Αποκάλυψη: Το βυζαντινό λιμάνι της Χαλκίδας υπήρξε ναυτικός κόμβος για ολόκληρη την Μεσόγειο και την Μαύρη Θάλασσα ...!

Τον 12ο αιώνα το βυζαντινό λιμάνι της Χαλκίδας υπήρξε μεγάλο Μεσογειακό  και  όχι μόνον,  κέντρο
ΕΡΕΥΝΑ

Παρουσιάζονται βυζαντινά κεραμικά σε μουσεία σε όλο τον κόσμο, είναι κεραμικά  απομεινάρια μιας αρχαίας αυτοκρατορίας που κυριάρχησε στην περιοχή της Μεσογείου για περισσότερο από  δέκα αιώνες. Ένας ερευνητής του CNRS, σε συνεργασία με Έλληνες συναδέλφους, επικέντρωσε την προσοχή του σε ένα ευρέως διαδεδομένο στυλ κεραμικής που ονομάζεται «κύρια μεσοβυζαντινή παραγωγή» και βρίσκεται σήμερα και στις τέσσερις γωνιές της Μεσογείου.


Η προέλευσή της μορφής αυτής παρέμεινε ένα μυστήριο μέχρι οι επιστήμονες να  επιστρέψουν και να ερευνήσουν δείγματα από την Χαλκίδα, το πρώην λιμάνι της Θήβας. Αποφάσισαν σύμφωνα με τα στοιχεία  ότι η πόλη υπήρξε ναυτικός κόμβος από τον οποίο τα αγαθά αποστέλλονταν στη Μασσαλία, στην Άκρα (στο σημερινό Ισραήλ) και πέρα ​​από το Αιγαίο όπως είναι  η Χερσόνησος της Κριμαίας (Ταυρίδα ). Τα ευρήματα της ομάδας έχουν μόλις δημοσιευθεί από το περιοδικό Journal of Archaeological Science: Reports .

Η Χαλκίδα από μεσαιωνικό χάρτη

Τον 12ο αιώνα η βυζαντινή αυτοκρατορία ακμάζει και η πόλη της Θήβας - ανάμεσα στην Κόρινθο και την Αθήνα - ήταν ένα πολυσύχναστο κέντρο εμπορικής και πολιτιστικής ανταλλαγής. Η έξοδος προς τη θάλασσα ήταν το λιμάνι της Χαλκίδας, μέρος ενός τεράστιου δικτύου θαλάσσιων εμπορικών συναλλαγών.

Μεσαιωνικό κεραμικό αντικείμενο από τη Χαλκίδα που είναι χαρακτηριστικό της κύριας μεσοβυζαντινής παραγωγής (MBP), στη συλλογή των Εθνικών Μουσείων και των  κατασκευών Sèvres (Cité de la Céramique)

Εκτός από τα γεωργικά προϊόντα και το μετάξι, τα κεραμικά επιτραπέζια σκεύη μεταφέρθηκαν από τη Χαλκίδα σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Το μεγαλύτερο μέρος κυρίως αυτού του επιτραπέζιου σκεύους έχει κατασκευαστεί  στον κύριο κεραμικό τύπο ,αυτόν τον λεγόμενο της Μεσοβυζαντινής Παραγωγής (MBP).

Η ερευνητική ομάδα εξέτασε μια σειρά από κεραμικά ΜΒΠ που σώθηκαν από ένα ναυάγιο που ανακαλύφθηκε από το νησί Καβαλλιανή, κοντά στη Χαλκίδα, στον Νότιο Ευβοϊκό Κόλπο. Οι αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν στην ερευνητική μονάδα Archéologie et Archéométrie αποκάλυψαν τη χημική τους σύνθεση, την οποία οι επιστήμονες στη συνέχεια συνέκριναν με εκείνη των κεραμικών που είναι γνωστό ότι έχουν παραχθεί στη Χαλκίδα.

Η νήσος Καβαλλιανή

Τα χημικά προφίλ ήταν ένας συνδυασμός, οδηγώντας τους στο συμπέρασμα ότι τα κεραμικά ΜΒΡ κατασκευάστηκαν πράγματι στη Χαλκίδα. Ακολούθησε μια μελέτη των κομματιών από τις συλλογές της Cité de la Céramique στο Sèvres, σε συνεργασία με το Κέντρο Recherche et de Restauration des Musées de France (Γαλλικό Υπουργείο Πολιτισμού).

Αυτά τα ευρήματα παρέχουν μια νέα προοπτική για το μεσαιωνικό εμπόριο της Μεσογείου και αποκαλύπτουν ότι η Χαλκίδα ήταν ένα σημαντικό επίκεντρο του ναυτιλιακού εμπορίου, που εξάγει αγαθά σε ένα τεράστιο εύρος. Επισημαίνουν επίσης τον τόπο κατασκευής ενός μεγάλου αριθμού βυζαντινών κεραμικών που εκτίθενται σήμερα σε μουσεία σε όλο τον κόσμο.

Στη μεσαιωνική Ανατολική Μεσόγειο, τα ευρήματα των ναυαγίων δείχνουν μια αξιοσημείωτη παραγωγή αγγειοπλαστικής, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος των γνωστών φορτίων επιτραπέζιων ειδών.

Αυτά τα προϊόντα βρίσκονται επίσης σε τοποθεσίες γύρω από τη Μεσόγειο σε περιβάλλοντα του 12ου και 13ου αιώνα και μπορεί να τα βρει κανείς μέσα σε μουσεία σε όλο τον κόσμο. Η προέλευσή τους εξακολουθούσε να αποτελεί αντικείμενο μεγάλου μυστηρίου, καθώς αντιστοιχούν σε έναν κύριο κόμβο στα δίκτυα εμπορίου.

Στη θαλάσσια περιοχή της νήσου Καβαλλιανής, εντοπίστηκε ναυάγιο του 12ου – 13ου αιώνα μ.Χ. έμφορτο με εφυαλωμένη βυζαντινή κεραμική

Βρέθηκε λοιπόν εδώ ότι μπορούν να ταυτιστούν με το λιμάνι των πλούσιων βυζαντινών Θηβών, της Χαλκίδας και αργότερα με το σημαντικό βενετσιάνικο λιμάνι του Αιγαίου με το όνομα Negroponte. Τα αποτελέσματά  τησ έρευνας βασίζονται στη σύγκριση της χημικής σύνθεσης των δειγμάτων του ναυαγίου της Καβαλλιανής, τα οποία μετέφεραν ένα φορτίο αυτών των ειδών και βυθίστηκαν αφήνοντας στην ομάδα έρευνας στην περιοχή της Χαλκίδας,  ένα σημαντικό σημείο αναφοράς

Δείγματα βυζαντινής κεραμικής

Γραφική περίληψη

Χρησιμοποιώντας χημική ανάλυση, η Χαλκίδα  αποδείχθηκε ότι είναι η προέλευση του επιτραπέζιου φορτίου του πλοίου Καβαλλιανής  (Καβαλιανής) και πιθανώς των περισσότερων επιβατικών ειδών που είναι γνωστά για τη μεσαιωνική περίοδο στην περιοχή .

Φωτογραφικά στοιχεία :
Εφορεία Υποβρύχιων Αρχαιοτήτων, Αθήνα, Εικ. SY Waksman
H Χαλκίδα κατά τους Mεσοβυζαντινούς χρόνους και η μαρτυρία της κεραμικής
ΑΡΧΕΙΟ ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ
Journal of Archaeological Science: Reports.
CNRS
Jistor
 S. Y. Waksman
euboia2030.blogspot.com
http://www.attikos.gr
http://www.paosyet.gr