Αλεξάνδρεια :Μουσείον, το αρχαιότερο Πανεπιστήμιο με αρχαιολογικά ευρήματα .

Τα καλύτερα και τα πιο λαμπρά μυαλά  του Μεσογειακού κόσμου ήρθαν να σπουδάσουν στο Μουσείον , την πρώτη Ακαδημία του κόσμου, και στη μεγάλη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας

Πριν από την ίδρυση της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, οι περισσότερες συλλογές βιβλίων ανήκουν σε ιδιώτες. Ο Αριστοτέλης και ο Μέγας Αλέξανδρος υποτίθεται ότι είχαν μεγάλες βιβλιοθήκες. Οι βιβλιοθήκες δεν ήταν μια νέα ιδέα. Οι Αιγύπτιοι έχτισαν βιβλιοθήκες παπύρου αλλά  και η Αθήνα είχε μια βιβλιοθήκη τον 4ο π.Χ. αιώνα. Αλλά το μέγεθος και το εύρος της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας ήταν σε μια κλίμακα που ο κόσμος δεν είχε δει ποτέ.
Πιθανώς με βάση το Λύκειο, την βιβλιοθήκη και το σχολείο του Αριστοτέλη στην Αθήνα, η Βιβλιοθήκη Αλεξανδρείας βρισκόταν στο Μουσείον στο Ναό των Μουσών. Κανείς δεν ξέρει ακριβώς πού ήταν αυτό εκτός από το ότι ήταν μέρος της Βασιλικής Αυλής   του Πτολεμαίου, ένα τεράστιο συγκρότημα που κάλυπτε μια μεγάλη περιοχή και περιλάμβανε ζωολογικό κήπο αλλά  και βοτανικούς κήπους. 

• Σύμφωνα με τον Στράβωνα που επισκέφθηκε την Αλεξάνδρεια το 20 π.Χ. η βιβλιοθήκη ήταν μέρος των βασιλικών παλατιών, είχε μέγα προαύλιο , μια στοά, ένα μεγάλο οίκημα το οποίο ήταν για τα μέλη του Μουσείου . 

Η σπουδαία Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ήταν μια  αρχαία «Δεξαμενή σκέψης ή ομάδα προβληματισμού» , τόπος συνάντησης για τους μελετητές από όλο τον γνωστό κόσμο. Οι μελετητές έζησαν μαζί σε ένα κοινόχρηστο  οίκημα  και έτρωγαν μαζί σε μια τραπεζαρία, ήταν συνδαιτυμόνες,  ομοτράπεζοι. 

Στην βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας βίωσε η «αρχαία ελληνική αναγέννηση». Οι επιστήμονες χαρτογραφούσαν τα αστέρια και τους πλανήτες, δημιούργησαν τη γεωμετρία, δημιούργησαν την ιδέα του «άλματος στο χρόνο », αναβίωσαν τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, μεταφράστηκαν έργα του Αισχύλου, του Σοφοκλή και του Ευριπίδη και συγκέντρωσαν βουδιστικά, σημιτικά και ζοροαστρικά κείμενα. Η ελληνική γραμματική του Διονυσίου Θρακός. «Γραμματική Τέχνη». (2ος αιώνας π.Χ.) χρησιμοποιήθηκε ως οδηγός της γραμματικής και του ύφους μέχρι τον 12ο αιώνα.

Ανάμεσα στα επιτεύγματά τους για παράδειγμα ήταν αυτό που δημιούργησε την Γεωμετρία του Ευκλείδη, ο Ευκλείδης ανέπτυξε αποδείξεις για το Πυθαγόρειο Θεώρημα, για το άπειρο των πρώτων και εργάστηκε στα πέντε πλατωνικά στερεά. , αλλά και άλλα όπως  πραγματοποίηση της πρώτης Ανατομίας του ανθρωπίνου σώματος σε επιστημονική βάση και επεξεργάστηκαν τον εγκέφαλο που ήταν το κέντρο του νευρικού συστήματος και της νοημοσύνης. Εκεί έγινε η πρώτη  μετάφραση από  την Εβραϊκή Αγία Γραφή στα Ελληνικά αλλά και καταγραφές με τα επικά ποιήματα του Ομήρου. 

Ο Ερατοσθένης που εργάστηκε και ως βιβλιοθηκάριος της βιβλιοθήκης, χρησιμοποίησε τις γνώσεις του για τη γεωμετρία για να μετρήσει την περιφέρεια της Γης. Ο υπολογισμός του ήταν αξιοσημείωτα ακριβής. Ήταν επίσης ο πρώτος που υπολογίζει την κλίση του άξονα της γης (και πάλι με αξιοσημείωτη ακρίβεια). Επιπλέον, μπορεί να έχει υπολογίσει με ακρίβεια την απόσταση από τη Γη έως τον Ήλιο και να εφεύρει την «άλμα στον χρόνο». Γνωστός ως ο «Πατέρας της Γεωγραφίας», ο Ερατοσθένης δημιούργησε επίσης τον πρώτο χάρτη του κόσμου που περιλαμβάνει παραλλήλους και μεσημβρινούς, με βάση τις διαθέσιμες γεωγραφικές γνώσεις της εποχής, εκεί δε  ήταν και ο ποιητής Θεόκριτος και οι φιλόσοφοι Ζήνων και Επίκουρος 

Πανεπιστημιακή αίθουσα διδασκαλίας από το Μουσείον στην Αλεξάνδρεια 

• Οι επιστήμες αναπτύχθηκαν κατά την Ελληνιστική περίοδο, ειδικά στην Αλεξάνδρεια, όπου οι Πτολεμαίοι χρηματοδότησαν μια μεγάλη βιβλιοθήκη, οιονεί Πανεπιστήμιο και Μουσείο. Τα πεδία σπουδών περιελάμβαναν τα μαθηματικά ( Γεωμετρία του Ευκλείδη , 300 π.Χ.), η αστρονομία (ηλιοκεντρική θεωρία του Αριστάρχου, 310 π.Χ., το Ιουλιανό ημερολόγιο 45 π.Χ., Η «Μαθηματική Σύνταξις» Almagest 150 μ.Χ.), [Η Μαθηματική Σύνταξις ή Αλμαγέστη αποτελεί το μεγαλύτερο και σημαντικότερο αστρονομικό σύγγραμμα της Αρχαιότητας, η αυθεντία του οποίου διατηρήθηκε μέχρι τον δέκατο έκτο αιώνα. Αποτελεί την κύρια πηγή στην οποία ανατρέχουν οι αστρονόμοι μέχρι και σήμερα για ιστορικά δεδομένα, καθόσον υπήρξε ο βασικός αστρονομικός οδηγός για περίπου μιάμιση χιλιετία.Ο αρχικός τίτλος του έργου αυτού ήταν «Μαθηματικὴ Σύνταξις» και γράφτηκε από τον Κλαύδιο Πτολεμαίο, έναν από τους σημαντικότερους αστρονόμους περί το 140 μ.Χ. Η μετονομασία του σε «Αλμαγέστη» οφείλεται στους αστρονόμους της Δύσης και προήλθε από το ακόλουθο γεγονός: μεταγενέστεροι αντιγραφείς πρόσθεσαν στον τίτλο το επίθετο «Μεγίστη» πιθανώς λόγω του μεγάλου όγκου του (13 βιβλία) αλλά και της μεγίστης σπουδαιότητάς του, όπως επίσης και για να το διακρίνουν από το μικρότερο βιβλίο του Πτολεμαίου, την «Τετράβιβλο».] γεωγραφία ( Γεωγραφία του Πτολεμαίου , παγκόσμιος χάρτης, Ερατοσθένης 276-194 π.Χ.) (Αρχιμήδης, 287-212 π.Χ.), ιατρική (Γαληνός , 130-200 μ.Χ.) και χημεία. Οι εφευρέτες επεξεργάζονται τα σιφόνια, βαλβίδες, γρανάζια, ελατήρια, βίδες, μοχλούς, εκκεντροφόρους και τροχαλίες ".Αυτά βέβαια είναι που έφτασαν μέχρι τις μέρες μας , ίσως μια πληθώρα και άλλων αντικειμένων να αναπτύχθηκε εκεί.

ΑΙΘΟΥΣΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ 

>

εικ15  Το μόνο αρχαιολογικό αναγνωρισμένο αρχαίο πανεπιστημιακό συγκρότημα 

Πριν από την κατασκευή της βιβλιοθήκης στην Αλεξάνδρεια, ο Πτολεμαίος Α' ίδρυσε το Μουσείον, ένα ερευνητικό ίδρυμα που κάποιοι θεωρούν ως το πρώτο Πανεπιστήμιο του κόσμου. Είχε αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια και δωμάτια επισκεπτών για επιστήμονες. Ο Αρχιμήδης, ο Αρίσταρχος της Σάμου και ο Ευκλείδης εργάστηκαν εκεί. 

Οι ανασκαφές στο κέντρο της Αλεξάνδρειας στις δεκαετίες του 1990 και του 2000 αποκάλυψαν αίθουσες διδασκαλίας από το Μουσείον . Η περιοχή που έχει ανακατασκευαστεί μέχρι τώρα δείχνει μια σειρά από ορθογώνιες αίθουσες. Καθένα έχει μια ξεχωριστή είσοδο στο δρόμο και πέτρινα λευκά καθίσματα  σε σχήμα πετάλου. 

Αναπαραστάσεις Λουτρών 

Οι τακτοποιημένες σειρές δωματίων βρίσκονται σε μια στοά μεταξύ του ελληνικού θεάτρου και των ρωμαϊκών λουτρών. Οι εγκαταστάσεις κατασκευάστηκαν την Βυζαντινή εποχή ,περίπου το 500 μ.Χ. 

Πτολεμαίος Α΄ Σωτήρ -Ο Πτολεμαίος Α΄ ο Λάγου, ή Πτολεμαίος ο Λαγίδης 

Ο Grzegorz Majcherek, ένας Πολωνός αρχαιολόγος από το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας που εργάζεται στην περιοχή, δήλωσε στο περιοδικό Smithsonian ότι πιστεύει ότι τα δωμάτια και η αίθουσα «χρησιμοποιούνταν για την τριτοβάθμια εκπαίδευση αλλά και το επίπεδο εκπαίδευσης ήταν πολύ υψηλό». Τα κείμενα σε άλλα αρχεία δείχνουν ότι οι καθηγητές ήταν καλά πληρωμένοι με δημόσιους πόρους και τους απαγορεύεται να διδάσκουν ιδιωτικά μαθήματα εκτός από τις ημέρες που αυτοί βρίσκονταν μακριά. 

εικ14

Η περιοχή στην Αλεξάνδρεια που σήμερα ονομάζεται Kom el-Dikka,  βρίσκεται στο κέντρο της σύγχρονης Αλεξάνδρειας, δεν είναι μόνο το μεγαλύτερο, αλλά πάνω απ 'όλα, ο μόνος αρχαιολογικός χώρος, που δημιουργεί ευκαιρίες για τον ιστό της γνώσης από την αρχαία πόλη στο ευρύτερο αστικό της περιβάλλον / Σχ. 14, 15, 19). 

Τα αποτελέσματα των εν εξελίξει εδώ για πάνω από μισό αιώνα  ανασκαφών επέτρεψαν να κατανοήσουμε καλύτερα το παρελθόν της μητρόπολης, από την τοπογραφία και την αρχιτεκτονική, την καθημερινή ζωή των κατοίκων της, αλλά και για την μακρά ιστορία, από το δεύτερο αιώνα π.Χ. έως τον δέκατο τέταρτο αιώνα μ.Χ.

εικ19

Τους πρώτους τρεις αιώνες της εποχής της, όλη η πόλη καταλήφθηκε από υπέροχες κατοικίες . Η πλούσια αρχιτεκτονική τους διακόσμηση, πίνακες ζωγραφικής και γλυπτά, μεταξύ των οποίων και οι εικόνες του ίδιου του Αλεξάνδρου / Εικ. 16 /, καθώς και πολύχρωμα ψηφιδωτά δαπέδου με γεωμετρικά, ανθοφόρα και διακοσμητικά μοτίβα / Εικ. 9, 10, 11, 12 /, απεικονίζουν καλύτερα την αίγλη της πόλης και τον πλούτο των κατοίκων της.

εικ 16

 Στα τέλη του τρίτου αιώνα μ.Χ., μετά από την πολιτική αναταραχή, τις εξεγέρσεις και τις αιματηρές ειρηνικές διαμαρτυρίες που έκαναν οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες, η πόλη υπέστη μεγάλη καταστροφή. 

εικ 9

εικ10

Είναι αλήθεια ότι ξαναχτίστηκαν μέρη της πόλεως  μετά από αυτή την καταστροφή, αλλά ποτέ δεν επέστρεψε στην παλιά της δόξα. 

εικ 11

εικ.12

Νέες, πολύ μικρότερες και πιο μετριοπαθείς, συχνά πολυώροφες, πολυκατοικίες, που αντικατέστησαν πολυτελείς κατοικίες, τώρα φιλοξένησαν επίσης εργαστήρια χειροτεχνίας.

εικ15 Ο Στράβων έγραψε: «Δημιούργησαν μια κοινότητα που κρατούσε κοινά περιουσιακά στοιχεία με ιερέα που διορίστηκε από τους βασιλιάδες». Μεταξύ των μεγάλων μυαλών που δούλευαν εκεί ήταν οι μαθηματικοί Ερατοσθένης και Ευκλείδης, οι φυσικοί Αρχιμήδης, ο ποιητής Θεόκριτος και οι φιλόσοφοι Ζήνων και Επίκουρος . Ο Ευκλείδης ολοκλήρωσε τα διάσημα στοιχεία του την Ευκλείδιο γεωμετρία και άλλα στη βιβλιοθήκη. Ο Ερατοσθένης, που έκανε τη διάσημη μέτρηση της περιμέτρου της γης, εργάστηκε ως βιβλιοθηκάριος της βιβλιοθήκης. Άλλοι επεξεργάστηκαν τον κύριο άξονα της ατμομηχανής, διόπτευαν τα ανθρώπινα σώματα και επεξεργάστηκαν τον εγκέφαλο που ήταν το κέντρο του νευρικού συστήματος και της νοημοσύνης. 

Τον τέταρτο αιώνα μ.Χ. το κέντρο της πόλης έγινε ένα τεράστιο εργοτάξιο. Ο πυρήνας ενός νέου αστικού έργου μεγάλης κλίμακας γύρω από το οποίο κατασκευάστηκε ένα δημόσιο συγκρότημα κτιρίων (Εικ. 15 / ήταν ένα συγκρότημα μεγάλων αυτοκρατορικών ιαματικών πηγών, περιτριγυρισμένων από μνημειώδεις κιονοστοιχίες / Εικ. 3, 4). 

εικ 3 --Η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας περιελάμβανε επίσης ένα μουσείο, ή κυριολεκτικά «τόπος Μουσών». Σε αντίθεση με ένα σύγχρονο μουσείο εκεί ήταν συγκεντρωμένες θέσεις για ακαδημαϊκούς και διανοούμενους. Σύμφωνα με έναν καθηγητή της κλασικής σχολής, «είχε μια αίθουσα φαγητού στην οποία έπαιρναν αυτοί  τα γεύματα τους , συμμετείχαν σε κοινές, ιδιωτικές σπουδές, με εργαστήρια, με έναν περιμετρικό  περιπατητικό χώρο για περίσκεψη και ούτω καθεξής, όλα χρηματοδοτημένα με γενναιόδωρη δωρεά από το Πτολεμαικό στέμμα». 

εικ 4

Περιλάμβαναν ευρύχωρες αίθουσες Λουτρών , οι οποίες θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν εκατοντάδες χρήστες κάθε μέρα, πισίνες, γυμναστήρια για αθλητικές ασκήσεις, δημόσιες εστίες. Χρησιμοποιήθηκε ένα εκτεταμένο σύστημα κλιβάνου για τη θέρμανση του νερού από τις κοντινές δεξαμενές / Σχ. 17, 18).

εικ17

εικ18

Η ΑΚΑΔΗΜΙΑ Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 

Μια μεγάλη περίστυλη στοά, τρέχει από το νότο στον βορρά, εκεί ήταν ένα μνημειώδες οίκημα με διαρρύθμιση για 22 αίθουσες διδασκαλίας, δημιουργώντας ένα μοναδικό εκπαιδευτικό συγκρότημα, χτισμένο εδώ τον έκτο αιώνα μ.Χ., την εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και είναι το μόνο που ανακαλύφθηκε μέχρι σήμερα, μια Ακαδημία , ένα αρχαίο «Πανεπιστήμιο» μοναδική ανακάλυψη στην περιοχή αλλά και γύρω από τη Μεσόγειο. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η αρχαία Αλεξάνδρεια, τότε ένα από τα κορυφαία κέντρα εκπαίδευσης και επιστήμης και  ονομάζεται σήμερα "Οξφόρδη" της ύστερης αρχαιότητας.

εικ1

Τέλεια διατηρημένα αίθουσες διδασκαλίας / Εικ. 1, 2 /, που εκτείνονται σε μια σειρά κατά μήκος της στοάς, εξοπλισμένες με χαμηλά πέτρινα παγκάκια για φοιτητές και υπερκείμενες θέσεις για τον καθηγητή. 

εικ2

Το μεγαλύτερο οίκημα του συγκροτήματος ήταν το κτίριο του θεάτρου. Αυτό το κτίριο, το οποίο είναι σήμερα μια βιτρίνα ολόκληρης της θέσης του συγκροτήματος , αλλά και της ίδιας της Αλεξάνδρειας, λειτούργησε αρχικά ως Ωδείον όπου δίδονταν  μουσικές παραστάσεις. 

Στις αρχές του 6ου αιώνα μ.Χ., ως αποτέλεσμα της ανακατασκευής, έλαβε ένα σχήμα πετάλου, και το ίδιο το κτίριο καλύπτεται με πλέον τρούλο, το θέατρο άρχισε να παίζει ,σε ένα συγκρότημα κοντά, ακαδημαϊκό ρόλο αυτό που σήμερα στα πανεπιστήμια ονομάζουμε σήμερα αμφιθέατρο. Το αμφιθέατρο, μαζί με το θέατρο και τα λουτρά, ήταν τότε το κέντρο της κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής της όψιμης Βυζαντινής (Ρωμαϊκής) Αλεξάνδρειας.

Το Ωδείον είχε μετατραπεί σε αίθουσα διδασκαλίας. το αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου 

Το τέλος του έβδομου αιώνα μ.Χ. έφερε την πτώση της Αλεξάνδρειας. Τα μεγάλα δημόσια κτήρια έχουν εγκαταλειφθεί και καταστραφεί. Τους επόμενους αιώνες, ολόκληρη αυτή η περιοχή μετατράπηκε σε τεράστιο χωματερή σκουπιδιών και σε ταφή - το πραγματικά συμβολικό τέλος αυτής της μεγάλης πόλης.

 Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ 

εικ 8

Ένας σημαντικός ρόλος στο έργο της αποστολής Κομ-Δίκκα διαδραματίζουν τα έργα συντήρησης, με αποτέλεσμα ο χώρος σχεδόν 4 στρεμμάτων να γίνει αρχαιολογικό πάρκο / Εικ. 13, 18, 20, 21, 22 /. Εδώ, στο αρχικό αστικό πλαίσιο, ανεγέρθηκαν μνημειακά κτίρια αντίκες, μοναδικά του είδους αυτού που σώζονται μέχρι σήμερα σε όλη την Αίγυπτο. Τα θέατρα και τα αίθρια, τα λουτρά, οι δεξαμενές, τα σπίτια και οι ορθογώνιες στήλες έχουν ήδη αναπτυχθεί στο τοπίο της σύγχρονης μητρόπολης και αποτελούν σήμερα ένα από τα σημαντικότερα τουριστικά αξιοθέατα.

εικ 20 

εικ 21

Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι τόσο οι χριστιανοί όσο και οι εθνικοί μελετητές εργάστηκαν εκεί. »Ίσως παρόμοιοι θεσμοί υπήρχαν στην Αντιόχεια, την Κωνσταντινούπολη, τη Βηρυτό ή τη Ρώμη, αλλά δεν προέκυψαν στοιχεία από αυτά τα μέρη όπως εδώ . Ο Majcherek πιστεύει ότι το Μουσείον Mouseion μπορεί να έχει προσελκύσει πολλούς μελετητές από την Ακαδημία Αθηνών, την οποία έκλεισαν το 529. Υπάρχουν κάποια στοιχεία ότι η πνευματική δραστηριότητα συνεχίστηκε μετά την άφιξη του Ισλάμ τον 7ο αιώνα, αλλά τα πράγματα αργότερα χαλάρωσαν και πιθανόν μετατοπίστηκαν στη Δαμασκό ή τη Βαγδάτη   

ΠΗΓΕΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας -Αίγυπτος , Αλεξάνδρεια ανασκαφές  Kom-el-dikka
Andrew Lawler, Smithsonian magazine,
ΑΛΛΕΣ ΠΗΓΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ : Internet Ancient History Sourcebook: Greece sourcebooks.fordham.edu ; Internet Ancient History Sourcebook: Hellenistic World sourcebooks.fordham.edu ; BBC Ancient Greeks bbc.co.uk/history/ ; Canadian Museum of History historymuseum.ca ; Perseus Project - Tufts University; perseus.tufts.edu ; MIT, Online Library of Liberty, oll.libertyfund.org ; Gutenberg.org gutenberg.org Metropolitan Museum of Art, National Geographic, Smithsonian magazine, New York Times, Washington Post, Los Angeles Times, Live Science, Discover magazine, Times of London, Natural History magazine, Archaeology magazine, The New Yorker, Encyclopædia Britannica, "The Discoverers" [∞] and "The Creators" [μ]" by Daniel Boorstin. "Greek and Roman Life" by Ian Jenkins from the British Museum.Time, Newsweek, Wikipedia, Reuters, Associated Press, The Guardian, AFP, Lonely Planet Guides, World Religions edited by Geoffrey Parrinder (Facts on File Publications, New York); History of Warfare by John Keegan (Vintage Books); History of Art by H.W. Janson Prentice Hall, Englewood Cliffs, N.J.), Compton's Encyclopedia and various books and other publications. 

ΕΚ.ΤΟΥ.ΣΥΝΕΡΓΆΤΗ ΜΑΣ ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ

Σας προσκαλώ να εγγραφείτε στο νέο κανάλι μου στο you tube

Να το στηρίξετε και να έχετε έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση.

https://www.youtube.com/channel/UC0wk2ge3sheyTkgpAkeBang

Όπως επίσης μπορείτε να μου στέλνετε στο mail μου dsgroupmedia@gmail.com   τα  video σας να τα ανεβάζουμε άμεσα.

Αν σας άρεσε το άρθρο κάντε ένα like, κοινοποιήστε το στους φίλους σας και μοιραστείτε μαζί τους την γνώση