Ο Έλλην Ιατρός, Που Δίδαξε Την Ιατρική Σε Όλον Τον Κόσμο Παύλος Ο Αιγινήτης

 Ο Παύλος ο Αιγινήτης, ο Ιατροσοφιστής και Περιοδευτής (625; – 690) ήταν Έλλην ιατρός, του 7ου μ.Χ. αιώνα, ο οποίος είναι γνωστός για την συγγραφή της 7τομης ιατρικής εγκυκλοπαίδειάς του – την πρώτη του είδους – με τίτλο «Ἐπιτομαί ἰατρικαί» (γνωστό στα λατινικά ως «De Re Medica Libri Septem»).

Τα 7 βιβλία:

1. Υγιεινή και διαιτητική,
2. Τύποι πυρετού,
3. Ασθένειες ταξινομημένες τοπογραφικά, από το κεφάλι έως τα δάκτυλα,
4. Δερματικές παθήσεις και παθήσεις των εντέρων,

5 .Τοξικολογία,

6. Χειρουργική (μαζί με γυναικολογία[1]και χειρουργική μαιευτική) και
7. Φαρμακευτική θεραπεία.

 

Το έργο αυτό εθεωρείτο τότε ότι περιείχε το σύνολον της ιατρικής γνώσεως του κόσμου. Ήταν κορυφαίο έργο αναφοράς στην θεματολογία του, ως προς την ακρίβεια και την πληρότητά του. Οι άραβες ιατροί εκτιμούσαν ιδιαιτέρως το έργο του, όπως και οι μαίες της εποχής.

Ειδικώς ο 6ος τόμος της εγκυκλοπαίδειας, που είναι σχετικός με την χειρουργική, εχρησιμοποιήθη ευρέως στην Ευρώπη και τον αραβικό κόσμο, καθ’ όλον τον Μεσαίωνα. Έχει ιδιαιτέρα αξία, και ως προς την ιστορία της χειρουργικής.

Δεν είναι πολλά γνωστά σχετικά με την ζωή του. Δεν είναι σαφές επίσης εάν ο Παύλος ήταν χριστιανός.

Καταγόταν από την νήσο Αίγινα.

Εταξείδεψε σε πολλά μέρη, ανάμεσα στα οποία και η Αλεξάνδρεια. Περιόδευε σε πολλές περιοχές, εξασκώντας το επάγγελμα του ιατρού.

Εγνώριζε το έργο του Αλέξανδρου του Τραλλειανού  Πηγές του ο Ορειβάσιος, ο Ιπποκράτης της Κω, ο Σορανός, ο Διοσκορίδης, ο Γαληνός, ο Αέτιος, κ.ά. Αναφορά στον Π. Αιγινήτη γίνεται και από τον Σεραπίωνα τον Πρεσβύτερο.

Αραβικές μεταφράσεις του έργου του υπάρχουν από τον 9ο μ.Χ. αιώνα. Το έργο έγινε πολύ καλά δεκτό στην αραβική ιατρική, την οποία και διαμόρφωσε.

Τον 11ο αιώνα γίνεται εν μέρει γνωστό, μέσω λατινικών μεταφράσεων, αποσπασμάτων του και στην Δύση.

Τον 12ο αιώνα έγινε πιο γνωστός, αλλά μέσω παραθέσεων αποσπασμάτων του, μεταφρασμένων, από αραβόφωνων ιατρών. Έτσι επικράτησε η εσφαλμένη άποψη πως η γνώση αυτή είναι των αράβων. Αλλά ήταν ελληνική.

Τον 12ο/13ο αι. ο ιατρός και νομικός JurAbd ar-Rahman ibn Nasr al-Shaizari εκδίδει την χειρουργική του Παύλου (6ος τόμος).

Η πρώτη ολόκληρη του έργου του εξεδόθη, σε έντυπη έκδοση, στα ελληνικά, το 1528 στην Βενετία, από τον Francesco d‘Ascola και επανεκδόθηκε στην Βασιλεία Ελβετίας, το 1538.

Έπεται η λατινική μετάφραση, του Johann Winter von Andernach, το 1542[2]. Ακολούθησαν του Janus Cornarius «Pauli Aeginetae totius Rei Medicae Libri VII», εκδ. Hervagius, Βασιλεία, 1556 και πολλές λατινικές μεταφράσεις. Τον 16ο αι. πλέον, οι εκδόσεις του είναι σχεδόν αμέτρητες…

Η πρώτη μετάφραση του έργου στην αγγλική γλώσσα έγινε το 1834:

– Aegineta Paulus «The Medical Works of Paulus Aegineta, the Greek Physician: Tr. Into English; with a Copious Commentary Containing a Comprehensive View of the Knowledge Possessed by the Greeks, Romans, and Arabians, on All Subjects Connected with Medicine and Surgery», (επιμ. Fr. Adams), α΄ έκδ. Welsh, Treuttel, Würtz, 1834. – 

Και όπως λέει, περιέχει «μια πλήρη άποψη της γνώσης που κατέχουν οι Έλληνες, οι Ρωμαίοι και οι Άραβες για όλα τα θέματα που συνδέονται με την ιατρική και την χειρουργική».

Ακολούθησε η Επτάβιβλος (7βιβλος), του Παύλου Αιγινήτη, που σας παρουσιάζω σήμερα. Εκδόθηκε σε τρεις τόμους με τον πλήρη τίτλο «Paulus Aegineta, Translated From The Greek, With A Commentary Embracing A Complete View Of The Knowledge Possessed By The Greeks, Romans, And Arabians On All Subjects Connected With Medicine And Surgery», σε μετάφραση και σχολιασμό του Francis Adams, από την The Sydenham Society, το 1844-1847, στο Λονδίνο.  Θεωρείται η α΄ έκδοση του πλήρους έργου του Αιγινήτη στα αγγλικά. Σε 683, 511 και 653 σελίδες αντίστοιχα:

– Aegineta Paulus (1844). «The seven books of Paulus Ægineta», 3 τ., επιμ. Fr. Adams, Francis, β΄ έκδοση, Sydenham Society, 1844, 1846, 1847. Ακολούθησε άλλη μια παρόμοια, το 1865.

ΠΗΓΕΣ: λεξικον ΣΟΥΙΔΑΣ.

– Chisholm Hugh (επιμ.) «Aegineta, Paulus» λ. Στην Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα (ια΄ έκδοση), Cambridge University Press, 1911.

– Heiberg Johan Ludvig (επιμ.) «Heiberg’s CMG’ Greek text», The Berlin-Brandenburg Academy of Sciences and Humanities, 1921–1924.

– Keyser, Paul T., Irby-Massie, Georgia L. «Encyclopedia of Ancient Natural Scientists: The Greek Tradition and its Many Heirs», Routledge, 2012.

– Λεκάκης Γ. «Ελληνική βιβλιογραφία».

– Pormann Peter E. «The Oriental Tradition of Paul of Aegina’s Pragmateia», εκδ. BRILL, 2004.

– Savage-Smith Emilie «Islamic Medical Manuscripts at the National Library of Medicine: Bio-Bibliographies: Paul of Aegina», εκδ. U.S. National Library of Medicine, 2004.

 

– Τέλος, σε αραβική μετάφραση και επιμέλεια από τους al-Zahrawi, Abu al-Qasim Khalaf ibn Abbas, σε εκδ. University of California Press, 1973.