.JPG) |
| http://commons.wikimedia.org/ |
Στη Συρία βρίσκεται μιά πολιτεία, όχι πολύ μακρυά από τον Ευφράτη ποταμό, που τη λένε Ιερή γιατί είναι αφιερωμένη στην Ασσυριακή ΄Ηρα . Μα νομίζω πως δεν της δόθηκε αυτό το όνομα από τότε που χτίσθηκε, μα είχε άλλο στα παλιά χρόνια, αργότερα, σαν άρχισαν εκεί τα μεγάλα μυστήρια , επήρε γι΄αυτό αυτή την επωνυμία
΄Οσα όμως κι άν είναι (τα αρχαία ιερά στη Συρία) , μου φαίνεται ότι κανένα δεν είναι μεγαλύτερο από εκείνο που βρίσκεται στην ιερή πολιτεία, μήτε κι άλλος ναός πιό άγιος και τόπος πιό ιερός. Μέσα σ΄αυτό υπάρχουν πολύτιμα και αρχαία αφιερώματα και πολλά αξιοθαύμαστα και ξόανα θεόμορφα και θεοί που φανερώνονται αληθινά, γιατί ιδρώνουν τα ξόανα και κινιούνται και δίνουν χρησμούς. Συχνά έγινε και βοή μέσα στο ναό αφού είχε κλεισθεί το ιερό , και την άκουσαν πολλοί. Μα και στα πλούτη είναι ο πρώτος απ΄όλη την Αρβαία, τη Φοινίκη, τη Βαβυλωνία, την Καππαδοκία, την Κιλικία και την Ασσυρία. Εγώ είδα και το μυστικό θησαυροφυλάκιο του ναού όπου φυλάγονται αυτά τα πλούτη, και είναι πολλά υφάσματα, ασημικά και χρυσά, βαλμένα χωριστά. Κι όσο για τις εορτές και τα πανηγύρια γίνονται εκεί πιό συχνά παρά σε οποιοδήποτε άλλο λαό. Μου διηγήθηκαν πόσων χρονών είναι το ιερό και σε ποιά θεά πίστευαν πως είναι αφιερωμένο. Τα λόγια τους ήταν ολότελα διαφορετικά. άλλα μου λέγανε οι ιερείς, άλλα ήσαν σωστά κι άλλα παραμύθια, άλλα λέγανε οι βάρβαροι κι άλλα ήσαν σύμφωνα με τους μύθους των Ελλήνων. Θα τ΄αναφέρω όλα, μα τίποτα δεν πιστεύω.
Οι περισσότεροι λέγανε πως το ιερό το ίδρυσεν ο Σκύθης Δευκαλίωνας . αυτός ο Δευκαλίωνας είναι εκείνος που έγινε στην εποχή του ο μεγάλος κατακλυσμός. Για το Δευκαλίωνα άκουσα κι από τους ΄Ελληνες τί λένε: " Η σύγχρονη γενεά, οι σημερινοί άνθρωποι δεν είναι οι πρώτοι που πλάσθηκαν γιατί εκείνη η πρώτη γενεά χάθηκε ολόκληρη κι αυτή είναι η δεύτερη γενεά, που πολλαπλασιάσθηκε ύστερ΄από το Δευκαλίωνα. Για τους πρώτους εκείνους ανθρώπους λένε, ότι ήταν τόσο αμαρτωλοί που έκαναν κάθε ανόσια πράξη. ούτε τους όρκους τους κρατούσαν, ούτε τους ξένους δέχονταν, ούτε ανέχονταν τους ικέτες, και γι΄αυτά όλα πάθανε μεγάλη συμφορά. Ξαφνικά έγινε μεγάλος κατακλυσμός στη γή , πλημμύρισε νερά, τα ποτάμια φούσκωσαν κι ανέβηκε η θάλασσα πολύ.όλα γίνανε νερό και χάθηκαν όλοι, και μονάχα ο Δευκαλίωνας σώθηκε για να δημιουργήσει τη δεύτερη γενεά από τη μεγάλη του καλοσύνη και την ευσέβεια. Η σωτηρία του έγινε μ΄αυτό τον τρόπο. κατασκεύασε μιά μεγάλη κιβωτό και μέσα σ΄αυτήν έβαλε τη γυναίκα του και τα παιδιά του. κι ενώ έμπαινε μέσα, ήρθαν κοντά του χοίροι, άλογα, λιοντάρια, φίδια κι άλλα ζώα της γης , όλα ζευγαρωμένα. Εκείνος τα δέχθηκε όλα, μα κι εκείνα δεν τον έβλαψαν, αλλά πιάσανε μαζί του μεγάλη φιλία, σαν από θεϊκιά δύναμη, κι όλοι ταξίδευαν μέσα σε μιά κιβωτό όσο σκέπαζε το νερό τη γή". Αυτά ανιστορούνε οι ΄Ελληνες για το Δευκαλίωνα. ΄Υστερ΄απ΄αυτά οι κάτοικοι της ιερής πολιτείας λένε μιά ιστορία, πολύ αξιοθαύμαστη, ότι στη χώρα τους άνοιξε ένα μεγάλο χάσμα που κατάπιε όλο το νερό. Ο Δευκαλίωνας λοιπόν, αφού γίνανε αυτά, έκαμε βωμούς κι έστησε απάνω από το χάσμα ένα άγιο ιερό που το αφιέρωσε στην Ήρα. Είδα το χάσμα που βρίσκεται κάτω από το ναό και είναι πολύ μικρό. ΄Αν ήταν παλαιότερα μεγαλύτερο κι έγινε τώρα μικρό, δεν το γνωρίζω. Μα εκείνο που είδα εγώ είναι μικρό. Για ν΄αποδείξουν όμως ότι η ιστορία που λένε είναι αληθινή, κάνουν αυτό το πράγμα : δυό φορές το χρόνο , φέρνουν από τη θάλασσα νερό στο ναό. Και δεν το φέρνουν μονάχα οι ιερείς μα και ολόκληρη η Συρία και η Αραβία, μα και πολλοί άνθρωποι πέρα από τον Ευφράτη έρχονται στη θάλασσα και μεταφέρουν όλοι νερό, που το χύνουν πρώτα μέσα στο ναό και ύστερα πέφτει στο χάσμα, που καταπίνει τόσο πολύ νερό ενώ είναι μικρό. Αυτό που κάνουν λένε ότι το έχει νομοθετήσει για το ιερό ο Δευκαλίωνας σε ανάμνηση της συμφοράς και της ευεργεσίας. Αυτή είναι σ΄αυτούς η αρχαία παράδοση για το ιερό.
' Αλλοι πάλι νομίζουν ότι η Βαβυλωνιακή Σεμίραμις που πολλά της έργα υπάρχουν στην Ασία, ίδρυσε αυτό το ιερό όχι για να τιμήσει την ΄Ηρα , μα τη μητέρα της που τη λέγανε Δερκετώ. Είδα στη Φοινίκη μιά εικόνα της Δερκετούς που ήταν πολύ παράξενο θέαμα. η μισή είναι γυναίκα και από τη μέση και κάτω, από τα μπούτια ως την άκρη των ποδιών της τελειώνει σε ουρά ψαριού. Στην ιερή όμως πολιτεία είναι ολόκληρη γυναίκα. Τα αίτια γι΄αυτό το πράγμα δεν είναι ξεκαθαρισμένα. τα ψάρια τα θεωρούν ιερά και δεν αγγίζουν κανένα απ΄αυτά, κι από τα πουλιά άλλα τα τρώνε και μοναχά το περιστέρι δεν τρώνε, γιατί το θεωρούν ιερό. Νομίζουν λοιπόν ότι αυτά γίνονται για χάρη της Δερκετούς και της Σεμίραμης, επειδή η Δερκετώ έχει μορφή ψαριού και η Σεμίραμις έγινε περιστέρι σαν πέθανε. Μα εγώ, όσον αφορά το ναό, πιστεύω πως είναι έργο της Σεμίραμης, δεν παραδέχομαι όμως καθόλου ότι είναι αφιερωμένος στη Δερκετώ, επειδή και ανάμεσα στους Αιγύπτιους υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που δεν τρώνε ψάρια, μα δεν το κάνουν αυτό για χάρη της Δερκετούς.
Υπάρχει ωστόσο ιερή παράδοση, που την άκουσα από έναν σοφόν άνθρωπο, ότι η θεά είναι η Ρέα , αλλά το ιερό το κατασκεύασε ο ΄Αττης. Ο ΄Αττης ήταν από την καταγωγή Λυδός και πρώτος εδίδαξε τα όργια της Ρέας. Αυτά τα όργια οι Φρύγες, οι Λυδοί και οι Σαμοθράκες, τα έχουν μάθει όλα από τον ΄Αττη. Αφού τον ευνούχισε η Ρέα, έχασε τον ανδρισμό του πήρε γυναικεία μορφή, ντύθηκε γυναικεία ρούχα κι άρχισε να τριγυρνά όλες τις χώρες κάνοντας τα όργια, ανιστορώντας το πάθημά του και ψάλλοντας τη Ρέα. Τότε έφθασε και στη Συρία. Αλλά επειδή όσοι κατοικούσαν πέρ΄από τον Ευφράτη ούτε αυτόν ούτε τα όργιά του παραδέχονταν, έχτισε σ΄αυτό τον τόπο το ιερό. Και τα σημάδια ότι η θεά έχει μεγάλο μοιάξιμο με τη Ρέα είναι αυτά :Τη σηκώνουν λιοντάρια , κρατεί τύμπανο και φορεί πύργο στο κεφάλι της, όπως ζωγραφίζουν τη Ρέα η Λυδοί. Ο ίδιος μου είπεν ακόμα και για τους Γάλλους που υπηρετουν στο ναό, ότι αυτοί οι Γάλλοι (=ευνούχοι )δεν ευνουχίζονται για χάρη της ΄Ηρας , μα για χάρη της Ρέας και μιμούνται τον ΄Αττη. ΄Ολ΄αυτά μου φάνηκαν συμπαθητικά, μα όχι και αληθινά γιατί άκουσα για τον ευνουχισμό κι άλλη αφορμή πολύ πιό πιστευτή. Μ΄ευχαριστούν όσα λένε γι΄αυτό το ιερό εκείνοι που η γνώμη τους συμφωνεί με τους ΄Ελληνες, ότι δηλαδή η θεά είναι η ΄Ηρα και το κτίριο έργο του Διονύσου, του γιού της Σεμέλης. Γιατί πραγματικά ο Διόνυσος πέρασεν από τη Συρία όταν έκανε την περίφημη Αιθιοπική του πορεία, Μέσα στο ιερό μάλιστα βρίσκονται πολλά πράγματα που φανερώνουν ότι ο Διόνυσος είναι ο θεμελιωτής του, κι ανάμεσα σ΄αυτά είναι βαρβαρικά φορέματα, πετράδια Ινδιάνικα κι ελεφαντοκέρατα, που τα έφερε ο Διόνυσος από την Αιθιοπία, αλλά και στα προπύλαια είναι στημένοι δυό μεγάλοι φαλλοί και είν΄επάνω τους χαραγμένο αυτό το επίγραμμα:" Αυτούς τους φαλλούς τους αφιέρωσα εγώ ο Διόνυσος στη μητρυιά μου ΄Ηρα".
 |
| Photography © 2011 Yale University Art Gallery |
Υπάρχει ωστόσο ιερή παράδοση, που την άκουσα από έναν σοφόν άνθρωπο, ότι η θεά είναι η Ρέα , αλλά το ιερό το κατασκεύασε ο ΄Αττης. Ο ΄Αττης ήταν από την καταγωγή Λυδός και πρώτος εδίδαξε τα όργια της Ρέας. Αυτά τα όργια οι Φρύγες, οι Λυδοί και οι Σαμοθράκες, τα έχουν μάθει όλα από τον ΄Αττη. Αφού τον ευνούχισε η Ρέα, έχασε τον ανδρισμό του πήρε γυναικεία μορφή, ντύθηκε γυναικεία ρούχα κι άρχισε να τριγυρνά όλες τις χώρες κάνοντας τα όργια, ανιστορώντας το πάθημά του και ψάλλοντας τη Ρέα. Τότε έφθασε και στη Συρία. Αλλά επειδή όσοι κατοικούσαν πέρ΄από τον Ευφράτη ούτε αυτόν ούτε τα όργιά του παραδέχονταν, έχτισε σ΄αυτό τον τόπο το ιερό. Και τα σημάδια ότι η θεά έχει μεγάλο μοιάξιμο με τη Ρέα είναι αυτά :Τη σηκώνουν λιοντάρια , κρατεί τύμπανο και φορεί πύργο στο κεφάλι της, όπως ζωγραφίζουν τη Ρέα η Λυδοί. Ο ίδιος μου είπεν ακόμα και για τους Γάλλους που υπηρετουν στο ναό, ότι αυτοί οι Γάλλοι (=ευνούχοι )δεν ευνουχίζονται για χάρη της ΄Ηρας , μα για χάρη της Ρέας και μιμούνται τον ΄Αττη. ΄Ολ΄αυτά μου φάνηκαν συμπαθητικά, μα όχι και αληθινά γιατί άκουσα για τον ευνουχισμό κι άλλη αφορμή πολύ πιό πιστευτή. Μ΄ευχαριστούν όσα λένε γι΄αυτό το ιερό εκείνοι που η γνώμη τους συμφωνεί με τους ΄Ελληνες, ότι δηλαδή η θεά είναι η ΄Ηρα και το κτίριο έργο του Διονύσου, του γιού της Σεμέλης. Γιατί πραγματικά ο Διόνυσος πέρασεν από τη Συρία όταν έκανε την περίφημη Αιθιοπική του πορεία, Μέσα στο ιερό μάλιστα βρίσκονται πολλά πράγματα που φανερώνουν ότι ο Διόνυσος είναι ο θεμελιωτής του, κι ανάμεσα σ΄αυτά είναι βαρβαρικά φορέματα, πετράδια Ινδιάνικα κι ελεφαντοκέρατα, που τα έφερε ο Διόνυσος από την Αιθιοπία, αλλά και στα προπύλαια είναι στημένοι δυό μεγάλοι φαλλοί και είν΄επάνω τους χαραγμένο αυτό το επίγραμμα:" Αυτούς τους φαλλούς τους αφιέρωσα εγώ ο Διόνυσος στη μητρυιά μου ΄Ηρα".
Η απόδειξη αυτή μου φαίνεται αρκετή. Θα πω όμως και κάτι άλλο που βρίσκεται μέσα στο ναό του Διονύσου. Οι ΄Ελληνες στήνουν στο Διόνυσο φαλλούς που παρασταίνουν επάνω τους μικρούς άνδρες φτιαγμένους από ξύλο κι έχουν μεγάλα αχαμνά. αυτά τα λένε νευρόσπαστα. Βρίσκεται λοιπόν κι αυτό το πράγμα στο ιερό, στα δεξιά του ναού, όπου κάθεται ένας μικρός χάλκινος άνδρας με μεγάλα αχαμνά. Αυτά είναι όσα μυθολογούνται για τους ιδρυτές του ιερού. Θα μιλήσω τώρα για το ναό και τη θεμελίωσή του, πώς έγινε και ποιός τον έχτισε. Λένε ότι ο τωρινός ναός δεν είναι ΄εκείνος που έγινεν αρχικά, γιατί εκείνος γκρέμισε με τον καιρό. αυτός λοιπόν που υπάρχει τώρα είναι έργο της Στρατονίκης της γυναίκας του βασιλιά των Ασσυρίων. Και νομίζω πως η Στρατονίκη αυτή είν΄εκείνη που την αγάπησεν ο πρόγονός της, που τον έρωτά του αποκάλυψεν η πονηριά του γιατρού.
Αυτή λοιπόν η Στρατονίκη, σαν εζούσεν ακόμα μαζί με τον πρώτο της άνδρα, είδε αυτό τ΄όνειρο, ότι την πρόσταξεν η ΄Ηρα να της χτίσει ναό στην ιερή πολιτεία και ότι άν δε το κάμει θα πάθαινε μεγάλες συμφορές. Εκείνη στην αρχή δεν έδωσε καμμιά προσοχή, μα αργότερα που αρρώστησε βαριά , διηγήθηκε τ΄ονειρό της στον άνδρα της, ζήτησε τη βοήθεια της ΄Ηρας και της έταξε να της φτιάξει το ναό. Κι αφού αμέσως έγινε καλά, την έστειλεν ο άνδρας της στην ιερή πολιτεία μ΄ένα μεγάλο χρηματικό ποσό και στρατιωτική ακολουθία για την οικοδομή και την ασφάλεια της βασίλισσας
H τοποθεσία που βρίσκεται χτισμένο τι ιερό, είναι ένας λόφος καταμεσής στην πολιτεία και τριγυρισμένος από διπλά τείχη. Το ένα από τα τείχη αυτά είναι αρχαίο, και το άλλο πολύ πιό παλιό από μας. Τα προπύλαια του ιερού είναι στραμμένα προς το βοριά κι έχουν μήκος εκατό περίπου οργυιές .σ'αυτά τα προπύλαια βρίσκονται και οι φαλλοί, που είχαν στηθεί από το Διόνυσο, κι΄εχουν ύψος τριάντα οργυιών. Σ΄έναν απ΄ αυτούς τους φαλλούς ανεβαίνει δυό φορές το χρόνο ένας άνδρας και κάθεται στην κορυφή του επτά ημέρες. Αιτία γι΄αυτό το ανέβασμα λένε πως είναι το ακόλουθο. οι περισσότεροι λένε ότι από το ύψος εκείνο μιλεί με τους θεούς και ζητεί καλά για όλη τη Συρία, και οι θεοί ακούνε από πιό κοντά τις ευχές του. ΄Αλλοι πάλι πιστεύουν πως αυτό γίνεται για τιμή στο Δευκαλίωνα και σε ανάμνηση της συμφοράς εκείνης, ότι οι άνθρωποι καταφεύγανε στα βουνά και στις κορυφές των δένδρων από το φόβο του κατακλυσμού. Σ΄εμένα αυτά τα πράγματα μου φαίνονται απίθανα και νομίζω ότι κι αυτό γίνεται για τιμή του Διονύσου, και να πού στηρίζω τη γνώμη μου. ΄Οσοι στήνουν φαλλούς στο Διόνυσο καθίζουν επάνω σ΄αυτούς τους ξύλινους άνδρες, για ποιό λόγο αγνοώ, μα νομίζω πως κι΄αυτό γίνεται για να μιμηθούν τον ξύλινο άνδρα. Το ανέβασμα γίνεται μ΄αυτό τον τρόπο. με μιά μικρή αλυσίδα δένει τον εαυτό του και το φαλλό και ύστερα ανεβαίνει με τη βοήθεια των ξύλων που είναι στηριγμένα σ΄αυτόν και αρκετά πλατειά ώστε να χωρεί το πόδι του. ΄Οσο ανεβαίνει τραβά και την αλυσίδα, όπως οι ηνίοχοι που τραβούν τα ηνία. ΄Αν δεν είδε κανείς αυτό το πράγμα, είδε ωστόσο πώς ανεβαίνουν στις φοινικιές στην Αραβία ή στην Αίγυπτο ή αλλού, καταλαβαίνει τί θέλω να πώ. Σαν φθάσει πιά στην κορυφή, αφήνει μιά άλλη μακρυά αλυσίδα που έχει μαζί του και ανασέρνει μ΄αυτήν όλα του τα χρειαζούμενα ξύλα, ρούχα κι άλλα πράγματα, που φτιάχνει μ΄αυτά την κατοικία του , σαν φωλιά και μένει σ΄αυτήν όσο καιρό είπα. Πολλοί που πάνε εκεί του φέρνουν χρυσάφι, ασήμι και χαλκό, τ΄αφήνουν μπροστά του και φεύγουν αφού ο καθένας πει τ΄όνομά του. ΄Ενας άλλος ιερέας που στέκεται επάνω τ΄αναγγέλει, κι εκείνος, αφού ακούσει τ΄ονομα, κάνει δέηση για τον καθένα, χτυπώντας ένα χάλκινο όργανο που κινιέται και βγάζει μεγάλο και βροντερό ήχο. Ο άνθρωπος εκείνος δεν κοιμάται, κι άν τον πάρει ο ύπνος καμμιά φορά , ανεβαίνει επάνω ένας σκορπιός και τον ξυπνά με το σουβλερό του δάγκωμα. αυτή είναι η τιμωρία που παθαίνει άν κοιμηθεί. Αυτά που λένε για το σκορπιό είναι ιερά και θεοπρεπή , μα δεν μπορώ να βεβαιώσω άν είναι αλήθεια. Νομίζω ωστόσο ότι στην αϋπνία συντελεί πολύ και ο φόβος να μην γκρεμιστεί. Φθάνουν λοιπόν κι΄αυτά για τους φαλλοβάτες.
Ό ναός είναι στραμμένος προς την ανατολή του ήλιου. Στη μορφή και στην κατασκευή μοιάζει μ΄όσους ναούς κατασκευάζουν στην Ιωνία. Μιά βάση ψηλή δυό οργυές υψώνεται από τη γή κι επάνω της στηρίζεται ο ναός. .Σ΄αυτόν ανεβαίνουν με μιά πέτρινη σκάλα όχι και πολύ πλατειά. ΄Οποιος ανεβαίνει μένει εκστατικός από το θέαμα του πρόναου. οι πόρτες είναι ολόχρυσες, μέσα λάμπει παντού το χρυσάφι και όλη η οροφή είναι χρυσή. Μιά μοσχοβολιά βγαίνει από παντού, όπως είναι εκείνη που λένε ότι βγαίνει από τη χώρα της Αραβίας, και σαν ανεβαίνεις σου έρχεται από μακριά μια ολεύωδη μυροπνοή που δε σ΄αφήνει και όταν φεύγεις, μα σε περνά και μέσα από τα φορέματά σου και τη θυμάσαι για πάντα. Μέσα ο ναός δεν είναι μονός, μα υπάρχει σ΄αυτόν κι ένα άλλος θάλαμος, Γι΄αυτόν υπάρχει ένα μικρό ανέβασμα. δεν έχει πόρτες, και είναι άβατος για τον καθένα που μπαίνει. Στο μεγάλο λοιπόν ναό μπαίνουν όλοι, μα στο θυσιαστήριο μονάχα οι ιερείς, και όχι όλοι αλλά μονάχα εκείνοι που είναι πιό θεοσεβούμενοι κι έχουν όλη τη διακονία του ιερού. Μέσα σ΄αυτό το άβατο βρίσκονται τ΄αγάλματα της Ήρας και του Δία, που του δίνουν άλλο όνομα.Και τα δυό είναι χρυσά και καθιστά. ο άγαλμα του Δία είναι σ΄όλα το ίδιο μ΄αυτό το θεό, και στο κεφάλι και στην αμφίεση και στο θρόνο, που και να θέλεις δεν μπορεί να το νομίσεις για άλλο. Η ΄Ηρα ωστόσο παρουσιάζεται στα μάτια πολύμορφη. σαν σύνολο είναι η ίδια η ΄Ηρα. μα έχει κάτι και από την Αθηνά, την Αφροδίτη, τη Σελήνη, τη Ρέα, την Αρτέμιδα , τη Νέμεση και τις Μοίρες. Στο ένα της χέρι κρατεί σκήπτρο και στο άλλο αδράχτι και στο κεφάλι της φορεί πυργωτό στέμμα και πέπλο, με το οποίο στολίζουν μονάχα την Ουρανία. Απ΄έξω είναι επιχρυσωμένη με πολύτιμα πετράδια, που άλλα είναι άσπρα, άλλα διάφανα, άλλα έχουν το χρώμα του κρασιού και της φωτιάς. Στολίζεται ακόμα με πολλά Σαρδιάνικα διαμάντια, υακίνθους και σμαράγδια που της τα φέρνουν τάμα οι Αιγύπτιοι, οι Ινδοί, οι Αιθίοπες, οι Μήδοι, οι Αρμένιοι και οι Βαβυλώνιοι. Το σπουδαιότερο απ΄όλα και που αξίζει να το αφηγηθώ είναι, ότι στην κεφαλή της έχει ένα πετράδι, που το λένε λυχνάρι, και τ΄όνομά του το πήρε γιατί τη νύχτα βγάζει φως που φωτίζεται ολόκληρος ο ναός σαν από λυχνίες. Την ημέρα το φως του είναι ασθενικό , μα έχει το χρώμα της φωτιάς. Στο άγαλμα αυτό υπάρχει και κάτι άλλο αξιοθαύμαστο. άν στέκεσαι μπροστά του και το βλέπεις, σε βλέπει και προχωρώντας σε παρακολουθεί το βλέμμα του, κι άν το βλέπει άλλος από άλλο μέρος κάνεις τα ίδια και σ΄εκείνο.
Ανάμεσα σ΄αυτά τα δυό αγάλματα βρίσκεται στημένο κι ένα χρυσό ξόανο που δεν μοιάζει καθόλου με τ΄άλλα ξόανα. Δεν έχει μορφή ξεχωριστή και μοιάζει με τους άλλους θεούς. Οι Ασσύριοι τ΄ονομάζουν σημάδι και δεν του έχουν δώσει ξεχωριστό όνομα, μήτε και λένε τίποτα για την προέλευσή του και τί παρασταίνει. ΄Αλλοι λοιπόν νομίζουν πως είναι ο Διόνυσος, άλλοι ο Δευκαλίωνας και άλλοι η Σεμίραμις, γιατί πραγματικά στο κεφάλι του κάθεται ένα χρυσό περιστέρι που είναι σημάδι της Σεμίραμης. Αυτό το περιστέρι το κατεβάζουν δυό φορές το χρόνο στη θάλασσα, σαν φέρνουν το νερό που είπα.
Αριστερά σ΄εκείνο που μπαίνει στο ναό βρίσκεται πρώτα-πρώτα ο θρόνος του ΄Ηλιου, μα δεν υπάρχει σ΄αυτόν η μορφή του θεού, γιατί μονάχα του ΄Ηλιου και της Σελήνης δεν δείχνουν ξόανα. Για ποιό λόγο το κάνουν αυτό έμαθα τούτο το πράγμα: Λένε ότι στους άλλους θεούς επιτρέπεται να κατασκευάζουν ξόανα, γιατί οι μορφές τους είναι αφανέρωτες στους ανθρώπους, ο ΄Ηλιος όμως και η Σελήνη είναι ολοφάνεροι και όλοι τους βλέπουν. Για ποιό λόγο λοιπόν να κατασκευάζουν ξόανα σε θεούς που φαίνονται στον ουρανό;
΄Υστερ΄απ΄αυτό το θρόνο βρίσκεται το ξόανο του Απόλλωνα, μα όχι όπως είναι συνήθεια να παρασταίνεται γιατί ενώ όλοι οι άλλοι νομίζουν τον Απόλλωνα νέο και στο άνθισμα της νιότης του μονάχα οι Σύροι φτιάχνουν το ξόανο του Απόλλων γενειοφόρο, και μάλιστα καυχιόνται γι΄αυτό και κατηγορούν τους ΄Ελληνες και τους άλλους που θέλουν να κάμουν ευνοϊκό τον Απόλλωνα δίνοντάς του μορφή παιδιού. Η αφορμή είναι η ακόλουθη:πιστεύουν ότι είναι μεγάλη αμάθεια να δίνουνται στους θεούς ατελείς μορφές και σύμφωνα με την ιδέα τους η νεότητα είναι ατελής. Υπάρχει όμως και κάτι άλλο παράξενο στον Απόλλωνά τους. μονάχα αυτοί τον στολίζουν με φορέματα.
Για όλα αυτά τα έργα έχω πολλά να πω, θα περιορισθώ ωστόσο στο πιό αξιοθαύμαστο. Και θα μιλήσω αμέσως για το μαντείο. Υπάρχουν πολλά μαντεία στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο και στη Λιβύη και στην Ασία. Αυτά όμως δεν χρησμοδοτούν ούτε χωρίς ιερείς ούτε χωρίς προφήτες, ενώ ο Συριακός Απόλλωνας κινείται μονάχος του και δίνει ο ίδιος χρησμούς. Ο τρόπος που δίνει τους χρησμούς είναι ο ακόλουθος :Σαν θέλει να δώσει χρησμό κινιέται στο κάθισμά του. Τότε τον σηκώνουν ακόμα περισσότερο και ιδρώνει. Κι άν τον σηκώσουν στους ώμους τους, στροφογυρνά και τους πάει από το ένα στο άλλο μέρος.στο τέλος ο αρχιερέας παρουσιάζεται μπροστά του και τον ρωτά για το κάθε τι. ΄Αν ο θεός δε θέλει να κάμει κάτι, οπισθοχωρεί, κι άν θέλει πάλι, σπρώχνει εκείνους που τον σηκώνουν προς τα εμπρός και τους οδηγεί σαν αμαξηλάτης. ΄Ετσι μαζεύουν τους χρησμούς του και ούτε τίποτα ιερό ούτε τίποτα ξεχωριστό κάνουν χωρίς αυτόν. Προλέγει ακόμα και για τη χρονιά και για τις εποχές και σε ποιά εποχή πρέπει ν΄αποδημήσει το σημάδι για το οποίο μίλησα. Θα πώ ακόμα κι ένα άλλο που ήμουν μπροστά και το έκαμε. Οι ιερείς το πήρανε στους ώμους των και το μεταφέρανε σύμφωνα με τη συνήθεια, μα εκείνο τους άφησε κάτω στη γη και ανυψώθηκε στον ουρανό.
΄Υστερ΄από τον Απόλλωνα υπάρχει στο ναό το ξόανο του ΄Ατλαντα και ύστερα του Ερμή και της Ειλείθυιας.
Αυτή είναι η σειρά των αγαλμάτων που στολίζουν το ναό. Απ΄έξω υπάρχει κι ένας μεγάλος χάλκινος βωμός. Γύρω απ΄αυτόν βρίσκονται κι άλλα πολλά ξόανα βασιλιάδων και ιερέων. μα θ΄αναφέρω τα πιό αξιόλογα. Στ΄αριστερά του ναού είναι στημένο το ξόανο της Σεμίραμης , που δείχνει το ναό με το δεξί της χέρι. Το στήσανε εκεί γι΄αυτό τον λόγο: η Σεμίραμις είχε προστάξει με νόμο όλους όσους κατοικούν στη Συρία να την τιμούν σαν θεά και ν΄αδιαφορούν για τους άλλους θεούς και γι΄αυτήν ακόμα την ΄Ηρα..Οι Σύροι την υπάκουσαν. Μα αργότερα, επειδή οι θεοί τους έστειλαν αρρώστιες και συμφορές και παθήματα, συνήλθεν η Σεμίραμις από την μανία της, ομολόγησε πως είναι θνητή και πρόσταξε τους υπηκόους της να ξαναλατρέψουν την ΄Ηρα. Γι΄αυτό το λόγο παρασταίνεται έτσι, δείχνοντας ότι εκείνοι που φθάνουν πρέπει ν΄απευθύνουν τις ευχές τους στην ΄Ηρα κι όχι σ΄εκείνη και ότι δεν είναι αυτή θεά, αλλά εκείνη.
Εδώ είδα και το άγαλμα της Ελένης, της Εκάβης, της Ανδρομάχης , του Πάρη, του ΄Εκτορα και του Αχιλλέα. Είδα και το άγαλμα του Νιρέα του γιού της Αγλαίας, την Φιλομήλα και την Πρόκνη σαν ήσαν ακόμα γυναίκες και τον ίδιο τον Τηρέα σαν πουλί κι ένα άλλο άγαλμα της Σεμίραμης και του Κόμβαβου, κι ένα πανέμορφο της Στρατονίκης κι ένα του Αλέξανδρου ολόϊδιο μ΄εκείνο. Κοντά του στέκεται και ο Σαρδανάπαλλος με άλλη μορφή και άλλη στολή.
Μέσα στην αυλή βόσκουν ελεύθερα βόδια, άλογα, αετοί, αρκούδες και λιοντάρια, χωρίς να πειράζουν καθόλου τους ανθρώπους, γιατί όλα είναι ιερά και ήμερα
Στο μέρος αυτό υπάρχει και μιά λίμνη όχι πολύ μακριά απ΄το ιερό, μέσα στην οποία τρέφονται πολλά και διάφορα ψάρια. Μερικά απ΄αυτά είναι πολύ μεγάλα . αυτά έχουν και ονόματα και έρχονται όταν τα φωνάζεις. Ανάμεσά τους είδα κι ένα χρυσόψαρο και στο πτερύγιό του ήταν προσαρμοσμένο ένα χρυσό κόσμημα. Το είδα πολλές φορές μαζί με το κόσμημά του. Το βάθος της λίμνης είναι μεγάλο. Εγώ βέβαια δεν το μέτρησα, αλλά μου είπανε ότι ξεπερνά τις διακόσιες οργυιές. Στη μέση της υψώνεται ένα βωμός μαρμάρινος. Σαν τον δει κανείς ξαφνικά νομίζει ότι πλέει πάνω στο νερό και πολλοί το νομίζουν αυτό. Εμένα μου φάνηκε πως είναι ένας στύλος μεγάλος που βρίσκεται απάνω του ο βωμός. Είναι πάντα στεφανωμένος κι έχει θυμιάματα. Κάθε ημέρα πολλοί άνθρωποι στεφανωμένοι πάνε σ΄αυτόν κολυμπώντας για να προσευχηθούν
Εκτεταμένα αποσπάσματα από το χαρακτηριζόμενο ως ψευδεπίγραφο , έργο του Λουκιανού "Περί της Συρίης Θεού" γραμμένο σε Ιωνική διάλεκτο, σε απόδοση Ιωάννου Κονδυλάκη και Νίκου Σφυρόερα από τις εκδόσεις Γεωργιάδη.
Η Ιεράπολη Συρίας ή Ιεράπολη η Κυρρηστική ήταν αρχαία πόλη που βρισκόταν στη βόρεια Συρία και συγκεκριμένα στη περιοχή από τον Ευφράτη ποταμό μέχρι του όρος Αμιανό που ονομαζόταν Κυρρηστική, εξ ού και το όνομά της Ιεράπολη η Κυρρηστική. Κατά τον Στράβωνα, η πόλη λεγόταν και Έδεσσα. Το προηγούμενο όνομα της πόλης ήταν Βαμβύκη.
Η θέση της και η ανάπτυξή της είχε μεγάλη στρατηγική και εμπορική σημασία ιδιαίτερα κατά την ελληνιστική περίοδο. Μετoνομάστηκε σε Ιεράπολη από τη Δυναστεία των Σελευκιδών, στους χρόνους των οποίων αποτελούσε τον ενδιάμεσο σταθμό μεταξύ της Αντιόχειας της Μεγάλης και της, επί του ποταμού Τίγρη, Σελεύκειας.
Η Ιεράπολη της Συρίας περιήλθε διαδοχικά στους Ρωμαίους, τους Βυζαντινούς, τους Τούρκους, τους Σταυροφόρους και τέλος τους Μογγόλους, οι οποίοι και την κατέστρεψαν ολοκληρωτικά.
Τα ερείπια της πόλης βρίσκονται σήμερα κοντά στο χωρίο Μεμβίτζ κοντά στο Χαλέπι (Αλέππο) της Συρίας όπου τα πρώτα ευρήματα ανακαλύφθηκαν το 1879.(ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ)
 |
| Βωμός της Αταργάτιδος στην Κοιλάδα Bekaa |
Ό ναός είναι στραμμένος προς την ανατολή του ήλιου. Στη μορφή και στην κατασκευή μοιάζει μ΄όσους ναούς κατασκευάζουν στην Ιωνία. Μιά βάση ψηλή δυό οργυές υψώνεται από τη γή κι επάνω της στηρίζεται ο ναός. .Σ΄αυτόν ανεβαίνουν με μιά πέτρινη σκάλα όχι και πολύ πλατειά. ΄Οποιος ανεβαίνει μένει εκστατικός από το θέαμα του πρόναου. οι πόρτες είναι ολόχρυσες, μέσα λάμπει παντού το χρυσάφι και όλη η οροφή είναι χρυσή. Μιά μοσχοβολιά βγαίνει από παντού, όπως είναι εκείνη που λένε ότι βγαίνει από τη χώρα της Αραβίας, και σαν ανεβαίνεις σου έρχεται από μακριά μια ολεύωδη μυροπνοή που δε σ΄αφήνει και όταν φεύγεις, μα σε περνά και μέσα από τα φορέματά σου και τη θυμάσαι για πάντα. Μέσα ο ναός δεν είναι μονός, μα υπάρχει σ΄αυτόν κι ένα άλλος θάλαμος, Γι΄αυτόν υπάρχει ένα μικρό ανέβασμα. δεν έχει πόρτες, και είναι άβατος για τον καθένα που μπαίνει. Στο μεγάλο λοιπόν ναό μπαίνουν όλοι, μα στο θυσιαστήριο μονάχα οι ιερείς, και όχι όλοι αλλά μονάχα εκείνοι που είναι πιό θεοσεβούμενοι κι έχουν όλη τη διακονία του ιερού. Μέσα σ΄αυτό το άβατο βρίσκονται τ΄αγάλματα της Ήρας και του Δία, που του δίνουν άλλο όνομα.Και τα δυό είναι χρυσά και καθιστά. ο άγαλμα του Δία είναι σ΄όλα το ίδιο μ΄αυτό το θεό, και στο κεφάλι και στην αμφίεση και στο θρόνο, που και να θέλεις δεν μπορεί να το νομίσεις για άλλο. Η ΄Ηρα ωστόσο παρουσιάζεται στα μάτια πολύμορφη. σαν σύνολο είναι η ίδια η ΄Ηρα. μα έχει κάτι και από την Αθηνά, την Αφροδίτη, τη Σελήνη, τη Ρέα, την Αρτέμιδα , τη Νέμεση και τις Μοίρες. Στο ένα της χέρι κρατεί σκήπτρο και στο άλλο αδράχτι και στο κεφάλι της φορεί πυργωτό στέμμα και πέπλο, με το οποίο στολίζουν μονάχα την Ουρανία. Απ΄έξω είναι επιχρυσωμένη με πολύτιμα πετράδια, που άλλα είναι άσπρα, άλλα διάφανα, άλλα έχουν το χρώμα του κρασιού και της φωτιάς. Στολίζεται ακόμα με πολλά Σαρδιάνικα διαμάντια, υακίνθους και σμαράγδια που της τα φέρνουν τάμα οι Αιγύπτιοι, οι Ινδοί, οι Αιθίοπες, οι Μήδοι, οι Αρμένιοι και οι Βαβυλώνιοι. Το σπουδαιότερο απ΄όλα και που αξίζει να το αφηγηθώ είναι, ότι στην κεφαλή της έχει ένα πετράδι, που το λένε λυχνάρι, και τ΄όνομά του το πήρε γιατί τη νύχτα βγάζει φως που φωτίζεται ολόκληρος ο ναός σαν από λυχνίες. Την ημέρα το φως του είναι ασθενικό , μα έχει το χρώμα της φωτιάς. Στο άγαλμα αυτό υπάρχει και κάτι άλλο αξιοθαύμαστο. άν στέκεσαι μπροστά του και το βλέπεις, σε βλέπει και προχωρώντας σε παρακολουθεί το βλέμμα του, κι άν το βλέπει άλλος από άλλο μέρος κάνεις τα ίδια και σ΄εκείνο.
Ανάμεσα σ΄αυτά τα δυό αγάλματα βρίσκεται στημένο κι ένα χρυσό ξόανο που δεν μοιάζει καθόλου με τ΄άλλα ξόανα. Δεν έχει μορφή ξεχωριστή και μοιάζει με τους άλλους θεούς. Οι Ασσύριοι τ΄ονομάζουν σημάδι και δεν του έχουν δώσει ξεχωριστό όνομα, μήτε και λένε τίποτα για την προέλευσή του και τί παρασταίνει. ΄Αλλοι λοιπόν νομίζουν πως είναι ο Διόνυσος, άλλοι ο Δευκαλίωνας και άλλοι η Σεμίραμις, γιατί πραγματικά στο κεφάλι του κάθεται ένα χρυσό περιστέρι που είναι σημάδι της Σεμίραμης. Αυτό το περιστέρι το κατεβάζουν δυό φορές το χρόνο στη θάλασσα, σαν φέρνουν το νερό που είπα.
 |
| τα ερείπια της αρχαίας πόλης στο Χαλέπι ( ίσως δεν υπάρχουν πιά) |
Αριστερά σ΄εκείνο που μπαίνει στο ναό βρίσκεται πρώτα-πρώτα ο θρόνος του ΄Ηλιου, μα δεν υπάρχει σ΄αυτόν η μορφή του θεού, γιατί μονάχα του ΄Ηλιου και της Σελήνης δεν δείχνουν ξόανα. Για ποιό λόγο το κάνουν αυτό έμαθα τούτο το πράγμα: Λένε ότι στους άλλους θεούς επιτρέπεται να κατασκευάζουν ξόανα, γιατί οι μορφές τους είναι αφανέρωτες στους ανθρώπους, ο ΄Ηλιος όμως και η Σελήνη είναι ολοφάνεροι και όλοι τους βλέπουν. Για ποιό λόγο λοιπόν να κατασκευάζουν ξόανα σε θεούς που φαίνονται στον ουρανό;
΄Υστερ΄απ΄αυτό το θρόνο βρίσκεται το ξόανο του Απόλλωνα, μα όχι όπως είναι συνήθεια να παρασταίνεται γιατί ενώ όλοι οι άλλοι νομίζουν τον Απόλλωνα νέο και στο άνθισμα της νιότης του μονάχα οι Σύροι φτιάχνουν το ξόανο του Απόλλων γενειοφόρο, και μάλιστα καυχιόνται γι΄αυτό και κατηγορούν τους ΄Ελληνες και τους άλλους που θέλουν να κάμουν ευνοϊκό τον Απόλλωνα δίνοντάς του μορφή παιδιού. Η αφορμή είναι η ακόλουθη:πιστεύουν ότι είναι μεγάλη αμάθεια να δίνουνται στους θεούς ατελείς μορφές και σύμφωνα με την ιδέα τους η νεότητα είναι ατελής. Υπάρχει όμως και κάτι άλλο παράξενο στον Απόλλωνά τους. μονάχα αυτοί τον στολίζουν με φορέματα.
Για όλα αυτά τα έργα έχω πολλά να πω, θα περιορισθώ ωστόσο στο πιό αξιοθαύμαστο. Και θα μιλήσω αμέσως για το μαντείο. Υπάρχουν πολλά μαντεία στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο και στη Λιβύη και στην Ασία. Αυτά όμως δεν χρησμοδοτούν ούτε χωρίς ιερείς ούτε χωρίς προφήτες, ενώ ο Συριακός Απόλλωνας κινείται μονάχος του και δίνει ο ίδιος χρησμούς. Ο τρόπος που δίνει τους χρησμούς είναι ο ακόλουθος :Σαν θέλει να δώσει χρησμό κινιέται στο κάθισμά του. Τότε τον σηκώνουν ακόμα περισσότερο και ιδρώνει. Κι άν τον σηκώσουν στους ώμους τους, στροφογυρνά και τους πάει από το ένα στο άλλο μέρος.στο τέλος ο αρχιερέας παρουσιάζεται μπροστά του και τον ρωτά για το κάθε τι. ΄Αν ο θεός δε θέλει να κάμει κάτι, οπισθοχωρεί, κι άν θέλει πάλι, σπρώχνει εκείνους που τον σηκώνουν προς τα εμπρός και τους οδηγεί σαν αμαξηλάτης. ΄Ετσι μαζεύουν τους χρησμούς του και ούτε τίποτα ιερό ούτε τίποτα ξεχωριστό κάνουν χωρίς αυτόν. Προλέγει ακόμα και για τη χρονιά και για τις εποχές και σε ποιά εποχή πρέπει ν΄αποδημήσει το σημάδι για το οποίο μίλησα. Θα πώ ακόμα κι ένα άλλο που ήμουν μπροστά και το έκαμε. Οι ιερείς το πήρανε στους ώμους των και το μεταφέρανε σύμφωνα με τη συνήθεια, μα εκείνο τους άφησε κάτω στη γη και ανυψώθηκε στον ουρανό.
΄Υστερ΄από τον Απόλλωνα υπάρχει στο ναό το ξόανο του ΄Ατλαντα και ύστερα του Ερμή και της Ειλείθυιας.
Αυτή είναι η σειρά των αγαλμάτων που στολίζουν το ναό. Απ΄έξω υπάρχει κι ένας μεγάλος χάλκινος βωμός. Γύρω απ΄αυτόν βρίσκονται κι άλλα πολλά ξόανα βασιλιάδων και ιερέων. μα θ΄αναφέρω τα πιό αξιόλογα. Στ΄αριστερά του ναού είναι στημένο το ξόανο της Σεμίραμης , που δείχνει το ναό με το δεξί της χέρι. Το στήσανε εκεί γι΄αυτό τον λόγο: η Σεμίραμις είχε προστάξει με νόμο όλους όσους κατοικούν στη Συρία να την τιμούν σαν θεά και ν΄αδιαφορούν για τους άλλους θεούς και γι΄αυτήν ακόμα την ΄Ηρα..Οι Σύροι την υπάκουσαν. Μα αργότερα, επειδή οι θεοί τους έστειλαν αρρώστιες και συμφορές και παθήματα, συνήλθεν η Σεμίραμις από την μανία της, ομολόγησε πως είναι θνητή και πρόσταξε τους υπηκόους της να ξαναλατρέψουν την ΄Ηρα. Γι΄αυτό το λόγο παρασταίνεται έτσι, δείχνοντας ότι εκείνοι που φθάνουν πρέπει ν΄απευθύνουν τις ευχές τους στην ΄Ηρα κι όχι σ΄εκείνη και ότι δεν είναι αυτή θεά, αλλά εκείνη.
Εδώ είδα και το άγαλμα της Ελένης, της Εκάβης, της Ανδρομάχης , του Πάρη, του ΄Εκτορα και του Αχιλλέα. Είδα και το άγαλμα του Νιρέα του γιού της Αγλαίας, την Φιλομήλα και την Πρόκνη σαν ήσαν ακόμα γυναίκες και τον ίδιο τον Τηρέα σαν πουλί κι ένα άλλο άγαλμα της Σεμίραμης και του Κόμβαβου, κι ένα πανέμορφο της Στρατονίκης κι ένα του Αλέξανδρου ολόϊδιο μ΄εκείνο. Κοντά του στέκεται και ο Σαρδανάπαλλος με άλλη μορφή και άλλη στολή.
Μέσα στην αυλή βόσκουν ελεύθερα βόδια, άλογα, αετοί, αρκούδες και λιοντάρια, χωρίς να πειράζουν καθόλου τους ανθρώπους, γιατί όλα είναι ιερά και ήμερα
 |
| Η Λίμνη με τα ψάρια όπως είναι σήμερα.(http://commons.wikimedia.org/) |
Στο μέρος αυτό υπάρχει και μιά λίμνη όχι πολύ μακριά απ΄το ιερό, μέσα στην οποία τρέφονται πολλά και διάφορα ψάρια. Μερικά απ΄αυτά είναι πολύ μεγάλα . αυτά έχουν και ονόματα και έρχονται όταν τα φωνάζεις. Ανάμεσά τους είδα κι ένα χρυσόψαρο και στο πτερύγιό του ήταν προσαρμοσμένο ένα χρυσό κόσμημα. Το είδα πολλές φορές μαζί με το κόσμημά του. Το βάθος της λίμνης είναι μεγάλο. Εγώ βέβαια δεν το μέτρησα, αλλά μου είπανε ότι ξεπερνά τις διακόσιες οργυιές. Στη μέση της υψώνεται ένα βωμός μαρμάρινος. Σαν τον δει κανείς ξαφνικά νομίζει ότι πλέει πάνω στο νερό και πολλοί το νομίζουν αυτό. Εμένα μου φάνηκε πως είναι ένας στύλος μεγάλος που βρίσκεται απάνω του ο βωμός. Είναι πάντα στεφανωμένος κι έχει θυμιάματα. Κάθε ημέρα πολλοί άνθρωποι στεφανωμένοι πάνε σ΄αυτόν κολυμπώντας για να προσευχηθούν
Εκτεταμένα αποσπάσματα από το χαρακτηριζόμενο ως ψευδεπίγραφο , έργο του Λουκιανού "Περί της Συρίης Θεού" γραμμένο σε Ιωνική διάλεκτο, σε απόδοση Ιωάννου Κονδυλάκη και Νίκου Σφυρόερα από τις εκδόσεις Γεωργιάδη.
Η Ιεράπολη Συρίας ή Ιεράπολη η Κυρρηστική ήταν αρχαία πόλη που βρισκόταν στη βόρεια Συρία και συγκεκριμένα στη περιοχή από τον Ευφράτη ποταμό μέχρι του όρος Αμιανό που ονομαζόταν Κυρρηστική, εξ ού και το όνομά της Ιεράπολη η Κυρρηστική. Κατά τον Στράβωνα, η πόλη λεγόταν και Έδεσσα. Το προηγούμενο όνομα της πόλης ήταν Βαμβύκη.
Η θέση της και η ανάπτυξή της είχε μεγάλη στρατηγική και εμπορική σημασία ιδιαίτερα κατά την ελληνιστική περίοδο. Μετoνομάστηκε σε Ιεράπολη από τη Δυναστεία των Σελευκιδών, στους χρόνους των οποίων αποτελούσε τον ενδιάμεσο σταθμό μεταξύ της Αντιόχειας της Μεγάλης και της, επί του ποταμού Τίγρη, Σελεύκειας.
Η Ιεράπολη της Συρίας περιήλθε διαδοχικά στους Ρωμαίους, τους Βυζαντινούς, τους Τούρκους, τους Σταυροφόρους και τέλος τους Μογγόλους, οι οποίοι και την κατέστρεψαν ολοκληρωτικά.
Τα ερείπια της πόλης βρίσκονται σήμερα κοντά στο χωρίο Μεμβίτζ κοντά στο Χαλέπι (Αλέππο) της Συρίας όπου τα πρώτα ευρήματα ανακαλύφθηκαν το 1879.(ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ)
){kind=link}
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.