Μουσείο Ορσέ στο Παρίσι

Το Μουσείο Ορσέ (γαλλ. Musée d'Orsay) είναι Γαλλικό εθνικό μουσείο στο 7ο διαμέρισμα (VII^e arrondissement) της πόλης του Παρισιού, στην αριστερή όχθη (rive gauche) του ποταμού Σηκουάνα (la Seine) και κατά μήκος της ομώνυμης αποβάθρας. Σε αυτό εκτίθενται έργα ζωγραφικής και γλυπτικής δημιουργημένα από το 1848 έως το 1914, ενώ παράλληλα φιλοξενεί και περιοδικές εκθέσεις.

Το κτήριο του μουσείου σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Βικτόρ Λαλού (Victor Laloux) και κατασκευάσθηκε με την επίβλεψή του καθώς και των αρχιτεκτόνων Λυσιέ Μάν(ι) (Lucien Magne) και Εμίλ Μπενάρ (Émile Bénard). Άρχισε να κατασκευάζεται το 1898 και χρησιμοποιήθηκε, από το 1900^[6] έως το 1939, ως κτήριο του κεντρικού σιδηροδρομικού σταθμού της σιδηροδρομικής εταιρείας Παρισιού - Ορλεάνης (Chemin de fer de Paris à Orléans) επί 39 χρόνια. Το μήκος που είχαν οι πλατφόρμες του, όμως, κατέστησαν το σταθμό ακατάλληλο για τα μεγάλου μήκους τρένα της εποχής. Έτσι, ο σταθμός άρχισε να χρησιμοποιείται μόνο από τους συρμούς του προαστιακού, ενώ ένα τμήμα του, κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμοποιήθηκε ως ταχυδρομικό γραφείο αλλά και ως σταθμός μεταφοράς κρατουμένων στη Γερμανία. Ο σταθμός χρησιμοποιήθηκε, επίσης, για τη μεταφορά των επαναπατριζόμενων Γάλλων από τα Στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Αναμνηστική πλάκα χρήσης του Ορσέ ως σταθμού επαναπατρισμού Γάλλων κρατουμένων

Μετά τον Πόλεμο χρησίμευσε ως στούντιο για το γύρισμα αρκετών ταινιών (όπως η Δίκη του Φραντς Κάφκα σε σκηνοθεσία Όρσον Γουέλς)^[7] και ως κέντρο δημοπρασιών, καθώς το κτήριο των δημοπρασιών (Hôtel Drouot) ανακατασκευαζόταν. Το κτήριο σταμάτησε οριστικά να χρησιμοποιείται το 1973.

Το 1977 η Γαλλική Κυβέρνηση αποφάσισε τη μετατροπή του κτηρίου σε μουσείο αφιερωμένο αρχικά στην τέχνη του 19ου αιώνα, ενώ το 1978 χαρακτηρίστηκε ως εθνικό μνημείο. Την αναμόρφωση ανέλαβαν οι αρχιτέκτονες Ρενό Μπαρντόν, Πιέρ Κολμπόκ και Ζαν-Κλώντ Φιλιππόν, ενώ την αναμόρφωση των εσωτερικών χώρων η Ιταλίδα αρχιτέκτονας Γκαέ Αουλέντι (Gae (Gaetana) Aulenti). Οι εργασίες άρχισαν το 1983 και ολοκληρώθηκαν το 1986. Κατασκευάστρια εταιρεία ήταν η Γαλλική Bouygues^[8]. Η αναμόρφωση περιλάμβανε, ουσιαστικά, την ανακατασκευή των δαπέδων και των τεσσάρων ορόφων του κτίσματος και, φυσικά, τη συντήρηση των διακοσμητικών στοιχείων του. Το νέο μουσείο εγκαινιάσθηκε από τον τότε Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας Φρανσουά Μιτεράν την 1η Δεκεμβρίου 1986 και άνοιξε για το κοινό στις 9 του ίδιου μήνα.

Το κτήριο έχει συνολικό μήκος 173 μ. και πλάτος 75 μ. Η συνολική επιφάνεια των αιθουσών του φθάνει τις 57.000 τ.μ., ενώ οι επιφάνειες των εκθεσιακών χώρων καταλαμβάνουν 16.900 τμ. περίπου, (κατανεμημένων σε 80 ξεχωριστές αίθουσες). 1.200 τ.μ καταλαμβάνουν το εστιατόριο και η καφετέρια, 570 τ.μ/ η αίθουσα διαλέξεων και 1.850 τ.μ περίπου οι αίθουσες των περιστασιακών εκθέσεων.

Στο μουσείο υπάρχουν τρία επίπεδα. Στο ισόγειο οι αίθουσες εκθέσεων είναι κατανεμημένες αμφίπλευρα της κεντρικής αίθουσας, στην οποία εκτίθενται κυρίως έργα γλυπτικής, ενώ οι πλαϊνές αίθουσες περιλαμβάνουν κυρίως εκθέματα πινάκων ζωγραφικής. Στο μεσαίο επίπεδο υπάρχουν εξώστες, οι οποίοι δίνουν πρόσβαση στις αίθουσες εκθεμάτων, και στον τρίτο (τελευταίο) όροφο, ο οποίος εκτείνεται κατά μήκος της όχθης του Σηκουάνα με την ομώνυμη αποβάθρα (Quai d' Orsay)^[9]. Από τον τρίτο όροφο υπάρχει η δυνατότητα εξόδου στον εξώστη, απ' όπου ο επισκέπτης μπορεί να δει το ποτάμι, το Μουσείο του Λούβρου διαγωνίως απέναντι και, σε μεγαλύτερη απόσταση, αντικριστά τη Βασιλική της Ιερής Καρδιάς (Basilique de Sacre-Coeur), το Ναό που βρίσκεται κτισμένος στην κορυφή του λόφου της Μονμάρτρης.

Στο Μουσείο στεγάζονται εκθέματα γλυπτικής, ζωγραφικής, αντικειμένων έργων τέχνης (Objets d' Art), αρχιτεκτονικής, φωτογραφίας και γραφικών τεχνών. Οι Συλλογές του προέρχονται από:

Το Μουσείο του Λούβρου (καλλιτέχνες γεννημένοι μετά το 1820).
Το Μουσείο Jeu de Paume, το οποίο από το 1947 και εντεύθεν είναι αφιερωμένο μόνο στους ιμπρεσσιονιστές.
Το Εθνικό Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (Musée Nationale d' Art Moderne), που στεγάζεται πλέον στο Κέντρο Ζωρζ Πομπιντού και στο οποίο διατηρήθηκαν μόνον έργα καλλιτεχνών γεννημένων μετά το 1870.

Στο Μουσείο στεγάζονται, επίσης, σε ειδικές αίθουσες, και περιστασιακές και ειδικές εκθέσεις έργων τέχνης, φωτογραφίας, γραφικών τεχνών και ειδών διακοσμητικών τεχνών (Arts décoratifs). Υπάρχουν, ακόμη, εστιατόριο, καφετέρια, (Café des Hauteurs), αίθουσα διαλέξεων και βιβλιοπωλείο.

Οι σιδηροδρομικές δραστηριότητες συνεχίζονται κάτω από τον παλιό σταθμό: Υπάρχει ακριβώς από κάτω του (με δύο εισόδους / εξόδους) ο σταθμός του προαστειακού σιδηροδρόμου (RER, γραμμή C) "Musée d'Orsay". Πρόσβαση στο Μουσείο είναι, επίσης, δυνατή με το μετρό (σταθμός Solférino, γραμμή 12, απόσταση περίπου 100 μ.). Κάθε χρόνο το μουσείο επισκέπτονται περίπου 3 εκατ. άτομα. Η πλατεία στην είσοδό του κοσμείται από μπρούτζινα αγάλματα, τα οποία δημιουργήθηκαν για την Παγκόσμια Έκθεση του 1878 και αντιπροσωπεύουν τις ηπείρους:

Νότια Αμερική, έργο του Αιμέ Μιγέ (Aimé Millet)
Ασία, έργο του Αλεξάντρ Φαλγκιέρ (Alexandre Falguière)
Ωκεανία, έργο του Ματυρέν Μορό (Mathurin Moreau)
Ευρώπη, έργο του Αλεξάντρ Σενεβέρκ (Alexandre Schoenewerk)
Βόρεια Αμερική, έργο του Ερνέστ-Εζέν Ιόλ (Ernest-Eugène Hiolle)
Αφρική, έργο του Εζέν Ντελαπλάνς (Eugène Delaplanche)

Στην αποβάθρα του Ορσέ (Quai d'Orsay), λίγο πιο κάτω από το Μουσείο, βρίσκεται, επίσης, το Υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας (το οποίο και υπονοείται με την έκφραση Quai d'Orsay) και λίγο πιο κάτω το μέγαρο του Γαλλικού Κοινοβουλίου (Assemblée Nationale). Ακριβώς απέναντι από το Μουσείο υπάρχει το κτήριο της Λεγεώνος της Τιμής (Légion d'Honneur).

Δημιουργίες γλυπτικής των, ανάμεσα σε άλλους, Ογκύστ Ροντέν (Auguste Rodin), Φρανσουά Ρυντ (François Rude), Ζυλ Καβελιέ (Jules Cavelier), Ζαν-Μπατίστ Καρπώ (Jean-Baptiste Carpeaux), Πωλ Γκωγκέν (Paul Gauguin), Καμίλ Κλωντέλ (Camille Claudel), Ονορέ Ντωμιέ (Honoré Daumier), Αντουάν Μπουρντέλ (Antoine Bourdelle), Αλεξάντρ Φαλγκιέρ (Alexandre Falguière), Εζέν Γκιγιώμ (Eugène Guillaume), Αλμπέρ-Ερνέστ Καριέ-Μπελέζ (Albert-Ernest Carrier-Belleuse).

Πίνακες ζωγραφικής, ανάμεσα σε άλλους, των Γκυστάβ Κουρμπέ (Gustave Courbet), Κλωντ Μονέ (Claude Monet), Ζαν-Φρανσουά Μιγέ (Jean-François Millet), Πιερ Ωγκύστ Ρενουάρ (Pierre-Auguste Renoir), Βίνσεντ βαν Γκογκ (Vincent Van Gogh), Πωλ Σεζάν (Paul Cézanne), Ανρί Ματίς (Henri Matisse), Ζαν Ωγκύστ Ντομινίκ Ενγκρ (Jean-Auguste-Dominique Ingres), Εντουάρ Μανέ (Édouard Manet), Κλωντ Μονέ (Claude Monet), Πιέ Μοντριάν (Piet Mondrian), Πωλ Γκωγκέν (Paul Gauguin), Εντγκάρ Ντεγκά (Edgar Degas), Κινό Αμιέ (Cuno Amiet), Ευγένιου Ντελακρουά (Eugène Delacroix), Ανρί ντε Τουλούζ-Λωτρέκ (Henri de Toulouse-Lautrec), Καμίλ Πισαρό (Camille Pissarro) και Ζερόμ, Βαλοτόν, Μορίς Ντενί.