Ασύλητος μυκηναϊκός τάφος εξάπτει τη φαντασία στον Βόλο
Έναν θολωτό μυκηναϊκό τάφο έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στον Βόλο. Σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις, ο τάφος είναι ασύλητος, ωστόσο θα απαιτηθεί τουλάχιστον ένας μήνας μέχρι να ανοιχθεί. H ανακάλυψη όμως του ευρήματος διέρρευσε στην τοπική κοινωνία, προκαλώντας μια απίστευτη φημολογία περί ανεύρεσης... «θησαυρών» και «ποταμών χρυσού». Αποτέλεσμα ήταν η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων να παρενοχλείται καθημερινά από κάθε είδους περίεργους, φθάνοντας τελικά στο σημείο να ζητήσει την εικοσιτετράωρη φύλαξη του χώρου.Οι μέχρι τώρα ανασκαφές, που πραγματοποιούνται στον Περιφερειακό του Βόλου, έχουν αποκαλύψει ένα μέρος της πόρτας της κεντρικής εισόδου. «Ακόμα δεν έχουμε μπει μέσα στον τάφο και απ' ό,τι φαίνεται, η φραγή της εισόδου του είναι ανέπαφη, πράγμα που μπορεί να σημαίνει ότι ο χώρος δεν έχει συληθεί», δήλωσε στον ανταποκριτή της «K» στον Βόλο Κώστα Τσαμπάζη η διευθύντρια της ΙΓ΄ Εφορείας Κλασσικών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων Βασιλική Αδρύμη - Σισμάνη.
Οπως εκτιμάται, ο τάφος θα ανοιχθεί περίπου σε ένα μήνα. Ωστόσο, η πιθανότητα και μόνον ο ανευρεθείς μυκηναϊκός τάφος να είναι ασύλητος έχει εξάψει τη φαντασία πολλών, που τηλεφωνούν καθημερινά στην ΙΓ΄ Εφορεία, προσπαθώντας να αποσπάσουν περισσότερες πληροφορίες. Θορυβημένη από τις διαστάσεις της φημολογίας, που απειλεί την απρόσκοπτη εξέλιξη των ανασκαφών και ενδεχομένως ακόμα και την ασφάλεια του ευρήματος, η διευθύντρια της Εφορείας ζήτησε τη φύλαξη του χώρου σε 24ωρη βάση, ενώ την περιοχή επιτηρούν και περιπολικά της Αστυνομικής Διεύθυνσης Μαγνησίας.- 20.04.2004 https://www.kathimerini.gr/
2004
Το αίνιγμα του θολωτού μυκηναϊκού τάφου στο Βόλο
Γιωργος ΛιαλιοςΕνα επιστημονικό αίνιγμα που ενδεχομένως να οδηγήσει σε μια σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη βρίσκεται πίσω από τον θολωτό μυκηναϊκό τάφο που ανακαλύφθηκε στα περίχωρα του Βόλου. Πρόκειται για την καύση του πρώτου από τους τέσσερις νεκρούς του τάφου, διαδικασία που δεν ανήκει στα γενικά ταφικά έθιμα της περιοχής, αλλά και της περιόδου που ανάγεται το κτίσμα. O θολωτός τάφος βρέθηκε ασύλητος και ήδη, χωρίς ακόμα να έχει προχωρήσει σημαντικά η έρευνά του, έχει δώσει πλήθος πολύτιμων κτερισμάτων.
Οπως μεταδίδει ο ανταποκριτής της «K» στο Βόλο Κώστας Τσαμπάζης, ο θολωτός μυκηναϊκός τάφος βρέθηκε πριν από περίπου ένα μήνα κατά τη διάρκεια εργασιών για την κατασκευή της Περιφερειακής Οδού Βόλου και ανοίχθηκε με κάθε προσοχή πριν από δύο εβδομάδες. Στο εσωτερικό του τάφου βρέθηκαν τέσσερις άθικτες λακκοειδείς ταφές, καλυμμένες με πλάκες. Σε μικρή απόσταση κείτονταν τμήματα από μισοαπανθρακωμένα ξύλα, που διατηρούνται σε καλή κατάσταση και στάλθηκαν στο Δημόκριτο για χρονολόγηση. «Μέσα στον πρώτο από τους λακκοειδείς τάφους, βάθους 2,15 μ., βρέθηκαν καμένα οστά που ανήκουν στο νεκρό και σε ζώα, τμήματα της ξύλινης νεκρικής κλίνης, καθώς και αγγεία και προσωπικά αντικείμενα του νεκρού», εξηγεί στην «K» η διευθύντρια της ΙΓ΄ Εφορείας Κλασσικών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων κ. Βασιλική Αδρύμη - Σισμάνη.
Ερωτήματα
Η ανεύρεση των καμένων οστών εγείρει μια σειρά από ερωτήματα. «Κατ' αρχήν είναι δύσκολο να εξηγήσουμε πώς έγινε η καύση. O θόλος, ύψους 7,5 μ., είναι γεμάτος κάπνα? επομένως συμπεραίνουμε ότι η καύση του νεκρού έγινε επιτόπου. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι πουθενά στη Θεσσαλία δεν έχει βρεθεί αποτεφρωμένη σορός του 14ου αιώνα. Μυκηναϊκοί τάφοι έχουν βρεθεί σε διάφορες περιοχές της Θεσσαλίας, ωστόσο για πρώτη φορά ανακαλύφθηκε καύση νεκρού».
Επιβεβαίωση του Ομήρου
Τα ενδεχόμενα είναι πολλά. «Ίσως να πρόκειται για μια ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα με δικές της ταφικές πρακτικές, ανεξάρτητες από εκείνες της περιοχής. Ωστόσο, το εύρημα έρχεται να επιβεβαιώσει τον Όμηρο, που ανάμεσα στα μυκηναϊκά έθιμα που περιγράφει, αναφέρει και την καύση του Πάτροκλου από τον Αχιλλέα, ο οποίος ήταν Θεσσαλός».
H χρονολόγηση των ευρημάτων, αλλά και η έρευνα των υπολοίπων τριών τάφων που βρίσκονται στο εσωτερικό του μεγάλου θολωτού τάφου αναμένεται να δώσει απαντήσεις.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ανάμεσα στα κτερίσματα του νεκρού του πρώτου τάφου βρίσκονται σφραγιδόλιθοι και άλλα κοσμήματα, των οποίων η τεχνοτροπία, σύμφωνα με την κ. Αδρύμη - Σισμάνη, παραπέμπει στο «θησαυρό των Αηδονιών». https://www.kathimerini.gr/ 04.06.2004
Φωτογραμμετρική Αποτύπωση Θολωτού Τάφου στη Θέση «Καζανάκι» της Περιφερειακής Οδού Βόλου
https://fotopo.gr
Τομέας - Αποτυπώσεις Μνημείων, Φωτογραμμετρία
Έτος Ανάθεσης/Περαίωσης - 2004
Αναθέτουσα Αρχή - ΥΠΠΟ – ΙΓ’ ΕΚΠΑ
Μετά από εντολή της ΙΓ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, πραγματοποιήθηκε η Φωτογραμμετρική αποτύπωση του Θολωτού Τάφου που βρέθηκε κατά τις εργασίες διάνοιξης της Περιφερειακής οδού Βόλου στη θέση ‘Καζανάκι’. Η αποτύπωση έγινε με επίγειες τοπογραφικές μετρήσεις, αυτόματη διαδικασία σάρωσης της επιφάνειας των τοιχωμάτων δίνοντας έτσι μια πρώτη εικόνα της τριδιάστατης μορφής του θόλου του μνημείου, φωτογραμμετρικές λήψεις και στερεοσκοπική απόδοση. Παράχθηκαν όψεις με φωτορεαλιστική αναπαράσταση, οριζόντιες και κατακόρυφες τομές, ανάπτυγμα της εσωτερικής επιφάνειας του τάφου καθώς ορθοφωτογραφίες ανηγμένου κώνου σε κλίμακα 1:20.
ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΠΛΕΟΝ ΛΕΠΤΟΜΕΡΩΣ ΤΗΝ ΣΠΟΥΔΑΙΌΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΥΡΗΜΑΤΟΣ
2014
Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας
Περιγραφή - Αρμοδιότητες:Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, είναι Περιφερειακή Υπηρεσία του ΥΠΟΠΑΙΘ με έδρα το Βόλο και χωρική αρμοδιότητα την περιφερειακή ενότητα Μαγνησία σύμφωνα με το άρθρο 18 του ΠΔ 104/2014 "Οργανισμός Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού" (ΦΕΚ 171/Α/28.8.2014).
Λειτουργεί σε άμεση και διαρκή συνεργασία με τις αρμόδιες Κεντρικές και Περιφερειακές Υπηρεσίες του ΥΠΑΙΘΠΑ.
Το έργο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας αφορά στην επιστημονική έρευνα, αποκάλυψη, διατήρηση, συντήρηση, προστασία, ανάδειξη, προβολή και φύλαξη των αρχαιοτήτων, την έκθεσή τους στα Αρχαιολογικά Μουσεία Βόλου και Αλμυρού, καθώς και στη συμμετοχή τους σε εκθέσεις στην ημεδαπή και αλλοδαπή. Επιχειρησιακοί στόχοι είναι επιπλέον, η μελέτη, ο προγραμματισμός, η διαχείριση και η εκτέλεση οιουδήποτε αρχαιολογικού έργου συντήρησης, επισκευής, αποκατάστασης, αναστήλωσης, ανάδειξης και διαμόρφωσης των μνημείων και αρχαιολογικών χώρων, καθώς και του άμεσου φυσικού ή μη περιβάλλοντός τους, η εκτέλεση όλων των ανωτέρω έργων με αυτεπιστασία και απολογιστικά σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
Στα αντικείμενα αρμοδιότητας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας συμπεριλαμβάνονται η μέριμνα για την επιστημονική μελέτη και δημοσίευση των αρχαιοτήτων, η διαχείριση των μνημείων, των αρχαιολογικών χώρων, των μουσείων και των συλλογών χωρικής της ευθύνης, τα οποία ανήκουν στο Κράτος, η συμμετοχή σε διεθνή και ευρωπαϊκά προγράμματα, η διοργάνωση και η συμμετοχή σε ημερίδες, συνέδρια, σεμινάρια και εκπαιδευτικές δράσεις για θέματα που αφορούν στις αρμοδιότητες της Εφορείας, καθώς και για η παραγωγή συμβατικών και ψηφιακών εκδόσεων και εκπαιδευτικού υλικού.
ΜΕΤΑ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΛΟΙΠΟΝ ...
Βόλος 2015 ...Απαιτούνται εκατομμύρια για τον Θολωτό Τάφο του περιφερειακού
2018
Αρχαιολογικό «κόσμημα» στον Περιφερειακό αναμένει ανάδειξη...
2018-04-30,
Μνημειώδες εύρημα με παγκόσμια ακτινοβολία είναι ο θολωτός τάφος του Περιφερειακού, που ήρθε στο φως το 2004, στη διάρκεια του έργου του Περιφερειακού (έργο που επισπεύσθηκε τότε για τις ανάγκες διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων) και σήμερα, δεκατέσσερα χρόνια μετά, παραμένει αναξιοποίητος αναμένοντας την ανάδειξή του.
Ο μυκηναϊκός τάφος, με τα πλούσια κτερίσματα και τα υπέροχα χρυσά κοσμήματα που εκτίθενται σε περίοπτη θέση στη νέα πτέρυγα του Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου, δεν έχει καταστεί ακόμη επισκέψιμος στο κοινό, «εγκλωβισμένος» στην έλλειψη κονδυλίων από την πολιτεία και τις χρονοβόρες διαδικασίες που απαιτούνται μέχρι την ανάδειξή του.
Το εξαιρετικά σημαντικό μνημείο που βρίσκεται στις παρυφές της πόλης, στην περιοχή Καζανάκι, και βρέθηκε στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος απασχολώντας τα ΜΜΕ σε Ελλάδα και εξωτερικό, αναμένει ακόμη τις αναγκαίες παρεμβάσεις για να λάβει τη θέση που του αρμόζει μεταξύ των επισκέψιμων μνημείων της Μαγνησίας.
Βούληση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Mαγνησίας είναι να καταστεί επισκέψιμο το πολύ σημαντικό, κατά γενική ομολογία, μνημείο, ενώ όπως ανέφερε στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η αρχαιολόγος Ματούλα Αλεξάνδρου, «η ανάδειξη του θολωτού τάφου του Περιφερειακού και όλων γενικά των μνημείων είναι μια πολύπλοκη διαδικασία. Για να αναδειχθεί ο τάφος και να γίνει επισκέψιμος, πρέπει πρώτα να γίνει στερέωση του μνημείου», διευκρινίζει.
Κατά το πρόσφατο παρελθόν είχαν ληφθεί μέτρα προσωρινής στερέωσης, ενώ υπάρχει, παράλληλα, μελέτη στερέωσης που πρέπει να επικαιροποιηθεί, προκειμένου να διερευνηθεί αν υπάρχουν περισσότερα δεδομένα, τα οποία πρέπει να ληφθούν υπόψη στη διαδικασία ανάδειξης του μνημείου.
Το μνημείο είναι καλυμμένο με μεταλλικά στέγαστρα προκειμένου να αποτραπεί η πιθανή είσοδος επίδοξων «εισβολέων» και ταυτόχρονα να προστατευθεί από τις καιρικές συνθήκες, ενώ προγραμματίζεται στο προσεχές διάστημα η αποψίλωση της πυκνής βλάστησης που έχει καλύψει περιμετρικά τον τάφο. Όπως εξηγεί η αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, η οποία συμμετείχε στην ομάδα που διενήργησε την ανασκαφή, οι διαδικασίες αποψίλωσης και ευπρεπισμού του χώρου πραγματοποιούνται δύο φορές τον χρόνο, φθινόπωρο και άνοιξη, τόσο στους επισκέψιμους αρχαιολογικούς χώρους, όσο και ευρύτερα στα μνημεία της Μαγνησίας.
Έλλειψη κονδυλίων
Η έλλειψη κονδυλίων και η ανάγκη ενίσχυσης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας με επιπλέον προσωπικό, είναι θεμελιώδη ζητήματα για τη συνέχιση της αρχαιολογικής έρευνας και τη δημιουργία επισκέψιμων μνημείων και αρχαιολογικών χώρων στη Μαγνησία, που βρίθει σημαντικών ευρημάτων.
Στην περίπτωση του τάφου, ειδικότερα, πρέπει να ληφθεί υπόψη η παράμετρος ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η έρευνα σε όλο το μήκος του δρόμου στον οποίο βρίσκεται ο τάφος. «Πρέπει να διερευνηθεί το τμήμα του δρόμου του αρχαίου τάφου που δεν έχει ολοκληρωθεί, γιατί είναι εκτός του ορίου απαλλοτρίωσης, και όλα αυτά απαιτούν χρόνο και υπομονή», επισημαίνει η κ. Αλεξάνδρου.
Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί, ότι τα μέτρα προσωρινής στερέωσης του μνημείου έγιναν με την εποπτεία της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, και σε συνεργασία με τους μηχανικούς της ίδιας υπηρεσίας, καθώς χρειάζεται επιπλέον προσωπικό το τεχνικό τμήμα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας.
Το πρόβλημα της υποστελέχωση και της διάθεσης κονδυλίων για την ανάδειξη των μνημείων, μπορεί να διευθετηθεί με την παρέμβαση της πολιτείας και του Υπουργείου Πολιτισμού, στην προκειμένη περίπτωση, διότι πρέπει να δοθεί βαρύτητα στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου.
Στο μεταξύ, απαιτείται αγώνας δρόμου από την πλευρά της Εφορείας προκειμένου να διευθετηθούν εκκρεμότητες και να δρομολογηθούν τα έργα που βρίσκονται σε αναμονή. Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά η κ. Αλεξάνδρου, «καταβάλλουμε μεγάλες προσπάθειες, διότι όλα τα προβλήματα δεν λύνονται στο ίδιο χρονικό διάστημα. Ακόμη προσπαθούμε και για τον αρχαιολογικό χώρο του Διμηνίου, να εγκριθούν κάποιες μελέτες που υπάρχουν, προκειμένου να εξασφαλιστεί, στη συνέχεια, χρηματοδότηση και να ολοκληρωθούν ορισμένες εργασίες».
Εκπληκτικά ευρήματα προκαλούν τον θαυμασμό των επισκεπτών του Μουσείου
Ενδιαφέρον για τα ευρήματα
Ο πλούτος των ευρημάτων, και ιδιαιτέρως των χρυσών κοσμημάτων και αντικειμένων που έφερε στο φως η αρχαιολογική έρευνα, κατέπληξε τους πάντες - και τον διεθνή ερευνητικό χώρο. Κάποιοι ταύτισαν τον τάφο με τη Μήδεια, άλλοι με τον Ιάσονα και άλλοι με τους Αργοναύτες, λαμβάνοντας υπόψη τα εκπληκτικά ευρήματα που ανακαλύφθηκαν στη διάρκεια των ανασκαφών.
Οι φωτογραφίες των χρυσών του τάφου έκαναν τον γύρο του κόσμου, ενώ στο μεταξύ, προσελκύουν την προσοχή των εκατοντάδων επισκεπτών του Μουσείου, καθώς εκτίθενται σε περίοπτη θέση στη νέα πτέρυγα του Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου.
Τα ευρήματα του τάφου του Περιφερειακού εκτίθενται με πρωτότυπο τρόπο και πλαισιώνονται με εποπτικό υλικό, κείμενα και φωτογραφίες. «Ο τρόπος παρουσίασης των ευρημάτων, τόσο στην παλιά όσο και στην καινούργια πτέρυγα, ελκύει τον επισκέπτη», αναφέρει η κ. Αλεξάνδρου. Στη νέα πτέρυγα ειδικότερα, εκτίθενται τα καινούργια ευρήματα που εντάσσονται στο τρίπτυχο «Ιωλκός - Φερές - Δημητριάδα» και προέρχονται από το Διμήνι, από τον μυκηναϊκό τάφο στο Καζανάκι, το κάστρο των Παλαιών, τα Πευκάκια, τη Δημητριάδα, τις Φερές.
Τα ευρήματα του τάφου στο Καζανάκι δεσπόζουν στην έκθεση του Μουσείου και αποσπούν σχόλια θαυμασμού από τους επισκέπτες.
Όσο για την ανάδειξη του τάφου, εντάσσεται στον προγραμματισμό της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, όπως προαναφέρθηκε, με τη Ματούλα Αλεξάνδρου να υπογραμμίζει ότι:
Ενώ υπενθυμίζει, κλείνοντας, ότι απαιτήθηκαν προσπάθειες ετών μέχρις ότου αποδοθούν στο κοινό, ως επισκέψιμα μνημεία, οι θολωτοί τάφοι του Διμηνίου.
Όσο για την ανάδειξη του τάφου, εντάσσεται στον προγραμματισμό της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, όπως προαναφέρθηκε, με τη Ματούλα Αλεξάνδρου να υπογραμμίζει ότι:
- «Υπάρχουν ορισμένες προτεραιότητες για την υπηρεσία. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι και δρομολογούμε παρεμβάσεις στις οποίες περιλαμβάνεται ο τάφος στο Καζανάκι»...
Ενώ υπενθυμίζει, κλείνοντας, ότι απαιτήθηκαν προσπάθειες ετών μέχρις ότου αποδοθούν στο κοινό, ως επισκέψιμα μνημεία, οι θολωτοί τάφοι του Διμηνίου.
Ερευνες στα χρυσά
Ενδιαφέροντα δεδομένα προέκυψαν, εξάλλου, από τις συγκριτικές μελέτες του χρυσού που βρέθηκε στον τάφο, με χρυσό από τη Γεωργία και χρυσά από τους θολωτούς τάφους των Μυκηνών. Οι έρευνες διεξήχθησαν στο Μουσείο του Λούβρου με πρωτοβουλία της τότε προϊσταμένης της Εφορείας, Βασιλικής Αδρύμη - Σισμάνη, η οποία ήταν επικεφαλής των ανασκαφών του μνημείου, νυν διευθύντρια επί τιμή του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Θεσσαλικών Σπουδών.
- Οι έρευνες έδειξαν ότι ο χρυσός στα πολύτιμα ευρήματα του τάφου του Περιφερειακού προέρχονται από ποτάμι, διαπίστωση που ακουμπά στον μύθο του χρυσόμαλλου δέρατος.
«Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό μνημείο του 14ου αιώνα π.Χ, όπου βρέθηκαν επτά νεκροί, τέσσερις ενήλικες και τρία παιδιά, τους οποίους, σε μια συγκεκριμένη στιγμή, τους έκαψαν μαζί, ενδεχομένως ως αντίδραση στην ανακτορική εξουσία», ανέφερε στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η κ. Αδρύμη, ενώ προσέθεσε ότι υπάρχουν διάφορες ερμηνείες για την καύση.
- Το πλήθος των ευρημάτων περιλαμβάνει 900 περίπου αντικείμενα από υαλόμαζα, 200 και πλέον χρυσά, δεκάδες ακέραια αγγεία και πολλά ακόμη.
Η ίδια πραγματοποιεί διαλέξεις σε διάφορες χώρες του εξωτερικού για το κορυφαίο εύρημα, κατόπιν προσκλήσεων από πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα με διεθνή ακτινοβολία.
Έχει ήδη πραγματοποιήσει διαλέξεις στο Λονδίνο, το Παρίσι, τη Μασσαλία, το Βέλγιο, ενώ τον προσεχή Δεκέμβριο έπεται διάλεξη στη Χαιδελβέργη, με θέμα τη μυκηναϊκή Θεσσαλία και την πτώση των ανακτόρων. Είναι προφανές ότι το εύρημα έχει διεθνή απήχηση και όπως τονίζει η ίδια «δίνει προστιθέμενη αξία στη Μαγνησία» Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ://www.taxydromos.gr/
 |
| Ο τάφος του Περιφερειακού δεν έχει αναδειχθεί ακόμη |
15 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ...ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΤΑΦΟΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΥΤΟΝ ΤΗΝ ΚΑΛΟΥΝ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΧΩΡΕΣ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΓΙΑ ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ ...!!!
Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας http://www.tapantareinews.gr, για περισσότερη ενημέρωση. ⭐Εγγραφείτε - SUBSCRIBE: http://bit.ly/2lX5gsJ Website —►http://bit.ly/2lXX2k7 SOCIAL - Follow us...: Facebook...► http://bit.ly/2kjlkot
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.