Η Άννα Κομνηνή στην εισαγωγή της «Ἀλεξιάδος» τον 12ο αναφέρει:
«Αυτός έγινε Καίσαρας, απόγονος του Βρυεννίου, όταν ήδη ο Αλέξιος κατείχε τα σκήπτρα των Ρωμαίων και γαμπρός … Και όπως ο Όμηρος ύμνησε τον Αχιλλέα στους Αχαιούς, έτσι ήταν ξακουστός ο Καίσαράς μου σε όλους υπό τον ήλιον. Αυτός ο Καίσαρ κατέστην άριστος στα στρατιωτικά και δεν ήταν αδιάφορος στην γραμματεία, άλλα ενέσκυψε σε κάθε βίβλιο και εντρύφησε σε κάθε επιστήμη αποκτώντας πολλή σοφία, τόσο από την δική μας όσο και από αυτή που ήταν κάποτε δική μας.»
«Ὁ γὰρ Καῖσαρ οὗτος τοῦ μὲν Ἀλεξίου ἤδη τὰ Ῥωμαίων διέποντος σκῆπτρα γαμβρὸς ἐγεγόνει, τοῦ δὲ Βρυεννίου ἐκείνου ἀπόγονος … Καὶ οἷον τὸν Ἀχιλλέα ὕμνησεν Ὅμηρος ἐν τοῖς Ἀχαιοῖς, τοιοῦτον ἄν τις εἶπε τὸν ἐμὸν Καίσαρα ἐν τοῖς ὑπὸ τὸν ἥλιον ἅπασιν ἀναπεφηνότα. Οὗτος τοίνυν ὁ Καῖσαρ καὶ τὰ στρατιωτικὰ γεγονὼς ἄριστος οὐκ ἀμελετήτως ἔσχε πρὸς λόγους, ἀλλὰ πᾶσαν βίβλον ἀναπτυξάμενος καὶ εἰς πᾶσαν ἐπιστήμην ἐγκεκυφὼς πολλὴν σοφίαν ἐκεῖθεν ἠρύσατο, ὅση τε ἡμετέρα καὶ ὅση ποτὲ ἡμετέρα.»
Εδώ η Κομνηνή επαινόντας τον Καίσαρα Νικηφόρο Βρυέννιο, συνδέει τους Έλληνες και την γραμματεία (την θύραθεν) με τους τότε Αυτοκρατορικούς με την σοφία «που ήταν κάποτε δική μας». Αυτή είναι μία μαρτυρία που υποδεικνύει πόσο τα πράγματα είχαν αρχίσει να αλλάζουν από τον 11-12ο με την παρουσία της Ελληνικής ταυτότητας πλάϊ στην Ρωμαϊκή. Πριν την Σταυροφορία, όπως κάποιοι αντιθέτως επαίρονται, ως έναυσμα του «νέου Ελληνισμού» απέναντι στην εισβολή και κατάκτηση των Λατίνων. Όσο για τον Καίσαρα, ας δούμε τί ποιεί ο Καβάφης (ο Βρυέννιος όντως λογιότατος συνέγραψε την δική του Ιστορία):
«Στόν πρόλογο τῆς Ἀλεξιάδος της θρηνεῖ,
γιά τήν χηρεία της ἡ Ἄννα Κομνηνή.
Εἴς ἴλιγγον εἶν’ ἡ ψυχή της. «Καί
ρείθροις δακρύων», μᾶς λέγει, «περιτέγγω
τούς ὀφθαλμούς….. Φεῦ τῶν κυμάτων» τῆς ζωῆς της,
«φεῦ τῶν ἐπαναστάσεων». Τήν καίει ἡ ὀδύνη
«μέχρις ὁστέων καί μυελῶν καί μερισμοῦ ψυχῆς».
Ὁμως ἡ ἀλήθεια μοιάζει πού μία λύπη μόνην
καιρίαν ἐγνώρισεν ἡ φίλαρχη γυναῖκα·
ἕναν καϋμό βαθύ μονάχα εἶχε
(κι ἀς μὴν τ’ ὁμολογεῖ) ἡ ἀγέρωχη αὐτή Γραικιά,
πού δέν κατάφερε, μ’ ὃλην τήν δεξιότητά της,
τήν Βασιλείαν ν’ ἀποκτήσῃ· μά τῆν πῆρε
σχεδόν μέσ’ ἀπ’ τά χέρια της ὁ προπετής Ἰωάννης.»
Ενδυμασίες βυζαντινών αρχοντισσών σε ψηφιδωτό της Μονής Xώρας, 14ος
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.