Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2020

Στην Μυθολογία μας Οι αρπαγές κοριτσιών


Συχνά στη μυθολογία οι κοπέλες παγιδεύονται και απάγονται από μεγάλους γητευτές σε λιβάδια, ακρογιαλιές και κρήνες έξω από την πόλη. Ενδεικτική είναι η αναφορά στα παρακάτω ζευγάρια: Δίας - Ευρώπη, Άδης - Περσεφόνη, Ηρακλής - Αύγη, Ερμής - Απημοσύνη, Βορέας - Ωρείθυια, Απόλλων - Κυρήνη, Απόλλων - Κορωνίδα, Ποσειδών-Αίθρα, Αρισταίος - Ευρυδίκη, Πηλέας - Θέτις, Ποσειδών - Ιπποθόη.



ellinondiktyo.blogspot.com
Στην Μακεδονία αν και μέχρι τώρα έχουν εντοπιστεί δύο μόνο παραστάσεις (3) αρπαγής κοριτσιών στον μακεδονικό χώρο, της Περσεφόνης (σε τάφο στη Βεργίνα) και της Ελένης (σε σπίτι στην Πέλλα), πρόσφατα και της Ευρώπης σε συμποσιακό δωμάτιο στο ανάκτορο των Αιγών, ...( το κείμενο στο σημείο εδώ έχει γραφεί πριν την ανακάλυψη της Αμφίπολης )... θεωρούμε ότι έχουν ιδιαίτερη σημασία και ότι σχετίζονται τόσο με τα μυστήρια της Σαμοθράκης, τους δύο βαθμούς μύησης και τον γενικότερο οργιαστικό χαρακτήρα της λατρείας στη Μακεδονία (τελετουργικά για τη βλάστηση και την αναγέννηση της φύσης), όσο και με κοινωνικές σημάνσεις για τη σημασία του γάμου.


Εξάλλου, και ο Διόνυσος υφαρπάζει την Αριάδνη από τον Θησέα, θέμα που λανθάνει στην κεντρική σκηνή του κρατήρα του Δερβενίου αλλά και σε ψηφιδωτό δάπεδο από σπίτι στη Θεσσαλονίκη .



Ο θεός Διόνυσος και η υφαρπαχθείσα Αριάδνη στην Νάξο 

Στα συμπεράσματα αυτά οδηγούμαστε από τη γνώση του περιεχομένου της λατρείας στη Μακεδονία και αναλογικά από τις γνώσεις που με βεβαιότητα έχουμε για τη σημασία των αρπαγών σε πόλεις της νοτίου Ελλάδας.

Περσεφόνη
Η αρπαγή της Περσεφόνης  από τον Πλούτωνα στο εσωτερικό του ομώνυμου συλημένου κιβωτιόσχημου βασιλικού τάφου στη Βεργίνα (366 π.Χ.) περιγράφτηκε παραστατικά από τον ίδιο τον ανασκαφέα, τον Μ. Ανδρόνικο, σε διάλεξη που έδωσε στη Βρετανική Ακαδημία τον Νοέμβριο του 1979 με θέμα «Οι βασιλικοί τάφοι της Βεργίνας»:
Κατά τον καθ.Ανδρόνικο είναι έργο του ΝΙΚΟΜΑΧΟΥ 

« Η σύνθεση αναπτύσσεται σε μια επιφάνεια 3,5 μ. μάκρος και 1,01 μ. ύψος, με εξαιρετική ελευθερία, τόλμη και ευχέρεια στο σχέδιο. Στην πάνω αριστερή γωνία μπορεί κανείς να ξεχωρίσει κάτι σαν αστραπή [τον κεραυνό του Δία]: ο Ερμής τρέχει μπρος από το άρμα, με το κηρύκειο στο χέρι. Το άρμα, που το σέρνουν τέσσερα άσπρα άτια, είναι κόκκινο· ο Πλούτων, που κρατάει στο δεξί του χέρι το σκήπτρο και τα χαλινάρια, έχει αρπάξει την Περσεφόνη από τη μέση με το αριστερό. Εκείνη απλώνει τα χέρια και ρίχνει πίσω το κορμί της απελπισμένη.




Ο θεός έχει το δεξί του πόδι μέσα στο άρμα, ενώ το πέλμα του αριστερού αγγίζει ακόμα τη γη, όπου βλέπουμε τα λουλούδια που μάζευε η Περσεφόνη και η φίλη της η Κυάνη. Πίσω από το άρμα απεικονίζεται η Κυάνη πεσμένη στα γόνατα, έντρομη.  » (E.H. Gombrich, Το χρονικό της τέχνης. Μετ. Λ. Κάσδαγλη. Αθήνα: ΜΙΕΤ 1994, σ. 505)
Η θέση στην οποία βρέθηκε η τοιχογραφία –βασιλικός τάφος– δείχνει ότι ο ελευσινιακός μύθος ήταν γνωστός τουλάχιστον στην άρχουσα τάξη. Εξάλλου, το ζευγάρι Πλούτωνας - Περσεφόνη παριστάνεται ακόμη μια φορά:
Και στον ζωγραφιστό πίνακα στην πλάτη (ερεισίνωτο) του μαρμάρινου θρόνου στον θάλαμο του τάφου της Ευρυδίκης στη Βεργίνα, ο Πλούτωνας και η Περσεφόνη παριστάνονται σε τέθριππο άρμα με όλη τη θεϊκή τους μεγαλοπρέπεια.
Στον θάλαμο του τάφου της Ευρυδίκης στη Βεργίνα ο ζωγραφιστός πίνακας στην πλάτη (ερεισίνωτο) του μαρμάρινου θρόνου εικονίζει τους θεούς του Κάτω Κόσμου Πλούτωνα και Περσεφόνη σε τέθριππο άρμα με όλη τη θεϊκή τους μεγαλοπρέπεια.


Στην Αμφίπολη 

Επίσης, στο πάτωμα του δεύτερου θαλάμου του τάφου στον λόφο Καστά της Αμφίπολης βρέθηκε ψηφιδωτό με διαστάσεις 4,5 x 3 μέτρα (καλύπτει όλο το δάπεδο του θαλάμου) που απεικονίζει τον μύθο της αρπαγής. Στο ψηφιδωτό, που έχει υποστεί φθορά κυκλικού σχήματος στο κέντρο του, παριστάνεται άρμα με δυο λευκά άλογα, το οποίο οδηγεί ο στεφανωμένος γενειοφόρος Πλούτωνας, δίπλα στον οποίο στέκεται η Περσεφόνη, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους.
Το ψηφιδωτό τησ  Αμφιπόλης με ψηφιακή αποκατάσταση 

Φοράει λευκό χιτώνα που συγκρατείται με κόκκινη λεπτή ταινία στο ύψους του στήθους, ενώ φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού. Μπροστά, και δίπλα στα άλογα τρέχει ο Ψυχοπομπός Ερμής με φτερωτά σανδάλια, κρατώντας το κηρύκειο και φορώντας πέτασο και μανδύα.


Ελένη
Το δεύτερο μεγάλο σπίτι της Πέλλας ονομάστηκε «της αρπαγής της Ελένης από τον Θησέα» από τη σχετική απεικόνιση (325-300 π.Χ.). Σύμφωνα με τον μύθο, η αρπαγή έγινε την ώρα που η Ελένη εκτελούσε ένα λατρευτικό χορό στον ναό της Ορθίας Αρτέμιδος στη Σπάρτη. Στη σκηνή, ο ηνίοχος Φόρβας προσπαθεί να συγκρατήσει τα ζωηρά άλογα για να προλάβει να πηδήξει πάνω στο άρμα ο Θησέας που ήδη έχει αρπάξει την Ελένη από τη μέση και την παρασύρει προς το άρμα.
Το δρώμενο της αρπαγής της Ελένης από την μακεδονική Πέλλα 

Με την απεικόνιση αυτή όχι μόνο έχουμε μία ακόμη αρπαγή αλλά και έμμεση υπόμνηση και για την απόπειρα αρπαγής της Περσεφόνης από τον Θησέα και τον φίλο του Πειρίθοο. Διότι στην αρπαγή της Ελένης είχε βοηθήσει τον Θησέα ο φίλος του Πειρίθοος, τον οποίο στη συνέχεια και με τη σειρά του βοήθησε ο αθηναίος ήρωας, ώστε να κατακτήσει την Περσεφόνη. Όμως και τους δύο τους φυλάκισε ο Πλούτωνας. Τον Θησέα ελευθέρωσε ο Ηρακλής, όταν εκείνος κατέβηκε στον Κάτω Κόσμο, για να αρπάξει τον Κέρβερο.

Ερμής Ηρακλής και Κέρβερος.

Ευρώπη
Σε συμποσιακό δωμάτιο στο ανάκτορο των Αιγών αποκαλύφθηκε ψηφιδωτό που αναπαριστά την αρπαγή της Ευρώπης. Σύμφωνα με τις περιγραφές της αρχαιολόγου Α. Κοτταρίδου, το φόντο του απεικονίζει θάλασσα, στις τέσσερις γωνίες του υπάρχουν θαλάσσια τέρατα και μικροί έρωτες, ενώ στο κέντρο του απεικονίζονται ίχνη ψηφίδων στα πόδια του ταύρου που αρπάζει την Ευρώπη.
Συμποσιακά δωμάτια στο ανάκτορο των Αιγών

 Κατά την αρχαιολόγο, η αποκάλυψη του ψηφιδωτού, σε συνδυασμό με άλλες ιστορικές και μυθολογικές πηγές, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο βασιλιάς των Μακεδόνων Φίλιππος ο Β' θεωρούσε τον εαυτό του ως «εν δυνάμει Ευρωπαίο ηγέτη»[Από ανακοίνωση κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στη Θεσσαλονίκη για τα 30 χρόνια από την ανακάλυψη των βασιλικών τάφων στη Βεργίνα από τον καθηγητή Μανόλη Ανδρόνικο, Νοέμβριος 2007.]. Ωστόσο, οι αρπαγές έχουν σημασία εξόχως κοινωνική και θρησκευτική.


Σημασία αρπαγών
Για να απαντήσουμε στο ερώτημα για τη σημασία των αρπαγών αυτών, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι στη Σαμοθράκη, στα μυστήρια που τελούνταν προς τιμήν των Μεγάλων Θεών και στον πρώτο βαθμό μύησης γινόταν η αναπαράσταση του ιερού γάμου –σε ανάμνηση του γάμου του Ουρανού και της Γης, του Ωκεανού και της Τηθύος, του Δία και της Ήρας, του Κάδμου και της Αρμονίας που έγινε στη Σαμοθράκη ή της Μητέρας των θεών που γέννησε τους Κορύβαντες.
Σαμοθράκη Το Ιερό των Μεγάλων Θεών είναι  το ναϊκό συγκρότημα στη Σαμοθράκη έκτασης περίπου 50 στρεμμάτων, στο οποίο τελούνταν μυστηριακές τελετές, οι οποίες χρονολογούνται από τον 7ο αιώνα π.Χ.

Τα δρώμενα περιλάμβαναν προφανώς τρεις πράξεις, αρπαγή, αναζήτηση, γάμος, και ενέτασσαν τη λατρεία πιθανόν στις γιορτές βλάστησης, ενώ στον δεύτερο βαθμό μύησης την αναπαράσταση ενός ιερού θανάτου.
Αν, τώρα, λάβουμε υπόψη ότι πίσω από τα μυστικά ονόματα των Μεγάλων Θεών της Σαμοθράκης κρύβονται η Δήμητρα, η Περσεφόνη, ο Άδης και ο Ερμής ή ο Διόνυσος, τότε η τοιχογραφία με την αναπαράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης δένεται άρρηκτα με τα μυστήρια που τελούνταν στο νησί.
Και θυμίζουμε ακόμη ότι η Περσεφόνη εμπλέκεται τόσο με τον Δία όσο και με τον Ποσειδώνα: ο μεγαλύτερος Κάβειρος ως Δίας ενώθηκε με τη Δήμητρα που γέννησε την Περσεφόνη, ως Ποσειδώνας ενώθηκε με την ίδια θεά που γέννησε μια Κόρη, το όνομα της οποίας δεν λέγεται, ως Άδης είναι σύζυγος της Περσεφόνης στον Κάτω Κόσμο.
 Στην ορφική, μάλιστα, θεογονία ο Δίας ενώθηκε με την κόρη του Περσεφόνη·  από την ένωση προέκυψε ο Ζαγρέας.
Το ίδιο συνδέεται και η παράσταση της Ελένης που είναι αδελφή των Διοσκούρων, που συχνά συγχέονται με τους Μεγάλους Θεούς της Σαμοθράκης, όντας συνοδοί τους.

Ταϋγέτη- Δίας Η Ταϋγέτη ζευγάρωσε με τον θεό Δία και απέκτησε από αυτόν ένα τέκνο, τον Λακεδαίμονα. Κατά μία άλλη παράδοση, η Ταϋγέτη υπήρξε σύζυγος του Λακεδαίμονα και παιδιά τους ήταν ο Ίμερος και ο Ευρώτας. Θεωρείται βέβαιο ότι η Ταϋγέτη, αρχικά, ήταν η τοπική θεότητα της οροσειράς του βουνού Ταϋγέτου στην Λακωνία (όπου και κυνηγούσε συχνά εκεί) και ανήκε στην ακολουθία της θεάς Αρτέμιδος, μαζί με την οποία αναφέρεται συχνά. Μια άλλη πηγή αναφέρει ότι η Ταϋγέτη κατάφερε να γλιτώσει από τον Δία. Ενώ κατακτούσε μία μία τις τοπικές Νύμφες, ο Δίας κάποια στιγμή άρχισε να φλερτάρει την Ταϋγέτη, και εκείνη με την σειρά της ζήτησε την βοήθεια της Άρτεμις. Η θεά μεταμόρφωσε την Ταϋγέτη σε ένα ελάφι με χρυσά κέρατα.

Αν λοιπόν εκλάβουμε τις παραστάσεις αρπαγών (της Περσεφόνης, της Ελένης) ως υπόμνηση τόσο ενός ιερού γάμου όσο και ενός ιερού θανάτου, κατανοούμε καλύτερα και το δεύτερο συνθετικό των μυστικών ονομάτων Αξιό-κερσος, Αξιό-κερσα, για το οποίο έχει διατυπωθεί η υπόθεση ότι προέρχεται από το ρήμα κείρω, που σημαίνει κόβω τα μαλλιά.

Η κοπή των μαλλιών γινόταν σε περιπτώσεις πένθους (ιερός θάνατος) ή ως αφιέρωμα σε θεό, όπως το έκαναν οι ναυτικοί που προσκυνούσαν τους θεούς στη Σαμοθράκη.
Τα μαλλιά τους έκοβαν και οι επίγαμες κοπέλες σε λατρευτικά δρώμενα προς τιμή του Ιππόλυτου και του Άδωνη, ένδειξη ότι έπαυαν πλέον να κυκλοφορούν ελεύθερα, όπως τα νεαρά πουλάρια, και έμπαιναν στον ζυγό του γάμου.

Επομένως, οι αρπαγές κοριτσιών, ιδίως από τον Άδη, επιδέχονται και μια διαφορετική ερμηνεία, πλην αυτής του θανάτου της νέας κοπέλας, ειδικά μάλιστα αν λάβουμε υπόψη ότι οι μελλόγαμες συμμετείχαν συλλογικά σε διαβατήριες τελετές νεκρικού περιεχομένου προς τιμή ενός ήρωα ή μιας ηρωίδας που πέθαναν ανύπαντροι και ήταν σε ηλικία γάμου (Ιππόλυτος, Άδωνις).


Ο Περσέας απελευθερώνει την Ανδρομέδα ενώ περίμενε τον θάνατο δεμένη, έχοντας μπροστά της αντικείμενα που θα μπορούσαν να είναι προσφορές είτε για τους νεκρούς είτε για τη νύφη, όπως πυξίδες, λουτροφόροι, κάτοπτρα

Σε αυτές τις τελετές εκφράζεται το συναίσθημα αγωνίας που βιώνουν στο μεταιχμιακό εκείνο στάδιο πριν από τον γάμο, κατά το οποίο μετέχουν σε ένα είδος θανάτου: οι κοπέλες όφειλαν να απαρνηθούν –να θανατώσουν– τη ζωή που βίωναν μέχρι εκείνη τη στιγμή ως νέες ανύπαντρες.
Ο Πηλέας απαγάγει την Θέτιδα 

Γάμος και νεκρική τελετουργία διεισδύουν το ένα στο άλλο. Εξάλλου, ο γάμος ήταν μια τόσο σημαντική κοινωνική λειτουργία που το τελετουργικό εξόδου για τις κοπέλες που πέθαιναν ανύπαντρες θύμιζε πολύ τον γάμο (για παράδειγμα, η Ανδρομέδα περίμενε τον θάνατο δεμένη, έχοντας μπροστά της αντικείμενα που θα μπορούσαν να είναι προσφορές είτε για τους νεκρούς είτε για τη νύφη, όπως πυξίδες, λουτροφόροι, κάτοπτρα).

Επιπλέον, τα τελετουργικά μύησης γενικότερα εκλαμβάνονταν συχνά ως δοκιμασία θανάτου. Το ίδιο φαινόμενο αναπαραγόταν σε μύθους, στους οποίους η απόρριψη του γάμου από την πλευρά των κοριτσιών και η προσκόλληση στην πατρική οικογένεια (πρβ. Αντιγόνη), κάτι που αναιρεί την αναδημιουργία της ζωής μέσω του γάμου, επισείει τιμωρίες, ενώ η ίδια η πόλις «τιθασεύει» τα κορίτσια της για να παντρευτούν.

Ο Πηλέας νικά τις μεταμορφώσεις της πεντάμορφης θεάς, χρησιμοποιώντας την ιερή “χειρώνιο λαβή”, ή «Μαίανδρο» όπως έγινε αργότερα γνωστός Ζωγρ. Πειθίνος περί το 500 π.Χ   - Μουσείο Βερολίνου 

Οι αρπαγές κοριτσιών και οι επακόλουθοι γάμοι επιδέχονται και πολιτική ανάγνωση. Αν, δηλαδή, ένας λαός ήθελε να δημιουργήσει ένα λαμπρό μυθικό παρελθόν για τον τόπο του, απέδιδε την ίδρυσή του σε κάποιον που είχε ηρωική ή θεϊκή καταγωγή, ακόμη κι αν ήταν καρπός μιας βίαιης πράξης απαγωγής. Η τελετουργική επανάληψη της αρπαγής και του γάμου από τον Φίλιππο και την Ολυμπιάδα στη Σαμοθράκη, με την επίδειξη αποδοχής και σεβασμού αρχέγονων λατρειών, συνιστά πράξη πολιτική και διπλωματική.

Θεωρούμε λοιπόν ότι οι εικαστικές αναπαραστάσεις των αρπαγών, αν και περιορισμένες σε αριθμό, σε συνδυασμό όμως με τελετουργικά ζωής και θανάτου και με κοινωνικά και πολιτικά δεδομένα και ζητούμενα έχουν μια ιδιαίτερη σημασία και ότι οι ξεχωριστές εκδηλώσεις στη θρησκευτική ζωή συνταιριάζονται με πολιτικές και κοινωνικές συνδηλώσεις.
Αρπαγές κοριτσιών: 
Κοσμογονία, Γάμος, Θάνατος, Πολιτική

Αρχαϊκή περίοδος -Αρπαγή της Ευρώπης ανάγλυφο από τον ελληνικό  Σελινούντα στην Σικελία -Αρχ. Μουσείο Πάνορμου  (Παλέρμο)

Εύκολα θύματα είναι και οι κοπέλες που, απομονωμένες σε λιβάδια, ακρογιαλιές και κρήνες έξω από την πόλη, όπου πήγαιναν να πάρουν νερό, μπλέκονται, αβοήθητες, σε ερωτικά παιγνίδια και, τελικά, απάγονται από μεγάλους γητευτές.

Στην ακρογιαλιά με τις φίλες της έπαιζε η Ναυσικά, όταν συνάντησε τον Οδυσσέα, η Ευρώπη που την άρπαξε ο Δίας παίρνοντας τη μορφή ταύρου, η Αύγη που έπεσε θύμα βιασμού από τον Ηρακλή σε μια κρήνη, η εγγονή του Μίνωα Απημοσύνη που έπεσε στην αγκαλιά του Ερμή, όταν γλίστρησε πάνω στα φρεσκογδαρμένα δέρματα που έριξε μπροστά στα πόδια της ο θεός, την ώρα που η κοπέλα γύριζε από τη βρύση με το σταμνί στον ώμο (Απόλλ. 3.2.1), η Ωρείθυια που την άρπαξε ο Βορέας από τις ακροποταμιές του Ιλισού , η Κυρήνη που την άρπαξε από τις όχθες του Πηνειού ποταμού ο Απόλλωνας, οδηγώντας την στη Λιβύη[48]Η Κυρήνη, κόρη της Χλιδανώπης και του Υψέα, βασιλιά των Λαπιθών, ήταν παθιασμένη με το κυνήγι και προστάτισσα των κοπαδιών του πατέρα της. Ο Απόλλωνας την είδε στο Πήλιο να σκοτώνει ένα λιοντάρι, ρώτησε τον Κένταυρο Χείρωνα ποια ήταν, εκείνος την πληροφόρησε και ο θεός αποφάσισε να την απαγάγει. Την άρπαξε την ώρα που η Κυρήνη έβοσκε τα πρόβατα του πατέρα της στις όχθες του ποταμού Πηνειού, την οδήγησε στη Λιβύη και την εμπιστεύτηκε στις Νύμφες του όρους Μύρτου, κοντά στην τοποθεσία όπου αργότερα ιδρύθηκε η πόλη Κυρήνεια. Από την ένωσή τους γεννήθηκε ο Αρισταίος που οι Νύμφες αποκαλούν «Αγραίο» (του αγρού) και «Νόμιο» (=βοσκό)., η Κορωνίδα, κόρη του Φλεγύα, βασιλιά των Λαπιθών, την οποία αποπλανά στις όχθες της λίμνης Βοίβη, κοντά στην πόλη Λακέρεια και με την οποία αποκτά τον Ασκληπιό[49], η Αίθρα, κόρη του βασιλιά της Τροιζήνας Πιτθέα και εγγονή του Πέλοπα, που ύστερα από όνειρο που είδε και στο οποίο η θεά Αθηνά της έβαλε την επιθυμία να επισκεφθεί το γειτονικό νησί Σφαιρία και να προσφέρει θυσία στον ήρωα Σφαίρο, τον ηνίοχο του Πέλοπα, την οποία κάνει δική του ο Ποσειδώνας[50], η δρυάδα Ευρυδίκη, σύζυγος του Ορφέα, την οποία κυνήγησε στις όχθες του Πηνειού ο περίφημος κυνηγός Αρισταίος, γιος του Απόλλωνα και της Κυρήνης[51], η Νηρηίδα Θέτιδα, που πριν από τον γάμο της με τον Πηλέα παγιδεύτηκε στη σπηλιά όπου πήγαινε να κοιμηθεί τα μεσημέρια στο ακρωτήριο Σηπιάς, που ονομάστηκε έτσι γιατί η ένωσή τους ολοκληρώθηκε όταν η θεά μεταμορφώθηκε σε σουπιά, αφού προηγουμένως, όσο ο Πηλέας την κυνηγούσε, είχε μεταλλαχθεί σε φωτιά, νερό, λιοντάρι, φίδι[52], η Ιπποθόη, κόρη του Μήστορα και εγγονή του Πέλοπα, που την άρπαξε ο Ποσειδώνας και ενώθηκε μαζί της στα νησιά Εχινάδες[53].
Ο Ερεχθέας μαθαίνει από τις κόρες του, την Πρόκριδα την Κρέουσα και τη Χθονία την αρπαγή της Ωρείθυιας από το Βορέα


 Και όπως η Ωρείθυια ήταν μαζί με άλλες κοπέλες που έτρεξαν να ενημερώσουν τον πατέρα της Ερεχθέα των Αθηνών, έτσι και η Περσεφόνη ήταν μαζί με άλλες Νύμφες, όταν, την ώρα που μάζευαν λουλούδια στην πεδιάδα της Έννας στη Σικελία, την άρπαξε ο Άδης. Στην πολλή γνωστή παράσταση από τον βασιλικό τάφο της Βεργίνας (366 π.Χ.) η νύμφη Κυάνη απεικονίζεται έντρομη, πεσμένη στα γόνατα.

Παραλλαγή της αρπαγής της Περσεφόνης είναι και της Βασίλης, βασίλισσας του Κάτω Κόσμου, από τον Έχελο ή Εχέλαο (αυτός που κρατά λαούς), άλλο όνομα του Άδη. Το θέμα αποτυπώθηκε σε μαρμάρινο αναθηματικό ανάγλυφο από την περιοχή του Ν. Φαλήρου. το ανάγλυφο ήταν τοποθετημένο σε ιερό αφιερωμένο στη λατρεία του Έχελου και της Βασίλης.

... η ίδια η πόλις «τιθασεύει» τα κορίτσια της για να παντρευτούν.

Η αρπαγή και ο γάμος με τον Άδη μπορεί να υποδηλώνει τον θάνατό των κοριτσιών. Ποια καλύτερη παρηγοριά για ένα γονιό, για μια μητέρα όπως η Δήμητρα, από το να αποδώσει τον θάνατο της κόρης στον έρωτα που ενέπνευσε στον θεό (amor dei); Εξάλλου, ο γάμος ήταν μια τόσο σπουδαία κοινωνική λειτουργία που το τελετουργικό του διατηρούνταν ακόμη και στην περίπτωση του θανάτου. Η Αντιγόνη λ.χ. θα «παντρευτεί τον Αχέροντα», ο «τάφος» της είναι και «νυφικός θάλαμος» και η πομπή που την οδηγεί προς αυτόν είναι νυφιάτικη αλλά και νεκρώσιμη.[54]
Η Αντιγόνη 

Οι αρπαγές κοριτσιών από τον Άδη συνιστούν και ένα φαντασιακό θάνατο, καθώς οι κοπέλες βίωναν τη μεταιχμιότητά τους προς τον γάμο με τρόπο που θυμίζει θάνατο. Η Ανδρομέδα λ.χ. περίμενε τον θάνατο από το τέρας που θα έβγαινε από τη θάλασσα δεμένη και έχοντας μπροστα της αντικείμενα που θα μπορούσαν να είναι προσφορές είτε για τους νεκρούς είτε για τη νύφη (πυξίδες, λουτροφόροι, κάτοπτρα).
Η τραγωδία Ιππόλυτος του Ευριπίδη τελειώνει με τη θέσπιση λατρείας στην Τροιζήνα, στη διάρκεια της οποίας οι επίγαμες κοπέλες έκοβαν τα μαλλιά τους και θρηνούσαν τον Ιππόλυτο[55] ή, άλλες φορές, τον Άδωνη[56], καθώς ο Ιππόλυτος εκφράζει στον μύθο τη διηνεκή μεταιχμιότητά του, την ακραία προσκόλλησή του στην αγαμία, η οποία όμως τιμωρήθηκε με θάνατο.

Χάλκινο κάλυμμα ανακλαστήρα καθρέπτη από την Κόρινθο περί το 300 π.Χ. Ο μεθυσμένος Ηρακλής τραβά την Αυγή προς το μέρος του .
Περνώντας ο Ηρακλής από την Τεγέα της Αρκαδίας, σε κατάσταση μέθης μετά από ένα συμπόσιο που του παρέθεσε ο βασιλιάς Αλεός, διέφθειρε την Αύγη, χωρίς να γνωρίζει ότι ήταν κόρη του ανθρώπου που τον φιλοξενούσε και ο οποίος, μάλιστα, είχε αφιερώσει την κόρη του ως ιέρεια της Αθηνάς, γιατί είχε πάρει χρησμό ότι το παιδί που θα γεννιόταν από την κόρη του θα σκότωνε τους Αλεάδες και θα βασίλευε στη θέση του. Με αυτό τον τρόπο πίστευε ότι θα κρατούσε την κόρη του μακριά από επίδοξους μνηστήρες — εξάλλου την είχε απειλήσει με θάνατο σε περίπτωση που η κόρη πατούσε την απαγόρευση του πατέρα να παντρευτεί. Τρομοκρατημένη η κοπέλα, γέννησε κρυφά στον τόπο όπου ο Ηρακλής τη βίασε, μέσα δηλαδή στο ίδιο το ιερό της Αθηνάς (κατά άλλους ο βιασμός έγινε κοντά σε πηγή), και εκεί άφησε το μωρό. Αλλά καθώς η χώρα καταστρεφόταν από λοιμό, ο Αλεός μπήκε στον ναό και, αφού ερεύνησε, ανακάλυψε τον τόκο της κόρης του. Και το μωρό το εγκατέλειψε στο όρος Παρθένιο. Αλλά από κάποια θεϊκή πρόνοια εκείνο σώθηκε, γιατί μια ελαφίνα που μόλις είχε γεννήσει, το δέχτηκε και αυτό στο στήθος της, ενώ βοσκοί το πήραν υπό την προστασία τους και το ονόμασαν Τήλεφο

Με αυτούς τους τρόπους, με τον μύθο και την τελετουργία, ενσαρκωνόταν φαντασιακά ένας θάνατος συνδεδεμένος με το γαμήλιο μεταβατικό στάδιο και εκφραζόταν το συναίσθημα αγωνίας των κοριτσιών για τον επικείμενο θάνατο της παιδικότητας και την έλευση του νέου βιώματος της παντρεμένης γυναίκας.
 Η μεταιχμιότητα, νεκρική και γαμήλια, και η αντίσταση της νύφης, όπως αυτή εκδηλώνεται στις αρπαγές, οφείλει και πρέπει να είναι μόνο προσωρινή, όπως αυτό δηλώνεται και με τη μοναδική εξαίρεση ατιμώρητης παρατεταμένης μεταιχμιότητας της Περσεφόνης.
Η απόρριψη του γάμου από την πλευρά των κοριτσιών, όπως στην περίπτωση των Προιτίδων ή των Δαναΐδών, και η προσκόλληση στην πατρική οικογένεια, κάτι που αναιρεί την αναδημιουργία της ζωής μέσω του γάμου, επισείει τιμωρίες· η ίδια η πόλις «τιθασεύει» τα κορίτσια της για να παντρευτούν.
Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Αμυμώνη αναφέρεται μία από τις 50 κόρες του Δαναού, δηλαδή μία από τις Δαναΐδες (βλ.λ.). Μητέρα της Αμυμώνης ήταν η Ευρώπη, και επομένως η Αμυμώνη ήταν ομοθαλής αδελφή της Αγαύης ή Αγαυής, της Αυτομάτης και της Σκαιής. Η Αμυμώνη, κατά την επικρατούσα εκδοχή, παντρεύτηκε τον γιο του Αιγύπτου Εγκέλαδο και τον δολοφόνησε την πρώτη νύχτα του γάμου τους, όπως έπραξαν με τους συζύγους τους και οι άλλες 48 από τις Δαναΐδες. Ωστόσο, το όνομά της (που σημαίνει «αθώα») την ταυτίζει ίσως με την Υπερμήστρα, τη μόνη Δαναΐδα που δεν δολοφόνησε τον σύζυγό της. Πριν από τον γάμο της, λίγο μετά την άφιξή της στο Άργος, η Αμυμώνη πρωταγωνίστησε σε ένα ερωτικό περιστατικό με τον θεο Ποσειδώνα, όταν η κόρη είχε σταλεί με αδελφές της να βρουν νερό. Ο Ποσειδώνας είχε αποξηράνει όλες τις πηγές του κάμπου αφότου η Αργολίδα είχε περάσει στην προστασία της θεάς `Ηρας. Ωστόσο, έτυχε εκείνη την ημέρα να σώσει την Αμυμώνη από ένα Σάτυρο που ήθελε να τη βιάσει. Για να την κερδίσει, ο Ποσειδώνας της φανέρωσε επιπλέον τις περίφημες πηγές της Λέρνης, από τις οποίες υδρεύεται μέχρι και σήμερα ακόμα ο αργολικός κάμπος. Η Αμυμώνη και ο Ποσειδώνας απέκτησαν μαζί ένα γιο, τον Ναύπλιο.

Θεά Αρτέμιδα και κορασίδες 
Στον ναό της Ἀρτέμιδος Καρυάτιδος στα ορεινά σύνορα της Λακωνίας με την Αρκαδία, δηλαδή σε μια περιφερειακή και οριακή, μεταιχμιακή τοποθεσία, οι κοπέλες της Σπάρτης εκτελούσαν χορούς στα πλαίσια μιας εφηβικής τελετουργίας, θανάτους της παιδικής αθωότητας και μυητικής στον ενήλικα βίο των ύπανδρων γυναικών. Γάμος και νεκρική τελετουργία διεισδύουν το ένα στο άλλο· ο κατά φαντασία θάνατος εισάγει τον θάνατο στη σφαίρα της ζωής, αλλά και τη ζωή στη σφαίρα του θανάτου, εφόσον η τελετουργία υπερνικά τον θάνατο».[57]
Πλάι στον Ερασινό ποταμό το ιερό της Αρτέμιδος Βαυρωνίας 

Στο ιερό της Άρτεμης στη Βραυρώνα, σ'ένα βαλτότοπο σε μια δασωμένη, απόμακρη περιοχή της Αττικής, και αυτή περιφερειακή και μεταιχμιακή, τα κορίτσια, σύμφωνα με νόμο που είχαν ψηφίσει οι Αθηναίοι, προκειμένου να τους επιτραπεί να παντρευτούν, έπρεπε να συμμετάσχουν στην τελετουργία της ἀρκτείας.

Κρατηρίσκος του 490 π.Χ. από τον ναό τησ Αρτέμιδος στην Βαυρώνα
.Κορασίδες γυμνά ή με κοντό χιτώνα εκτελούν « αρκτεία»

Παραβάλλονταν με θυσιαζόμενα ζώα και βίωναν μια περίοδο προσωρινής αγριότητας, ώστε να επιστρέψουν στην πόλη έτοιμες, «τιθασευμένες ή καθαρμένες από την αγριότητα», για να εισέλθουν στο πολιτισμένο καθεστώς του γάμου.

Η αρκτεία 

Πολλοί μελετητές υποστηρίζουν πως οι κρατηρίσκοι αυτοί απεικονίζουν σκηνές από τα λατρευτικά δρώμενα της ἀρκτείας . Έχουν όμως διατυπωθεί και αντιρρήσεις, λόγου χάρη η Ferrari αρνείται κάθε ιστορική αλήθεια στις σκηνές αυτές και τις εντάσσει αποκλειστικά στη σφαίρα του μύθου. Βέβαια η αλήθεια είναι πως οι κρατηρίσκοι αυτοί, όπως θα δούμε αναλυτικότερα και στη συνέχεια, δεν αναπαριστούν πιστά ούτε την πραγματική λατρεία, ούτε όμως και τον αιτιολογικό μύθο. 

Το πιο συνετό λοιπόν θα ήταν να υποθέσουμε πως οι σκηνές αντλούν στοιχεία και από τον μύθο και από την πραγματικότητα. Αυτό σημαίνει πως δεν μπορούμε να βασιστούμε άκριτα στον βαθμό με τον οποίο τα συμπεράσματά τους σχετικά με την τελετή αποδίδουν την πραγματικότητα, ούτε όμως και να τις αποκλείσουμε από τα στοιχεία της έρευνάς μας για τη λατρεία στη Βραυρώνα, καθώς η ερμηνεία τους, εάν γίνει με κριτική σκέψη, μπορεί να μας οδηγήσει σε χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με τη λατρεία της θεάς.


Στον πρώτο κρατηρίσκο ) παρουσιάζονται κοπέλες με κοντούς χιτωνίσκους να τρέχουν και κάποιες μεγαλύτερες γυναίκες να τις προετοιμάζουν. Το γεγονός πως οι κοπέλες είναι πολλές, σε αντίθεση με το κορίτσι του μύθου που είναι ένα, δείχνει πως στη σκηνή αυτή απεικονίζεται μέρος της πραγματικής λατρευτικής πρακτικής.
Πίσω από τα κορίτσια φαίνονται φοίνικες κι ένας βωμός, τα οποία προφανώς απηχούν το τελετουργικό σκηνικό και δηλώνουν πως πρόκειται για το ιερό της Άρτεμης στη Βραυρώνα ή αλλού205. Επιπλέον, το τρέξιμο κοντά σε βωμό είναι συνηθισμένη τελετουργική πρακτική και θυμίζει παρόμοια δραστηριότητα των γυναικών όχι μόνο στα Ἀμφιδρόμια (Σούδα, s.v. Ἀμφιδρόμια ), αλλά και στους αγώνες δρόμου των ανδρών προς τιμήν του Δία στην Ολυμπία. και στα Ἡραία προς τιμήν της Ήρας. Τέλος, οι μεγάλες γυναίκες που προετοιμάζουν τις κοπέλες δεν αναφέρονται πουθενά στον αιτιολογικό μύθο, επομένως θα πρέπει να ήταν ιέρειες της Άρτεμης στην πραγματική λατρεία. Δεν αποκλείεται μάλιστα να έπαιζαν και
τον ρόλο των παιδαγωγών των κοριτσιών κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο ιερό της θεάς στο στάδιο της περιθωριοποίησης, και να τους εξασκούσαν σε δραστηριότητες όπως άθληση, μουσική, χορός, καθώς και να τους δίδασκαν τη γυναικεία χειροτεχνία, γνώσεις δηλαδή ιδιαίτερα χρήσιμες για τη μελλοντική τους ζωή ως συζύγων και μητέρων.

Στο δεύτερο κρατηρίσκο τα κορίτσια απεικονίζονται να τρέχουν γυμνά κρατώντας στα χέρια τους στεφάνια. Όσον αφορά τη γυμνότητα των κοριτσιών του κρατηρίσκου, το γεγονός ότι αυτή δεν αναφέρεται ούτε εξηγείται στο μύθο της ἀρκτείας, σημαίνει πως αποτελούσε προφανώς μέρος της αληθινής τελετουργίας. 

Τα στεφάνια που κρατούν οι κοπέλες φαίνεται πως είναι πολύ μεγάλα για να φορεθούν
ως στέμματα, επομένως η χρήση τους ήταν προφανώς αναθηματική. Η χρήση στεφανιών σε τελετουργικά πλαίσια δεν είναι μοναδικό φαινόμενο, καθώς μαρτυρείται και στα αττικά Ὀσχοφόρια , όπως και στη σπαρτιατική Σταφυλοδρομία , και δεν αποκλείεται να συμβολίζουν γενικά τη γονιμότητα. Ωστόσο, επειδή δεν τα κρατούν όλες οι κοπέλες, ή η αρχηγός τους, έχει αμφισβητηθεί η σημασία τους για την τελετή, και θεωρούνται απλώς αφιερώματα στην Άρτεμη..

Πίσω από τα κορίτσια εμφανίζεται μια αρκούδα, ενώ στο κάτω μέρος παρουσιάζονται σκυλιά που κυνηγούν ένα ελάφι. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παρουσία της αρκούδας. 
Αν και δεν είναι αδύνατον κατά τα κλασικά χρόνια να υπήρχε στο ιερό αληθινή αρκούδα, επομένως εδώ να απεικονίζεται η πραγματική λατρευτική πρακτική, ωστόσο περισσότερο πιθανή είναι η αναπαράσταση μιας σκηνής από τον αιτιολογικό μύθο της λατρείας στη Βραυρώνα ..
 Από την άλλη πλευρά όμως το γεγονός ότι εμφανίζονται πολλά γυμνά κορίτσια δείχνει πως η σκηνή αντλεί στοιχεία και από την πραγματική λατρεία της θεάς. 
Στην σκηνή αυτή λοιπόν η αρκούδα κυνηγά τα κορίτσια, τα οποία τρέχουν μακριά της, και μία από αυτές γυρνά το κεφάλι της και με τρόμο κοιτάζει προς το άγριο ζώο. Μάλιστα φαίνεται πως το κυνήγι των κοριτσιών αντανακλάται και στη σκηνή του κυνηγιού του ελαφιού από τα σκυλιά, στο κάτω μέρος του θραύσματος. 

Το γενικό λοιπόν μοτίβο του κυνηγιού δημιούργησε σε κάποιους μελετητές την αίσθηση πως στους κρατηρίσκους αυτούς δεν παρουσιάζεται αγώνας δρόμου αλλά τελετουργικό κυνήγι 
Μάλιστα δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο η σκηνή να συνδέεται με το περίφημο ἱερόν κυνηγέσιον ,
το οποίο κατά πάσα πιθανότητα αποτελούσε αναπαράσταση ενός από τα μυθικά κυνήγια της Άρτεμης, στο οποίο έλαβαν μέρος και οι συντρόφισσες της θεάς . 

Επιπλέον, μέσα στα συμφραζόμενα του κυνηγιού και της διαφυγής φαίνεται να τονίζεται ιδιαίτερα το δίπολο ανάμεσα στην αγριότητα και τον πολιτισμό: η εξημερωμένη αρκούδα του μύθου κυνηγά τα άγρια και αδάμαστα κορίτσια, όπως και τα εξημερωμένα σκυλιά της πραγματικότητας κυνηγούν το άγριο ελάφι..
Στο τέλος η αρκούδα θα πιάσει τα κορίτσια, και με τον τρόπο αυτό θα εξημερωθούν συμβολικά,
ώστε με το τέλος της μυητικής τελετής, να είναι έτοιμες πλέον για τον γάμο και τη μητρότητα.

Κατά την παρατήρηση των θραυσμάτων των δύο πρώτων κρατηρίσκων δημιουργείται το ζήτημα της ηλικίας των ἄρκτων και της ένδυσης τους. Είναι αλήθεια πως στην αρχαία ελληνική τέχνη η ηλικιακή απεικόνιση είναι περισσότερο συμβατική παρά ρεαλιστική, ωστόσο η εξέταση των κρατηρίσκων μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη, δρώντας συμπληρωματικά προς τις λογοτεχνικές πηγές.

Η Sourvinou-Inwood, μετά από μια εξαντλητική μελέτη των θραυσμάτων, κατέληξε
στο συμπέρασμα πως η ηλικία των κοριτσιών που απεικονίζονται κυμαίνεται μεταξύ πέντε και δέκα ετών, επιβεβαιώνοντας έτσι τα σχόλια στη Λυσιστράτη και το λεξικό της Σούδας. Μάλιστα η γυμνότητα ή η ένδυση δεν αντιστοιχεί σε κάποια ηλικία, καθώς τα κορίτσια όλων των ηλικιών εμφανίζονται είτε γυμνά είτε ντυμένα, κάτι που δείχνει πως προφανώς όλες οι ηλικίες συμμετείχαν στις ίδιες τελετουργίες  ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ κ.ΠΕΝΙΔΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΑΣ Α.Π.Θ - 2009


Γάμος,θάνατος
Κατά την προετοιμασία της, λοιπόν, για τον γάμο η κοπέλα παριστάνεται σαν ζώο που τιθασεύεται -«η Αφροδίτη έζεψε τη φοραδίτσα Ιόλη από το σπιτικό του πατέρα της, άζευτη ως τα τότε παρθένα, που έτρεχε σαν Ναϊάδα και σαν μαινάδα…» (Ευρ., Ιππόλυτος 545-552)- και θυσιάζεται. 
Τη θέση της βέβαια παίρνει τελικά ένα πραγματικό ζώο, το οποίο θυσιάζεται κατά κανόνα στην Άρτεμη. Η θυσία της Ιφιγένειας στην τραγωδία του Ευριπίδη στηρίζεται ακριβώς σε αυτό το σχήμα· εξάλλου, η Ιφιγένεια κλήθηκε στην Αυλίδα με το πρόσχημα ενός γάμου με το πρωτοπαλλίκαρο των Αχαιών Αχιλλέα.

 Η αγωνιώδης αντίσταση της νύφης στην παρόμοια με θάνατο εμπειρία της μετάβασης και οι αρνητικές τάσεις ξεπερνιούνται με τον γάμο και καταπνίγονται σε αυτόν. »[58] Αντίθετα, η παρατεταμένη γαμήλια μεταιχμιότητα της Ηλέκτρας, σε συνδυασμό με την αντίστοιχη παρατεταμένη μεταιχμιακή περίοδο του πένθους της για τον πατέρα της, ο θάνατος του οποίου παραμένει ανεκδίκητος, θα κάνει την Ηλέκτρα να αρνηθεί την πρόσκληση του Χορού να πάνε μαζί στη «θυσία» που θα τελέσουν οι Αργείοι: «όλα τα κορίτσια όπου να 'ναι θα πάνε στον ναό της Ήρας»[59]. 

Η γιορτή των Ηραίων αποτελούσε για τα κορίτσια της πόλης προπαρασκευή για τον γάμο τους· στη διάρκειά της θυσίαζαν άζευτα βόδια στη θεά του γάμου και του γαμήλιου ζυγού. Η Ηλέκτρα αποκλείεται από αυτή τη συλλογική και προσωρινή μεταιχμιότητα πριν από τον γάμο λόγω της υπέρμετρης μεταιχμιότητάς της. Οι πάνδημες, όχι οικογενειακές, τελετουργίες και λατρείες, που τελούνταν σε τακτά χρονικά διαστήματα και μέσω των οποίων η πόλις αυτοαναπαράγεται και αυτοεπιβεβαιώνεται, στρεβλώνονται· μέσω της στρέβλωσης αυτής ο οἰκος, η ηγεμονική οικογένεια, αυτοκαταστρέφεται.
  Ο Βορέας αρπάζει την Ωρείθυια 
Στην περίπτωση του Ερμή και της Απημοσύνης, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη την ερωτική βουλιμία του θεού και την ετοιμότητά του για ερωτική συνεύρεση, επομένως τον ρόλο του στη γονιμότητα και την καρποφορία -θυμίζουμε ότι λατρεύεται και με τα επίθετα ἀγροτήρ, νόμιος, ἐπιμήλιος- όπως και του νερού που κουβαλά η Απημοσύνη, το πάθημα της οποίας παραπέμπει προφανώς σε τελετουργίες για την επίκληση βροχής. Αντίστοιχη είναι και η περίπτωση της Ωρείθυιας που την άρπαξε ο θεός του ανέμου Βορέας -θυμίζουμε ότι οι άνεμοι έχουν καθαρτήριες ιδιότητες, ευεργετικές για τον κύκλο της ζωής.
ΑΠΗΜΟΣΥΝΗ : Κόρη του βασιλιά της Κρήτης Κατρέα και της Φρονίας, εγγονή του Μίνωα και της Πασιφάης. Όταν ο πατέρας της πήρε χρησμό ότι θα έχανε την εξουσία από ένα παιδί του ή ένα εγγόνι του, με τον αδελφό της Αλθαιμένη, επειδή πληροφορήθηκαν τον χρησμό που ο πατέρας τους προσπάθησε να κρατήσει κρυφό, έφυγαν κρυφά για τη Ρόδο για να μην επαληθευτεί και χρειαστεί να σκοτώσουν τον πατέρα τους, οι ίδιοι ή οι απόγονοί τους τον παππού τους. Στο όρος Αταβύριο, απ' όπου έβλεπαν την Κρήτη, τα δυο αδέλφια καθιέρωσαν τη λατρεία του Αταβύριου Δία και ίδρυσαν στο νησί την πόλη Κρητινία.

Ο Ερμής κυνηγά την Απημοσύνη 

Την κόρη ερωτεύτηκε ο Ερμής, αλλά αυτή συνέχεια του ξεγλιστρούσε. Γι' αυτό και ο θεός επινόησε ένα τέχνασμα. Στο δρόμο απ' όπου θα περνούσε η κοπέλα κουβαλώντας νερό, ο Ερμής έστρωσε φρεσκοδαρμένα τομάρια. Η κοπέλα γλίστρησε και ο Ερμής την έπιασε. Όταν το κορίτσι κατάλαβε ότι ήταν έγκυος, αποκάλυψε την αλήθεια στον αδελφό της που δεν την πίστεψε και τη σκότωσε. (Απολλόδωρος 3.12-16, Διόδωρος Σ. 5.59)
Η ιστορία της Απημοσύνης παραπέμπει σε τελετουργικά γονιμότητας, όπου τονίζεται η σημασία του υγρού στοιχείου για τη δημιουργία ζωής, αλλά μνημειώνει και την εξάπλωση των Μινωιτών στη Μικρά Ασία και την Πελοπόννησο και επιχειρεί περαιτέρω διασυνδέσεις αιγαιακών και πελοποννησιακών περιοχών με την Κρήτη. Είναι πιθανό να έχουν ενσωματωθεί στον τελικό μύθο τοπικές ροδιακές και πελοποννησιακές παραδόσεις.
Επίσης, με τον μύθο της Απημοσύνης αιτιολογείται η ύπαρξη της πόλης και η ονομασία Κρητινία. (Ήταν σύνηθες στους ελληνικούς μύθους να αναζητούνται γενάρχες πίσω από την ίδρυση πόλεων, κάτι που εντείνεται στους αλεξανδρινούς και ελληνιστικούς χρόνους.)

Κοσμογονία
Διαφορετική είναι η περίπτωση του Δία και της Ευρώπης. Πέρα από τη γονιμοποιητική σημασία της αρπαγής, ο μύθος, παρακολουθώντας την πορεία της Ευρώπης πάνω στη ράχη του Δία-Ταύρου, μπορεί να αποτυπώνει την εξάπλωση της λατρείας μιας θεότητας από τόπο σε τόπο, κάτι που, σε πραγματικό επίπεδο, συντελείται με τις μετακινήσεις πληθυσμών. Και ακόμη, δεν αποκλείεται ΄να αποτελεί έναν μύθο κοσμογονικό, που αποτυπώνει δηλαδή την ιδέα που είχαν οι άνθρωποι για τη δημιουργία και τη σχέση (Ο)ουρανού και (Γ)γης. παραπέμπει και σε μύθους κοσμογονικούς. 

Πιο συγκεκριμένα:Ήδη έχουμε αναφερθεί στην παράδοση που θέλει τον Ωκεανό αρχή των πάντων. Από τα νερά του αναδύεται η Γη, όπως για παράδειγμα τα νησιά αλλά και το σύνολο της ξηράς. Η παρατήρηση αυτή αποτελεί το αρχέτυπο κάθε μύθου που θέλει θεούς και δαίμονες, θαλάσσιους ή ποτάμιους, να κουβαλούν στη ράχη τους πάνω από τα κύματα μια όμορφη κοπέλα. Μέσα στα πλαίσια αυτά μπορούμε να αναγνώσουμε και τον μύθο της αναδυομένης Αφροδίτης, όπως και της Ευρώπης πάνω στη ράχη του Δία, κρατώντας το δεξί του κέρατο με το ένα της χέρι και ένα καλάθι με λουλούδια στο άλλο. Σε τελευταία ανάλυση, όλες αυτές οι θεότητες, Αφροδίτη, Ευρώπη, που στη Βοιωτία αποτελεί ένα επίθετο της Δήμητρας (Παυσ., 9.39.4-5), Διώνη, Δήμητρα, Περσεφόνη, Ήρα, αποτελούν διαφορετικές ονομασίες μιας θεότητας που έχει διευρυμένες ιδιότητες, που είναι μια Μητέρα Θεά.



Διόνυσος και Αριάδνη στην Νάξο -Αρχ Μουσείο Θεσσαλονικης 
Πολιτική 
Τέλος, θα προτείναμε και μια πολιτική ανάγνωση αυτών των αρπαγών. Με τον μύθο της αρπαγής της Αύγης, κόρης του βασιλιά της Αρκαδίας Αλέα οι Αρκάδες επιχείρησαν να συνδέσουν τον Ηρακλή με το μυθικό παρελθόν του τόπου τους. 
Και είναι συχνό το φαινόμενο της προσπάθειας μιας πόλης να συνδέσει το παρελθόν της με ένα θεό ή έναν ήρωα που τον καθιστά προπάτορα μέσω επιγαμίας. 
Ο μύθος, και μάλιστα ο αιτιολογικός μύθος, που ανιχνεύει και αφηγείται την αρχή (ίδρυση) της πόλης, εξυπηρετεί την ανάγκη της κοινότητας για μια συγκεκριμένη και διακριτή πολιτική ταυτότητα, χάρη στην οποία η κάθε πόλη θα έχει την προσωπικότητά της, θα είναι ηθικό πρόσωπο, μέλος με πλήρη δικαιώματα στην κοινωνία των πόλεων. 
Με αυτή την έννοια, ο μύθος γίνεται πολιτική ιδεολογία και οι μυθικοί τίτλοι της πόλης προκαλούν τον αντίπαλο, τον άλλο γενικά, να υποταχθεί με τη θέλησή του, χρησιμεύουν δηλαδή στον καθορισμό των δυναμικών σχέσεων.[60] 
Ενδεικτική ως προς αυτό είναι η αφήγηση του Ηρόδοτου (5.79-80) για τον τρόπο με τον οποίο οι Θηβαίοι συνήψαν συμμαχία με τους Αιγινήτες λόγω της συγγένειας των ιδρυτριών των πόλεών τους: και οι δυο, Θήβη και Αίγινα, ήταν κόρες του Ασωπού.


ΤΟΜΑΣ ΤΕΪΛΟΡ - ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΚΑΙ ΒΑΚΧΙΚΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ 
(ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΡΠΑΓΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ)

Απόσπασμα από το βιβλίο του Thomas Taylor, " Ελευσίνια και βακχικά μυστήρια" σελίδες 78 - 93

Για να κατανοήσουμε το μυστικό νόημα του μύθου της Περσεφόνης, είναι απαραίτητο να δώσουμε λεπτομερείς πληροφορίες για τα περιστατικά που αφορούν την απαγωγή, από το υπέροχο ποίημα του Κλαύδιου. Από το έργο αυτό μαθαίνουμε πως η Δήμητρα επειδή φοβόταν κάποια βίαιη πράξη εναντίον της Περσεφόνης, εξ’αιτίας της ασύγκριτης ομορφιάς της,την οδήγησε κρυφά στη Σικελία και την έκρυψε σε ένα σπίτι που έχτισαν για τον σκοπό αυτό οι Κύκλωπες, ενώ εκείνη συνέχισε την πορεία της προς το ναό της Κυβέλης,της μητέρας των Θεών.Εδώ λοιπόν βλέπουμε την πρώτη αιτία της κατάβασης της ψυχής, δηλαδή την εγκατάλειψη μιας ζωής ολοκληρωτικά σύμφωνης με το ανώτερο διανοητικό, το οποίο μυστικά σημαίνεται με τον διαχωρισμό της Περσεφόνης από τη Δήμητρα.


Μετά από αυτό μας λέει πως ο Ζευς ζητάει από την Αφροδίτη να πάει στη διαμονή αυτή και να εξαπατήσει την Περσεφόνη, ώστε να μπορέσει ο Πλούτων να την απαγάγει και για να αποτρέψει κάθε υποψία από το μυαλό της παρθένου, διατάζει την Άρτεμη και την Αθηνά να πάνε μαζί της. Φτάνοντας οι τρεις θεές βρίσκουν την Περσεφόνη να υφαίνει το πέπλο της μητέρας της, στο οποίο κέντησε το πρωταρχικό χάος και τη δημιουργία του Κόσμου.

Με την εμφάνιση της Αφροδίτης σ αυτό το μέρος της αφήγησης πρέπει να κατανοήσουμε την επιθυμία, η οποία ακόμη και στις ουράνιες περιοχές (που τέτοια είναι η διαμονή της Περσεφόνης, μέχρι να απαχθεί από τον Πλούτωνα) ξεκινά σιωπηλά και λαθραία για να εισέλθει κρυφά στο σημείο που βρίσκεται η ψυχή. Στον όρο Αθηνά, πρέπει να κατανοήσουμε την λογική δύναμη της ψυχής και στον όρο Άρτεμις, την φύση ή το καθαρά φυσικό τμήμα της σύνθεσής μας, που και τα δυο τώρα είναι παγιδευμένα από την γοητεία της επιθυμίας.

Τελευταία το πέπλο στο οποίο η Περσεφόνη κέντησε όλη τη ποικιλία του υλικού κόσμου, αναπαριστά την απαρχή όλων αυτών των απατηλών λειτουργιών, μέσω των οποίων η ψυχή παγιδεύεται στην ομορφιά των φανταστικών μορφών.


Ας παρακολουθήσουμε όμως την περιγραφή του ποιητή για την ασχολία και τη διαμονή της.

«Κατέβηκαν κάτω στον τόπο όπου έλαμπε η κατοικία της Δήμητρας, που την σκάλισαν τα χέρια των Κυκλώπων: με τους σιδερένιους τοίχους, τις πύλες, τις επενδυμένες με σίδηρο και τις πόρτες τις στερεωμένες με ατσάλι. Κανένα έργο του Πυράκμωνα ή του Στερώπη δεν χτίστηκε με τόσο ιδρώτα, ούτε τα φυσερά τους δούλεψαν ποτέ τόσο δυνατά, ούτε το λιωμένο μέταλλο χύθηκε σαν ποτάμι ξεχειλίζοντας το κουρασμένο καμίνι. Το ελεφαντόδοντο κάλυπτε την αίθουσα, η σκεπή στηριζόταν σε χάλκινα δοκάρια και το ήλεκτρο σχημάτιζε ψηλούς κίονες. Η Περσεφόνη έτερπε η ίδια το σπίτι με τρυφερά τραγούδια και ύφαινε μάταια ένα δώρο για την επιστροφή της μητέρας της. Χάραζε με την βελόνα της την αλυσίδα των στοιχείων και την κατοικία του πατέρα της,το νόμο με τον οποίο η Μητέρα Φύση διαχώριζε το πρωταρχικό χάος και τα σπέρματα των όντων τέθηκαν στις κατάλληλες θέσεις τους: ο,τιδήποτε ήταν φωτεινό μεταφέρθηκε ψηλά και τα βαρύτερα άτομα έπεσαν στο μέσον. Ο αέρας φωτίστηκε, φλόγα έσπρωξε τον πόλο του ουρανού, χύθηκε η θάλασσα, η γη κρεμάστηκε πάνω της.Το υφαντό της δεν είχε απλά μια απόχρωση, άναψε τα αστέρια σε χρυσό και κατέκλυσε τη θάλασσα σε μενεξεδί. Σχημάτιζε τα ακρογιάλια με πολύτιμα πετράδια και οι κλωστές της μιμούνταν επιδέξια τα κύματα που φούσκωναν. Θα πίστευε κανείς ότι τα φύκια εκσφενδονίζονταν στους βράχους και ο βρυχηθμός των κυμάτων χτυπούσε βίαια τη διψασμένη άμμο. Πρόσθεσε πέντε ζώνες: την μεσαία, περιτριγυρισμένη από θερμότητα τη σχημάτισε με κόκκινο νήμα. Η κεκαυμένη λωρίδα ήταν ξερή και τα νήματα ήταν διψασμένα από τον συνεχή Ήλιο, από τις δυο πλευρές εκτείνονταν οι δύο εύκρατες ζώνες όπου επικρατούσε μια ήπια θερμοκρασία κατάλληλη για την διαβίωση των ανθρώπων, στα ακρώτατα σημεία άπλωσε τις δύο νωθρές ζώνες και ασχήμινε το υφαντό της με διαρκή χειμώνα και το σκοτείνιασε με αιώνιο πάγο. Απεικόνισε ακόμη τις ιερές περιοχές του θείου της του Άδη και τα πνεύματα, τον μοιραίο της κλήρο που δεν υπήρχε ούτε ένας οιωνός για να της τον στερήσει, και σαν να γνώριζε το μέλλον το πρόσωπό της γέμισε από ξαφνικά δάκρυα.»

Κλαυδιανός «De Raptu Proserpinae» , βιβλίο 1, 237-268


«Η μέρα δεν είχε χαράξει ακόμη όταν χτύπησε το Ιόνια κύματα με τον κήρυκα του φωτός της, το φλεγόμενο φως ρίγησε πάνω στα λαμπυρίζοντα ύδατα και οι αδέσποτες φλόγες παιχνίδισαν πάνω από τα γαλάζια βάθη. Και τολμηρή στην καρδιά και επιλήσμων στην πιστή μητέρα, ξεγελασμένη από την Αφροδίτη, την κόρη της Διώνης, η Περσεφόνη κίνησε για το ξέφωτο με τα πολλά νερά. Τέτοια ήταν η καταδίκη που υφάνθηκε από τις Μοίρες.»


Βιβλίο 2, 1-6


Και αυτό με την μεγαλύτερη ευπρέπεια, διότι η λήθη ακολουθείται απαραίτητα από τη χαλάρωση της διανοητικής δράσης και αυτή από το δελεασμό της επιθυμίας.Μετά την βλέπουμε να εισέρχεται στο λιβάδι μαζί με την Αθηνά και την Άρτεμη και να ακολουθείται από μια συνοδεία Νυμφών που είναι τα σύμβολα της γένεσης και άρα οι σύντροφοι της ψυχής στην πτώση της σ’αυτά τα ρευστά βασίλεια.Η περιγραφή της Περσεφόνης καθώς βγαίνει απ την κατοικία της σημαίνει την πτώση που πλησιάζει: αφού φεύγει από το σπίτι με σκοπό να μαζέψει λουλούδια από ένα λειμώνα *2 που είναι γεμάτος με τη θαυμαστότερη ποικιλία και τα πλέον ηδονικά αρώματα. Αυτή η εικόνα σημαίνει πως η ψυχή λειτουργεί σύμφωνα με την φυσική και εξωτερική ζωή και έτσι γίνεται θηλυπρεπής και παγιδεύεται στις απατηλές έλξεις της ορατής μορφής. Η Αθηνά (η λειτουργία της λογικής, στην περίπτωση αυτή) οδηγείται ολοκληρωτικά στην επικίνδυνη αυτή ενασχόληση και εγκαταλείπει τα αληθινά χαρακτηριστικά της φύσης της για τις καταστροφικές ικανοποιήσεις της επιθυμίας.Όλα αυτά περιγράφονται υπέροχα από τον ποιητή:

«Η ομορφιά του τόπου ξεπερνούσε κι αυτή των λουλουδιών, η πεδιάδα φούσκωνε ελαφρά και υψωνόταν με απαλές πλαγιές, σχηματίζοντας ένα λόφο. Ρυάκια κυλούσαν από τον ζωντανό βράχο κι έγλειφαν το δροσερό χορτάρι με τα γάργαρα νερά τους, το δάσος μετρίαζε τον καυτό ήλιο με το αγκάλιασμα των κλαδιών του και στο αποκορύφωμα της ζέστης, έκλεινε στην καρδιά του το χειμώνα: το έλατο που ταιριάζει στις θάλασσες, η κρανιά η έτοιμη πάντα για πολέμους, η βελανιδιά η αγαπημένη του Διός, το κυπαρίσσι που σκεπάζει τους τάφους, η πουρναριά η γεμάτη από κηρύθρες, η δάφνη που γνωρίζει το μέλλον, εδώ η πυξός που κυματίζει, κυριαρχούσε με τη δασιά κορυφή της, εδώ σκαρφάλωνε ο κισσός και η περικοκλάδα κάλυπτε τη φτελιά. Όχι μακριά απ’ αυτόν τον τόπο απλώνεται η λίμνη που περικυκλωμένη από τη φυλλώδη όχθη από αλσάκια, τα κοντινά νερά της δείχνουν χλωμά. Δέχεται πρόθυμα τα παρατηρητικά μάτια και τα ύδατα διαυγή μέχρι το βάθος οδηγούν το ανεμπόδιστο βλέμμα κάτω από την κρυστάλλινη επιφάνεια και προδίδουν τα μύχια μυστικά του διάφανου βυθού της. Φεύγοντας μακριά ήλθε σ αυτή τη χλοερή πλαγιά χαρούμενο το πλήθος.

Η Αφροδίτη τις παρότρυνε να μαζέψουν λουλούδια. « Πηγαίνετε τώρα, αδερφές μου, που ο αέρας είναι γλυκός ακόμη,πριν από τις πρωινές αχτίδες του ηλίου, τώρα που ο Εωσφόρος μου δροσίζει τα κίτρινα λιβάδια καβάλα στο δροσολουσμένο του άλογο». Έτσι μιλώντας ξερίζωσε το λουλούδι που ήταν το σύμβολο της δυστυχίας. Έπειτα τα υπόλοιπα κορίτσια έτρεξαν στο στο πολύχρωμο ξέφωτο και ήταν σαν σμάρι μέλισσες που ρουφούσαν κι έδρεπαν το θυμάρι της Ύβλας, όταν οι βασιλείς μετακινούν τα κέρινα στρατόπεδά τους και ο μελιστάλαχτος στρατός που βγαίνει από την κουφάλα της οξιάς, βουίζει γύρω από τα διαλεγμένα άνθη. Μα το καμάρι του λειμώνα αρπάχθηκε.

Πριν από τους άλλους, η μοναδική ελπίδα της θεάς των σιτηρών κάηκε απ την εμπύρετη απληστία της να μαζέψει λουλούδια: τώρα γέμισε το καλάθι της από πλεγμένη λιγαριά με τη λεία του λειμώνος, τώρα ένωσε μια αλυσίδα από λουλούδια το μοιραίο νυφικό κρεβάτι. Κι ακόμη η Παλλάδα η ίδια που εξουσιάζει τους αυλούς και τα όπλα του πολέμου τώρα αναπαυόμενη στο φως, ακολουθεί το χέρι με το οποίο θεμελιώνει ισχυρές στήλες ανδρών και ανυψώνει σταθερά και χτίζει τείχη και πύλες, αφήνει κάτω το ξίφος της και τη σκληρή της περικεφαλαία για να ημερέψει μ ένα απλό στεφάνι, η σιδερένια κορυφή που προκαλούσε ταραχή, γεμάτη λουλούδια, ο τρόμος του Άρη, κατασιγασμένος και τα φτερά, ανθισμένα από την άνοιξη,τώρα που η λαμψη του πόλεμου καταλάγιασε. Ούτε η Άρτεμις περιφρονεί τους χορούς, εκείνη που τα σκυλιά της εξετάζουν τη μυρωδιά του παιχνιδιού στο Παρθένιον όρος και προσπαθεί να συγκρατήσει την ελευθερία των μαλλιών της μόνο μ’ ένα στεφάνι από λουλούδια.


Βιβλίο 2, 101-150


Υπάρχει και η περίπτωση του Νάρκισσου που δεν πρέπει να αποσιωποιηθεί και εννοώ την περίπτωση που περιγράφει ο Οβίδιος στις Μεταμορφώσεις του για έναν νέο που έπεσε θύμα της αγάπης του για την εξωτερική του μορφή. Το μυστικό μήνυμα της ιστορίας αυτής συμφωνεί θαυμάσια με την αρπαγή της Περσεφόνης, η οποία, σύμφωνα με τον Όμηρο, αποτελεί την άμεση συνέπεια της συλλογής ωραίων λουλουδιών, διότι ο Νάρκισσος ερωτευμένος με την εικόνα του στην επιφάνεια της λίμνης, αποτελεί την αναπαράσταση της ψυχής που παρατηρεί την ασταθή κατάσταση ενός υλικού σώματος και σαν συνέπεια αυτού, ερωτεύεται την σωματική ζωή, που δεν είναι τίποτε περισσότερο απ την απατηλή εικόνα του πραγματικού ανθρώπου ή της λογικής και αθάνατης ψυχής

Έτσι προσκολλώμενοι σ αυτήν την απατηλή και ρευστή εικόνα της πραγματικής ψυχής που ο καθένας μας αποκτά και μοιάζει έτσι σ’ αυτή την φυτική κατάσταση μ’ ένα ωραίο αλλά εύθραυστο λουλούδι, δηλαδή μια σωματική ζωή η οποία αποτελείται ολοκληρωτικά από τις απλές λειτουργίες της φύσης.

Η Περσεφόνη λοιπόν, ή η ψυχή, την στιγμή της καθόδου της στην ύλη παρουσιάζεται πολύ σωστά να είναι απασχολημένη με τη συλλογή αυτού του μοιραίου λουλουδιού, αφού οι πνευματικές λειτουργίες της την στιγμή αυτή είναι ολοκληρωτικά απασχολημένες με μια ζωή που αφορά την ασταθή κατάσταση του σώματος. Μετά από αυτό ο Πλούτων κατευθυνόμενος προς τη γη αρπάζει την Περσεφόνη και την παίρνει μαζί του χωρίς να τον σταματήσει η αντίσταση της Αθηνάς και της Αρτέμιδος, στις οποίες ο Ζευς απαγόρευσε να προβούν στην απελευθέρωση της, κάτι που στην περίπτωση αυτή σημαίνει την μοίρα.

Ο Πλούτων οδηγεί την Περσεφόνη στις καταχθόνιες περιοχές, με άλλα λόγια, η ψυχή βυθίζεται στο σκοτάδι και τα βάθη της υλικής φύσης. Η περιγραφή του γάμου που ακολουθεί αφορά την ένωσή της με την σκοτεινή κατοικία του σώματος:

«Τώρα υψώθηκε το απογευματινό αστέρι του Άδη, η νύφη ξάπλωσε στο νυφικό θάλαμο. Σαν παράνυνφη η Νύχτα στάθηκε κοντά στο στήθος της που έλαμπε απ τα αστέρια κι αγγίζοντας το κρεβάτι καθαγίασε τους γαμήλιους όρκους μ’ έναν ακατάλυτο δεσμό.»


Βιβλίο 2, 361-364


Η νύχτα ταιριάζει στη σκηνή αυτή και η Περσεφόνη στέκεται δίπλα στο νυφικό κρεβάτι επιβεβαιώνοντας έτσι την ένωση με τη λήθη, αφού η ψυχή με την ένωσή της με το υλικό σώμα γίνεται κάτοικος του σκότους και υπήκοος της αυτοκρατορίας της νύχτας. Σαν συνέπεια, αυτή πλέον κατοικεί με απατηλά φαντάσματα και μέχρι να σπάσει τις αλυσίδες της είναι αποστερημένη από την έμφυτη αντίληψη αυτού που είναι πραγματικό και αληθινό. *3

Παρακάτω παρουσιάζουμε την περιγραφή της Περσεφόνης που εμφανίζεται μέσα σ’ ένα όνειρο στη μητέρα της την Δήμητρα και της περιγράφει την αιχμαλωσία της και την άθλια κατάστασή της:

«Αλλά τότε η αληθινή όψη της κόρης ήλθε στον ύπνο της μητέρας της για ν’ αναγγείλει τη μοίρα της, χωρίς αμφιβολίες πια, κι η Περσεφόνη εμφανίστηκε καλυμμένη από την σκοτεινή εσοχή της φυλακής της και με αμείλικτα δεσμά αλυσοδεμένη, όχι σαν εκείνη που πρωτύτερα η Δήμητρα την εμπιστεύθηκε στους λειμώνες της Σικελίας, ούτε σαν εκείνη που οι θεές θαύμασαν πρόσφατα στ’ ανθόσπαρτα λιβάδια της Αίτνας. Τα μαλλιά της πιο όμορφα κι απ το χρυσάφι ήταν αχτένιστα, η νύχτα πήρε τη λάμψη από τα μάτια της, χλωμή και άτονη απ΄το κρύο ήταν αυτή η όψη με την τρομακτική λαμπρότητα και την υπέροχη κορμοστασιά, τα μέλη της που δεν κάμφθηκαν απ’ την λευκότητα του συσσωρευμένου ψύχους ήταν χρωματισμένα απ’ το σκοτάδι του μαύρου σαν πίσσα βασιλείου. Κι όταν με δυσκολία και διστακτικό βλέμμα κατόρθωσε ν αναγνωρίσει την κόρη της, η Δήμητρα είπε: « Για ποιο έγκλημα δέχτηκες τόσες τιμωρίες; Από πού έρχεται αυτή η αδιόρατη αδυναμία; Ποιος έχει πάνω μου την δύναμη της σωτηρίας; Γιατί τα απαλά σου όπλα έγιναν σιδερένια δεσμά, που ούτε καν στ’ ανήμερα θεριά ταιριάζουν; Είσαι το παιδί μου; Ή με παραπλανά μια αδειανή σκιά;

Βιβλίο 3, 80-96

Τόσο αξιοθρήνητη είναι η κατάσταση της ψυχής όταν διεισδύει βαθιά στην σωματική φύση.Δεν αιχμαλωτίζεται μόνο άλλα χάνει την λαμπρότητά της, αφού έρχεται σε επαφή με την ακαθαρσία της ύλης και η οξύτητα της λογικής της στομώνει από το βαθύ σκοτάδι της υλικής νύχτας.

ΤΕΛΟΣ


ΑΝΑΦΟΡΕΣ 
48 Απολλ. Ρ. 2.500 κ.ε. Διόδ. Σ. IV.81.1-2. Πίνδ., Πυθ. ΙΧ.55 κ.ε. Νόννος V.229 κ.ε., 514 κ.ε.
49 Απολλ. Ρ. IV, 616. Πίνδ., Πυθ. ΙΙΙ, 34, Διόδ. Σ. IV, 71. Υγ., Μύθοι 161. Ομ. Ύ. XVI. Στρ. XIV, 1.40
50 Απολλόδ., 3.10.7 και 3.15.7. Υγίν., Μύθοι, 14, 37, 92, 243. Πλούτ., Θησ. 3.6. Παυσ. 2.33.1 κ.ε. και 5.19.3. Όμ., Ιλ., Γ 144.
51 Βιργ., Γεωργικά 4.317 κ.ε. Οβ., Μεταμορφώσεις 10.8 κ.ε. Ευρ., Άλκ. 357 κ.ε.
52 Σχ. του Ευρ. Ανδρ. 1265 κ.ε. Σχ. του Απολλ. Ρ. 50.19. Απολλόδ. 3.13.5. Οβ., Μεταμορφώσεις ΧΙ, 235 κ.ε. Πίνδ., Νεμ. 3.35 κ.ε. Σχ. του Πινδ., Νεμ. ΙΙΙ.69. Ηρ. 7.191.2.
53 Απολλόδ. 2.4.5.
54 Σοφ., Αντιγ. 781-6, 891.
55 Ευρ., Ιππόλ. 1423-1430· Παυσ. 2.32.1-4. Πρβλ. και την Ιφινόη (Παυσ. 1.43.4) και τις Υπερβόρειες παρθένες (Ηρ. 4.34).
56 Σαπφώ, απ. 140α.
57 Seaford 2003, σ. 433, 598· τ.ί. 1987, 106-130 (όπου και σχετική βιβλιογραφία).
58 Ό.π., σ. 580-1.
59 Ευρ., Ηλ. 171-83.
60 Βλ. Βέιν 1993, σ. 150-153.


ΜΕ ΠΗΓΕΣ ΑΠΟ :
  • http://www.komvos.edu.gr
  • http://www.greek-language.gr
  • http://agnostisimasia.blogspot.com
  • Α.Π.Θ   κ.ΠΕΝΙΔΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΑ 

ΕΚ.ΤΟΥ.ΣΥΝΕΡΓΆΤΗ ΜΑΣ ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ

Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας http://www.tapantareinews.gr, για περισσότερη ενημέρωση. Εγγραφείτε - SUBSCRIBE: http://bit.ly/2lX5gsJ Website —►http://bit.ly/2lXX2k7 SOCIAL - Follow us...: Facebook...► http://bit.ly/2kjlkot    






Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Δημοφιλείς κατηγορίες

...
Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες του blog μας

Whatsapp Button works on Mobile Device only