Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου 2021

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΡΩΜΑΣ: ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΟΛΩΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ

 .

[ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:
- ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΟΛΩΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ
- ΤΟ ΜΑΥΣΩΛΕΙΟ ΣΟΛΩΜΟΥ ΚΑΙ ΚΑΛΒΟΥ, ΣΤΟ ΙΣΟΓΕΙΟ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ]


ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΡΩΜΑΣ: ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΟΛΩΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ
Μέρος πρώτο: Η ιστορία της ίδρυσής του
.
Κυρίες και Κύριοι, υπό την Ιδιότητα του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού που ιδρύθηκε για να μεθοδεύσει την πραγματοποίηση ενός παλαιού ζακυθινού πόθου, είμαι υποχρεωμένος να Σας αναπτύξω, με όλη βέβαια τη δυνατή συντομία, το ιστορικό της δημιουργίας του νέου αυτού Μουσείου και να εκφράσω την ευγνωμοσύνη, όχι μόνον του Οργανισμού αλλά και όλων των Ζακυνθινών γενικά, σε όσους συντελέσανε στην ολοκλήρωση του ευγενικού αυτού έργου.
Κυρίες και Κύριοι,
Η ιστορία του Μουσείου Σολωμού είναι πολύ χαρακτηριστική τόσο για τη κακοδαιμονία που εμφιλοχωρεί, σε ωρισμένες περιπτώσεις, στις σχέσεις του Έλληνα πολίτη με το Κράτος του, όσο και για την ευκολία με την οποία εκτελούνται αξιόλογα εκπολιτιστικά έργα στη χώρα μας, όταν συμπέσει να υπάρχει μια ευτυχισμένη αλληλοεπίδραση ανάμεσα στην ατομική πρωτοβουλία και τη κρατική συμπαράσταση .
Ο Οργανισμός «Μουσείον Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων» συστήθηκε κι’ αναγνωρίστηκε με απόφαση του Πρωτοδικείου Ζακύνθου στις 21 ’Απριλίου 1959. Η δημιουργία και ο μουσειακός οπλισμός της επιβλητικής αυτής οικοδομής που ολοκληρώθηκαν μέσα σε μια πενταετία αποτελούνε έναν άθλο κολακευτικό τόσο για τον Οργανισμό μας όσο και για το Ελληνικό Κράτος, το οποίο μας συμπαραστάθηκε με τον πιο αποφασιστικό τρόπο. Άλλο τόσο χαρακτηριστική όμως στάθηκε και η μακροχρόνια αδιαφορία που έδειξαν πολίτες και Κράτος, από τις αρχές του αιώνα μας ως τα προχθές, για την πραγματοποίηση μιας ευγενικιάς ιδέας, η οποία πρωτακούστηκε στα 1903.
Πραγματικά τον χρόνο εκείνο γιορτάστηκε στην Ζάκυνθο η Εκατονταετηρίδα του Σολωμού. Με την ευκαιρία αυτή η Αγγλοκερκυραία Κυρία Ασπασία Σορδίνα Ρίγκλερ, η οποία είχε κληρονομήσει από τον θεματοφύλακά τους Ιάκωβο Πολυλά τα σολωμικά χειρόγραφα, αποφάσισε να χαρίσει το πολύτιμο Σολωμικό Αρχείο της στην Ζάκυνθο και έγραφε στον τότε Πρόεδρο της Επιτροπής Εκατονταετηρίδος : «Ιο desidero e sono pronta di consegnare questi im¬portant documenti al Museo Solomos». (’Επιθυμώ και προθυμοποιούμαι να παραχωρήσω τα σημαντικά αυτά έγγραφα στο Μουσείο Σολωμού).
Τότε λοιπόν, στα 1903, πρωτακούστηκε η ονομασία αυτή, της οποίας, και μονάχα η μνεία, αποτελούσε μιάν ολοκληρωμένη πρόταση για την ίδρυση ενός Σολωμικού Ναού. Η Κεντρική Επιτροπή Εορτασμού δέχτηκε την δωρεά, παρέλαβε τα χειρόγραφα και, όπως αναγράφει κατά λέξη στα τυπωμένα πρακτικά της (σελ. 218), «ανέμενε να επιστή ο χρόνος της ιδρύσεως Μουσείου Σολωμού όπως εκτελέσει την θέλησίν της αποστολέως».
Κατά τη διάρκεια της «αναμονής» αυτής τα αυτόγραφα του Ποιητή καθώς και όσα άλλα ενθύμιά του είχε συγκεντρώσει η Επιτροπή —φωτογραφίες, πίνακες, ταινίες, στέφανα και διάφορα άλλα— τοποθετηθήκανε προσωρινά σε μιάν αίθουσα της Αγγλικής Τεκτονικής Στοάς Ζακύνθου, η οποία ανέλαβε υπεύθυνα την προστασία και διαφύλαξή τους. Η προσωρινή αυτή παρακαταθήκη διάρκεσε, όσο συνηθίζει να κρατάει η προσωρινότητα στον μεσογειακό μας χώρο, τον μέσον όρον της διάρκειας μιας ανθρώπινης ζωής, μετά την εφεύρεση των αντιβιοτικών!
Κατά τα 63 αυτά ολόκληρα χρόνια τα πολύτιμα αυτόγραφα του Εθνικού μας Ποιητή διατρέξανε αρκετούς κινδύνους, από τους οποίους οι σημαντικότεροι ήταν η προσπάθεια της ιδιοποίησής τους από τον Κατακτητή, που τ’ αναζήτησε με μεγάλη επιμονή, και η καταστροφή τους κατά την τραγική θεομηνία των σεισμών και της πυρκαγιάς 1953. Και στις δυό αυτές τραγικές στιγμές ή διάσωση του Αρχείου Σολωμού χρωστιέται σε ένα και το αυτό πρόσωπο. Είμαι ευτυχής γιατί μου δίνεται σήμερα η ευκαιρία να τον συγχαρώ μπροστά Σας και Σας παρακαλώ να χειροκροτήσετε μαζί μου τον ακούραστο εργάτη κάθε καλού και ευγενικού έργου στο νησί μας, τον Κύριο Νικόλαο Βαρβιάνη.
Μετά την δεύτερη διάσωση των χειρογράφων, λίγα δηλαδή χρόνια ύστερα από την ολοκληρωτική καταστροφή του παλαιού μας Τζάντε, μια ζακυθινή εφημερίδα που εκδίδεται στην ’Αθήνα από τον φίλο Δημήτριο Κοριατόπουλο και ένας από τούς τότε επιζώντες της Παλαιάς ζακυνθινής φιλολογικής φρουράς, ο αλησμόνητος άρχοντας και ποιητής Μαρίνος Σιγούρος είχανε την έμπνευση —δίχως, από όσο ξέρω, να προηγηθεί καμία μεταξύ τους συνεννόηση— να συνηγορήσουνε ώστε να συμπεριληφθεί μέσα στη γενική ανοικοδόμηση του νησιού και το επί μισόν αιώνα αργοπορημένο Μουσείο Σολωμού. Μπροστά μάλιστα στη γενική εξαφάνιση του κάθε Ζακυθινού κειμήλιου ζητήθηκε τότε να φαρδύνει η βάση τού αρχικού Μουσείου Σολωμού και να συμπεριληφθεί σε αυτό κάθε τι το σχετικό με τους αμέτρητους διαπρεπείς Ζακυνθινούς, οι όποιοι κατά καιρούς τιμήσανε το νησί μας.
Η ιδέα υιοθετήθηκε θερμά από όλους μας και στα 1959 —όπως κιόλας προαναφέραμε— ο Οργανισμός «Μουσείον Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων» άρχισε με θερμό ζήλο τη δράση του. Άξονας και σπονδυλική στήλη της προσπάθειας του στάθηκε ο πρώτος του πρόεδρος και εμπνευστής του, ο αλησμόνητος Μαρίνος Σιγούρος.
Δεν επιθυμώ, Κυρίες και Κύριοι, να σας κουράσω περισσότερο και γι’ αυτό θα περιοριστώ εις τους κυριότερους σταθμούς της πεντάχρονής μας προσπάθειας: Μεγάλη για μας συμβολική, αλλά και πρακτική, αξία είχε το γεγονός ότι ή θεμελίωση και ανέγερση μέχρι και του δευτέρου ορόφου του κτιρίου έγινε με χρήματα της Πανελλήνιας Νεολαίας. Ο Πανελλήνιος Σχολικός Έρανος για τον πανη-γυρισμό της ΙΟΟετηρίδος από του θανάτου τού Σολωμού εχρησιμοποιήθηκε ολόκληρος για τον σκοπό αυτόν.
'Ένας αλησμόνητος μεγάλος φίλος και πνευματικός ηγέτης τού νησιού μας που αναπαύεται από ολίγων μηνών στα φιλόξενα ζακυνθινά χώματα, ο πολύκλαυστος Μητροπολίτης Ζακύνθου Αλέξιος εβοήθησε, με μια γενναία και χαρακτηριστική για την πνευματική του ανωτερότητα χειρονομία, στην πραγματοποίηση του σκοπού μας. Δίχως να παρασυρθεί από λόγους ειδικότερους, που ίσως να επηρέαζαν μια ολιγότερο εξελιγμένη θρησκευτική εποπτεία, παρεχώρησε εις τον νέον ’Οργανισμό το θαυμάσιο κεντρικό οικόπεδο του προσεισμικού Ναού τού Παντοκράτορα για να κτισθεί το Μουσείο.
Τα σχέδια της ωραίας οικοδομής προσέφερε ευγενικά ο γνωστός λαμπρός αρχιτέκτων και αγαπητός φίλος Αντώνιος Κιτσίκης. Ο θεμέλιος λίθος τοποθετήθηκε από τον τότε Υπουργό Παιδείας κ. Βογιατζή, ο όποιος και εγκαινίασε τη σειρά από κρατικές αρωγές που ακολουθήσανε. Ανάμεσα σ’ αυτές είμαι υποχρεωμένος ν’ αναφέρω μ’ ευγνωμοσύνη την οικονομική συμπαράσταση τού 'Υφυπουργού Οικονομικών κυρίου Αλιμπράντη, η οποία επέτρεψε την εξακολούθηση του έργου σε στιγμές όπου καμία άλλη ελπίδα δεν μας απόμενε.
«ΛΟΓΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΛΕΞ. ΡΩΜΑ, Προέδρου της Διοικούσης Επιτροπής, Κατά την τελετήν των εγκαινίων του Μουσείου την 24ην Αυγούστου 1966». Ζάκυνθος 1966

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΡΩΜΑΣ: Ο ΟΘΩΝ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ & Ο ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ
.
Κατά τη διάρκεια του Ελληνικού Απελευθερωτικού Αγώνα δοθήκανε διάφορες παραστάσεις στην Κέρκυρα μέ σκοπό την αναπτέρωση του ηθικού του «κατ’ επιταγήν» ουδέτερου Ιόνιου λαού.
Κυριολεκτικά «Μεγαλειώδης» ήταν η σειρά από παραστάσεις Αρχαίας Τραγωδίας που παρουσίασαν οι φοιτητές της Ιόνιας Ακαδημίας καθοδηγημένοι από τον μεγάλο Φιλέλληνα λόρδο Γκύλφορντ. ( Περίοδος 1824-1827).
Στα 1833, τραβώντας για το Ναύπλιο, όπου θ’ άρχιζε το ασθματικό ανηφόρισμα του Γολγοθά της Βασιλείας του, σταματάει στην Κέρκυρα ο Βασιλιάς Όθων.
Το βράδυ που έμεινε στους Κορφούς ό φιλέλληνας Αρμοστής λόρδος Nugent τον πάει στο Σαν Τζιάκομο να παρακολουθήσει την παράσταση «έν τω μέσω ανεκφράστου χαράς ελληνικωτάτων καρδιών και ψυχών».
Εκεί ό δυστυχισμένος γιος του «Πρώτου φιλέλληνα Βασιλιά της Ευρώπης» Λουδοβίκου Α’, έχει την αρχική του επαφή μέ τον ελληνικό λαό. Ό ενθουσιασμός του από την πρώτη αυτή συνάντηση είναι μεγάλος, γιατί παθαίνει τη μοιραία ψευδαίσθηση να πιστέψει πως οι «ελεύθεροι» Έλληνες υπήκοοί του είναι απαράλλακτοι με τους «σκλάβους», αλλά και τόσο πολιτισμένους Κορφιάτες αδελφούς τους.
Ίσως να ήταν και η μοναχή φορά που ο Δονκιχωτικός αυτός Βασιλιάς κοιμήθηκε ευτυχισμένος σ’ ελληνική γη.
Ο πολύπειρος ζακυνθινός Κόντες, ο Δ. Σολωμός, που δεν άφησε ποτέ τη λατρεία πού έτρεφε για την 'Ελλάδα να τον παρασύρει σε παρόμοια «’Οδύσσεια», ενθουσιάζεται από τη βασιλική παρουσία και πατώντας στέρεα στο πολιτισμένο Κορφιάτικο χώμα, πετάει στον διαβατάρη Μεγαλειότατο ένα ασύγκριτο τετράστιχο :
"Μεσ’ στο γιαλό της Κέρκυρας μαυρ’ είμαι πέτρα κι’ έρμη
Κι είναι δικό Σου δόξασμα, δικός Σου πλούτος είναι,
Πνεύμα καλό που σ’ άρεσε φωνή να μου χαρίζεις,
Κι αν με πατήσεις, Βασιλιά, βγάνω βαγί και δάφνη".
ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΡΩΜΑΣ(1906-1981), «ΤΟ ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΟ ΘΕΑΤΡΟ», Περιοδικό Νέα Εστία, 1964
.

https://www.youtube.com/channel/UC0wk2ge3sheyTkgpAkeBang



.

Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Δημοφιλείς κατηγορίες

...
Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες του blog μας

Whatsapp Button works on Mobile Device only