Η Αμφίπολη σε μεταβατική φάση...

Καθυστερεί το υπουργείο Πολιτισμού τα έργα στον Τύμβο Καστά; Κωλυσιεργεί ή έχει εγκαταλείψει τον αρχαιολογικό χώρο; Ερωτήματα που συχνά εκτοξεύονται ως κατηγορίες καθώς δεν βλέπουμε να προχωρούν τα έργα υποδομής που είναι απαραίτητα για την ασφάλεια του μνημείου και του κοινού.

Ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απ. Τζιτζικώστας, χθες κατά τη συνεδρίαση του περιφερειακού συμβουλίου, κατήγγειλε «περίεργη» και απαράδεκτη καθυστέρηση του ΥΠΠΟ στην εκτέλεση των απαραίτητων έργων. Αραγε δεν γνωρίζει ότι ένα τόσο περίπλοκο μνημείο χρειάζεται επιστημονικές, εξίσου χρονοβόρες και περίπλοκες μελέτες;

Το ταφικό μνημείο που αποκαλύφθηκε το 2014 στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης είναι το πιο εντυπωσιακό, ίσως, εύρημα που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια.

Η αρχαιολόγος και ανασκαφέας Κατερίνα Περιστέρη δεν έχει παρουσιάσει ακόμα τα συμπεράσματά της στην επιστημονική δημοσίευση της ανασκαφής που οφείλει να καταθέσει -έως το 2020- ώστε να λυθούν τα ερωτήματα για την ακριβή χρονολόγηση, τη χρήση, τον κατασκευαστή ή τον επιφανή νεκρό στον οποίο ανήκε.

Ωστόσο, οι υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, όπως οφείλουν για όλα τα μνημεία, εργάζονται με στόχο τη συντήρηση και ανάδειξη του τύμβου Καστά και του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου της Αμφίπολης.

Κατ’ αρχάς προχωρούν οι απαραίτητες απαλλοτριώσεις, ενώ οι εργασίες συντήρησης και ανάδειξης του τύμβου Καστά έχουν ενταχθεί στο νέο ΕΣΠΑ με προϋπολογισμό 1,5 εκατ. ευρώ. Για να υλοποιηθούν όμως, χρειάζεται πρώτα να εκπονηθούν οι στατικές μελέτες και στη συνέχεια να πάρουν έγκριση από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.

Η υπηρεσία της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων (ΔΑΑΜ) του υπουργείου Πολιτισμού με προϊστάμενο τον Δημοσθένη Σβολόπουλο εργάζεται πυρετωδώς προς αυτή την κατεύθυνση.

«Είναι μοναδικό μνημείο, ίσως το πιο εντυπωσιακό που έχω δει», μας λέει η Ελενα Κουντούρη, προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων & Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού. Αρχαιολόγος πεδίου η ίδια μάς εξηγεί: «Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε φάση μετάβασης από την ανασκαφή στη στερέωση και στη συνέχεια στην ανάδειξη.

Ολη η προσπάθεια γίνεται από τη ΔΑΑΜ προκειμένου οι συνάδελφοι να καταρτίσουν τις μελέτες που θα επιτρέψουν να πάμε στο επόμενο βήμα και να ξεκινήσουν τα έργα. Ολο αυτό απαιτεί μεγάλη προσπάθεια από τις υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, συντονισμό μεταξύ τους όπως και με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών που θα εκτελέσει υπο-έργο αρχαιολογικής έρευνας στο πλαίσιο του ευρύτερου έργου. Μπορεί να ακούγεται λίγο, αλλά σας διαβεβαιώ ότι πρόκειται για σπουδαίο εγχείρημα που απαιτεί κόπο και χρόνο.

Οι μελέτες είναι εξειδικευμένες -δεν είμαι αρμόδια να μιλήσω γι’ αυτές- καθώς το μνημείο είναι περίπλοκο και πρώτα πρέπει να στερεωθεί, να διατηρηθεί και στη συνέχεια να γίνει επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος».

Στην ερώτησή μας αν θεωρεί ότι το μνημείο έχει εγκαταλειφθεί από το ΥΠΠΟ μάς απαντά: «Σε καμία περίπτωση, απλώς είμαστε σε μεταβατικό στάδιο, όπως σας είπα. Οι μελέτες ετοιμάζονται με επιστημονικό τρόπο και μέλημά μας είναι να αναδείξουμε το σύνολο του αρχαιολογικού χώρου της Αμφίπολης, καθώς πρόκειται για ενιαίο σύνολο».

Ο ευρύτερος αρχαιολογικός χώρος της Αμφίπολης σφύζει από πολυάριθμα και σημαντικά ευρήματα που αποκαλύφθηκαν στις ανασκαφές που ξεκίνησε τη δεκαετία του ’50 ο αείμνηστος αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης και συνέχισε η Καλλιόπη Λαζαρίδη.

Στις αρχές του Δεκεμβρίου 2017 το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ενέκρινε ομόφωνα την προμελέτη διαχείρισης του αρχαιολογικού χώρου η οποία εντάσσεται στο πρόγραμμα συνεργασίας Interreg «Ελλάδα-Βουλγαρία». Το πρόγραμμα αφορά την προώθηση της συνοριακής πολιτιστικής κληρονομιάς και υλοποιεί μικρά έργα με τουριστικό εκτόπισμα.

Τέλος, να σημειώσουμε ότι η Κατερίνα Περιστέρη δεν έχει καταθέσει φάκελο με αίτημα συστηματικής ανασκαφής, όπως κάνουν οι αρχαιολόγοι όταν θέλουν να συνεχίσουν. Το αίτημα εξετάζεται, εγκρίνεται και ξεκινάει η καινούργια ανασκαφική περίοδος. Αν δεν κατατεθεί αίτημα πώς να ξεκινήσει συστηματική ανασκαφή;
 Βασιλική Τζεβελέκου


efsyn.gr