Ένα ακόμα περίτεχνο κατασκευαστικό θαύμα

Ένα ακόμα περίτεχνο κατασκευαστικό θαύμα, το οποίο συγκαταλέγεται στα επτά, του αρχαίου κόσμου, είναι ο Κολοσσός της Ρόδου, όπου γύρω από το όνομά του επικρατεί ένα πέπλο με μύθους και αλήθειες να το περιβάλλουν μέχρι και σήμερα.

Φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Χάρη από τη Λίνδο, μαθητή του ξακουστού Λύσιππου ο οποίος με πρώτη ύλη τον χαλκό, κατάφερε να δημιουργήσει ένα αριστούργημα – ομοίωμα του θεού Ήλιου, που ταυτίστηκε αργότερα με τον θεό Απόλλωνα, θεό του φωτός. Ανεγέρθηκε τον 3ο αιώνα π.Χ., είχε ύψος ~33μ και ήταν τοποθετημένος επάνω σε μαρμάρινο βάθρο ύψους ~12μ. Φανταστείτε το επιβλητικό του ανάστημα, παρατηρώντας το από πολύ κοντά και τα συναισθήματα που γεννούσε στους αποσβολωμένους θεατές!

Η κοπιαστική και δύσκολη κατασκευή του διήρκησε σχεδόν 12 έτη και κοσμούσε το λιμάνι της Ρόδου για σχεδόν 66 χρόνια. Απογοήτευση προκαλεί η  πληροφορία, ότι ο γλύπτης και δημιουργός του Χάρης, δεν πρόλαβε να δει ολοκληρωμένο το έργο του, γιατί έφυγε ξαφνικά από τη ζωή…

Λόγω της υπερμεγέθους κατασκευής του, ο Κολοσσός της Ρόδου ταξίδεψε στους αιώνες των αιώνων ως ένα ανυπέρβλητο δαίδαλμα, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούμε μέχρι και σήμερα την έκφραση για κάτι το μεγαλειώδες, το επιβλητικό και το υπερφυσικό σε μέγεθος και δέος.   

Η ακριβής του στάση, δυστυχώς δε μας είναι ξεκάθαρη. Πολλοί ισχυρίζονται ότι είχε τα δυο του πόδια σε διάσταση και περνούσαν ανάμεσα τους τα πλοία, πράγμα που κατασκευαστικά δεν μπορεί να ισχύει, μιας και το άνοιγμα θα έπρεπε να ξεπερνά τα 100 μέτρα! Επικρατέστερη είναι η θεωρία που θέλει τον Κολοσσό να στέκει ακλόνητος στη μία άκρη του λιμανιού της Ρόδου με τα πόδια του ελαφρώς ανοιχτά. Επιπλέον, ασαφή εικόνα έχουμε και για τη μορφή του. Φημολογείται ότι το άγαλμα ήταν γυμνό από τη μέση και πάνω και ότι στο ένα του χέρι κρατούσε πυρσό. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι το ένα του χέρι κρατούσε σκιά στο πρόσωπό του από τις ακτίνες του ήλιου και το άλλο το κρατούσε στηριγμένο στη μέση του με ριγμένο επάνω του έναν μανδύα ή στηριζόταν σε ακόντιο…

Ότι από όλα και να ισχύει, το γιγαντιαίο άγαλμα ήταν ένα κομψοτέχνημα της εποχής του, όπου το μπρούτζινο χρώμα του αντανακλούσε το φως του ήλιου και το έκανε ορατό από πολύ μακριά προκαλώντας έκπληξη στους θεατές, το οποίο άδοξα καταστράφηκε μετά από σεισμό, κατεδαφίζοντας μαζί του και πλήθος από κοντινά κτίσματα.

Οι λόγοι που οδήγησαν στην κατασκευή του, απορρέουν από θρησκευτικά κίνητρα. Όπως αναφέρει η ιστορία, η Ρόδος ήταν το νησί του θεού Ήλιου. Το 304 π.Χ, ελληνικός στόλος με αρχηγό τον Δημήτριο γιο του Αντίγονου Α (της δυναστείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου), προσπάθησε να κατακτήσει το νησί, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Οι Ροδίτες αντιστάθηκαν σθεναρά πολεμώντας με όλες τους τις δυνάμεις, υπερασπίζοντας τον τόπο τους, με αποτέλεσμα την αναγκαστική λήξη του πολέμου υπέρ τους.

Οι κάτοικοι, αποδίδοντας τη νίκη τους στη βοήθεια του προστάτη θεού τους, με τα λάφυρα της μάχης, αποφάσισαν να κατασκευάσουν ένα άγαλμα αποδίδοντας ευγνωμοσύνη, φόρο τιμής και πίστη στον θεό Ήλιο.  Από το μέγεθος του αγάλματος, αντλούμε πληροφορίες για τα λάφυρα και πλοία που έχασε ο Έλληνας στρατηγός Δημήτριος, αλλά και για το σθένος, τη λυσσαλέα δύναμη, το περίσσιο θάρρος και την συναισθηματική υπεροχή των αντιπάλων του. Γραφές αναφέρουν ότι οι Ροδίτες απαριθμούσαν στρατό ~ 7.000 έναντι των Ελλήνων που διέθεταν 200 πλοία με ~40.000 στρατιώτες!

Εύκολα μπορούμε να αντιληφθούμε, ότι το άγαλμα - κόσμημα που βασίλευε στην είσοδο του λιμανιού της Ρόδου, μαρτυρούσε πέραν των άλλων την πλούσια ευημερία του νησιού κατά κύριο λόγο από τις εμπορικές του συναλλαγές και επιπλέον ταξίδευε τη φήμη του σε όλον τον τότε αρχαίο κόσμο, δανείζοντας το όνομά του ακόμα και στο Κολοσσαίο της Ρώμης, ένα ακόμα θαύμα στο οποίο θα γίνει λεπτομερή αναφορά στο προσεχές μέλλον.

Όπως παραπάνω αναφέρθηκε, το απαράμιλλης καλλιτεχνικής αισθητικής άγαλμα, ο Κολοσσός της Ρόδου, κατέρρευσε από δυνατή σεισμική δόνηση το 227 π.Χ. και επηρεασμένοι από χρησμό της εποχής κατά τα συγγράμματα του Στράβωνα, οι Ροδίτες δεν τόλμησαν να ανεγείρουν το άγαλμα εκ νέου.  Έτσι ο Κολοσσός της Ρόδου παρέμεινε πεσμένος μέχρι τα τέλη του 653 μ.Χ, σχεδόν 9 αιώνες, όπου τα υλικά κατασκευής του πουλήθηκαν σαν απορρίμματα μετάλλων από τον χαλίφη Αράβων και μεταφέρθηκαν με 900 καμήλες στον νέο ιδιοκτήτη χαλκού. Απογοητευτική κατάληξη…

Αξίζει να αναφερθεί, ότι η ιστορία του Κολοσσού της Ρόδου, η οποία έχει απασχολήσει πολλούς μελετητές σύγχρονους και μη, πριν πολλά χρόνια ενέπνευσε τον Γάλλο γλύπτη Μπαρτολντί να δημιουργήσει ένα εξίσου θαυμαστό έργο τέχνης, που δεν είναι άλλο από το Άγαλμα της Ελευθερίας, προσπαθώντας να αποτυπώσει το κολοσσιαίο μέγεθος με σύγχρονα μέσα, καταφέρνοντας το στο έπακρο.

Σήμερα, φημολογείται ότι μια ομάδα Ευρωπαίων αρχαιολόγων και πολιτικών μηχανικών, φλερτάρει με την ιδέα της κατασκευής μιας νέας εκδοχής του Κολοσσού της Ρόδου. Οραματίζονται ένα άγαλμα σχεδόν 5 φορές ψηλότερο, όπου στο εσωτερικό του ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να περιηγηθεί ανάμεσα σε βιβλιοθήκες, αίθουσες εκθέσεων και μουσεία.

Στόχος τους είναι να προκαλέσουν στους επισκέπτες ανάμεικτα συναισθήματα ξαναζωντανεύοντας το μύθο και να παρέχουν μια μοναδική εμπειρία ζωής ταξιδεύοντας  στο πανέμορφο νησί των ιπποτών, τη Ρόδο.

Κατερίνα Σιδέρη