Τετάρτη 6 Οκτωβρίου 2021

Κομνήνεια


 Ολίγα υπέροχα Ελληνικά της βυζαντινής περιόδου στο εγκώμιο του Γεωργίου Τορνικίου στην προσφιλή του Άννα Κομνηνή. Ο λόγος είναι τεράστιος, πρέπει να εκφωνούσε τουλάχιστον για μισή ώρα στην τελετή. Βρίθει αναφορών στην Ελληνική παράδοση και την Παλαιά Διαθήκη και περιλαμβάνει μία μακροσκελή σύγκριση της Ελληνικής και Χριστιανικής φιλοσοφίας· και πού η Κομνηνή βρισκόταν ανάμεσά τους. Επίσης παραθέτει την μοναδική περιγραφή της. Τα Ελληνικά ακολουθούν την παράδοση του Μιχαήλ Ψελλού, ραφιναρισμένα και εξεζητημένα, που στην Κομνήνεια περίοδο ρέουν «σοφιστικοῖς ρυθμοῖς».


«Ὤ γυνή καί τῶν ὑπεράγαν ἀνδρῶν ἀνδρωδεστέρα καί σοφία καί φρόνησιν. Ὤ ψυχή στέρρα καί ἀρρενοπρεπής γυναικείῳ συγκλεισθεῖσα καί ἀπαλῷ σώματι. Ὤ σῶμα ψυχῆς βαστάσαν τοσοῦτον μέγεθος, ὅσην μεγαλοψυχίαν ὁπόσην σύνεσιν, ὅσον θησαυρόν σοφίας, ὅσην περιουσίαν φρονήσεως. Τίσι παραβάλῶ τήν κατά πᾶν ἀνυπέρβλητον; Γυναιξίν; Ἀλλ΄ οὐδέ λόγῳ μετρητή ἡ ὑπερβολή, ὅτι τά γυνακῶν λαμπρῶς ἔχουσα καλλιστεῖα καί τά ἐν ἀνδράσι πεπλούτηκεν ἀριστεῖα. Ἀνδράσιν; Ἀλλά καί τούτους νικᾷ, ὅτι μετά γυναικείου σώματος ἀρίστοις αὐτῶν ἐξίσωται. Ὤ καί ἀνδρῶν σοφωτέρα καί γυνακῶν ὠραιοτέρα καί πάσης οἰκουμένης σεμνόν περιλάλημα. Ὤ κάλλος γυναικείου σεμνότερον, ὤ σοφία τῆς ἐν ἀνδράσι χαριεστέρα. Ὤ χρῆμα μόνον ἐν τῷ παντί ὡς ἥλιος και σελήνη καί τῶν στοιχείων ἔκαστον καί εἴ πού τί μοναδικόν ἐν ζῴοις, οἶος ὁ φοίνιξ ἰστόρηται, μηδέν μέν ἔχων μέγα τῷ παντί χρήσιμον, κἄν τοῖς ἡμετέροις δ΄ ὅμως τούτοις μικράν ἐμφαίνων ἐμφάνειαν.»

Έπεται της περιγραφής:

«Τα μάτια της ήταν καλοσχηματισμένα και έλαμπαν χαρωπά· δεν κινούνταν ασταμάτητα, σημείο ταραγμένης ψυχής, ούτε ήταν στάσιμα και νωχελικά πέραν του συνηθισμένου, δείγμα νωθρότητας, μα ζωντανά και εύστροφα καθώς ερευνούσε τον χώρο, συνήθως σταθερά και συγκεντρωμένα. Τα φρύδια της ήταν κυρτωμένα σαν το ουράνιο τόξο· η μύτη ευθεία, ελαφρά λυγίζουσα προς τα χείλη, μικρή στο πρόσωπο και αρμονική· τα χείλη της σαν κλειστά μπουμπούκια ρόδου, θύμιζαν το βαθυκόκκινο σειρίτι του Άσματος Ασμάτων. Ολόλευκη σαν το μαλλί· καθώς τα μάγουλά της σκίαζε ελαφρό ερύθημα ως τη μεγάλη ηλικία. Το πρόσωπό της καθ’ ολοκληρίαν σχημάτιζε τέλειο κύκλο σαν χαραγμένο από διαβήτη. Το κεφάλι της ατένιζε στον εύμηκη λαιμό, οι ώμοι ήταν καλαίσθητοι, τα πόδια και τα χέρια ελαφρά· η όψη αρμονική ώς προς τα ίδια και τα μέρη. Το σώμα της ήταν σαν λύρα ή καλοκουρδισμένο λαούτο, ένα καλό όργανο γιά μία αγαθή ψυχή.»

Ὡς λύρα τις ἦν αὐτῇ τό σῶμα ἤ ὡς κιθάρα συνηρμοσμένη, ψυχῆς ἀγαθῆς ἀγαθόν τεκτονηθέν ὄργανον

Λόγος ἐπί τῷ θανάτῳ τῆς πορφυρογεννήτου κυρᾶς Ἄννης τῆς καισαρίσης, 1153

"Der Weg", Sulamith Wülfing, '50s, μία καλλιτέχνις εμπνευσμένη από art nouveau και βυζαντινά μοτίβα 




Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Δημοφιλείς κατηγορίες

...
Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες του blog μας

Whatsapp Button works on Mobile Device only