Το 1545 μια θανατηφόρα καταστροφή έπληξε το έθνος των Αζτέκων του Μεξικού. Οι άνθρωποι άρχισαν να πεθαίνουν από υψηλό πυρετό, πονοκεφάλους και αιμορραγία από τα μάτια, το στόμα και τη μύτη και μέσα σε τρεις-τέσσερις μέρες έχαναν τη ζωή τους. Μέσα σε πέντε χρόνια, 15 εκατομμύρια άνθρωποι - περίπου το 80% του πληθυσμού - εξαφανίστηκαν από την επιδημία την οποία οι ντόπιοι ονόμασαν «cocoliztli». Η λέξη σημαίνει πανώλη στη γλώσσα των Αζτέκων Ναχουάτλ. Η αιτία της ωστόσο έχει αμφισβητηθεί για σχεδόν 500 χρόνια. Την περασμένη Δευτέρα, οι επιστήμονες απέκλεισαν την ευλογιά, την ιλαρά και τη γρίπη ως πιθανούς υπόπτους, καθώς ταυτοποίησαν έναν τυφοειδή «εντερικό πυρετό» για τον οποίο βρήκαν στοιχεία DNA στα δόντια των νεκρών. «Η cocoliztli ήταν μια από τις πολλές επιδημίες που έπληξαν το Μεξικό μετά την άφιξη των Ευρωπαίων, αλλά ήταν συγκεκριμένα η δεύτερη από τις τρεις επιδημίες που ήταν καταστροφικές και οδήγησαν στον μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπινων απωλειών», δήλωσε ο Ashild Vagene του Πανεπιστημίου Tuebingen στη Γερμανία. «Η αιτία αυτής της επιδημίας έχει συζητηθεί εδώ και πάνω από ένα αιώνα από τους ιστορικούς και τώρα είμαστε σε θέση να προσφέρουμε άμεσες αποδείξεις μέσω της χρήσης του αρχαίου DNA για να συμβάλουμε σε ένα μακροχρόνιο ιστορικό θέμα», πρόσθεσε ο επιστήμονας ο οποίος συνυπέγραψε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Ecology and Evolution. Το ξέσπασμα θεωρείται μια από τις πιο θανατηφόρες επιδημίες στην ανθρώπινη ιστορία, πλησιάζοντας την πανούκλα που σκότωσε 25 εκατομμύρια ανθρώπους στη δυτική Ευρώπη τον 14ο αιώνα. Οι ευρωπαίοι αποικιοκράτες διέδωσαν την ασθένεια καθώς έφταναν στο νέο κόσμο, φέρνοντας σε επαφή τα μικρόβια με τους τοπικούς πληθυσμούς που δεν τα είχαν ποτέ αντιμετωπίσει και δεν είχαν αναπτύξει ανοσία. Η cocoliztli στο σημερινό Μεξικό και μέρος της Γουατεμάλας ήρθε μόλις δύο δεκαετίες μετά από μια επιδημία ευλογιάς που σκότωσε περίπου 5-8 εκατομμύρια ανθρώπους αμέσως μετά την ισπανική άφιξη. Μια δεύτερη εστία από το 1576 έως το 1578 σκότωσε το ήμισυ του εναπομείναντος πληθυσμού. «Στις μεγάλες πόλεις, έσκαψαν μεγάλα χαντάκια και από το πρωί μέχρι το ηλιοβασίλεμα οι ιερείς δεν έκαναν τίποτα άλλο παρά να μεταφέρουν τα νεκρά σώματα και να τα ρίχνουν σε ομαδικούς τάφους», αναφέρει ο ιστορικός Fray Juan de Torquemada ως χρονολόγιο της περιόδου. Ακόμη και εκείνη την εποχή, οι γιατροί είπαν ότι τα συμπτώματα δεν συμπίπτουν με εκείνα των πιο γνωστών ασθενειών όπως η ιλαρά και η ελονοσία. Οι επιστήμονες λένε τώρα ότι έχουν πιθανώς αποκαλύψει τον ένοχο. Αναλύοντας το DNA που εξήχθη από 29 σκελετούς που είχαν ταφεί σε ένα τέτοιο νεκροταφείο, βρήκαν ίχνη του βακτηρίου σαλμονέλας enterica, της ποικιλίας Paratyphi C. Είναι γνωστό ότι το βακτήριο προκαλεί εντερικό πυρετό, εκ των οποίων ο τυφοειδής είναι ένα παράδειγμα. Πολλά στελέχη της σαλμονέλας μεταδίδονται μέσω μολυσμένων τροφίμων ή νερού και μπορεί να έχουν ταξιδέψει στο Μεξικό με κατοικίδια ζώα που έφεραν οι Ισπανοί, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα. Η Salmonella enterica είναι γνωστό ότι ήταν παρούσα στη Μεσαίωνα. «Έχουμε εξετάσει όλα τα βακτηριακά παθογόνα και τους ιούς DNA για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα γονιδιωματικά δεδομένα και η σαλμονέλα enterica ήταν το μοναδικό μικρόβιο που ανιχνεύθηκε», δήλωσε ο συν-συγγραφέας Αλέξανδρος Herbig, από το Πανεπιστήμιο Tuebingen. Είναι πιθανόν, ωστόσο, ότι κάποιοι παθογόνοι οργανισμοί ήταν είτε μη ανιχνεύσιμοι είτε εντελώς άγνωστοι. «Δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι το S enterica ήταν η αιτία της επιδημίας», δήλωσε η Kirsten Bos. «Πιστεύουμε ότι πρέπει να θεωρηθεί ισχυρός υποψήφιος», αναφέρει η επιστήμονας.
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.