ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΔΙΟΥ

 Καλύπτοντας χώρο έκτασης 1.500 στρεμμάτων, ο αρχαιολογικός χώρος του Δίου, στους πρόποδες του Ολύμπου, αποτελείται από μια οχυρωμένη πόλη, πλαισιωμένη από χώρους λατρείας, που κατοικήθηκε χωρίς διακοπή από τα κλασικά ως τα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Έφτασε σε μεγάλη ακμή κατά τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια, καθώς ήταν μια από τις πρωιμότερες αποικίες των Ρωμαίων στον μακεδονικό χώρο.

Σε επάλληλα ανασκαφικά στρώματα αποκαλύφτηκαν δημόσια κτήρια, ιδιωτικές κατοικίες, καταστήματα και πολλά εργαστήρια ενταγμένα σε οικοδομικά τετράγωνα που ορίζονται από δρόμους.

Στη νότια παρυφή της αρχαίας πόλης βρίσκονται οι Μεγάλες Θέρμες (δημόσια λουτρά) ένα εντυπωσιακό συγκρότημα κτηρίων που χρονολογείται στο 200 μ.Χ. Δίπλα είναι το Ωδείο και στον ανατολικό τομέα η εντυπωσιακή Έπαυλη του Διονύσου με τα μοναδικά ψηφιδωτά.

Ανάμεσα στους θεούς που λατρεύονταν στο Δίον κυρίαρχη θέση κατείχε ο Ολύμπιος Δίας, από τον οποίο πήρε το όνομά της η πόλη. Το ιερό της Δήμητρας, που βρίσκεται στα νότια, είναι το παλαιότερο μακεδονικό ιερό που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα. Η ζωή του ήταν συνεχής από το τέλος του 6ου αι. π.Χ. έως τις αρχές του 4ου αι. μ.Χ.

Ανατολικά του ιερού της Δήμητρας αποκαλύφτηκε ιερό αφιερωμένο στη λατρεία των αιγυπτίων θεών, του Σάραπη, της Ίσιδας και του Άνουβη. Στο ίδιο ιερό υπάρχει μικρός ναΐσκος της Αφροδίτης Υπολυμπιδίας (της Αφροδίτης που λατρευόταν κάτω από τον Όλυμπο).

Για πρώτη φορά μαρτυρείται η ύπαρξη του Δίου στον Θουκυδίδη, όταν εξιστορεί την πορεία του Σπαρτιάτη στρατηγού Βρασίδα από τη Θεσσαλία στη Μακεδονία (424 π.Χ.). Κτισμένη σε επίπεδο έδαφος, η πόλη βρισκόταν σε απόσταση περίπου 1,5 χιλ. από τη θάλασσα και μέσω του πλωτού τότε ποταμού Βαφύρα συνδεόταν με αυτή. Ο βασιλιάς των Μακεδόνων Αρχέλαος έκανε την πόλη πολιτιστικό κέντρο της Μακεδονίας.

Η σημερινή εικόνα του αρχαιολογικού χώρου ανταποκρίνεται κυρίως στη ρωμαϊκή περίοδο της πόλης.

___

εικόνα: : τμήμα του ιερού της Ίσιδος

(φωτογραφία: Αλεξία Χ.)