Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου 2021

Ἡ Καππαδοκία τῶν Φωκάδων [Ἡ Αὐτοκρατορία ἀντεπιτίθεται


 «Ἡ μὲν οὖν τοῦ γένους αὐτοῦ ἀνωτάτω καὶ πρώτη σειρὰ ἐκ τῶν Φωκάδων ἐκείνων ὥρμηται, Φωκάδων ὧν κλέος εὐρὺ κατὰ πᾶσαν γῆν τε καὶ θάλασσαν.»

Γράφει ο Ατταλειάτης το 1080 για τον Αυτοκράτορα Νικηφόρο Βοτανειάτη· πως κατάγεται από τους Φωκάδες «των οποίων η δόξα απλώνεται σε γη και θάλασσα». Αλλά η οικογένειά τους κρατούσε από έναν ταπεινό πολεμιστή της Καππαδοκίας, που εξ ανδραγαθείας προάχθηκε σε Τουρμάρχη – Ίλαρχο Ιππικού σε συγκεκριμένη θέση του Θέματος, Τούρμα. Αυτά την εποχή του Βασιλείου Α’ του Μακεδόνος, τον 9ο, όταν στην Ανατολή και Δύση της Αυτοκρατορίας ίσχυε το:
«γραικώσας, καὶ ἄρχουσι κατὰ τὸν Ῥωμαϊκὸν τύπον ὑποτάξας»
Η «γραικοποίηση» και των σλαυϊκών και των ανατολιακών πληθυσμών στο Ορθόδοξο δόγμα, και η βίαιη - μέχρι εξοντώσεως σε ολίγες περιπτώσεις - αποβολή των αιρέσεων, ήταν ο τρόπος ομογενοποίησης της Αυτοκρατορίας σε αυτό που νοείται Βυζάντιο. Η ίδρυση δε των Θεμάτων και η διαμοίραση των γαιών στους τοπικούς αγροκτήμονες πολεμιστές δημιούργησε συνθήκες κοινωνικής κινητικότητας. Ήδη από τον 8ο δεν χρειαζόταν να είναι κανείς γόνος παλαιάς Ρωμαϊκής οικογένειας για να διοικεί στρατιές. Τα Τιβέριος και Βαλεντιανός εξαφανίζονται και την θέση τους παίρνουν πολέμαρχοι με ελληνικά αγροτικά ονόματα όπως Λαχανοδράκων και Ποδοπάγουρος.
Μετά από αυτές τις αλλαγές η άλλοτε ερημωμένη από τους Αγαρηνούς κεντρική Ανατολία ξαναμπαίνει σε περίοδο ανάπτυξης, με επίκεντρο την Καισαρεία, και μεγαλογαιοκτήμονες και πολέμαρχους όπως οι Φωκάδες, οι Σκληροί, οι Μελησσινοί, οι Μαλεϊνοί και οι Αρμένιοι Κουρκούες. Για την ακρίβεια οι Φωκάδες σχεδόν ενώθηκαν με τους ισχυρότερους και παλαιότερους Μαλεϊνούς και η μοίρα των οικογενειών εώς την τελική δυσμένεια ήταν κοινή. Η μητέρα του Νικηφόρου Φωκά ήταν από τους Μαλεϊνούς, ενώ η γυναίκα του Στεφανώ από τους Κουρκούες· εξ αυτής η συγγένεια με τον Αρμένιο το γένος Ιωάννη Τζιμισκή.
Η Καισαρεία γίνεται το κέντρο των Φωκάδων και της εκπαίδευσης του νέου στρατού της Αυτοκρατορίας στην ανάκτηση των εδαφών που «Ῥώμης ὑπῆρχον πατρικῆς κατοικία, καὶ δεσποτῶν γῆ». Πληθώρα εκκλησιών και μοναστηριών ξαναστέκονται και νέα δημιουργούνται· στις νωπογραφίες τους δεν υπάρχουν οι ασκητικές μορφές που έχουμε συνηθήσει· πολύχρωμες και με κανονική παρουσία, με ελληνο-ρωμαϊκά άμφια, με απεικόνισεις των ίδιων των γαιοκτημόνων – πολεμιστών.




Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Δημοφιλείς κατηγορίες

...
Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες του blog μας

Whatsapp Button works on Mobile Device only