισμός είναι πλέον φανερές. Μεγάλες βασιλικές αναγείρονται, στη θέση των ιερών και δημόσιων κτιρίων, με οικοδομικό υλικό από τα παλαιότερα οικοδομήματα. Το οριστικό πλήγμα επέρχεται στις αρχές του 7ου αι. μ.Χ. εξαιτίας ενός καταστροφικού σεισμού που πλήττει την ίδια εποχή πολλές πόλεις της Μακεδονίας, ενώ δεν αποκλείεται κάποιο ρόλο να έπαιξαν και οι επιδρομές των Σλάβων. Από αυτή την εποχή και μετά η Θάσος περνά στην αφάνεια του μεσαίωνα.
Ακριβώς πίσω από το γραφικό παλιό λιμανάκι της Θάσου ξεκινά ένα ανηφορικό, αλλά ευχάριστο μονοπάτι, όπου μετά 400 μ. θα φτάσουμε στο αρχαίο Θέατρο (5ος αιώνας). Το θέατρο, μέχρι πριν από 20 χρόνια περίπου, φιλοξενούσε παραστάσεις αρχαίου δράματος. Από τότε και μέχρι σήμερα γίνονται εργασίες συντήρησης.
Στη συνέχεια, το μονοπάτι οδηγεί μέσα από το πευκοδάσος στην αρχαία Ακρόπολη ή Βρυόκαστρο, όπου δεσπόζει πάνω στα βράχια της ακτής ο ναός των Αγίων Αποστόλων. H Ακρόπολη είναι μάλλον μεσαιωνική, αλλά σώζονται και αρχαία ερείπια που χρονολογούνται τον 5ο π.X. αιώνα.
Οι ανασκαφές έχουν αποκαλύψει ερείπια της αρχαίας Αγοράς (4ος αιώνας), όπου χτυπούσε η εμπορική καρδιά της αρχαίας πόλης και αποτελούσε το θρησκευτικό, πολιτικό και διοικητικό κέντρο της αρχαίας πόλης του νησιού. Η αγορά αποτελεί μνημειακό συγκρότημα που πήρε την οριστική του μορφή στη διάρκεια πολλών αιώνων. Οι πιο πρώιμες κατασκευές που έχουν εντοπιστεί σ’ αυτό χρονολογούνται στον 6ο αιώνα π.Χ. Μια σταδιακή ανοικοδόμηση της αγοράς που ξεκινά από τις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ. και φτάνει μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια (1ος αιώνας π.Χ), της έδωσε τη μορφή σχεδόν ορθογώνιας πλατείας, περίκλειστης με κιονοστοιχίες. Ο χώρος εμπλουτίζεται με κτίρια, ναούς, μνημεία, αγάλματα σε όλη τη διάρκεια της ρωμαϊκής περιόδου μέχρι τα μέσα του 3ου αιώνα μ.Χ., οπότε καταστρέφεται από την επιδρομή των Ερούλων. Στις αρχές του 5ου αιώνα μ.Χ. χτίζεται με το οικοδομικό της υλικό, στη βόρεια πλευρά της, η αρχαιότερη βασιλική του νησιού, στη θέση του «κτιρίου με τα παρασκήνια». Το 14ο αιώνα μ.Χ. τμήμα της μεσαιωνικής οχύρωσης του λιμανιού περνά από τη ΒΔ πλευρά της. Στην αγορά υπάρχει βωμός προς τιμή του ολυμπιονίκη Θεαγένη, αλλά και τα γλυπτά από τα οποία εμπνεύστηκε ο ζωγράφος Πολύγνωτος πριν φύγει από την αρχαία Αθήνα. Τα αρχαία μέλη που συναντάμε σε κάθε μας βήμα προέρχονται από ναούς και ιερά αφιερωμένα στο Δία, την Άρτεμη, την Αθηνά, τον Διόνυσο, τον Ποσειδώνα. Τα πιο σπουδαία ευρήματα φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο, που από το 2004 λειτουργεί ανανεωμένο με νέα εκθέματα. Η αγορά της Θάσου ήρθε στο φως στη διάρκεια ανασκαφών της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής που ξεκίνησαν το 1911. Το μεγαλύτερο μέρος της ανασκαφικής έρευνας και αποκάλυψης του χώρου έγινε το 1948 έως το 1955, και η ανασκαφική δραστηριότητα συνεχίζεται στον ίδιο χώρο μέχρι σήμερα.
O ναός του Πυθίου Απόλλωνος είναι σε αρχαϊκό στυλ, χτίστηκε περίπου το 500 π.X. και χωρίζεται σε πρόναο, σηκό και άδυτο. Ήταν χτισμένος σε ταράτσα και υποστηριζόταν από 2 ισχυρούς τοίχους. Κίονες είχε μόνο στον πρόναο. Από το Χορηγικό Μνημείο σώζεται σε σχεδόν καλή κατάσταση η βάση του και βρίσκεται μέσα στον περίβολο του ιερού του Διονύσου.
Το λιμάνι της αρχαίας Θάσου ήταν διπλό: το ένα (πολεμικό) ήταν «κλειστό», όπως και σήμερα («Θάσος νήσος και πόλεις και λιμένες δύο. Τούτων εις κλειστός»). Από το λιμάνι αυτό, που το αναφέρει ο Δημοσθένης στους «Φιλιππικούς» του, σώζονται οι δύο μαρμάρινοι λιμενοβραχίονες και η στρώση με πλάκες του πυθμένα του. Στον ασφαλή αυτό χώρο ελλιμενίζονταν οι περίφημες τριήρεις των Θασίων. Το «ανοιχτό» λιμάνι βρισκόταν στα ΒΑ, μέχρι τα βράχια του Εβραιόκαστρου και το χρησιμοποιούσαν για τον ελλιμενισμό των εμπορικών πλοίων. Ίχνη του λιμενοβραχίονα διακρίνονται ακόμα κάτω από τη θάλασσα. Τα δύο λιμάνια επικοινωνούσαν με την πόλη με τρεις πύλες:
.jpg)
H Πύλη της θεάς με το άρμα βρίσκεται στην άκρη κοντά στα ναυπηγεία. Είναι μια πύλη του τείχους του 5ου αιώνα και στη νότια παραστάδα υπάρχει ανάγλυφο που παριστάνει θεά ανεβασμένη σε άρμα με δυο άλογα και τον Ερμή να κρατάει τα χαλινάρια.
H Πύλη του Σειληνού έχει στη δυτική πλευρά της το ανάγλυφο του Σειληνού που θεωρείται προστάτης της πόλης. Έχει γένια, μαλλιά κι ουρά αλογίσια, ενώ η μορφή του μοιάζει δαιμονική. Το ανάγλυφο είναι γνωστό και από τα αρχαϊκά νομίσματα της Θάσου.
H Πύλη του Ηρακλέους και του Διονύσου βρίσκεται στα δυτικά της πύλης του Σειληνού. Έχει πλάτος 4,60 και ύψος πάνω από 7 μέτρα. Υπήρχαν δύο ανάγλυφα. Ένα με τον Ηρακλή που τον απεικόνιζε σαν τοξότη και ένα με παράσταση του Διονύσου ακολουθούμενο από τρεις Νύμφες που κρατούσαν κλαδιά αμπέλου. Το πρώτο βρίσκεται στο Μουσείο Κωνσταντινούπολης, ενώ το δεύτερο έχει χαθεί. Τα ανάγλυφα και η πύλη είναι του 6ου ή του 5ου π.X. αιώνα.
H Αψίδα Καρακάλλα βρίσκεται κοντά στην πύλη του Ηρακλέους. H αναθηματική επιγραφή αναφέρει τα ονόματα Kαρακάλλας, Ιουλία Δόμνα, Σεπτίμιος Σεβήρος (213 - 217 μ.Χ.). Υπήρχε και άγαλμα του Καρακάλλα. Συνεχίζοντας την πορεία προς τα ΝΔ φτάνουμε στο τρίτο πλάτωμα του λόφου, με ύψος 150 μ. από τη θάλασσα, όπου βρίσκεται λαξευμένο σε βράχο το ιερό του Πάνα. Στο εσωτερικό της κοιλότητας ανάγλυφο αναγόμενο στον 4ο αιώνα π.Χ. παριστάνει τον Πάνα να παίζει σύριγγα πλαισιωμένος από τράγους.
Κατευθυνόμενοι από τη θριαμβική αψίδα προς τη θάλασσα φτάνουμε στην πλατεία, όπου σώζεται σε ερείπια μια παλαιοχριστιανική βασιλική, με διαστάσεις που επέτρεπαν τον εκκλησιασμό μεγάλου αριθμού πιστών. Ο ναός, με πολλά στοιχεία των βασιλικών της Κωνσταντινούπολης, χρονολογείται βάσιμα στις αρχές του 6ου αιώνα μ.Χ. Από τη βυζαντινή βασιλική μπορούμε να επισκεφθούμε στη συνέχεια το Μουσείο της Θάσου με τα αξιόλογα εκθέματα του.
ΣΤΑΤΗΡΑΣ ΘΑΣΟΥ
Στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ., την εποχή της ακμής της μεταλλωρυχείας στη Θάσο, η ετήσια παραγωγή πολύτιμου μετάλλου ανερχόταν στα 200 τάλαντα, που σήμερα ισοδυναμεί με 7,2 τόνους ασήμι. Νομισματοκοπεία υπήρχαν πιθανώς στην αρχαία πόλη της Θάσου, στη Νεάπολη (Καβάλα) και στην Περαία της (διάφορες μικρές πόλεις-αποικίες της Θάσου, όπως ο Δάτος, η Οισύμη κ.α.), που κατατάσσονται στα αρχαιότερα νομισματοκοπεία του ελλαδικού χώρου. Τα τελευταία 100 χρόνια οι αρχαιολογικές ανασκαφές της Γαλλικής Σχολής Αθηνών έφεραν στο φως πάνω από 10.000 νομίσματα που κόπηκαν στη Θάσο. Την μπροστινή όψη των αρχαϊκών νομισμάτων της Θάσου (6ος-5ος αιώνας π.Χ.) στολίζουν θέματα σχετικά με τη λατρεία του Διόνυσου. Παρουσιάζουν έναν Σειληνό που κρατάει μια Μαινάδα που αντιστέκεται. Η πίσω όψη δείχνει έναν τετράπτερο μύλο ή μια Γοργόνα.
ΔΡΑΧΜΗ ΘΑΣΟΥ
Μετά τη Β' εξέγερση κατά των Αθηναίων (389-388 π.Χ.), η Θάσος εντάχτηκε στη Δηλιακή Συμμαχία. Η οικονομία της γνωρίζει και πάλι μεγάλη ανάπτυξη. Τα μέτρα και σταθμά ανακατατάσσονται και ως νόμισμα καθιερώνεται η δραχμή. Εκτός από τα αργυρά κόβονται και χάλκινα και χρυσά νομίσματα.
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΟ ΝΗΣΙ
Αν αποφασίσετε να περάσετε μερικές μέρες από τις διακοπές σας στη Θάσο, θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να ξεκαθαρίσετε τι αναζητάτε. Αν έχετε σκοπό να μείνετε σε κάποιο λιμανάκι και να ξεκουράζεστε, ενώ θα βλέπετε τα ψαροπούλια να πετούν στον ορίζοντα, δεν θα δυσκολευτείτε καθόλου να βρείτε το αραξοβόλι των ονείρων σας. Αν όμως είστε φίλος της αυτοκίνησης και της εξερεύνησης, τότε διαλέγετε το δύσκολο δρόμο. Τα χιλιόμετρα που θα πρέπει να διανύσετε, τόσο στο βουνό όσο και διπλά στη θάλασσα, είναι αρκετά, αλλά οι εικόνες που θα αντικρίσετε θα σας μείνουν αξέχαστες. Συνολικά, για να κάνετε τον γύρο του νησιού θα χρειαστεί να καλύψετε απόσταση περίπου 100 χλμ., αλλά οι εναλλαγές τοπίου κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον.
+1.jpg)
ΜΑΚΡΥΑΜΜΟΣ
Βγαίνοντας από τον Λιμένα με κατεύθυνση προς τα ΝΑ, ένας δρόμος αριστερά οδηγεί στην εκπληκτική παραλία της Mακρύαμμου, σε απόσταση 3 χλμ. από τον Λιμένα. Είναι ένας όμορφος, γραφικός και ήσυχος κόλπος περικυκλωμένος από πεύκα, με λεπτή αμμουδιά και μικρό πλάτος παραλίας. Τα νερά είναι ρηχά, καθαρά και καταπράσινα, ασφαλή για παιδιά. Πρόκειται για μια καλά οργανωμένη παραλία, όπου μπορείτε να πάτε και με κάποιο από τα καραβάκια που κάνουν τη διαδρομή Λιμένας-Μακρύαμμος-Χρυσή Αμμουδιά. Διαθέτει εγκαταστάσεις για ομαδικά και θαλάσσια σπορ και beach bar. Δεξιά από την παραλία, υπάρχει ένας μικρός μώλος πανέμορφο καταφύγιο για σκάφη αναψυχής. Στην περιοχή υπάρχουν και κάποια τουριστικά καταλύματα που δίνουν την ευκαιρία στους επισκέπτες να μείνουν και το βράδυ. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, πολιτιστικοί σύλλογοι και ο Δήμος Θάσου διοργανώνουν πολιτιστικά δρώμενα όλο το χρόνο. Προχωρώντας ανατολικά συναντάμε δύο όμορφες παραλίες.
ΣΑΛΙΑΡΑ
Η Σαλιάρα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 5 χλμ. νότια της παραλίας Μακρύαμμος και μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν εντελώς ερημική. Λέγεται και Μάρμαρα, γιατί το νερό, λόγω της λευκής άμμου και των μικρών κομματιών μαρμάρου στο βυθό της θάλασσας, έχει ένα μοναδικό λευκό-γαλάζιο χρώμα και θυμίζει το νερό στην ακτή τροπικού νησιού. Ακόμα και τις πιο ζεστές μέρες η άμμος είναι δροσερή λόγω των μικρών κομματιών μαρμάρου. Η παραλία βρίσκεται σ’ ένα μικρό και απομονωμένο κόλπο και είναι οργανωμένη. Επειδή η παραλία είναι μικρή γεμίζει εύκολα κόσμο, ιδίως τον Αύγουστο και τα Σαββατοκύριακα, παρά το γεγονός ότι η πρόσβαση σε αυτή δεν είναι ιδιαίτερα εύκολη. Φτάνοντας στην είσοδο της παραλίας δε μπορείτε να μπείτε επειδή την κλείνει το ξενοδοχείο Makryammos Bungalows που βρίσκεται εκεί. Δίπλα στην είσοδο θα δείτε ένα χωματόδρομο που αρχίζει από εκεί. Ο δρόμος συνεχίζει για 5 χλμ. περίπου. Ακολουθείστε τον χωματόδρομο με προσοχή (επειδή υπάρχουν μεγάλες τρύπες) και μετά από περίπου 20 λεπτά οδήγησης έχετε φτάσει στην παραλία.
ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Στρίβοντας δεξιά, επισκεπτόμαστε πρώτα τον οικισμό Παναγιά.
ΠΑΝΑΓΙΑ
Η Παναγιά είναι ένας παραδοσιακός οικισμός του νησιού, σε απόσταση 9 χλμ. από την πόλη της Θάσου. Η ονομασία του χωριού και τα 11 εξωκλήσια δηλώνουν την έντονη θρησκευτικότητα της περιοχής, που το 1845 αποτελούσε πρωτεύουσα του νησιού για ένα μικρό διάστημα. Το όνομα κρατάει από το 1832 και προέρχεται από την εκκλησία της Παναγιάς. Στο χωριό υπάρχουν άφθονα τρεχούμενα νερά και την πλατεία του την στολίζει ένα τεράστιο πλατάνι. Έχει πολλές ταβέρνες, αλλά και μαγαζιά όπου μπορείτε να αγοράσετε παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού, ειδικά καρυδάκι, κολοκυθάκι, σύκο και ντοματάκι για τα οποία φημίζεται.
+3.jpg)
Το κατάλευκο μάρμαρο, ο χαλκός, ο μόλυβδος, ο άργυρος, ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος και ο χρυσός, σε συνδυασμό με τα πλούσια δάση και τις καλλιέργειες, οδήγησαν τη διαδρομή του νησιού στους ιστορικούς χρόνους. Διασχίζοντας τους κατάφυτους ορεινούς όγκους και την παραλιακή περίμετρο, δεν είναι δύσκολο να εντοπίσετε τα αχνάρια που άφησε η γονιμότητα στο νησί. Ελιές, πεύκα, πλατάνια, έλατα, φλαμουριές, κέδρα, κρανιές και άλλα ήμερα και άγρια δένδρα καλύπτουν τους μικρούς κάμπους μέχρι τις κορφές των βουνών. Η ξυλεία αποτελεί ένα από τα κύρια εισοδήματα των 14.000 περίπου κατοίκων, όπως και η εξόρυξη μαρμάρου, ο τουρισμός, το λάδι, οι ελιές, το μέλι κ.ά. Οι κατάφυτες εκτάσεις, με την πλούσια βλάστηση, φιλοξενούν υπομονετικούς μελισσοκόμους, προσφέρουν καταφύγιο σε κοπάδια κτηνοτρόφων, γεννούν πρώτη ύλη για τα παραδοσιακά προϊόντα του νησιού, τα οποία βρίσκεις ακόμα και στα κιόσκια ορεινών χωματόδρομων: πλούσιο μέλι, καρυδάκι και σύκο γλυκό, πυκνό λάδι και γευστικές ελιές (μαύρες θρούμπες και πράσινες «φλαστάδες»). Είναι οι ίδιες εκτάσεις από τις οποίες πέρασαν φυλές, άνθισε η δημοκρατία και λειτούργησαν οι μύστες των Καβειρίων μυστηρίων της διπλανής Σαμοθράκης. Στο όμορφο νησί της Μακεδονίας ανιχνεύει κανείς μορφές αλλόκοτα συνδυασμένες. Μεγάλοι ποιητές, όπως ο Αριστοφάνης, ο Μένανδρος, ο Αρχίλοχος κ.ά. εξύμνησαν τις ομορφιές και κυρίως το «Θάσιο οίνο», που όλοι οι άρχοντες του αρχαίου κόσμου εκτιμούσαν. Διοικητικά η Θάσος υπάγεται στην περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης, ενώ έδρα του νησιού είναι ο Λιμένας.
Η Θάσος είναι ορεινός τόπος, αλλά η πρόσβαση είναι εύκολη χάρη στους δασικούς δρόμους, ενώ τη χαρακτηρίζουν πλούσιοι κάμποι με ελαιόδεντρα. Πάντα η ιστορία και οι ομορφιές της ήταν συνδεδεμένες με τον υπόγειο και υπέργειο πλούτο της. Από την αρχαιότητα ήταν γνωστή για το πλούσιο υπέδαφός της σε σίδηρο, χρυσό και για το κατάλευκο μάρμαρό της. Το νησί βρίσκεται απέναντι από τις ακτές της Ανατολικής Μακεδονίας και η ακτογραμμή της φτάνει τα 115 χλμ. Το πευκόφυτο νησί απλώνεται σε 379 τ. χλμ., στα οποία συνδιαλέγονται γαλήνιες παραλίες με τολμηρά βουνά, λεβάντα με μοναδικά είδη ελάτου, θαλασσινοί άνεμοι με μουσικές ποταμίσιες, τουριστικά θέρετρα με χωριά χωρίς ρεύμα, αρχαίο θέατρο με μουσείο μοντέρνας γλυπτικής. Όμως, το ορεινό φυσικό θαύμα της Θάσου λέγεται Υψάριο με ύψος 1.200 μ. Ανεβαίνοντας προς την κορυφή, με την απίστευτη θέα στα γύρω παράλια, μια λέξη μόνον υπάρχει για το αίσθημα που σε κυριεύει: δέος. Απαλές κορυφογραμμές, γεμάτες σπάνια είδη αγριόπευκου απλώνονται αγκαλιασμένες κάτω από τους δασικούς δρόμους που διασχίζεις. Αετοί και γεράκια απολαμβάνουν, πετώντας ψηλά, το ίδιο θέαμα. Με σημαία το Υψάριο, η Θάσος παρελαύνει ανά τους αιώνες σκορπώντας γλυκούς, πρωτάκουστους ήχους φτιαγμένους από το θρόισμα των φύλλων, τον παφλασμό των κυμάτων, το βόμβο των μελισσών και το μαγευτικό κελάιδισμα των αηδονιών που αφθονούν στις πλαγιές και τις λαγκαδιές, κρατώντας συντροφιά τα καθαρά νερά που κυλούν γάργαρα όλη τη διάρκεια του χρόνου ανεμπόδιστα προς τη θάλασσα. Η πολυποίκιλη βλάστηση στολίζει σαν μανδύας τις πλαγιές του Υψάριου. Άφθονα πεύκα, πλατάνια, έλατα, κέδροι, ελιές, κρανιές, δάφνες αγκαλιάζουν τις πλαγιές, μαλακώνουν την αγριάδα του ορεινού όγκου και καθιστούν την κορυφή πόλο έλξης για τους λάτρεις της ορειβασίας και οδοιπορίας. Πρόκειται για ένα νησί που συνδυάζει βουνό και θάλασσα, οργανωμένες παραλίες και απόμερους κολπίσκους, έντονη κοσμική ζωή και δυνατότητα για απομόνωση. Τα γραφικά χωριουδάκια αποκαλύπτονται το ένα μετά το άλλο. Όλο το νησί είναι διάσπαρτο από κολπίσκους όπου υπάρχουν αρκετές οργανωμένες αλλά και ερημικές παραλίες. Το κλίμα του είναι εύκρατο, δροσερό το καλοκαίρι κι ήπιο το χειμώνα. Σπουδαίος επισκέπτης στο νησί κατά την αρχαιότητα ήταν ο πατέρας της ιατρικής ο Ιπποκράτης, που παρέμεινε στο νησί επί 3 χρόνια, τον 5ο αιώνα π.Χ. Άφησε πολύτιμες καταγραφές για το κλίμα, τους ανέμους και άλλες πληροφορίες της εποχής του που μας χρησιμεύουν για να έχουμε κατά το δυνατόν πλήρη γνώση της εποχής εκείνης. Στο βιβλίο «Επιδημίες Α» δηλώνει ότι στη Θάσο «γενικά ο χειμώνας έμοιαζε με άνοιξη». Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 17,2 βαθμοί Κελσίου, ενώ η μέση καλοκαιρινή (Ιούλιος) είναι 23,4 βαθμοί.
Οι δραστηριότητες που ευνοούνται στη Θάσο περιλαμβάνουν το θαλάσσιο σκι, το ψάρεμα, την πεζοπορία, την ορειβασία, το κυνήγι και την παρατήρηση πουλιών. Έχει ξεκινήσει για πρώτη φορά να εφαρμόζεται το πρόγραμμα της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας και της διεθνούς οργάνωσης Bird Life για τη συνεχή παρακολούθηση από εθελοντές της σημαντικής περιοχής για τα άγρια πουλιά στη Θάσο (ΙΒΑ GR016). Ένα τμήμα του νησιού έχει χαρακτηριστεί ως ιδιαίτερης αξίας για τα άγρια πουλιά (άλλες 96 περιοχές σε όλη την Ελλάδα έχουν χαρακτηριστεί ανάλογα) και είναι από τις πρώτες πανελλαδικά περιοχές που έχουν μπει σε καθεστώς παρακολούθησης από εθελοντές των οργανώσεων αυτών. Τα στοιχεία που συλλέγονται, ταξινομούνται και δημιουργούν, μαζί με τα στοιχεία από όλες τις σημαντικές περιοχές για τα πουλιά της Ευρώπης, μια μεγάλη πανευρωπαϊκή βάση δεδομένων. Αυτό επιτρέπει στους επιστήμονες, αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο, να παρακολουθούν τις αυξομειώσεις των πληθυσμών κάθε σημαντικού είδους της ορνιθοπανίδας στην Ευρώπη, τις αλλοιώσεις του φυσικού περιβάλλοντος από ανθρώπινες δραστηριότητες στους βιότοπους και να ελέγχεται από τους εθελοντές κάθε παράνομη δραστηριότητα στις περιοχές αυτές.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, μία από τις πολλές ερωτικές περιπέτειες του Δία ήταν η αφορμή για να πάρει το όνομά του το νησί της Θάσου. Η μυθολογία αναφέρει ότι Φοίνικες έμποροι έκλεψαν από το Άργος την κόρη του βασιλιά Ινάχου, την Ιώ. Σε ανταπόδοση της προσβολής έσπευσαν Κρήτες στη Φοινίκη κι έκλεψαν την κόρη του βασιλιά της Φοινίκης Αγήτορα, την Ευρώπη. Η απάντηση ήρθε γρήγορα από τη μεριά των Φοινίκων. Ο βασιλιάς είχε τρεις γιους, τον Φοίνικα, τον Κύλικα και τον Κάδμο κι έναν εγγονό, τον Θάσο, που ανέλαβαν την αποστολή της επιστροφής της αδελφής στα πάτρια εδάφη. Ο Φοίνικας και ο Κύλικας άρχισαν την αναζήτησή τους προς τα νότια, μέχρι που ο δεύτερος έφτασε στην Κιλικία, όπου και έγινε βασιλιάς της. Ο Κάδμος άρχισε να περιπλανιέται στα ελληνικά νησιά μέχρι που επισκέφτηκε τους Δελφούς και συμβουλεύτηκε την Πυθία. Δεν κατάφερε να βρει τη χαμένη του αδερφή και κατέληξε στη Βοιωτία, όπου και έχτισε μια ακρόπολη, την Καδμεία, και κάτω απ’ αυτή μια πόλη, τη Θήβα. Ο Θάσος σ’ ένα από τα ταξίδια του έφτασε στη Θάσο. Εκεί γοητευμένος από το καταπληκτικό κλίμα και την πλούσια βλάστηση του νησιού και μη μπορώντας να επιστρέψει χωρίς την Ευρώπη, άφησε την αναζήτησή του και εγκαταστάθηκε εκεί, όπου και έδωσε το όνομα του, ενώ η Ευρώπη, κατά τη μυθολογία, ερωτοτροπούσε στην Κρήτη με τον μεταμορφωμένο σε ταύρο Δία, που την είχε αρπάξει. Ο ιστορικός Ηρόδοτος το αναφέρει με βεβαιότητα γράφοντας ότι «το νησί τώρα παίρνει το όνομά του από τον Φοίνικα Θάσο». Μπορεί, όμως, να προήλθε από τη λέξη δάσος με μετατροπή του «δ» σε «θ». Αλλά οι αρχαίοι ποιητές δίνουν κι άλλα ονόματα στο νησί, όπως «Αέρια», για την καθαρότητα του αέρα και για τις δροσερές καλοκαιρινές αύρες της, «Αίθρια» για τον καταγάλανο ουρανό της και «Χρυσία» για την αστραφτερή λάμψη του χρυσού που έβγαζε από τα έγκατα της.
ΝΕΟΤΕΡΗ ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
Στη νεότερη παλαιολιθική εποχή (20.000 π.Χ.) η στάθμη της θάλασσας ήταν πιο χαμηλή από τη σημερινή λόγω των παγετώνων. Η σημερινή Θάσος ήταν ενωμένη με τη ξηρά σχηματίζοντας χερσόνησο. Η δυτική ακτή της χερσονήσου ξεκινούσε από ένα φυσικό λιμανάκι, περίπου 10 χλμ. νότια της σημερινής Καβάλας, συνέχιζε νότια και ενωνόταν με το σημερινό νησί στο σημείο Σκάλα Μαρί. Η ανατολική ακτή άρχιζε από το νότιο ακρωτήρι, τη σημερινή Ποταμιά και συνέχιζε με κατεύθυνση Β-ΒΑ. Αρχαία δείγματα ανθρώπινης και ζωικής παρουσίας βρίσκουμε σε μια πεδιάδα στα ΝΑ της Θάσου, σε μια απόσταση περίπου 15 χλμ. από τη Σκάλα Μαρί. Όπως ανακαλύφτηκε το 1956, την προϊστορική εποχή υπήρχε νταμάρι στη σημερινή περιοχή της Μαυρόλακκας, ενώ απολιθωμένα οστά που βρέθηκαν χρονολογούνται την εποχή του δεύτερου ήμισυ της παλαιολιθικής εποχής, τη λεγόμενη Νεώτερη Παλαιολιθική Εποχή. Η παρουσία παλαιολιθικών ανθρώπων στις εύφορες ακτές της αρχαίας Θράκης είχε γίνει γνωστή και από άλλα αρχαιολογικά ευρήματα, π.χ. στην Κομοτηνή. Αυτοί οι παλαιολιθικοί άνθρωποι ασχολούνταν με το κυνήγι, την αλιεία και τη συγκομιδή καρπών. Στην περιοχή Τζίνες ίσως να χρησιμοποιούσαν για κατοικία τους χώρους των φυσικών σπηλαίων. Σήμερα, στην ίδια περιοχή γίνεται βιομηχανική εξόρυξη και γι’ αυτό πολλά από τα ευρήματα μπορεί να έχουν χαθεί. Σημαντικά είναι τα ευρήματα εργαλείων από κέρατο βοδιού, δείγμα της παρουσίας του προϊστορικού βοδιού Bos taurus primigenius, που αποδεικνύει ότι το νησί ήταν ενωμένο με την ξηρά. Επίσης βρέθηκαν επεξεργασμένα κέρατα της αντιλόπης Saiga tatarica, που χρονολογούνται πριν από την 10.000 π.Χ., αφού το είδος αυτό έφυγε πριν από 13.000 χρόνια και εγκαταστάθηκε στις Ευρασιατικές στέπες, όταν έλιωσαν οι παγετώνες.
 |
| Τμήμα προϊστορικού οικισμού της 3ης χιλιετίας π.Χ. |
Στη νεολιθική εποχή παρατηρούμε την ίδρυση οικισμών, αφού οι άνθρωποι, λόγω της καλλιέργειας των αγρών και της κτηνοτροφίας, εγκαταστάθηκαν. Οι οικισμοί αυτοί αποτελούνται από πέτρινα ή ξύλινα σπίτια, όπου χρησιμοποιήθηκε πηλός και ψημένα τούβλα. Παρουσιάζονται επίσης πήλινα αγγεία καθημερινής χρήσης και για την αποθήκευση τροφίμων. Ο αρχαιότερος οικισμός της Θάσου ανακαλύφτηκε το 1986 και ανασκάφτηκε το 1993-94. Βρίσκεται στη ΝΔ πλευρά του νησιού, δυτικά του χωριού Λιμενάρια. Ο προϊστορικός οικισμός βρίσκεται στη ΝΔ άκρη της σειράς των λόφων, κοντά στην ακρογιαλιά. Χρονολογείται από το 6.000 π.Χ. κι εμφανίζει νεολιθικά χαρακτηριστικά. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως θεμέλια πασσάλων, υπολείμματα τοίχων, λιθοστρωμάτων, οικιακές εστίες, καθώς και λακκούβες με κιούπια για την αποθήκευση τροφίμων. Τα ευρήματα συνοδεύονται με πολλά και διάφορα εργαλεία, ενώ υπάρχει και ένα προϊστορικό νεκροταφείο. Πιο ψηλά, στο ίδιο σχεδόν μέρος επάνω στο λόφο, βρίσκεται οικισμός της εποχής του χαλκού που ανασκάφτηκε το 1995-96. Οι κάτοικοι των προϊστορικών αυτών οικισμών έκαναν εξόρυξη πηλού από τη Νεώτερη Παλαιολιθική ως τη Νεολιθική εποχή, στο σημείο Τ1 (κοντά στις Τζίνες) με τη βοήθεια εργαλείων από κέρατο. Σ’ ένα σημείο πιο ψηλά βρίσκεται άλλο, υπόγειο νταμάρι, στο οποίο χρησιμοποιήθηκαν εργαλεία από πυρόλιθο και είναι νεότερο του προηγούμενου. Άλλα υπόγεια νταμάρια βρίσκονται στα σημεία Τ3 και Τ6. Το νεώτερο από τα νταμάρια αυτά χρονολογείται την αρχαιονεολιθική εποχή (περίπου 6.400 π.Χ.), ως τη μεσονεολιθική εποχή (περίπου 5.000 π.Χ.). Στην ευρύτερη περιοχή, όπου σήμερα αναπτύσσεται ο Λιμένας, εντοπίζεται η αρχαία πόλη της Θάσου με τα δύο ασφαλή λιμάνια της.
Το ήπιο κλίμα, τα μοναδικά πευκοδάση και το λευκό μάρμαρο της Θάσου έλκυσαν τους Φοίνικες, που πρώτοι εκμεταλλεύθηκαν τη γενναιοδωρία του νησιού και το αποίκησαν μεταξύ 1600-1500 π.Χ. Πήραν τον πλούτο του και έδωσαν αλφάβητο, τεχνογνωσία και όνομα. Αν και τα ευρήματα των ανασκαφών των τελευταίων ετών μαρτυρούν την παρουσία ανθρώπων πολύ πριν το 2000 π.Χ., ιστορικά, ως πρώτοι κάτοικοι του νησιού, έχουν καταγραφεί οι αρχαίοι Θράκες που έφτασαν στο νησί περίπου το 2000 π.Χ. Η αποικία της Θάσου ιδρύθηκε τoν 7ο αιώνα π.Χ. στο βόρειο τμήμα του νησιού από τους Πάριους. Ο οικιστής Τελεσικλής, πατέρας του ποιητή Αρχίλοχου, συμμετείχε και ο ίδιος στο δεύτερο κύμα του αποικισμού. Στην ποίησή του αποτυπώνονται οι δυσκολίες και οι αγώνες των πρώτων οικιστών εναντίον των Θρακών. Οι Πάριοι ανέδειξαν το νησί με την εργατικότητα και το πάθος τους για εκμετάλλευση των πλούσιων πλουτοπαραγωγικών πηγών της. Η αποίκιση και η συμβίωση με τους ντόπιους έγινε με γοργό τρόπο, πράγμα που επέτρεψε στη Θάσο να επιδείξει μεγάλη πρόοδο, ιδιαίτερα σε θέματα εμπορίου και ναυτιλίας, ιδρύοντας και σπουδαίες αποικίες στην απέναντι ακτή (Θασίων Ήπειρος). Η προνομιούχα γεωγραφική θέση της νέας αποικίας στο σταυροδρόμι σημαντικών εμπορικών δρόμων και η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων χρυσού της Θρακικής ενδοχώρας, της εξασφάλισαν πλούσιες προσόδους. Από την εποχή της ίδρυσης της ως και τις αρχές του 5ου αιώνα η Θάσος ακμάζει και σύντομα γίνεται μεγάλη οικονομική δύναμη. Τα προϊόντα της γεμίζουν τις αγορές του αρχαίου τότε γνωστού κόσμου. Το νόμισμά της θεωρείται ισχυρό, αφού τα μεταλλεία χρυσού και αργύρου της προσφέρουν τη μέγιστη κάλυψη στις μεγάλες αγορές.
Στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. η πόλη της Θάσου περιβάλλεται από οχυρωματικό τείχος μήκους 4 χιλ. Το 492 π.Χ. στη διάρκεια της πρώτης Περσικής εκστρατείας εναντίον των Ελλήνων, οι Θάσιοι αναγκάζονται να κατεδαφίσουν τα τείχη, και να παραδώσουν το στόλο τους στο Δαρείο. Μετά τη νίκη των Ελλήνων στη Σαλαμίνα, προσχωρούν στην Α' Αθηναϊκή Συμμαχία, φτιάχνουν τα τείχη κι ανασυντάσσουν το στόλο τους. Η σχέση της Θάσου με την Αθήνα διαταράσσεται, όταν οι Αθηναίοι επιχειρούν να αποικίσουν τις Εννέα Οδούς στη περιοχή της Αμφίπολης, απειλώντας τα συμφέροντα των Θασίων στο Παγγαίο όρος. Το 465 π.Χ. αποστατούν από την Αθηναϊκή Συμμαχία, αλλά υποκύπτουν τρία χρόνια αργότερα στην πολιορκία του Κίμωνα και αναγκάζονται να γκρεμίσουν τα τείχη, να παραδώσουν το στόλο, να χάσουν τις κτήσεις τους και να πληρώσουν βαριά πολεμική αποζημίωση. Το νησί θα παραμείνει στη σκιά της αθηναϊκής κυριαρχίας μέχρι το τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. Η πολιτική της ζωή κι η πολιτειακή της δομή θα ακολουθήσει αττικά πρότυπα. Η Θάσος εμπλέκεται στον Πελοποννησιακό πόλεμο, με το μέρος των Αθηνών, έχει μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό, καταστρέφεται οικονομικά και τα τείχη της γκρεμίζονται. Η τελική φάση του Πελοποννησιακού πολέμου εγκαινιάζει στη Θάσο μια περίοδο εσωτερικής αστάθειας και αναταραχών με εναλλαγή ολιγαρχικών και δημοκρατικών στην εξουσία. Το 405 π.Χ., όταν οι Λακεδαιμόνιοι καταστρέφουν τον αθηναϊκό στόλο στους Αιγός Ποταμούς κι αναδεικνύονται νικητές του πολέμου ο Σπαρτιάτης στρατηγός Λύσανδρος φτάνει στο νησί και εγκαθιστά Λακεδαιμόνιο αρμοστή. Από την αρχή του 4ου αιώνα π.Χ. οι νόμοι και οι πολιτειακοί θεσμοί αναδιοργανώνονται, λαμπρά δημόσια κτίσματα οικοδομούνται και το Θασιακό κρασί εξάγεται σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Το 375 π.Χ. οι Θάσιοι εντάσσονται στη Β’ Αθηναϊκή Συμμαχία. Η εσωτερική σταθερότητα και ευημερία της πόλης θα παραμείνει αδιατάρακτη από τη μακεδονική κυριαρχία. Ο Φίλιππος Β', πατέρας του Αλεξάνδρου, την ενσωματώνει στη Μακεδονία και συμμετέχει στην εκστρατεία του Αλέξανδρου. Μετά την ήττα των Μακεδόνων το 197 π.Χ., η Θάσος θα γίνει πόλη σύμμαχος και φίλη της Ρώμης. Η ευημερία της συνεχίστηκε και στη διάρκεια των Ρωμαϊκών χρόνων, όταν το νησί απολάμβανε ιδιαίτερη μεταχείριση σε θέματα εμπορίου. Επειδή παραμένει πιστή στη νέα μεγάλη δύναμη και υφίσταται με γενναιότητα την πολιορκία του Μιθριδάτη που αυτή την εποχή ξεκινά πόλεμο εναντίον των Ρωμαίων στην Ανατολή, ανταμείβεται το 80 π.Χ. από τη Ρωμαϊκή Σύγκλητο με την παραχώρηση της εκμετάλλευσης της Περαίας και των νησιών Σκιάθου και Πεπαρήθου. Δείγματα της αρχιτεκτονικής των αρχαίων ελληνικών, ρωμαϊκών και προχριστιανικών χρόνων μπορεί κανείς να δει στο μουσείο του νησιού. Μετά τη δολοφονία του Ιουλίου Καίσαρα κατά τη σύγκρουση μοναρχικών και δημοκρατικών, η Θάσος χρησιμοποιείται από τους τελευταίους ως σταθμός ανεφοδιασμού. Γι’ αυτό, μετά τη νίκη του στους Φιλίππους το 42 π.Χ., ο Μάρκος Αντώνιος αφαιρεί από τη Θάσο τα δύο νησιά και τα παραχωρεί στους Αθηναίους. Αργότερα, ο Αύγουστος θα της δώσει και πάλι προνόμια με αποτέλεσμα το νησί να γνωρίσει ως τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, νέα περίοδο ευημερίας που θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι την καταστροφική επιδρομή των Ερούλων το 267-270 μ.Χ. Το νησί είναι ένα από τα πρώτα μέρη στην Ευρώπη που ασπαστήκαν τον Χριστιανισμό, μετά την επίσκεψη του Αποστόλου Παύλου στους Φιλίππους (49 μ.Χ.). Οι αλλαγές που έχει επιφέρει ο χριστιανισμός είναι πλέον φανερές. Μεγάλες βασιλικές αναγείρονται, στη θέση των ιερών και δημόσιων κτιρίων, με οικοδομικό υλικό από τα παλαιότερα οικοδομήματα. Το οριστικό πλήγμα επέρχεται στις αρχές του 7ου αι. μ.Χ. εξαιτίας ενός καταστροφικού σεισμού που πλήττει την ίδια εποχή πολλές πόλεις της Μακεδονίας, ενώ δεν αποκλείεται κάποιο ρόλο να έπαιξαν και οι επιδρομές των Σλάβων. Από αυτή την εποχή και μετά η Θάσος περνά στην αφάνεια του μεσαίωνα.
ΝΕΩΤΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ
Το Μεσαίωνα λεηλατείται από τους κουρσάρους, που δρουν ανεξέλεγκτα στο Αιγαίο Πέλαγος. Ο πληθυσμός μειώνεται δραματικά. Η παρουσία της ενετικής οικογένειας των Gatilusi (1353) της δίνει μικρή ώθηση, αλλά μετά την κατάκτηση από τους Τούρκους (1455), βυθίζεται και πάλι στο σκοτάδι. Όπως κι άλλες κατακτημένες περιοχές, ζει στην αφάνεια, τη φτώχεια και τη στασιμότητα σε όλους τους τομείς. Η Θάσος απελευθερώνεται από τον ελληνικό στόλο στις 18 Οκτωβρίου 1912 και από τότε βαδίζει με σταθερά βήματα και όρεξη για δουλειά τον δρόμο της δημιουργίας. Το νησί είναι γενέτειρα του μεγάλου ζωγράφου της αρχαιότητας, Πολυγνώτου και η πατρίδα του σπουδαιότερου αθλητή στα στάδια της αρχαίας Ελλάδας, Θεαγένη. Η Θάσος καυχιέται για τον Πολύγνωτο Βαγή, γλύπτη με παγκόσμια φήμη, που τα έργα του κοσμούν τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου. Ένα μέρος τους βρίσκεται στη γενέτειρα του, στο χωριό Ποταμιά.
ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ
Η Θάσος έχει ψηφιστεί σαν ένα από τα 100 μέρη ύψιστη αρχαιολογικής σημασίας της Μεσογείου. Στην αρχαία πρωτεύουσα του νησιού, που είχε και αυτή το όνομα «Θάσος» και βρίσκεται κάτω από τη σύγχρονη πρωτεύουσα, πραγματοποιήθηκαν πολλές και εκτεταμένες ανασκαφές, που αποκάλυψαν σχεδόν στο σύνολο της την ακμάζουσα αυτή πολιτεία της ελληνικής αρχαιότητας. Η προϊστορική περίοδος του νησιού αποκαλύφτηκε με ανασκαφές στην περιοχή της Ακρόπολης του Κάστρου. Τις ανασκαφές έκανε η αρχαιολογική υπηρεσία της Καβάλας υπό τη διεύθυνση της Δ. Χάιδως Κουκουλή-Χρυσανθάκη τα έτη 1969-1978, με τη βοήθεια διεθνούς ομάδας επιστημόνων. Στο φως ήλθε ο πιο σημαντικός απ’ όλους τους οικισμούς της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης της εποχής εκείνης. Σχεδόν 5 χλμ. από τον σημερινό Πότο, σ’ ένα ύψωμα, είναι οι αρχαιολογικοί τόποι Ακρόπολις Κάστρου και οι νεκροπόλεις Κεντριά, Τσιγκανάδικα και Βρυσούδες και πιο βόρεια το Λαρνάκι με τους προϊστορικούς τάφους του και το προϊστορικό νεκροταφείο στο Μανταλούδι. Στο χωριό Σωτήρας ανακαλύφθηκε επίσης οικισμός της Εποχής του Χαλκού, με πολύ καλά σωζόμενους τοίχους. Ο οικισμός ήταν περιτειχισμένος και στους τοίχους εντοπίστηκαν και σώζονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου, ταφικές πιθανόν μονολιθικές ανάγλυφες μορφές πολεμιστών κι άλλων μορφών, σε δεύτερη χρήση.
ΑΡΧΑΙΑ ΘΑΣΟΣ
H αρχαία Αγορά, το χορηγικό Μνημείο, ο ναός του Πυθίου Απόλλωνος είναι κάποια από τα πιο σημαντικά αρχαιολογικά μνημεία της αρχαίας πόλης της Θάσου, η οποία χτίστηκε περίπου το 700 π.X. από Παριανούς. Διάφορες επιγραφές και νομίσματα μαρτυρούν την ακμή της αρχαίας πόλης, λόγω της θέσης της, του λιμανιού και των μεταλλείων του Παγγαίου.
 |
| Ακρόπολη και τμήμα του οπισθόδομου του ναού της Αθηνάς |
Mια επιγραφή σε ένα μάρμαρο είναι αφιερωμένη στον Αγαθό Δαίμονα. Το τυπικό της λατρείας ανάγεται στον 4ο π.X. αιώνα. Το Ιερό του Ποσειδώνα βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το Χορηγικό Μνημείο, κοντά στη θάλασσα, απέναντι από την πύλη του παραθαλάσσιου τείχους. Είναι χτισμένο σε ισοδομικό σύστημα που του δίνει ένα κάπως ακανόνιστο σχήμα. Στην πρόσοψη δεξιά από την είσοδο υπάρχει βωμός της Ήρας. Στο Μουσείο υπάρχει σχετική αναθηματική επιγραφή που αναφέρει το τυπικό της λατρείας.
.jpg)
H Πύλη του Σειληνού έχει στη δυτική πλευρά της το ανάγλυφο του Σειληνού που θεωρείται προστάτης της πόλης. Έχει γένια, μαλλιά κι ουρά αλογίσια, ενώ η μορφή του μοιάζει δαιμονική. Το ανάγλυφο είναι γνωστό και από τα αρχαϊκά νομίσματα της Θάσου.
 |
| Ιερό Αρτέμιδος |
Στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ., την εποχή της ακμής της μεταλλωρυχείας στη Θάσο, η ετήσια παραγωγή πολύτιμου μετάλλου ανερχόταν στα 200 τάλαντα, που σήμερα ισοδυναμεί με 7,2 τόνους ασήμι. Νομισματοκοπεία υπήρχαν πιθανώς στην αρχαία πόλη της Θάσου, στη Νεάπολη (Καβάλα) και στην Περαία της (διάφορες μικρές πόλεις-αποικίες της Θάσου, όπως ο Δάτος, η Οισύμη κ.α.), που κατατάσσονται στα αρχαιότερα νομισματοκοπεία του ελλαδικού χώρου. Τα τελευταία 100 χρόνια οι αρχαιολογικές ανασκαφές της Γαλλικής Σχολής Αθηνών έφεραν στο φως πάνω από 10.000 νομίσματα που κόπηκαν στη Θάσο. Την μπροστινή όψη των αρχαϊκών νομισμάτων της Θάσου (6ος-5ος αιώνας π.Χ.) στολίζουν θέματα σχετικά με τη λατρεία του Διόνυσου. Παρουσιάζουν έναν Σειληνό που κρατάει μια Μαινάδα που αντιστέκεται. Η πίσω όψη δείχνει έναν τετράπτερο μύλο ή μια Γοργόνα.
Μετά τη Β' εξέγερση κατά των Αθηναίων (389-388 π.Χ.), η Θάσος εντάχτηκε στη Δηλιακή Συμμαχία. Η οικονομία της γνωρίζει και πάλι μεγάλη ανάπτυξη. Τα μέτρα και σταθμά ανακατατάσσονται και ως νόμισμα καθιερώνεται η δραχμή. Εκτός από τα αργυρά κόβονται και χάλκινα και χρυσά νομίσματα.
• Ένα αργυρό ημίδραχμο από τη Φοινίκη του 4ου αιώνα π.Χ. απεικονίζει μια ιανόμορφη προτομή. Η πίσω όψη φέρει την επιγραφή ΘΑΣΙ και απεικονίζει δύο αμφορείς δίπλα-δίπλα, ενώ ο αριστερός αμφορέας είναι αντεστραμμένος. Το κέρμα έχει διάμετρο 15 χιλ. και ζυγίζει 1,49 γραμμάρια.
• Ένα αργυρό αττικό τετράδραχμο του 2ου αιώνα π.Χ. απεικονίζει το δεξιό προφίλ της προτομής του Διονύσου σε νεαρή ηλικία. Φοράει κορδέλα στο μέτωπο, είναι στεφανωμένος με κισσό και στολισμένος με δύο ανθοδέσμες. Η κόμη είναι πιασμένη πίσω, ενώ δυο μπούκλες κρέμονται στο σβέρκο. Η πίσω όψη φέρει τις επιγραφές ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ, ΣΩΤΗΡΟΣ και ΘΑΣΙΩΝ, δεξιά, αριστερά και κάτω αντίστοιχα. Απεικονίζει το γυμνόσωμο Ηρακλή, που στέκεται όρθιος μπροστά και στρέφει το κεφάλι στα αριστερά. Στηρίζει το δεξί του χέρι στο κάθετο ρόπαλο, ενώ στον αριστερό του βραχίονα έχει κρεμασμένο το δέρας του λιονταριού και στηρίζει το χέρι του στο μηρό. Ανάμεσα στο σώμα του Ηρακλή και το ρόπαλο διαβάζουμε τον αριθμό 66. Το κέρμα έχει διάμετρο 32 χιλ. και ζυγίζει 15,1 γραμμάρια.
Αν αποφασίσετε να περάσετε μερικές μέρες από τις διακοπές σας στη Θάσο, θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να ξεκαθαρίσετε τι αναζητάτε. Αν έχετε σκοπό να μείνετε σε κάποιο λιμανάκι και να ξεκουράζεστε, ενώ θα βλέπετε τα ψαροπούλια να πετούν στον ορίζοντα, δεν θα δυσκολευτείτε καθόλου να βρείτε το αραξοβόλι των ονείρων σας. Αν όμως είστε φίλος της αυτοκίνησης και της εξερεύνησης, τότε διαλέγετε το δύσκολο δρόμο. Τα χιλιόμετρα που θα πρέπει να διανύσετε, τόσο στο βουνό όσο και διπλά στη θάλασσα, είναι αρκετά, αλλά οι εικόνες που θα αντικρίσετε θα σας μείνουν αξέχαστες. Συνολικά, για να κάνετε τον γύρο του νησιού θα χρειαστεί να καλύψετε απόσταση περίπου 100 χλμ., αλλά οι εναλλαγές τοπίου κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον.
Μια σειρά από βουνά, με υψηλότερο το Υψάριο (1200 μ.), χωρίζει το νησί σε δυο μέρη. Στο βόρειο και το ανατολικό μέρος υπάρχουν ψηλά βουνά καλυμμένα από όμορφα πευκοδάση, πολλά από τα οποία καταλήγουν σε καταπληκτικές παραλίες. Το νότιο και ανατολικό μέρος έχει μικρούς λόφους καλυμμένους από ελαιόδεντρα, που όμως επίσης καταλήγουν σε καταπληκτικές αμμουδιές με άσπρη άμμο. Μέχρι να ολοκληρωθεί η περίμετρος της Θάσου, θα συναντήσετε αναρίθμητες παραλίες, μικρές και μεγάλες, δυσπρόσιτες και οργανωμένες, που προσεγγίζονται είτε οδικώς είτε με καραβάκια της γραμμής. Το μόνο που μπορεί να κάνει κανείς μπροστά στο μέγεθος αυτό είναι να αναφερθεί ενδεικτικά.
+1.jpg)
ΛΙΜΕΝΑΣ
Η πόλη της Θάσου, στα βόρεια, γνωστή και ως Λιμένας (για τους ντόπιους), είναι το βασικό λιμάνι και η πρωτεύουσα του νησιού. Με το πέρασμα του χρόνου και την ανάπτυξη του τουρισμού, το μικρό ψαροχώρι επεκτάθηκε βιαστικά γύρω από την προκυμαία. Άχρωμα κτίρια άρχισαν να επισκιάζουν τα καλαίσθητα αρχοντικά και το τσιμέντο να σκεπάζει τα παραδοσιακά δομικά υλικά, την πέτρα και το ξύλο.
Σήμερα, βλέποντας το παλιό λιμάνι με τα πολύχρωμα καΐκια, τα γιγαντόσωμα πλατάνια, τις ψαροταβέρνες και τα διατηρητέα κτίρια, μπορείτε να σχηματίσετε μια εικόνα του παλιού οικισμού, ενώ βαδίζοντας είτε στην προκυμαία είτε στις γειτονιές, παντού αντικρίζετε απομεινάρια της αρχαίας Θάσου.
Χτισμένος πάνω στην αρχαία Θάσο, διαθέτει πολλά αξιοθέατα και αξίζει να δείτε τον αρχαιολογικό χώρο με την αρχαία αγορά, το θέατρο, την ακρόπολη, το αρχαίο τείχος και πολλούς ναούς. Στο αρχαιολογικό Μουσείο ξεχωρίζει ο πανύψηλος Κούρος. Ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει επίσης τα αξιοθέατα της πόλης και τη φιλοξενία των ντόπιων. Το πιο γραφικό μέρος της είναι το παλιό λιμανάκι με τα όμορφα ψαροκάικα, τις βάρκες και τις ψαροταβέρνες δίπλα στη θάλασσα. Η πόλη συνδυάζει την κοσμοπολίτικη ζωή με τις μικρές και μεγάλες αποδράσεις. Αποτελεί ιδανική επιλογή για όσους αναζητούν ξεκούραστες και χαρούμενες διακοπές. Από εδώ αρχίζουμε το γύρω του νησιού, προχωρώντας προς τα ανατολικά.
Βγαίνοντας από τον Λιμένα με κατεύθυνση προς τα ΝΑ, ένας δρόμος αριστερά οδηγεί στην εκπληκτική παραλία της Mακρύαμμου, σε απόσταση 3 χλμ. από τον Λιμένα. Είναι ένας όμορφος, γραφικός και ήσυχος κόλπος περικυκλωμένος από πεύκα, με λεπτή αμμουδιά και μικρό πλάτος παραλίας. Τα νερά είναι ρηχά, καθαρά και καταπράσινα, ασφαλή για παιδιά. Πρόκειται για μια καλά οργανωμένη παραλία, όπου μπορείτε να πάτε και με κάποιο από τα καραβάκια που κάνουν τη διαδρομή Λιμένας-Μακρύαμμος-Χρυσή Αμμουδιά. Διαθέτει εγκαταστάσεις για ομαδικά και θαλάσσια σπορ και beach bar. Δεξιά από την παραλία, υπάρχει ένας μικρός μώλος πανέμορφο καταφύγιο για σκάφη αναψυχής. Στην περιοχή υπάρχουν και κάποια τουριστικά καταλύματα που δίνουν την ευκαιρία στους επισκέπτες να μείνουν και το βράδυ. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, πολιτιστικοί σύλλογοι και ο Δήμος Θάσου διοργανώνουν πολιτιστικά δρώμενα όλο το χρόνο. Προχωρώντας ανατολικά συναντάμε δύο όμορφες παραλίες.
Η Σαλιάρα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 5 χλμ. νότια της παραλίας Μακρύαμμος και μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν εντελώς ερημική. Λέγεται και Μάρμαρα, γιατί το νερό, λόγω της λευκής άμμου και των μικρών κομματιών μαρμάρου στο βυθό της θάλασσας, έχει ένα μοναδικό λευκό-γαλάζιο χρώμα και θυμίζει το νερό στην ακτή τροπικού νησιού. Ακόμα και τις πιο ζεστές μέρες η άμμος είναι δροσερή λόγω των μικρών κομματιών μαρμάρου. Η παραλία βρίσκεται σ’ ένα μικρό και απομονωμένο κόλπο και είναι οργανωμένη. Επειδή η παραλία είναι μικρή γεμίζει εύκολα κόσμο, ιδίως τον Αύγουστο και τα Σαββατοκύριακα, παρά το γεγονός ότι η πρόσβαση σε αυτή δεν είναι ιδιαίτερα εύκολη. Φτάνοντας στην είσοδο της παραλίας δε μπορείτε να μπείτε επειδή την κλείνει το ξενοδοχείο Makryammos Bungalows που βρίσκεται εκεί. Δίπλα στην είσοδο θα δείτε ένα χωματόδρομο που αρχίζει από εκεί. Ο δρόμος συνεχίζει για 5 χλμ. περίπου. Ακολουθείστε τον χωματόδρομο με προσοχή (επειδή υπάρχουν μεγάλες τρύπες) και μετά από περίπου 20 λεπτά οδήγησης έχετε φτάσει στην παραλία.
Στρίβοντας δεξιά, επισκεπτόμαστε πρώτα τον οικισμό Παναγιά.
Η Παναγιά είναι ένας παραδοσιακός οικισμός του νησιού, σε απόσταση 9 χλμ. από την πόλη της Θάσου. Η ονομασία του χωριού και τα 11 εξωκλήσια δηλώνουν την έντονη θρησκευτικότητα της περιοχής, που το 1845 αποτελούσε πρωτεύουσα του νησιού για ένα μικρό διάστημα. Το όνομα κρατάει από το 1832 και προέρχεται από την εκκλησία της Παναγιάς. Στο χωριό υπάρχουν άφθονα τρεχούμενα νερά και την πλατεία του την στολίζει ένα τεράστιο πλατάνι. Έχει πολλές ταβέρνες, αλλά και μαγαζιά όπου μπορείτε να αγοράσετε παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού, ειδικά καρυδάκι, κολοκυθάκι, σύκο και ντοματάκι για τα οποία φημίζεται.
Η θέα από το χωριό προς στα βουνά, τον κάμπο και την πεδιάδα είναι θαυμάσια. Ένα τέταρτο με τα πόδια μακριά βρίσκεται η Δρακότρυπα, μια σπηλιά με σταλακτίτες και σταλαγμίτες.
Η Σκάλα Παναγιάς λέγεται από τους ντόπιους Αυλάκια κι έχει ταβέρνες, καφέ κι ένα από τα πιο οργανωμένα κάμπινγκ του νησιού.
ΧΡΥΣΗ ΑΜΜΟΥΔΙΑ
Είναι μια από τις πιο όμορφες και πιο δημοφιλείς παραλίες της Θάσου, με λεπτή άμμο και καταγάλανα ρηχά νερά. Βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Σκάλα Παναγιάς και Σκάλα Ποταμιάς. Η παραλία της είναι αρκετά μεγάλη σε μήκος και πλάτος και είναι καλά οργανωμένη με εγκαταστάσεις για θαλάσσια σπορ. Συγκεντρώνει πλήθος κόσμου, και στη γύρω περιοχή υπάρχουν ωραία ταβερνάκια και αρκετά μαγαζιά με τουριστικά είδη. Επιπλέον, για όσους προτιμούν τον εναλλακτικό τουρισμό στη Χρυσή αμμουδιά λειτουργεί οργανωμένο κάμπινγκ, μπροστά ακριβώς από την παραλία. Η Χρυσή Αμμουδιά, αγγίζοντας τους αργυρόφυλλους ελαιώνες, το παρθένο πευκοδάσος και τις ορεινές ομορφιές της Παναγίας, σας προσφέρει μία καταπληκτική ομορφιά, διαμορφωμένη από την ίδια τη φύση, ικανοποιώντας όλα τα αισθήματά σας για ιδανικές διακοπές. Για όσους αγαπούν τη θάλασσα, τη φύση, το βουνό και τη ξέγνοιαστη ζωή, η Χρυσή Αμμουδιά εναρμονίζονται απόλυτα στους τόνους των καλοκαιρινών διακοπών τους. Προχωρώντας συναντάμε το ακρωτήρι Γραμβούσα
και τη Σκάλα Ποταμι
ΣΚΑΛΑ ΠΟΤΑΜΙΑΣ
Όπου υπάρχει το τοπωνύμιο «Σκάλα», να ξέρετε ότι είναι το επίνειο του ομώνυμου χωριού, που συνήθως βρίσκεται ψηλά στο βουνό. Στις Σκάλες οι ψαράδες έδεναν τις βάρκες τους και άραζαν τα καΐκια με τα εφόδια. Όλες αυτές οι Σκάλες ήταν ακατοίκητες για πολλά χρόνια, γιατί ο κόσμος παλιά, από το φόβο των πειρατών, προτιμούσε τα σίγουρα για την εποχή εκείνη ορεινά χωριά. Αυτό γινόταν τότε που η μάστιγα της πειρατείας ταλάνιζε τις παραθαλάσσιες περιοχές κι ο κόσμος έβρισκε ασφάλεια στα βουνά. Στα ορεινά χωριά μπορείτε να θαυμάσετε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική με την οποία έχουν χτιστεί πολλά σπίτια ή να ξεκουραστείτε κάτω από έναν τεράστιο πλάτανο, αγναντεύοντας όλον τον κόλπο της Καβάλας. Από τις αρχές του 20ού αιώνα τα ορεινά χωριά σιγά-σιγά εγκαταλείφθηκαν και οι Σκάλες συγκέντρωσαν όλη τη δραστηριότητα.
.jpg)
Η Σκάλας Ποταμιάς απέχει 2-3 χλμ. από το ομώνυμο χωριό και αποτελεί το λιμάνι του. Πλαισιωμένη με πανέμορφες παραλίες και καταπράσινα νερά αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων τουριστών κάθε καλοκαίρι. Ο κόλπος της Σκάλας, γνωστός και ως Χρυσή Ακτή, είναι από τους πιο όμορφους του νησιού συνδυάζοντας πεντακάθαρη θάλασσα και πυκνή βλάστηση. Το καλοκαίρι οι περισσότεροι κάτοικοι της Ποταμιάς μεταφέρονται στη Σκάλα αλλά τον χειμώνα το σκηνικό αλλάζει και η περιοχή μένει σχεδόν έρημη με γύρω στους 60-100 μόνιμους κατοίκους να μένουν ως οι μόνοι φρουροί της περιοχής. Στο λιμανάκι της περιοχής δεσπόζει το επιβλητικό κτίριο του Ταρσανά, χτισμένο τον 19 αιώνα από μοναχούς του Αγίου Όρους. Η τοποθεσία του είναι ιδανική για καλοκαιρινούς βραδινούς περιπάτους γύρω από το λιμάνι και τη μικρή πλατεία του χωριού. Έχει θαυμάσια τουριστική υποδομή με οργανωμένη παραλία και πολλές ψαροταβέρνες δίπλα στο κύμα.
+2.jpg)
ΠΟΤΑΜΙΑ
Είναι ένα από τα πιο γνωστά χωριά της Θάσου. Παραδοσιακός τόπος παραθερισμού από παλιά, προσφέρει ένα πανέμορφο καταπράσινο τοπίο με έντονη βλάστηση και υπέροχη θέα. Είναι χτισμένο στους πρόποδες του βουνού Υψάριου. Οι οπαδοί της ορειβασίας μπορούν να βρουν εδώ ένα ιδανικό μονοπάτι πνιγμένο στο πράσινο, που οδηγεί στο βουνό και στην κατάκτηση της ψηλότερης κορφής του. Το χωριό πήρε το όνομά του από τα πολλά νερά και τα ποταμάκια που το διασχίζουν. Τα πιο πολλά σπίτια του χωριού είναι πέτρινα με ξύλινες σκεπές, ενώ δεσπόζουν οι δύο εκκλησίες, κυρίως αυτή των Άγιων Ανάργυρων που, λόγω της υπέροχης θέσης της στους πρόποδες του βουνού, προσφέρει ηρεμία με τους ήχους από τα ρυάκια και το κελάηδισμα των πουλιών. Τον χειμώνα λόγω του υψηλού υψόμετρου το τοπίο αλλάζει και από καταπράσινο γίνεται ολόλευκο από το πυκνό χιόνι που καλύπτει τις βουνοκορφές και αρκετές φορές και τον ίδιο τον οικισμό. Η Ποταμιά είναι η πατρίδα του διάσημου γλύπτη Πολύγνωτου Βαγή και μπορείτε να θαυμάσετε τα έργα του στο ομώνυμο μουσείο που έχει ανεγερθεί προς τιμήν του.
Στα Κοίνυρα ανήκει και το μικρό ιδιωτικό νησί των Κοινύρων, το Κοινυριώτικο, που είναι ακατοίκητο και καλύπτεται σχεδόν σε όλη την έκτασή του, από πεύκα, αγριελιές και χαμηλή γενικότερα βλάστηση. Οι παραλίες του είναι βραχώδεις και απότομες ενώ τα νερά του, λένε οι ψαράδες, είναι ο πιο πλούσιος ψαρότοπος σ’ ολόκληρο το νησί. Σώζεται ακόμη και σήμερα το σπίτι του ανθρώπου στον οποίο ανήκει το νησί. Η επικοινωνία των επισκεπτών του νησιού, που οι πιο πολλοί είναι ψαράδες, γίνεται όπως παλιά με βάρκες. Στη γύρω θαλάσσια περιοχή μέχρι και πρόσφατα, υπήρχαν δελφίνια. Στο χωριό θα βρείτε ενοικιαζόμενα δωμάτια και ταβέρνες. Τα Κοίνυρα φημίζονται γενικά για την ηρεμία, τη γαλήνη και τα υπέροχα τοπία που προσφέρουν, αλλά και για την παραλία Παράδεισος. Από εδώ ο Λιμένας απέχει μόλις 20 χιλιόμετρα.
ΠΑΡΑΛΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ
Βρίσκεται στο δρόμο από τα Κοίνυρα προς την Αλυκή. Έχοντας αποσπάσει διεθνείς περιβαλλοντικές διακρίσεις και με το κατάφυτο νησάκι μπροστά της, δικαιώνει το όνομά της. Η πρόσβαση στην παραλία, που είναι μια από τις πιο ωραίες του νησιού και συγχρόνως από τις πιο διάσημες της Ελλάδας, γίνεται από ένα στενό δρόμο που περνάει μέσα από ένα δασάκι. Το μήκος της δεν είναι πολύ μεγάλο, αλλά η εξαιρετικά ρηχή και ιδιαίτερα κρύα θάλασσα, πολύ ευχάριστη για το καλοκαίρι, και το γεγονός ότι έχει κύμα, παραπέμπουν σε εξωτικά νησιά. Τα κρυστάλλινα ρηχά νερά της και η ψιλή απαλή αμμουδιά θα σας γοητέψουν. Τα χρώμα της θάλασσας είναι ανοικτό πράσινο και κάποια σημεία της παραλίας έχουν βράχια. Η παραλία προστατεύεται από τη νησίδα Κοίνυρα και ολόγυρα εκτείνεται ένα πυκνό δάσος. Το πιο ήσυχο μέρος αυτής της δημοφιλούς παραλίας είναι το μεσαίο, όπου δεν έχουν πρόσβαση τα οχήματα και δεν φαίνεται από το δρόμο, γι’ αυτό και οι γυμνιστές το προτιμούν. Η παραλία είναι πλήρως εξοπλισμένη, διαθέτει beach volley, καφέ και φαγητό. Ο Παράδεισος είναι μια παραλία φιλόξενη για όλο τον κόσμο.
ΑΪ ΓΙΑΝΝΗΣ (ΜΠΑΜΠΟΥΡΑΣ)
Είναι μια κατάφυτη, αλλά και δυσπρόσιτη αμμουδιά. Ιδανική για όσους επιζητούν στιγμές χαλάρωσης και ηρεμίας, αλλά και για τους οπαδούς του υποβρύχιου ψαρέματος. Η διαδρομή ως την παραλία είναι λίγο δύσκολη, αλλά δυνατή ακόμα και με αυτοκίνητο. Διαθέτει ένα κόλπο με καταπράσινα νερά και πλούσιο βυθό που ενδείκνυται για βουτιές με μάσκα. Εδώ και 2-3 χρόνια υπάρχει καντίνα που προσφέρει και ξαπλώστρες-ομπρέλες.
ΑΛΥΚΗ
Στο νότιο άκρο της Θάσου βρίσκεται η χερσόνησος της Αλυκής. Στις δυο πλευρές αυτού του ισθμού σχηματίζονται δυο φυσικοί ορμίσκοι με καταγάλανα νερά. Στην Αλυκή, που οι κάτοικοι ονομάζουν «πισίνα του νησιού», αξίζει να παρατηρήσετε το βυθό όπου διακρίνεται ένα βυθισμένο λατομείο με λαξευτές πέτρες, από την εποχή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Το όνομά της το πήρε από το άλς (θάλασσα), ενώ κατ’ άλλους από το αλκή (σωματική δύναμη, ευρωστία).
ΘΗΜΩΝΙΑ
Παραλία σ’ έναν καταπράσινο κολπίσκο με κρυστάλλινα νερά, που βρίσκεται 1,5 χλμ. μετά την Αλυκή. Πρόκειται για μια ήσυχη παραλία που προσφέρεται για ψάρεμα.
.jpg)
ΜΟΝΗ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ
Σε κάποιο σημείο της διαδρομής, ανάμεσα σε Αστρίδα και Αλυκή, 12 χλμ. πριν τον Ποτό, συναντάμε το μετόχι του Αγίου Όρους, το γυναικείο μοναστήρι που είναι αφιερωμένο στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Χτισμένο πάνω σ’ έναν απότομο βράχο αγναντεύει τον Άθω.
ΠΑΡΑΛΙΑ ΛΙΒΑΔΙ
ΑΣΤΡΙΔΑ
Στη ΝΑ πλευρά του νησιού, 7 χλμ. από τον Ποτό, βρίσκεται ο μικρός αγροτικός οικισμός της Αστρίδας. Κάποιοι επιμένουν ότι εδώ είναι ο τόπος που περιγράφεται από τον Όμηρο ως νησί των Σειρήνων. Γεγονός πάντως είναι ότι στην Αστρίδα επικρατούν από τις καλύτερες κλιματολογικές συνθήκες, χειμώνα καλοκαίρι, και έχει το πιο εύπεπτο και ελαφρύ νερό, σύμφωνα με τους κατοίκους. Το όνομά του το έδωσαν οι κάτοικοι, κυρίως εποχικοί, που από τον Θεολόγο κατέβαιναν εδώ για να μαζέψουν τις ελιές, από τον ξάστερο ουρανό της την περίοδο της ελαιοκομιδής.
.jpg)
Προχωρώντας συνειδητοποιείτε ότι στα δεξιά σας έχετε πεύκα κι ελιές και αριστερά παραλίες με μοναδικό φυσικό κάλλος, οργανωμένες και μη, για όλα τα γούστα: Αϊ Βασίλης, Μπαμπούρι, Αμδέλα, Σαλονικιός, Καλάμι, αλλά και μια τεράστια βραχώδη, κάτασπρη έκταση, με μια φυσική πισίνα στη μέση, την Γκιόλα (μοναδική στον κόσμο). Ο δρόμος συνεχίζει νότια διατρέχοντας για άλλους το πιο άγονο και για άλλους το πιο εντυπωσιακό σημείο του νησιού.
ΡΩΣΟΓΚΡΕΜΟΣ
Μετά την Αστρίδα ξεχωρίζει η μικρότερη, μα πανέμορφη ακτή Ρωσογκρεμός, που διαθέτει φυσική σκιά.
ΠΟΤΟΣ
Είναι ένα από τα πιο κοσμικά μέρη και δημοφιλής περιοχή, που την προτιμούν κυρίως οι νέοι. Απέχει 35 χλμ. από το Λιμένα, ενώ από τα Λιμενάρια μόλις 3 χλμ. Είναι παλιός οικισμός ψαράδων, και λιμάνι της ιστορικής πρωτεύουσας του νησιού Θεολόγος. Τα καλοκαιρινά του ηλιοβασιλέματα, με τον ήλιο να χάνεται πίσω από την οροσειρά του όρους Άθως, είναι μοναδικά. Πολύ κοντά βρίσκεται το τουριστικό θέρετρο Πευκάρι.
ΠΕΥΚΑΡΙ
ΘΕΟΛΟΓΟΣ
Από τον Ποτό ξεκινάει κι ο ασφάλτινος δρόμος που οδηγεί στον Θεολόγο (8 χλμ.), στο εσωτερικό του νησιού, ένα από τα πιο αξιόλογα παραδοσιακά χωριά με λαϊκή αρχιτεκτονική (έχει μερικά από τα ομορφότερα σπίτια της Μακεδονίας) και φυσικό πλούτο. Αξίζει να επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο, που είναι στον κεντρικό δρόμο και στεγάζεται σε παραδοσιακό διώροφο κτίριο. Το χωριό κατοικείται από την αρχαιότητα κι ήταν πρωτεύουσα του νησιού επί Βυζαντίου και Τουρκοκρατίας. Εδώ ο Φιλικός Χατζηγιώργης σήκωσε τη σημαία της Επανάστασης του ’21. Αλλά η Θάσος, που επί Τουρκοκρατίας ήταν κάτω από την εποπτεία Αιγύπτιων αρχόντων, περιήλθε στη διοίκηση του ελληνικού κράτους μόλις το 1912. Γύρω από τον Ποτό υπάρχουν όμορφες παραλίες με κρυστάλλινα νερά. Οι πιο δημοφιλείς από αυτές είναι η παραλία του Αγίου Αντωνίου και η Ψιλή Άμμος.
ΨΙΛΗ ΑΜΜΟΣ
ΠΑΡΑΛΙΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ
Βρίσκεται κοντά στα Λιμενάρια και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω του περιβάλλοντα χώρου της. Μια μοναδική παραλία όπου η βαυαρική βιομηχανική αρχιτεκτονική του περασμένου αιώνα ξεφυτρώνει γοητευτική μέσα από το πευκόδασος για να καταλήξει, μαζί με αυτό στα κύματα της νότιας Θάσου. Ένα παλιό εργοστάσιο επεξεργασίας σιδήρου, παλιά καμίνια, υπαίθρια έκθεση έργων τέχνης καθώς και ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου. Πρόκειται για μια παραλία με σκουρόχρωμη αμμουδιά και βότσαλα και βαθιά πεντακάθαρα νερά. Προσεγγίζεται είτε από μονοπάτι από το λιμάνι είτε από σύντομο χωμάτινο δρόμο και βρίσκεται κάτω από τα εντυπωσιακά εγκαταλειμμένα κτίρια που στέγαζαν τα γραφεία των παλιών Μεταλλείων.
ΛΙΜΕΝΑΡΙΑ
Τα Λιμενάρια είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Θάσου, στο νότιο τμήμα του νησιού. Γνώρισαν μεγάλη ακμή από τα πλούσια μεταλλεία, που υπήρχαν άλλοτε στη περιοχή, ενώ σήμερα παρουσιάζουν μεγάλη οικονομική ανάπτυξη με έντονη τουριστική κίνηση. Αποτελεί τη μεγαλύτερη κωμόπολη της Θάσου κι αναπτύχθηκε στο τέλος του 19ου αιώνα. Η περιοχή έγινε εμπορικά γνωστή από τα μεταλλεία που λειτουργούσαν εκεί από το 1903, από τη γερμανική εταιρία Speidel. Άρχισε να αποκτά μεγάλη κίνηση και το λιμάνι, μέσω του οποίου μεταφέρονταν τα ορυκτά σε όλο τον κόσμο. Σαν συνέχεια των Λιμεναρίων αναπτύσσεται κι ο οικισμός Καλύβια (Αγ. Γεώργιος), μαζί με τον οποίο φτάνουν σε σύνολο τον πληθυσμό του Λιμένα, πρωτεύουσας της Θάσου.
Οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού ήταν εργάτες από το χωριό Κάστρο. Ο αριθμός τους αυξήθηκε με την άφιξη προσφύγων από τη Μικρά Ασία. Μπορείτε να θαυμάσετε μερικά εντυπωσιακά και όμορφα σπίτια που έχτισαν Τούρκοι στις αρχές του 1900, όπως και μερικά νεοκλασικά κτίρια.
+1.jpg)
Στο μακρύ παραλιακό δρόμο στα Λιμενάρια υπάρχουν πολλές ταβέρνες, καφενεία, μπαρ και καταστήματα που δημιουργούν μια ζωηρή ατμόσφαιρα. Τα Λιμενάρια γνώρισαν αλματώδη τουριστική ανάπτυξη τις δεκαετίες ’80 και ’90. Το κέντρο των Λιμεναρίων αξιοποιήθηκε με κάποιες κυκλοφοριακές επεμβάσεις και πεζοδρομήσεις δημιουργώντας μια περιοχή ιδιαίτερα φιλική στον επισκέπτη. Χαρακτηριστικό του χωριού μπορεί να θεωρηθεί η σπηλιά κάτω από το Παλατάκι.
ΠΑΡΑΛΙΑ ΛΙΜΕΝΑΡΙΩΝ
Στην παραλία υπάρχουν μαγαζιά με τουριστικά είδη και παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε παραδοσιακούς λουκουμάδες με μέλι ή παγωτό και να απολαύσετε την θέα του ηλιοβασιλέματος από τον κολπίσκο που βρίσκεται στη παραλία του χωριού. Στις Αποθήκες Μεταλλείων με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Λιμεναρίων γίνονται διάφορα πολιτιστικά δρώμενα, ενώ στις 31 Ιουλίου στα Καλύβια Λιμεναρίων έχουμε τις «φωτιές του Αυγούστου». Το χωριό διαθέτει ταβέρνες στην παραλία, όπου απολαμβάνετε το φαγητό σας με θέα τη θάλασσα, αλλά κι οργανωμένα ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
.jpg)
ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΡΥΠΗΤΗΣ
Βρίσκεται 3 χλμ. μετά τα Λιμενάρια, ανάμεσα στη Σκάλα Μαριές και τα Λιμενάρια και είναι μια πολύ όμορφη παραλία με καθαρά νερά και πλούσιο βυθό. Θεωρείται από τις πιο δημοφιλείς του νησιού. Γύρω της υπάρχουν μόνο μερικές καφετέριες και δέντρα, που από κάτω τους σταθμεύουν τα αυτοκίνητα. Είναι οργανωμένη παραλία, σχετικά μεγάλη, με άμμο, βότσαλα και κρυστάλλινα νερά και βρίσκεται κοντά σε μεγάλες τουριστικές μονάδες.
ΑΤΣΠΑΣ (ή ΑΣΠΑΣ)
Βρίσκεται στην έξοδο του χωριού και είναι η πιο όμορφη μη οργανωμένη παραλία της Θάσου. Ένας μικρός στενόμακρος κολπίσκος με πεντακάθαρα, ρηχά νερά και ψιλή ζαχαρένια άμμο, ένας μικρός παράδεισος γι’ αυτούς που δεν τους αρέσουν οι οργανωμένες παραλίες. Στρίβουμε αριστερά και φτάνουμε στις Μαριές.
ΣΚΑΛΑ ΜΑΡΙΩΝ
Η Σκάλα αναπτύχθηκε δίπλα στη θάλασσα, στη θέση απ’ όπου γινόταν η φόρτωση των μεταλλευμάτων από τα ορυχεία. Ήσυχο γραφικό ψαροχώρι, χτισμένο δίπλα στο κύμα, με καλές ταβέρνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια με θέα στη θάλασσα, όμορφο ηλιοβασίλεμα, που είναι πόλος έλξης των τουριστών. Οι Μαριές είναι η απάντηση της φυσικής ομορφιάς στον οργανωμένο βιομηχανικό τουρισμό των θεαμάτων και των πληρωμένων υπηρεσιών.
ΜΑΡΙΕΣ
Σε απόσταση 12 χλμ. από τη Σκάλα βρίσκονται οι Μαριές, ένα ορεινό χωριό στην ενδοχώρα της Θάσου, χτισμένο μέσα σε μια ρεματιά ανάμεσα σε δυο βουνοπλαγιές σε αρκετό υψόμετρο. Το χωριό βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού και πήρε την τωρινή του μορφή τον μεσαίωνα. Από τα παλιά χρόνια λειτουργούσαν εκεί ορυχεία σιδήρου, που σήμερα διακρίνονται εγκαταλελειμμένα στη χαράδρα δεξιά του χωριού. Βρίσκεται σ’ έναν ήρεμο και γαλήνιο τοπίο, ιδανικό για όσους θέλουν να απολαύσουν τη φύση και την πεζοπορία. Από εδώ μπορείτε να επισκεφθείτε και την τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε στο κέντρο του νησιού ανάμεσα στα βουνά.
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ
Σε μια κορυφή του Υψάριου, σε ύψος 800 μ., βρίσκεται χτισμένος ο μοναδικός μεσαιωνικός οικισμός του νησιού, το Κάστρο. Πήρε το όνομά του από τα ερείπια ενός κάστρου που υπήρχε εκεί. Άκμασε τα χρόνια που η πειρατεία λυμαινόταν το Αιγαίο Πέλαγος, δηλαδή από τον 4ο μ.Χ. αιώνα μέχρι και τα τέλη του 18ου αιώνα. Το τείχος του, που τα ερείπιά του φαίνονται σήμερα, χτίστηκε στα 1434 από τους Γενοβέζους (συγκεκριμένα από τους Γατελούζους), στα χέρια των οποίων έμεινε η Θάσος μέχρι την κατάληψή της από τους Τούρκους, στα 1455. Εγκαταλείφθηκε στις αρχές του περασμένου αιώνα, όταν οι κάτοικοι κατέβηκαν να δουλέψουν στα μεταλλεία της εταιρείας Speidel και έχτισαν στη θάλασσα τα Λιμενάρια. Για πολλά χρόνια ήταν εγκαταλελειμμένο, τα τελευταία χρόνια όμως ολοένα και περισσότερα σπίτια αναπαλαιώνονται από τους ιδιοκτήτες τους (κάποια από τα οποία δυστυχώς χωρίς στοιχειώδη σεβασμό στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική). Τον Ιανουάριο, στη γιορτή του Αγίου Αθανασίου, το Κάστρο βγαίνει από το λήθαργο του όταν κάτοικοι του νησιού το επισκέπτονται για να γιορτάσουν, να φάνε και να τραγουδήσουν.
ΚΛΙΣΜΑ
Στην είσοδο της Σκάλας Καλλιράχης, καθώς ερχόμαστε από τις Μαριές, βρίσκεται ο μικρός οικισμός Κλίσμα, γνωστός για την καταπληκτική παραλία με τα βότσαλα και τις ταβέρνες με τους θαλασσινούς μεζέδες. Βρίσκεται σε μια πολύ όμορφη θέση στις πλαγιές του λόφου, ανάμεσα σε ελαιόδεντρα. Τα σπίτια είναι χτισμένα με την παραδοσιακή θασιώτικη αρχιτεκτονική, ενώ χαρακτηριστικά είναι τα στενά φιδωτά δρομάκια του χωριού, ιδανικά για περπάτημα. Σίγουρα είναι από τα πιο όμορφα και γραφικά χωριά της Θάσου. Το κλίμα είναι ξηρό και γλυκό, χειμώνα καλοκαίρι. Μπορείτε να επισκεφτείτε το Λαογραφικό μουσείο που υπάρχει. Στεγάζεται σ’ ένα πολύ όμορφο διατηρητέο αρχοντικό που χτίστηκε το 1880 και φιλοξενεί πολλούς λαϊκούς θησαυρούς του νησιού.
ΣΚΑΛΑ ΚΑΛΛΙΡΑΧΗΣ
Αποτελεί ίσως το μοναδικό σημείο στο νησί που μπορεί να βρει κανείς ακόμη μικρά σπιτάκια, χτισμένα κυριολεκτικά μέσα στη θάλασσα, όπου οι ψαράδες μάζευαν τις βάρκες τους για προστασία απ’ την κακοκαιρία. Αρχικά, όπως όλες οι Σκάλες στο νησί, ήταν μικρά παραθαλάσσια καλύβια, ενός δωματίου, που χρησίμευαν για να προστατεύουν οι ψαράδες της περιοχής τις βάρκες και τα ψαρικά τους σύνεργα, και μετά ως βραχύβιος τόπος διαμονής στη διάρκεια της ελαιοκομιδής. Αργότερα, και με την αύξηση του τουρισμού, χτίστηκαν σπίτια, που πια αποτελούσαν μόνιμες κατοικίες. Ο οικισμός αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα κατά μήκος του κεντρικού δρόμου που διατρέχει το νησί. Σήμερα, δεν υπάρχει εδώ ιδιαίτερη ξενοδοχειακή υποδομή, πάρχουν όμως αρκετά ενοικιαζόμενα δωμάτια, καφέ και ψαροταβέρνες. Τα τελευταία χρόνια, μεγάλωσε ο μώλος για να δένει το ιπτάμενο δελφίνι της γραμμής, που ξεκινάει από την Καβάλα και φτάνει μέχρι τον Ποτό. Επίσης έγινε μικρή μαρίνα για να προστατεύονται από τους αέρηδες οι βάρκες των ψαράδων.
.jpg)
ΚΑΛΛΙΡΑΧΗ
Ένα από τα παλιότερα ορεινά χωριά της Θάσου, που χτίστηκε όταν οι κάτοικοι εγκατέλειψαν το παλιό χωριό «Κακή Ράχη», τα χρόνια που πια είχε εξαλειφθεί ο κίνδυνος από τους πειρατές. Το χωριό βρίσκεται στις πλαγιές ενός λόφου, ανάμεσα σε ελαιόδεντρα, με θέα τον κόλπο της Καβάλας. Τα σπίτια είναι χτισμένα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και είναι χαρακτηριστικά τα στενά, πέτρινα σοκάκια του χωριού, ιδανικά για βόλτες. Μπορείτε να επισκεφθείτε το λαογραφικό μουσείο του χωριού που στεγάζεται σ’ ένα όμορφο αρχοντικό και φιλοξενεί χειροποίητα υφαντά, εργόχειρα και παραδοσιακά εργαλεία. Συνεχίζοντας παραλιακά, περνάμε από τη Σκάλα Σωτήρος, ενώ στρίβοντας δεξιά πάμε στο χωριό Σωτήρας.
ΣΚΑΛΑ ΣΩΤΗΡΟΣ
Σε απόσταση 3 χλμ. από τη Σκάλα Πρίνου, φτάνουμε στη Σκάλα Σωτήρα, χτισμένη κατά μήκος μιας όμορφης και γαλήνιας ακρογιαλιάς. Η Ιστορία λέει ότι εδώ ήταν το ιερό του Ηρακλή. Η Σκάλα Σωτήρα αποτελούσε τον οικισμό των ψαράδων του χωριού και μετά το 1976 άρχισε η ανοικοδόμησή της. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η όμορφη μαρίνα με τους φοίνικες, αλλά και το παλιότερο εργοστάσιο επεξεργασίας του πυρήνα ελιάς στο νησί που υπάρχει στην περιοχή. Τα τελευταία χρόνια άρχισε να αναπτύσσεται τουριστικά και στην παραλία μπορείτε να βρείτε αρκετές ταβέρνες και καφετέριες. Εδώ σήμερα θα απολαύσετε το μπάνιο σας και γευστικές λιχουδιές. Το χωριό φημίζεται και για το καλύτερο ψωμί που μπορείτε να βρείτε στο νησί. Από εδώ, ένας δρόμος μήκους 3 χλμ. μας φέρνει στο ορεινό χωριό Σωτήρας, σε υψόμετρο 380 μ., στους πρόποδες του όρους Ψαριού.
ΣΩΤΗΡΑΣ
Το χωριό φημίζεται για το ήπιο και ξερό κλίμα του και στο παρελθόν αποτέλεσε πόλο έλξης για τις θεραπευτικές του ιδιότητες λόγω του μεγάλου υψομέτρου, του πυκνού δάσους και του δροσερού νερού των πηγών του. Ο επισκέπτης μπορεί να παρατηρήσει τα πάμπολλα εκκλησάκια που συναντά στις δυο πλευρές του δρόμου στη διάρκεια της διαδρομής. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παλιά εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, που χτίστηκε το 1888. Κάτω από την αυλή του ναού σώζονται ερείπια προϊστορικού οικισμού που ανάγονται στην πρώιμη εποχή του Χαλκού. Το 1888, στην κεντρική του πλατεία του χωριού, κάτω από μια τεράστια, αιωνόβια πλατάνια, έγινε και η μαρμαρόκτιστη βρύση στην πηγή της Πλατανιάς, που χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο. Εδώ βρέθηκαν εγκαταστάσεις λουτρών της Ύστερης ρωμαϊκής εποχής. Ο Σωτήρας διατηρεί ανέπαφα τα παραδοσιακά του σπίτια, επειδή είναι το χωριό με τις μικρότερες επεμβάσεις πράγμα που το κάνει να είναι από τα πιο παραδοσιακά και ελκυστικά χωριά για να επισκεφτεί κανείς.
ΣΚΑΛΑ ΠΡΙΝΟΥ (ΔΑΣΥΛΛΙΟ)
Η περιοχή του Πρίνου περιλαμβάνει το χωριό Πρίνος (Καλύβια), τον νέο οικισμό Πρίνου, τους ορεινούς οικισμούς Μικρό και Μεγάλο Καζαβίτι και τη Σκάλα Πρίνου. Είναι το δεύτερο λιμάνι που συνδέει το νησί με την Καβάλα (ferry-boat, θαλάσσιο δελφίνι) και την Πέραμο. Πρόκειται για έναν οικισμό που αναπτύχθηκε άναρχα και με προσανατολισμό την εξυπηρέτηση των πλοίων και των ταξιδιωτών και υπάρχει υπάρχει αυξημένη κίνηση το καλοκαίρι κυρίως λόγω του λιμανιού. Οι αμμουδερές σμαραγδένιες παραλίες της, όμως, με τα πεντακάθαρα νερά αποτελούν θέλγητρο που τραβά τον ταξιδιώτη. Οι παραλίες της σμίγουν με το καταπράσινο δασάκι και δημιουργούν την εντύπωση ότι τα αρμυρίκια και τα οι πεύκοι αναδύονται μέσα από τη θάλασσα. Η περιοχή, κατάφυτη από ελαιώνες και ανεπτυγμένη τουριστικά, είναι γεμάτη από πολυτελή τουριστικά συγκροτήματα κι ενοικιαζόμενα δωμάτια, κι ένα κάμπινγκ του ΕΟΤ, που τα τελευταία χρόνια δε λειτουργεί, αλλά προβλέπεται να λειτουργήσει ξανά σύντομα. Οικονομικά είναι μία από τις πιο σημαντικές περιοχές της Θάσου, μετά την ανακάλυψη πετρελαίου και την εγκατάσταση πετρελαιοπηγών στη θαλάσσια περιοχή της. Από το πορθμείο, ο δρόμος περνάει από τα καρνάγια και καταλήγει μετά από 1,5 χλμ. στο νέο οικισμό Πρίνου, το γνωστό με το όνομα Δασύλλιο Πρίνου, που διαθέτει μοναδικές φυσικές ομορφιές. Ένα μέρος με πεύκα, αναπτυγμένο τουριστικά με κάμπινγκ, ξενοδοχεία και μαγαζιά. Εδώ βρίσκεται μια οργανωμένη παραλία με beach bar και κάμπινγκ του ΕΟΤ, με μεγάλη αμμουδιά με ρηχά, κρυστάλλινα νερά. Από τη Σκάλα μπορούμε να συνεχίσουμε παραλιακά ή να στρίψουμε δεξιά στην ενδοχώρα για επίσκεψη στο χωριό Πρίνος.
ΠΡΙΝΟΣ
Βρίσκεται στα ορεινά της περιοχής και είναι ο κεντρικός οικισμός. Μεγάλος και πυκνοκατοικημένος αποτελεί εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο της περιοχής, που όμως δεν ακολούθησε σε τουριστική ανάπτυξη το υπόλοιπο νησί. Αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές περιοχές για την οικονομία του νησιού, καθώς εδώ έχουν βρεθεί κοιτάσματα πετρελαίου προς εκμετάλλευση κι έχουν εγκατασταθεί πετρελαιοπηγές. Κάθε Δευτέρα λειτουργεί η μοναδική λαϊκή αγορά του νησιού, όλο το χρόνο. Στην περιοχή υπάρχει και μια μικρή σε έκταση ζώνη, όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του Βιολογικού Ελαιοτριβείου Θάσου, που παράγει το διάσημο για τις ευεργετικές του ιδιότητες βιολογικό ελαιόλαδο «Καρδιόφιλο», το εργοστάσιο επεξεργασίας αλατοελιάς και ο Μελισσοκομικός Συνεταιρισμός Θάσου. Στη διασταύρωση του χωριού υπάρχει δρόμος που οδηγεί στο χωριό Καζαβίτι, περίπου 4 χλμ. μακριά.
ΚΑΖΑΒΕΤΙ
Όσοι γνωρίζουν τη Θάσο ξέρουν καλά ότι τα πιο ενδιαφέροντα χωριά της είναι στα ορεινά. Το Καζαβίτι, αναμφίβολα, ανήκει στα πιο όμορφα και ίσως στα πιο γραφικά χωριουδάκια της Θάσου. Εδώ ο σεβασμός στην παράδοση συναντά την καλύτερη εκδοχή του. Είναι χτισμένο στις πλαγιές ενός κατάφυτου λόφου, σε υψόμετρο 350 μ., και χωρίζεται σε δύο βασικούς συνοικισμούς, το Μεγάλο και το Μικρό Καζαβίτι, που απέχουν μεταξύ τους 500 μ. Πέτρινα αρχοντικά με ξύλινους εξώστες και μια πλατεία με πλατάνια, καφενεδάκια και ταβέρνες με τοπικές λιχουδιές δημιουργούν ένα ιδεώδες σκηνικό για όσους αγαπούν τις ορεινές διακοπές. Στις ταβέρνες της μικρής πέτρινης πλατείας, κάτω από την αιωνόβια φυλλωσιά του γεροπλάτανου, θα γευτείτε παραδοσιακά φαγητά. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτύξει συμπαθητική ξενοδοχειακή υποδομή, που το κάνει ιδανική επιλογή για νησιωτικές διακοπές που συνδυάζουν θάλασσα και βουνό. Στο χωριό υπάρχουν μονοπάτια που καταλήγουν στη θάλασσα μέσα από ελαιόφυτες διαδρομές. Πάντως, αν θέλετε να γνωρίσετε άκοπα την ομορφιά του βουνού, αναζητήστε τον καινούργιο δρόμο που οδηγεί στο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα, σε υψόμετρο περίπου 1.000 μ. Ο καινούργιος δρόμος ξεκινά λίγο πιο πάνω από τον ξενώνα «La Casa Rossa», αλλά προσοχή στις στροφές. Το δάσος έχει άγρια ομορφιά, καθώς από κάποια στιγμή και μετά εμφανίζονται ρόμπολα και δασική πεύκη, μια βλάστηση που την έχουμε συνδέσει μόνο με την ηπειρωτική Ελλάδα. Το ίδιο το μοναστήρι, που κάηκε στη μεγάλη φωτιά του ’85, δεν παρουσιάζει κάποιο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.
ΣΚΑΛΑ ΡΑΧΩΝΙΟΥ
Ανάμεσα στον Λιμένα της Θάσου και το χωριό Πρίνος, στο ΒΔ τμήμα του νησιού, βρίσκεται η Σκάλα Ραχωνίου. Αποτελεί το επίνειο των μεσόγειων χωριών Ραχώνι και Αγ. Γεώργιος (Βουζ) που βρίσκονται σε απόσταση 5 χλμ. προς το εσωτερικό του νησιού. Η Σκάλα Ραχωνίου διαθέτει λιμάνι με όμορφη προκυμαία. Από εδώ αρχίζει η μεγάλη σε μήκος, όμορφη παραλία Ραχωνίου με τη λεπτή άμμο και τα ρηχά νερά. Πρόκειται για μία μη οργανωμένη παραλία, από τις λιγότερο γνωστές του νησιού. Η ησυχία που προσφέρει την καθιστά ιδανική επιλογή για οικογένειες. Εδώ είναι και η διακλάδωση που οδηγεί στα χωριά Ραχώνι και Αγ. Γεώργιος.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ψηλά βουνά, εκτεταμένα δάση από πλατάνια, πεύκα και καστανιές και αμέτρητες χρυσαφένιες ακρογιαλιές, όπου η βουτιά αποτελεί εμπειρία. Αυτή είναι η Θάσος. Ο επίδοξος επισκέπτης ίσως φοβάται ότι θα βρεθεί αντιμέτωπος με «κρανίου τόπο», αφού η Θάσος είναι απ’ τα νησιά εκείνα που την τελευταία δεκαπενταετία θρηνούν σχεδόν κάθε χρόνο δασικές εκτάσεις. Δίκαια επομένως εκπλήσσεται όταν αντικρίζει τα πευκοδάση που ξεκινούν από όσο ψηλά φτάνει το μάτι μέχρι τις παραλίες. Το νησί, σε πείσμα των κάθε λογής καταπατητών, συνεχίζει να είναι καταπράσινο και εξακολουθεί να τιμά σε πολλά μέρη τα ίχνη των πολιτισμών που τη διαμόρφωσαν. Όσο κι αν επισκεφτούμε το νησί, μένει ανεξερεύνητο. Κάθε φορά ανακαλύπτουμε και μια κρυμμένη, απρόσμενη ομορφιά. Η επίσκεψη στη Θάσο, το ιδιαίτερο νησί της Μακεδονίας, μένει αναμφισβήτητα αξέχαστη.
+2.jpg)
Όπου υπάρχει το τοπωνύμιο «Σκάλα», να ξέρετε ότι είναι το επίνειο του ομώνυμου χωριού, που συνήθως βρίσκεται ψηλά στο βουνό. Στις Σκάλες οι ψαράδες έδεναν τις βάρκες τους και άραζαν τα καΐκια με τα εφόδια. Όλες αυτές οι Σκάλες ήταν ακατοίκητες για πολλά χρόνια, γιατί ο κόσμος παλιά, από το φόβο των πειρατών, προτιμούσε τα σίγουρα για την εποχή εκείνη ορεινά χωριά. Αυτό γινόταν τότε που η μάστιγα της πειρατείας ταλάνιζε τις παραθαλάσσιες περιοχές κι ο κόσμος έβρισκε ασφάλεια στα βουνά. Στα ορεινά χωριά μπορείτε να θαυμάσετε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική με την οποία έχουν χτιστεί πολλά σπίτια ή να ξεκουραστείτε κάτω από έναν τεράστιο πλάτανο, αγναντεύοντας όλον τον κόλπο της Καβάλας. Από τις αρχές του 20ού αιώνα τα ορεινά χωριά σιγά-σιγά εγκαταλείφθηκαν και οι Σκάλες συγκέντρωσαν όλη τη δραστηριότητα.
.jpg)
+2.jpg)
Είναι ένα από τα πιο γνωστά χωριά της Θάσου. Παραδοσιακός τόπος παραθερισμού από παλιά, προσφέρει ένα πανέμορφο καταπράσινο τοπίο με έντονη βλάστηση και υπέροχη θέα. Είναι χτισμένο στους πρόποδες του βουνού Υψάριου. Οι οπαδοί της ορειβασίας μπορούν να βρουν εδώ ένα ιδανικό μονοπάτι πνιγμένο στο πράσινο, που οδηγεί στο βουνό και στην κατάκτηση της ψηλότερης κορφής του. Το χωριό πήρε το όνομά του από τα πολλά νερά και τα ποταμάκια που το διασχίζουν. Τα πιο πολλά σπίτια του χωριού είναι πέτρινα με ξύλινες σκεπές, ενώ δεσπόζουν οι δύο εκκλησίες, κυρίως αυτή των Άγιων Ανάργυρων που, λόγω της υπέροχης θέσης της στους πρόποδες του βουνού, προσφέρει ηρεμία με τους ήχους από τα ρυάκια και το κελάηδισμα των πουλιών. Τον χειμώνα λόγω του υψηλού υψόμετρου το τοπίο αλλάζει και από καταπράσινο γίνεται ολόλευκο από το πυκνό χιόνι που καλύπτει τις βουνοκορφές και αρκετές φορές και τον ίδιο τον οικισμό. Η Ποταμιά είναι η πατρίδα του διάσημου γλύπτη Πολύγνωτου Βαγή και μπορείτε να θαυμάσετε τα έργα του στο ομώνυμο μουσείο που έχει ανεγερθεί προς τιμήν του.
ΧΡΥΣΗ ΑΚΤΗ
Βρίσκεται στη Σκάλα Ποταμιάς και πρόκειται για μια οργανωμένη μεγάλη παραλία με χρυσή απαλή αμμουδιά και καθαρά νερά. Εδώ θα βρείτε ταβέρνες, εστιατόρια, καφέ, ζαχαροπλαστεία, λαϊκές αγορές και beach bar. Η συγκοινωνία από και προς τη Χρυσή Ακτή είναι πολύ συχνή το καλοκαίρι. Η παραλία αυτή μαζί με τη Χρυσή Αμμουδιά, με την οποία είναι πλέον ενωμένη, με μήκος πάνω από 3,5 χλμ., αποτελούν και τις πιο οργανωμένες παραλίες του νησιού. Η παραλιακή διαδρομή συνεχίζει με τα όμορφα μικρά χωριά Παλαιοχώρι και Κοίνυρα.
ΚΟΙΝΥΡΑ
Τα Κοίνυρα (Αίνυρα κατά τον Ηρόδοτο) είναι ένας ήσυχος παραθαλάσσιος οικισμός από τους πιο ωραίους της ανατολικής Θάσου. Το όνομά του είναι γνωστό από τα αρχαία χρόνια. Η ευρύτερη περιοχή, είναι γεμάτη αρχαία αντικείμενα της αρχαϊκής και ρωμαϊκής περιόδου. Με πολύ πυκνή βλάστηση, λόγω των πολλών πηγών που υπάρχουν στις γύρω πλαγιές, δίκαια θεωρείται ένας από τους πιο ευλογημένους τόπους του νησιού. Παλαιότερα, οι μόνιμοι κάτοικοι ήταν λίγοι, κυρίως ψαράδες ή κτηνοτρόφοι, την εποχή όμως της ελαιοσυλλογής, στο μαξούλι (όπως λέγεται στη ντοπιολαλιά), η περιοχή έσφυζε από κόσμο. Ακόμη και σήμερα το χωριό έχει σχετικά λίγους κατοίκους, αλλά η περιοχή έχει αλματώδη τουριστική ανάπτυξη, αφού διαθέτει πανέμορφες παραλίες με κρυστάλλινα νερά.
ΠΑΡΑΛΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ
Βρίσκεται στο δρόμο από τα Κοίνυρα προς την Αλυκή. Έχοντας αποσπάσει διεθνείς περιβαλλοντικές διακρίσεις και με το κατάφυτο νησάκι μπροστά της, δικαιώνει το όνομά της. Η πρόσβαση στην παραλία, που είναι μια από τις πιο ωραίες του νησιού και συγχρόνως από τις πιο διάσημες της Ελλάδας, γίνεται από ένα στενό δρόμο που περνάει μέσα από ένα δασάκι. Το μήκος της δεν είναι πολύ μεγάλο, αλλά η εξαιρετικά ρηχή και ιδιαίτερα κρύα θάλασσα, πολύ ευχάριστη για το καλοκαίρι, και το γεγονός ότι έχει κύμα, παραπέμπουν σε εξωτικά νησιά. Τα κρυστάλλινα ρηχά νερά της και η ψιλή απαλή αμμουδιά θα σας γοητέψουν. Τα χρώμα της θάλασσας είναι ανοικτό πράσινο και κάποια σημεία της παραλίας έχουν βράχια. Η παραλία προστατεύεται από τη νησίδα Κοίνυρα και ολόγυρα εκτείνεται ένα πυκνό δάσος. Το πιο ήσυχο μέρος αυτής της δημοφιλούς παραλίας είναι το μεσαίο, όπου δεν έχουν πρόσβαση τα οχήματα και δεν φαίνεται από το δρόμο, γι’ αυτό και οι γυμνιστές το προτιμούν. Η παραλία είναι πλήρως εξοπλισμένη, διαθέτει beach volley, καφέ και φαγητό. Ο Παράδεισος είναι μια παραλία φιλόξενη για όλο τον κόσμο.
Είναι μια κατάφυτη, αλλά και δυσπρόσιτη αμμουδιά. Ιδανική για όσους επιζητούν στιγμές χαλάρωσης και ηρεμίας, αλλά και για τους οπαδούς του υποβρύχιου ψαρέματος. Η διαδρομή ως την παραλία είναι λίγο δύσκολη, αλλά δυνατή ακόμα και με αυτοκίνητο. Διαθέτει ένα κόλπο με καταπράσινα νερά και πλούσιο βυθό που ενδείκνυται για βουτιές με μάσκα. Εδώ και 2-3 χρόνια υπάρχει καντίνα που προσφέρει και ξαπλώστρες-ομπρέλες.
Στο νότιο άκρο της Θάσου βρίσκεται η χερσόνησος της Αλυκής. Στις δυο πλευρές αυτού του ισθμού σχηματίζονται δυο φυσικοί ορμίσκοι με καταγάλανα νερά. Στην Αλυκή, που οι κάτοικοι ονομάζουν «πισίνα του νησιού», αξίζει να παρατηρήσετε το βυθό όπου διακρίνεται ένα βυθισμένο λατομείο με λαξευτές πέτρες, από την εποχή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Το όνομά της το πήρε από το άλς (θάλασσα), ενώ κατ’ άλλους από το αλκή (σωματική δύναμη, ευρωστία).
Όλη η χερσόνησος αποτελείται από συμπαγές πέτρωμα λευκού μαρμάρου και ήταν ανοιχτό λατομείο στη αρχαιότητα. Εκεί έκοβαν το μάρμαρο και το φόρτωναν στα πλοία από τον 6ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 6ο αιώνα μ.Χ. Σήμερα τεράστιοι όγκοι μαρμάρων είναι ακόμη ορατοί στο βυθό της θάλασσας. Με τη συνεχή λατόμηση απολαξεύτηκε ένα μεγάλο μέρος της χερσονήσου, σχεδόν μέχρι την επιφάνεια της θάλασσας. Όταν η στάθμη του νερού κατεβαίνει, μένει το αλάτι στα βαθουλώματα που έγιναν από τη λάξευση των μαρμάρινων όγκων. Οι φυσικές αυτές αλυκές έδωσαν το όνομα Αλυκή, τοπωνύμιο βεβαιωμένο από την υστεροβυζαντινή εποχή.
Απομεινάρια ενός αρχαίου οικισμού στη χερσόνησο, εντοπίζονται ήδη από τον 7ο αιώνα π.Χ. σ’ ένα λατρευτικό σπήλαιο στον ανατολικό όρμο. Εδώ ιδρύθηκε το αρχαίο ιερό, που τα ερείπιά του αντικρίζει κανείς στην ακρογιαλιά του ανατολικού όρμου. Ευδιάκριτα είναι τα υπολείμματα σπουδαίας παλαιοχριστιανικής βασιλικής που υπήρχε εδώ από τον 5ο μέχρι τον 7ο αιώνα μ.Χ.
.jpg) |
| Το ιερό των Διοσκούρων στην Αλυκή |
Στους νεότερους χρόνους αναπτύχθηκε μικρός οικισμός όπου έμεναν προσωρινά οι κάτοικοι του Θεολόγου κατά τη συγκομιδή του καρπού της ελιάς. Όλη η χερσόνησος έχει χαρακτηρισθεί αρχαιολογικός χώρος και προστατεύεται. Είναι μία πολυσύχναστη, οργανωμένη, βαθιά γαλαζοπράσινη παραλία. Η πίσω πλευρά της είναι λιγότερο πολυσύχναστη, αλλά εξίσου όμορφη.
Παραλία σ’ έναν καταπράσινο κολπίσκο με κρυστάλλινα νερά, που βρίσκεται 1,5 χλμ. μετά την Αλυκή. Πρόκειται για μια ήσυχη παραλία που προσφέρεται για ψάρεμα.
Εδώ βρίσκεται ένα επιβλητικό μνημείο: ένας κυκλικός πύργος με διάμετρο 15 μ., που η ακριβής λειτουργία του δεν είναι ακόμη γνωστή. Είναι ο πιο μεγάλος πύργος του νησιού, βρίσκεται στην κορυφή ενός ασβεστολιθικού λόφου και δεσπόζει στη γύρω εύφορη πεδιάδα. Δεν έχει γίνει μέχρι τώρα ανασκαφική έρευνα στον πύργο, αλλά ο εντυπωσιακός αριθμός αρχιτεκτονικών μελών στη γύρω περιοχή, μαρτυρεί τόσο το μεγάλο αρχικό του ύψος όσο και την ελκυστική δυνατότητα αναστήλωσης κι αξιοποίησής του. Διακρίνουμε σήμερα την είσοδο, εφοδιασμένη με εκφορικό ανακουφιστικό τρίγωνο, αλλά και λείψανα από άλλα κτίσματα στην περιφέρειά του, ένδειξη ότι πρέπει να είναι «εγγεγραμμένος» σε ευρύτερο ορθογώνιο κτιριακό συγκρότημα, ίσως μια αγροικία μικρής σχετικά έκτασης. Μπορεί να χρονολογείται στα όψιμα αρχαϊκά και πρώιμα κλασικά χρόνια. Στη Θάσο, ελάχιστες είναι οι ανασκαμμένες αγροικίες και μερικές, όπως αυτή στη Μαρμαρόμαντρα, δίπλα στην αρχαία πόλη, δε φαίνεται να ανήκουν στον τύπο της αγροικίας με πύργο. Τέτοιες γνωρίζουμε από πολλές περιοχές της Αττικής και των Κυκλάδων. Συνύπαρξη αγροικιών με πύργο κι άλλων χωρίς (κάτι που μάλλον σχετίζεται με τη λειτουργία της) βλέπουμε και αλλού, όπως, για παράδειγμα, στη Μαύρη Θάλασσα.
.jpg)
ΜΟΝΗ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ
Σε κάποιο σημείο της διαδρομής, ανάμεσα σε Αστρίδα και Αλυκή, 12 χλμ. πριν τον Ποτό, συναντάμε το μετόχι του Αγίου Όρους, το γυναικείο μοναστήρι που είναι αφιερωμένο στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Χτισμένο πάνω σ’ έναν απότομο βράχο αγναντεύει τον Άθω.
Δίπλα στο βράχο βρίσκονται δύο δελεαστικές παραλίες σε κρυφούς ορμίσκους. Σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία χρονολογείται από το 1080. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της Θάσου και ξεχωρίζει για την πανοραμική θέα που προσφέρει λόγω της θέσης του.
ΑΣΤΡΙΔΑ
Στη ΝΑ πλευρά του νησιού, 7 χλμ. από τον Ποτό, βρίσκεται ο μικρός αγροτικός οικισμός της Αστρίδας. Κάποιοι επιμένουν ότι εδώ είναι ο τόπος που περιγράφεται από τον Όμηρο ως νησί των Σειρήνων. Γεγονός πάντως είναι ότι στην Αστρίδα επικρατούν από τις καλύτερες κλιματολογικές συνθήκες, χειμώνα καλοκαίρι, και έχει το πιο εύπεπτο και ελαφρύ νερό, σύμφωνα με τους κατοίκους. Το όνομά του το έδωσαν οι κάτοικοι, κυρίως εποχικοί, που από τον Θεολόγο κατέβαιναν εδώ για να μαζέψουν τις ελιές, από τον ξάστερο ουρανό της την περίοδο της ελαιοκομιδής.
.jpg)
Ομώνυμη παραλία του οικισμού Αστρίς, βρίσκεται σ’ έναν κόλπο με γαλήνια νερά και προσφέρεται για κολύμπι και ψάρεμα. Απέναντι από την Αστρίδα βρίσκεται το «Αστριώτικο» ή «Παναγία», μικρό ακατοίκητο νησάκι και στο βάθος προβάλλει το επιβλητικό περίγραμμα του Άθω. Η Αστρίδα κρατάει το παραδοσιακό της προφίλ, χωρίς να σημαίνει ότι δεν αναπτύσσει τις υποδομές της για τη σωστή εξυπηρέτηση των επισκεπτών της.
ΡΩΣΟΓΚΡΕΜΟΣ
Μετά την Αστρίδα ξεχωρίζει η μικρότερη, μα πανέμορφη ακτή Ρωσογκρεμός, που διαθέτει φυσική σκιά.
 |
| Θέα προς τον μικρό και τον μεγάλο Ρωσογκρεμό |
Είναι ένα από τα πιο κοσμικά μέρη και δημοφιλής περιοχή, που την προτιμούν κυρίως οι νέοι. Απέχει 35 χλμ. από το Λιμένα, ενώ από τα Λιμενάρια μόλις 3 χλμ. Είναι παλιός οικισμός ψαράδων, και λιμάνι της ιστορικής πρωτεύουσας του νησιού Θεολόγος. Τα καλοκαιρινά του ηλιοβασιλέματα, με τον ήλιο να χάνεται πίσω από την οροσειρά του όρους Άθως, είναι μοναδικά. Πολύ κοντά βρίσκεται το τουριστικό θέρετρο Πευκάρι.
Η παραλία αυτή βρίσκεται σε απόσταση 1 χλμ. μετά τον Ποτό και 2 χλμ. πριν από τα Λιμενάρια. Πήρε το όνομά της από το πευκοδάσος που υπάρχει στη περιοχή. Η μεγάλη σε μήκος παραλία της (απ’ τις πιο δημοφιλείς στο νησί) έχει μικρά λευκά βότσαλα κι άμμο κι είναι γνωστή για τα βαθιά, πεντακάθαρα κρύα νερά της και για το κέντρο θαλασσίων σπορ που διαθέτει. Είναι πολυσύχναστη με καλή οργάνωση. Στη γύρω περιοχή υπάρχουν κάμπινγκ, ξενοδοχεία κι ενοικιαζόμενα δωμάτια δίπλα στη θάλασσα, γραγικές ταβέρνες και καφετέριες. Η παραλία είναι βραβευμένη με Γαλάζια Σημαία της E.E. Σε απόσταση 150 μ., υπάρχει δεύτερη παραλία (βότσαλο), όπου μπορείτε να απολαύσετε μοναδικές εμπειρίες χαλάρωσης και ξεγνοιασιάς.
Από τον Ποτό ξεκινάει κι ο ασφάλτινος δρόμος που οδηγεί στον Θεολόγο (8 χλμ.), στο εσωτερικό του νησιού, ένα από τα πιο αξιόλογα παραδοσιακά χωριά με λαϊκή αρχιτεκτονική (έχει μερικά από τα ομορφότερα σπίτια της Μακεδονίας) και φυσικό πλούτο. Αξίζει να επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο, που είναι στον κεντρικό δρόμο και στεγάζεται σε παραδοσιακό διώροφο κτίριο. Το χωριό κατοικείται από την αρχαιότητα κι ήταν πρωτεύουσα του νησιού επί Βυζαντίου και Τουρκοκρατίας. Εδώ ο Φιλικός Χατζηγιώργης σήκωσε τη σημαία της Επανάστασης του ’21. Αλλά η Θάσος, που επί Τουρκοκρατίας ήταν κάτω από την εποπτεία Αιγύπτιων αρχόντων, περιήλθε στη διοίκηση του ελληνικού κράτους μόλις το 1912. Γύρω από τον Ποτό υπάρχουν όμορφες παραλίες με κρυστάλλινα νερά. Οι πιο δημοφιλείς από αυτές είναι η παραλία του Αγίου Αντωνίου και η Ψιλή Άμμος.
ΑΓΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
Συνεχίζοντας την πορεία προς νότο, αμέσως μετά τον Ποτό θα συναντήσετε το οργανωμένο αμμουδερό ακρογιάλι του Αγίου Αντωνίου. Τα ρηχά, πεντακάθαρα νερά και οι άφθονες επιλογές για διαμονή και φαγητό καθιστούν την περιοχή ιδιαίτερα δημοφιλή. Αμέσως μετά ακολουθεί η εξαιρετικά δημοφιλής παραλία Ψιλή Άμμος, μια από τις καλύτερες του νησιού.
Βρίσκεται στην αρχή των ορίων του οικισμού της Αστρίδας, σε απόσταση μόλις 4 χλμ. περίπου ανατολικά από τον Ποτό. Μικρός κολπίσκος με γαλαζοπράσινα νερά και πάνω του ένα λοφάκι με ελαιόδεντρα που συμπληρώνουν το τοπίο. Πολλοί πιστεύουν ότι είναι απ’ τις καλύτερες παραλίες του νησιού με άσπρη, ψιλή άμμο, ενώ τα νερά της είναι ρηχά και πεντακάθαρα. Πλήρως οργανωμένη, θεωρείται από τις πιο κοσμοπολίτικες του νησιού και αποτελεί πόλο έλξης για νεαρούς επισκέπτες κυρίως, λόγω των parties που διοργανώνονται εκεί. Τα οργανωμένα ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια για κάθε απαίτηση, τα καφέ-bar δίπλα στη θάλασσα, οι ταβέρνες με τα θαλασσινά και τα μαγαζιά με τα τουριστικά είδη έχουν μετατρέψει τον Ποτό σε πόλο έλξης πολλών επισκεπτών κάθε χρόνο. Απολαύστε μοναδικές εμπειρίες χαλάρωσης και ξεγνοιασιάς στην πανέμορφη παραλία μας. Καταλήγουμε στα Λιμενάρια, περνώντας πρώτα από τα Μεταλλεία.
Βρίσκεται κοντά στα Λιμενάρια και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω του περιβάλλοντα χώρου της. Μια μοναδική παραλία όπου η βαυαρική βιομηχανική αρχιτεκτονική του περασμένου αιώνα ξεφυτρώνει γοητευτική μέσα από το πευκόδασος για να καταλήξει, μαζί με αυτό στα κύματα της νότιας Θάσου. Ένα παλιό εργοστάσιο επεξεργασίας σιδήρου, παλιά καμίνια, υπαίθρια έκθεση έργων τέχνης καθώς και ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου. Πρόκειται για μια παραλία με σκουρόχρωμη αμμουδιά και βότσαλα και βαθιά πεντακάθαρα νερά. Προσεγγίζεται είτε από μονοπάτι από το λιμάνι είτε από σύντομο χωμάτινο δρόμο και βρίσκεται κάτω από τα εντυπωσιακά εγκαταλειμμένα κτίρια που στέγαζαν τα γραφεία των παλιών Μεταλλείων.
Τα Λιμενάρια είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Θάσου, στο νότιο τμήμα του νησιού. Γνώρισαν μεγάλη ακμή από τα πλούσια μεταλλεία, που υπήρχαν άλλοτε στη περιοχή, ενώ σήμερα παρουσιάζουν μεγάλη οικονομική ανάπτυξη με έντονη τουριστική κίνηση. Αποτελεί τη μεγαλύτερη κωμόπολη της Θάσου κι αναπτύχθηκε στο τέλος του 19ου αιώνα. Η περιοχή έγινε εμπορικά γνωστή από τα μεταλλεία που λειτουργούσαν εκεί από το 1903, από τη γερμανική εταιρία Speidel. Άρχισε να αποκτά μεγάλη κίνηση και το λιμάνι, μέσω του οποίου μεταφέρονταν τα ορυκτά σε όλο τον κόσμο. Σαν συνέχεια των Λιμεναρίων αναπτύσσεται κι ο οικισμός Καλύβια (Αγ. Γεώργιος), μαζί με τον οποίο φτάνουν σε σύνολο τον πληθυσμό του Λιμένα, πρωτεύουσας της Θάσου.
Το παλιό αρχοντικό της εταιρείας Speidel, το μεγαλόπρεπο «Παλατάκι», δεσπόζει πάνω σ’ ένα βραχώδες ακρωτήρι, στα όρια του λιμανιού των Λιμεναρίων. Είναι κτίσμα διώροφο, ορθογώνιο, με δυο πυργίσκους στις στενές του πλευρές.
Δείγμα εκλεκτικιστικής αρχιτεκτονικής, χαρακτηρίζεται από αυστηρή συμμετρία και επιρροές από κεντροευρωπαϊκά ρεύματα. Χτίστηκε το 1903-4, ως κτίριο διεύθυνσης της Γερμανικής εταιρείας που εκμεταλλευόταν τότε τα μεταλλεία της Θάσου. Η χρήση του σταμάτησε το 1963 με την εγκατάλειψη των βιομηχανικών εγκαταστάσεων.
+1.jpg)
Στην παραλία υπάρχουν μαγαζιά με τουριστικά είδη και παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε παραδοσιακούς λουκουμάδες με μέλι ή παγωτό και να απολαύσετε την θέα του ηλιοβασιλέματος από τον κολπίσκο που βρίσκεται στη παραλία του χωριού. Στις Αποθήκες Μεταλλείων με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Λιμεναρίων γίνονται διάφορα πολιτιστικά δρώμενα, ενώ στις 31 Ιουλίου στα Καλύβια Λιμεναρίων έχουμε τις «φωτιές του Αυγούστου». Το χωριό διαθέτει ταβέρνες στην παραλία, όπου απολαμβάνετε το φαγητό σας με θέα τη θάλασσα, αλλά κι οργανωμένα ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
.jpg)
Βρίσκεται 3 χλμ. μετά τα Λιμενάρια, ανάμεσα στη Σκάλα Μαριές και τα Λιμενάρια και είναι μια πολύ όμορφη παραλία με καθαρά νερά και πλούσιο βυθό. Θεωρείται από τις πιο δημοφιλείς του νησιού. Γύρω της υπάρχουν μόνο μερικές καφετέριες και δέντρα, που από κάτω τους σταθμεύουν τα αυτοκίνητα. Είναι οργανωμένη παραλία, σχετικά μεγάλη, με άμμο, βότσαλα και κρυστάλλινα νερά και βρίσκεται κοντά σε μεγάλες τουριστικές μονάδες.
Σε κάποια μέρη, το νερό βαθαίνει ξαφνικά και χρειάζεται προσοχή, ειδικά τα μικρά παιδιά. Σε θυελλώδεις μέρες μπορεί να εμφανιστούν ισχυρά κύματα. Θεωρείται από τα πληρέστερα χωριά της Θάσου, και διαθέτει ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, πολλές ταβέρνες-εστιατόρια, καφέ-μπαρ, λαογραφικό μουσείο κι ένα μικρό ιδιωτικό, το Μουσείο Παπαγεωργίου. Σ' ένα από τα άκρα της Τρυπητής υπάρχει μια μικρή σπηλιά.
ΑΤΣΠΑΣ (ή ΑΣΠΑΣ)
Βρίσκεται στην έξοδο του χωριού και είναι η πιο όμορφη μη οργανωμένη παραλία της Θάσου. Ένας μικρός στενόμακρος κολπίσκος με πεντακάθαρα, ρηχά νερά και ψιλή ζαχαρένια άμμο, ένας μικρός παράδεισος γι’ αυτούς που δεν τους αρέσουν οι οργανωμένες παραλίες. Στρίβουμε αριστερά και φτάνουμε στις Μαριές.
Η Σκάλα αναπτύχθηκε δίπλα στη θάλασσα, στη θέση απ’ όπου γινόταν η φόρτωση των μεταλλευμάτων από τα ορυχεία. Ήσυχο γραφικό ψαροχώρι, χτισμένο δίπλα στο κύμα, με καλές ταβέρνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια με θέα στη θάλασσα, όμορφο ηλιοβασίλεμα, που είναι πόλος έλξης των τουριστών. Οι Μαριές είναι η απάντηση της φυσικής ομορφιάς στον οργανωμένο βιομηχανικό τουρισμό των θεαμάτων και των πληρωμένων υπηρεσιών.
Σε απόσταση 12 χλμ. από τη Σκάλα βρίσκονται οι Μαριές, ένα ορεινό χωριό στην ενδοχώρα της Θάσου, χτισμένο μέσα σε μια ρεματιά ανάμεσα σε δυο βουνοπλαγιές σε αρκετό υψόμετρο. Το χωριό βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού και πήρε την τωρινή του μορφή τον μεσαίωνα. Από τα παλιά χρόνια λειτουργούσαν εκεί ορυχεία σιδήρου, που σήμερα διακρίνονται εγκαταλελειμμένα στη χαράδρα δεξιά του χωριού. Βρίσκεται σ’ έναν ήρεμο και γαλήνιο τοπίο, ιδανικό για όσους θέλουν να απολαύσουν τη φύση και την πεζοπορία. Από εδώ μπορείτε να επισκεφθείτε και την τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε στο κέντρο του νησιού ανάμεσα στα βουνά.
Αξίζει να κάνετε μια βόλτα ως εκεί και να απολαύσετε τον μικρό καταρράκτη που σχηματίζεται. Το χωριό αρχικά ήταν σ’ ένα λόφο απέναντι από το μοναστήρι της Παναγούδας, αλλά ξαναχτίστηκε σε καινούργια τοποθεσία, για να μη το βλέπουν οι πειρατές. Η εκκλησία του χωριού, χτισμένη το 1800, είναι αφιερωμένη στη Σύναξη των Αρχαγγέλων και γιορτάζει στις 8 Νοεμβρίου. Χαρακτηριστικός είναι ο μύθος για το όνομα της περιοχής: Η πρώτη άποψη μάς μιλάει ότι οι πιο πολλές γυναίκες του χωριού ονομάζονταν Μαρία, ενώ η δεύτερη μάς λέει για δύο Μαρίες που ήταν οι μόνες που επιβίωσαν από μια πειρατική επιδρομή, στην οποία όλος ο πληθυσμός του χωριού σφαγιάστηκε. Σήμερα το χωριό είναι πολύ ήσυχο και χωρίς τουριστική ανάπτυξη. Αλλά είναι πολύ γραφικό, ίσως το μοναδικό χωριό όπου μπορείτε να βρείτε γαλήνη και ησυχία αν το επιζητάτε. Συνεχίζοντας, συναντάμε τη Σκάλα Καλλιράχης (και στην ενδοχώρα το ομώνυμο χωριό), ενώ μετά τον οικισμό την παραλία Κλίσμα. Πρώτα όμως περνάμε από τον ορεινό οικισμό Κάστρο.
Σε μια κορυφή του Υψάριου, σε ύψος 800 μ., βρίσκεται χτισμένος ο μοναδικός μεσαιωνικός οικισμός του νησιού, το Κάστρο. Πήρε το όνομά του από τα ερείπια ενός κάστρου που υπήρχε εκεί. Άκμασε τα χρόνια που η πειρατεία λυμαινόταν το Αιγαίο Πέλαγος, δηλαδή από τον 4ο μ.Χ. αιώνα μέχρι και τα τέλη του 18ου αιώνα. Το τείχος του, που τα ερείπιά του φαίνονται σήμερα, χτίστηκε στα 1434 από τους Γενοβέζους (συγκεκριμένα από τους Γατελούζους), στα χέρια των οποίων έμεινε η Θάσος μέχρι την κατάληψή της από τους Τούρκους, στα 1455. Εγκαταλείφθηκε στις αρχές του περασμένου αιώνα, όταν οι κάτοικοι κατέβηκαν να δουλέψουν στα μεταλλεία της εταιρείας Speidel και έχτισαν στη θάλασσα τα Λιμενάρια. Για πολλά χρόνια ήταν εγκαταλελειμμένο, τα τελευταία χρόνια όμως ολοένα και περισσότερα σπίτια αναπαλαιώνονται από τους ιδιοκτήτες τους (κάποια από τα οποία δυστυχώς χωρίς στοιχειώδη σεβασμό στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική). Τον Ιανουάριο, στη γιορτή του Αγίου Αθανασίου, το Κάστρο βγαίνει από το λήθαργο του όταν κάτοικοι του νησιού το επισκέπτονται για να γιορτάσουν, να φάνε και να τραγουδήσουν.
Στην είσοδο της Σκάλας Καλλιράχης, καθώς ερχόμαστε από τις Μαριές, βρίσκεται ο μικρός οικισμός Κλίσμα, γνωστός για την καταπληκτική παραλία με τα βότσαλα και τις ταβέρνες με τους θαλασσινούς μεζέδες. Βρίσκεται σε μια πολύ όμορφη θέση στις πλαγιές του λόφου, ανάμεσα σε ελαιόδεντρα. Τα σπίτια είναι χτισμένα με την παραδοσιακή θασιώτικη αρχιτεκτονική, ενώ χαρακτηριστικά είναι τα στενά φιδωτά δρομάκια του χωριού, ιδανικά για περπάτημα. Σίγουρα είναι από τα πιο όμορφα και γραφικά χωριά της Θάσου. Το κλίμα είναι ξηρό και γλυκό, χειμώνα καλοκαίρι. Μπορείτε να επισκεφτείτε το Λαογραφικό μουσείο που υπάρχει. Στεγάζεται σ’ ένα πολύ όμορφο διατηρητέο αρχοντικό που χτίστηκε το 1880 και φιλοξενεί πολλούς λαϊκούς θησαυρούς του νησιού.
Αποτελεί ίσως το μοναδικό σημείο στο νησί που μπορεί να βρει κανείς ακόμη μικρά σπιτάκια, χτισμένα κυριολεκτικά μέσα στη θάλασσα, όπου οι ψαράδες μάζευαν τις βάρκες τους για προστασία απ’ την κακοκαιρία. Αρχικά, όπως όλες οι Σκάλες στο νησί, ήταν μικρά παραθαλάσσια καλύβια, ενός δωματίου, που χρησίμευαν για να προστατεύουν οι ψαράδες της περιοχής τις βάρκες και τα ψαρικά τους σύνεργα, και μετά ως βραχύβιος τόπος διαμονής στη διάρκεια της ελαιοκομιδής. Αργότερα, και με την αύξηση του τουρισμού, χτίστηκαν σπίτια, που πια αποτελούσαν μόνιμες κατοικίες. Ο οικισμός αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα κατά μήκος του κεντρικού δρόμου που διατρέχει το νησί. Σήμερα, δεν υπάρχει εδώ ιδιαίτερη ξενοδοχειακή υποδομή, πάρχουν όμως αρκετά ενοικιαζόμενα δωμάτια, καφέ και ψαροταβέρνες. Τα τελευταία χρόνια, μεγάλωσε ο μώλος για να δένει το ιπτάμενο δελφίνι της γραμμής, που ξεκινάει από την Καβάλα και φτάνει μέχρι τον Ποτό. Επίσης έγινε μικρή μαρίνα για να προστατεύονται από τους αέρηδες οι βάρκες των ψαράδων.
.jpg)
Ένα από τα παλιότερα ορεινά χωριά της Θάσου, που χτίστηκε όταν οι κάτοικοι εγκατέλειψαν το παλιό χωριό «Κακή Ράχη», τα χρόνια που πια είχε εξαλειφθεί ο κίνδυνος από τους πειρατές. Το χωριό βρίσκεται στις πλαγιές ενός λόφου, ανάμεσα σε ελαιόδεντρα, με θέα τον κόλπο της Καβάλας. Τα σπίτια είναι χτισμένα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και είναι χαρακτηριστικά τα στενά, πέτρινα σοκάκια του χωριού, ιδανικά για βόλτες. Μπορείτε να επισκεφθείτε το λαογραφικό μουσείο του χωριού που στεγάζεται σ’ ένα όμορφο αρχοντικό και φιλοξενεί χειροποίητα υφαντά, εργόχειρα και παραδοσιακά εργαλεία. Συνεχίζοντας παραλιακά, περνάμε από τη Σκάλα Σωτήρος, ενώ στρίβοντας δεξιά πάμε στο χωριό Σωτήρας.
Σε απόσταση 3 χλμ. από τη Σκάλα Πρίνου, φτάνουμε στη Σκάλα Σωτήρα, χτισμένη κατά μήκος μιας όμορφης και γαλήνιας ακρογιαλιάς. Η Ιστορία λέει ότι εδώ ήταν το ιερό του Ηρακλή. Η Σκάλα Σωτήρα αποτελούσε τον οικισμό των ψαράδων του χωριού και μετά το 1976 άρχισε η ανοικοδόμησή της. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η όμορφη μαρίνα με τους φοίνικες, αλλά και το παλιότερο εργοστάσιο επεξεργασίας του πυρήνα ελιάς στο νησί που υπάρχει στην περιοχή. Τα τελευταία χρόνια άρχισε να αναπτύσσεται τουριστικά και στην παραλία μπορείτε να βρείτε αρκετές ταβέρνες και καφετέριες. Εδώ σήμερα θα απολαύσετε το μπάνιο σας και γευστικές λιχουδιές. Το χωριό φημίζεται και για το καλύτερο ψωμί που μπορείτε να βρείτε στο νησί. Από εδώ, ένας δρόμος μήκους 3 χλμ. μας φέρνει στο ορεινό χωριό Σωτήρας, σε υψόμετρο 380 μ., στους πρόποδες του όρους Ψαριού.
Το χωριό φημίζεται για το ήπιο και ξερό κλίμα του και στο παρελθόν αποτέλεσε πόλο έλξης για τις θεραπευτικές του ιδιότητες λόγω του μεγάλου υψομέτρου, του πυκνού δάσους και του δροσερού νερού των πηγών του. Ο επισκέπτης μπορεί να παρατηρήσει τα πάμπολλα εκκλησάκια που συναντά στις δυο πλευρές του δρόμου στη διάρκεια της διαδρομής. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παλιά εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, που χτίστηκε το 1888. Κάτω από την αυλή του ναού σώζονται ερείπια προϊστορικού οικισμού που ανάγονται στην πρώιμη εποχή του Χαλκού. Το 1888, στην κεντρική του πλατεία του χωριού, κάτω από μια τεράστια, αιωνόβια πλατάνια, έγινε και η μαρμαρόκτιστη βρύση στην πηγή της Πλατανιάς, που χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο. Εδώ βρέθηκαν εγκαταστάσεις λουτρών της Ύστερης ρωμαϊκής εποχής. Ο Σωτήρας διατηρεί ανέπαφα τα παραδοσιακά του σπίτια, επειδή είναι το χωριό με τις μικρότερες επεμβάσεις πράγμα που το κάνει να είναι από τα πιο παραδοσιακά και ελκυστικά χωριά για να επισκεφτεί κανείς.
ΣΚΑΛΑ ΠΡΙΝΟΥ (ΔΑΣΥΛΛΙΟ)
Η περιοχή του Πρίνου περιλαμβάνει το χωριό Πρίνος (Καλύβια), τον νέο οικισμό Πρίνου, τους ορεινούς οικισμούς Μικρό και Μεγάλο Καζαβίτι και τη Σκάλα Πρίνου. Είναι το δεύτερο λιμάνι που συνδέει το νησί με την Καβάλα (ferry-boat, θαλάσσιο δελφίνι) και την Πέραμο. Πρόκειται για έναν οικισμό που αναπτύχθηκε άναρχα και με προσανατολισμό την εξυπηρέτηση των πλοίων και των ταξιδιωτών και υπάρχει υπάρχει αυξημένη κίνηση το καλοκαίρι κυρίως λόγω του λιμανιού. Οι αμμουδερές σμαραγδένιες παραλίες της, όμως, με τα πεντακάθαρα νερά αποτελούν θέλγητρο που τραβά τον ταξιδιώτη. Οι παραλίες της σμίγουν με το καταπράσινο δασάκι και δημιουργούν την εντύπωση ότι τα αρμυρίκια και τα οι πεύκοι αναδύονται μέσα από τη θάλασσα. Η περιοχή, κατάφυτη από ελαιώνες και ανεπτυγμένη τουριστικά, είναι γεμάτη από πολυτελή τουριστικά συγκροτήματα κι ενοικιαζόμενα δωμάτια, κι ένα κάμπινγκ του ΕΟΤ, που τα τελευταία χρόνια δε λειτουργεί, αλλά προβλέπεται να λειτουργήσει ξανά σύντομα. Οικονομικά είναι μία από τις πιο σημαντικές περιοχές της Θάσου, μετά την ανακάλυψη πετρελαίου και την εγκατάσταση πετρελαιοπηγών στη θαλάσσια περιοχή της. Από το πορθμείο, ο δρόμος περνάει από τα καρνάγια και καταλήγει μετά από 1,5 χλμ. στο νέο οικισμό Πρίνου, το γνωστό με το όνομα Δασύλλιο Πρίνου, που διαθέτει μοναδικές φυσικές ομορφιές. Ένα μέρος με πεύκα, αναπτυγμένο τουριστικά με κάμπινγκ, ξενοδοχεία και μαγαζιά. Εδώ βρίσκεται μια οργανωμένη παραλία με beach bar και κάμπινγκ του ΕΟΤ, με μεγάλη αμμουδιά με ρηχά, κρυστάλλινα νερά. Από τη Σκάλα μπορούμε να συνεχίσουμε παραλιακά ή να στρίψουμε δεξιά στην ενδοχώρα για επίσκεψη στο χωριό Πρίνος.
Βρίσκεται στα ορεινά της περιοχής και είναι ο κεντρικός οικισμός. Μεγάλος και πυκνοκατοικημένος αποτελεί εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο της περιοχής, που όμως δεν ακολούθησε σε τουριστική ανάπτυξη το υπόλοιπο νησί. Αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές περιοχές για την οικονομία του νησιού, καθώς εδώ έχουν βρεθεί κοιτάσματα πετρελαίου προς εκμετάλλευση κι έχουν εγκατασταθεί πετρελαιοπηγές. Κάθε Δευτέρα λειτουργεί η μοναδική λαϊκή αγορά του νησιού, όλο το χρόνο. Στην περιοχή υπάρχει και μια μικρή σε έκταση ζώνη, όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του Βιολογικού Ελαιοτριβείου Θάσου, που παράγει το διάσημο για τις ευεργετικές του ιδιότητες βιολογικό ελαιόλαδο «Καρδιόφιλο», το εργοστάσιο επεξεργασίας αλατοελιάς και ο Μελισσοκομικός Συνεταιρισμός Θάσου. Στη διασταύρωση του χωριού υπάρχει δρόμος που οδηγεί στο χωριό Καζαβίτι, περίπου 4 χλμ. μακριά.
Όσοι γνωρίζουν τη Θάσο ξέρουν καλά ότι τα πιο ενδιαφέροντα χωριά της είναι στα ορεινά. Το Καζαβίτι, αναμφίβολα, ανήκει στα πιο όμορφα και ίσως στα πιο γραφικά χωριουδάκια της Θάσου. Εδώ ο σεβασμός στην παράδοση συναντά την καλύτερη εκδοχή του. Είναι χτισμένο στις πλαγιές ενός κατάφυτου λόφου, σε υψόμετρο 350 μ., και χωρίζεται σε δύο βασικούς συνοικισμούς, το Μεγάλο και το Μικρό Καζαβίτι, που απέχουν μεταξύ τους 500 μ. Πέτρινα αρχοντικά με ξύλινους εξώστες και μια πλατεία με πλατάνια, καφενεδάκια και ταβέρνες με τοπικές λιχουδιές δημιουργούν ένα ιδεώδες σκηνικό για όσους αγαπούν τις ορεινές διακοπές. Στις ταβέρνες της μικρής πέτρινης πλατείας, κάτω από την αιωνόβια φυλλωσιά του γεροπλάτανου, θα γευτείτε παραδοσιακά φαγητά. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτύξει συμπαθητική ξενοδοχειακή υποδομή, που το κάνει ιδανική επιλογή για νησιωτικές διακοπές που συνδυάζουν θάλασσα και βουνό. Στο χωριό υπάρχουν μονοπάτια που καταλήγουν στη θάλασσα μέσα από ελαιόφυτες διαδρομές. Πάντως, αν θέλετε να γνωρίσετε άκοπα την ομορφιά του βουνού, αναζητήστε τον καινούργιο δρόμο που οδηγεί στο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα, σε υψόμετρο περίπου 1.000 μ. Ο καινούργιος δρόμος ξεκινά λίγο πιο πάνω από τον ξενώνα «La Casa Rossa», αλλά προσοχή στις στροφές. Το δάσος έχει άγρια ομορφιά, καθώς από κάποια στιγμή και μετά εμφανίζονται ρόμπολα και δασική πεύκη, μια βλάστηση που την έχουμε συνδέσει μόνο με την ηπειρωτική Ελλάδα. Το ίδιο το μοναστήρι, που κάηκε στη μεγάλη φωτιά του ’85, δεν παρουσιάζει κάποιο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.
Ανάμεσα στον Λιμένα της Θάσου και το χωριό Πρίνος, στο ΒΔ τμήμα του νησιού, βρίσκεται η Σκάλα Ραχωνίου. Αποτελεί το επίνειο των μεσόγειων χωριών Ραχώνι και Αγ. Γεώργιος (Βουζ) που βρίσκονται σε απόσταση 5 χλμ. προς το εσωτερικό του νησιού. Η Σκάλα Ραχωνίου διαθέτει λιμάνι με όμορφη προκυμαία. Από εδώ αρχίζει η μεγάλη σε μήκος, όμορφη παραλία Ραχωνίου με τη λεπτή άμμο και τα ρηχά νερά. Πρόκειται για μία μη οργανωμένη παραλία, από τις λιγότερο γνωστές του νησιού. Η ησυχία που προσφέρει την καθιστά ιδανική επιλογή για οικογένειες. Εδώ είναι και η διακλάδωση που οδηγεί στα χωριά Ραχώνι και Αγ. Γεώργιος.
ΡΑΧΩΝΙ - ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Πρόκειται για δύο ήσυχα, γραφικά χωριουδάκια, κατάλληλα για όσους επιζητούν την ηρεμία και την ξεκούραση. Το Ραχώνι, όπου βρίσκονται πολλές μοναστικές ιδιοκτησίες της αθωνικής πολιτείας (τα λεγόμενα Βακούφια), έχει παραδοσιακά αρχοντικά, ταβέρνες και καφενεία. Εκεί υπάρχει και η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, χτισμένη το 19ο αιώνα σε θαυμάσια τοποθεσία, ανάμεσα στα πλατάνια, κοντά σε μια ρεματιά με κρυστάλλινα νερά, στην άκρη του χωριού. Το πανηγύρι του ναού, το περίφημο Κουρμπάνι ή Κλουμπάνι, γίνεται στις 15 Αυγούστου, οπότε και προσφέρεται μοσχαράκι στιφάδο. Το χωριό φημίζεται για την παραγωγή λαδιού, καθώς και για το μέλι του, το ανθόμελο και το γλυκό κουταλιού καρυδάκι. Λέγεται μάλιστα ότι οι ελαιώνες του Ραχωνίου, μαζί μ’ αυτούς του Πρίνου, είναι οι αρχαιότεροι στο νησί και πολλά δέντρα είναι παραπάνω από 900 χρονών.
Το σημερινό χωριό Αγ. Γεώργιος, όπως και μέρος του Ραχωνίου, προέρχεται από ομώνυμο χωριό που παλιά ήταν χτισμένο στο βάθος του νησιού, σε τόπο απρόσιτο στις επιδρομές των πειρατών. Αργότερα, όταν πλέον είχε περάσει κάθε κίνδυνος επιδρομών, οι κάτοικοι μετακόμισαν στη σημερινή θέση. Στο παλιό εκείνο χωριό του Αγ. Γεωργίου μεγάλωσε ο Μωχάμετ Αλή, από ελληνική οικογένεια. Εκεί ήταν και η παλιά εκκλησία του Αγ. Γεωργίου. Μια καινούργια λιθόκτιστη εκκλησία του Αγ. Γεωργίου έχτισαν οι κάτοικοι στη σημερινή του θέση. Συνεχίζοντας παραλιακά, βρίσκετε την παραλία Πλουμή, το Μουσείο Ελιάς και ελαιόλαδου.
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΛΙΜΕΝΑ
Φτάνοντας στη ΒΔ πλευρά του νησιού, ακολουθούμε τον παραλιακό οδικό άξονα, πλησιάζοντας προς το Λιμένα, απ’ όπου ξεκινήσαμε. Πρώτα θα περάσουμε, όμως, από τα όμορφα ΒΔ παραθαλάσσια θέρετρα του νησιού. Μερικά από αυτά είναι ο Παχύς, πολυσύχναστη παραλία με πεύκα που φτάνουν σχεδόν μέχρι το κύμα, το Νυστέρι, το Παπαλιμάνι, η Γλυφάδα και το Γλυφονέρι.
Στην πόλη του Λιμένα η παραλία Αγίου Βασιλείου, με πλατάνια, ψιλή άμμο και το μικρό εκκλησάκι (χτισμένο δίπλα στη θάλασσα). Είναι μια μεγάλη σε μήκος πολυσύχναστη παραλία, με άμμο και ρηχά νερά, που θεωρείται ασφαλής για παιδιά και άρτια οργανωμένη.
Ψηλά βουνά, εκτεταμένα δάση από πλατάνια, πεύκα και καστανιές και αμέτρητες χρυσαφένιες ακρογιαλιές, όπου η βουτιά αποτελεί εμπειρία. Αυτή είναι η Θάσος. Ο επίδοξος επισκέπτης ίσως φοβάται ότι θα βρεθεί αντιμέτωπος με «κρανίου τόπο», αφού η Θάσος είναι απ’ τα νησιά εκείνα που την τελευταία δεκαπενταετία θρηνούν σχεδόν κάθε χρόνο δασικές εκτάσεις. Δίκαια επομένως εκπλήσσεται όταν αντικρίζει τα πευκοδάση που ξεκινούν από όσο ψηλά φτάνει το μάτι μέχρι τις παραλίες. Το νησί, σε πείσμα των κάθε λογής καταπατητών, συνεχίζει να είναι καταπράσινο και εξακολουθεί να τιμά σε πολλά μέρη τα ίχνη των πολιτισμών που τη διαμόρφωσαν. Όσο κι αν επισκεφτούμε το νησί, μένει ανεξερεύνητο. Κάθε φορά ανακαλύπτουμε και μια κρυμμένη, απρόσμενη ομορφιά. Η επίσκεψη στη Θάσο, το ιδιαίτερο νησί της Μακεδονίας, μένει αναμφισβήτητα αξέχαστη.
+2.jpg)
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.