ΙΕΡΑ ΕΛΕΥΣΙΣ – Η ΑΓΕΛΑΣΤΟΣ ΠΕΤΡΑ

Το βήμα μου ήταν σταθερό, αποφασιστικό και ανυπόμονο.

Έφταιγε ίσως η μεγάλης διάρκειας απουσία μου απο την αίθουσα.

Την αίθουσα του Χρόνου, του φίλου μου.

Έφτασα στο θρονξί του Χρόνου με χαμόγελο και … μα που είναι οι Στιγμές; Οι κόρες του;

Που είναι τα πρόσχαρα γέλια; Τα πειράγματα;

Κάθονταν όλες εκεί, γύρω απο τον πατέρα Χρόνο χωρίς να μου δίνουν σημασία.

Κοίταξα τον γερο Χρόνο με απορία κι αυτός ανασήκωσε τους ώμους του σε ένδειξη αδυναμίας.

Τα βάζεις με παραμελημένες γυναίκες; Και μάλιστα όταν αυτές είναι οι βιτσιόζες κόρες του Χρόνου;

Ούτε ο ίδιος ο Χρόνος τολμά κάτι τέτοιο.

Με αγαπάνε όμως. Και κάποια στιγμή…λύγισαν.

Έσκασε η πρώτη ένα χαμόγελο και ακολούθησαν και οι άλλες.

Ξαφνικά βρέθηκα περιτριγυρισμένος απο τις αγαπημένες μου Στιγμές.

– Που θα πάμε σήμερα; Με ρώτησαν.

– Στην Αγέλαστο Πέτρα θα πάμε κορίτσια. Ναι, ξέρω, σας έχω πάει πολλές φορές εκεί, αλλά η Μητέρα και η Κόρη χρειάζονται την συντροφιά μας !

Νά’μαι (νά’μαστε..) λοιπόν στην είσοδο του ιερού χώρου της Ελευσίνας και μας υποδέχεται μία φουντωτή γάτα έτοιμη να ποζάρει στον φακό μου.

Ένα μικρό ξενέρωμα , όταν πληροφορούμαι οτι στον χώρο γίνονται εκτεταμένες εργασίες σε όλη την επιφάνεια και οτι το μουσείο είναι κλειστό για τον ίδιο λόγο.

Η Ελευσίνα βλέπεις θα είναι η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2023 και ο χώρος ανακαινίζεται.

Αυτές που δεν ανακαινίζονται είναι οι “καμινάδες” που κάνουν φόντο στον χώρο και αναπόφευκτα σου φέρνουν στο μυαλό τον “Εφιάλτη της Περσεφόνης” , το υπέροχο τραγούδι του Μ.Χατζηδάκη και του Ν.Γκάτσου.

Προς στιγμήν φοβάμαι πως δεν θα μπορέσω να “ταξιδέψω”.

Δεν θα μου λείψει το μουσείο. Το έχω άλλως τε επισκευθεί τόσες φορές..

Τους περισπασμούς απο τις σκαλωσιές και τις προσωρινές κατασκευές με τα συνεργεία φοβάμαι οτι θα με εμποδίσουν στο ταξίδι μου στον τόπο και στον χρόνο.

Εχω και τις Στιγμές που αδημονούν να ξεχυθούν στον χώρο…

Μπά ! Λάθος ο συναγερμός! Τίποτε δεν θα με εμποδίσει. Εχω πιεί και τον Κυκεώνα, το ποτό που οι μυούμενοι έπιναν για να φτιάξουν κεφάλι και να συμμετάσχουν στα Μυστήρια.

Για την ακρίβεια δεν έχω πιεί το αρχαίο ποτό! Εχω πέσει μέσα στο βαρέλι του Κυκεώνα όταν ήμουν μικρός και άλλο δεν χρειάζομαι.

Είμαι λοιπόν στον Ιερό χώρο της Ελευσίνας. Τον τόπο της έλευσης, όπως μαρτυρά και το όνομά της. Του ερχομού της Κόρης , της Περσεφόνης, που ανταποκρινόμενη στην αναζήτηση της περιπλανώμενης Μητέρας , της Δήμητρας, έρχεται και φέρνει την αναγέννηση της Φύσης.

Χαιρετώ με ένα νεύμα τον Κελεό τον ιδρυτή της Ελευσίνας που πλανιέται στον αιθέρα και προχωρώ αφήνοντας πίσω μου τον ναό της Προπυλαίας Αρτέμιδος (απλά ενα πλαίσιο θεμελίων απο έναν αμφιπρόστυλο ναό με κίονες απο Πεντελικό μάρμαρο, που κτίστηκε τον 2ο μ.Χ. αιώνα)..), την Αυλή που άρχισε να κτίζεται απο τον Αδριανό και τελείωσε επι Μάρκου Αυριλίου και που εκεί κατέληγε ο ταξιδιώτης μέσω της Ιεράς οδού απο εκεί έμπαιναν οι Μύστες για να προχωρήσουν προς τα Προπύλαια, την Ανατολική θριαμβική αψίδα. Είναι όσα άφησαν οι Ρωμαίοι (καίτοι φιλέλληνες) στον χώρο και δεν με ενθουσιάζουν ιδιαίτερα, οπότε τα προσπερνώ επι τροχάδην.

Στο Καλίχωρον φρέαρ όμως σταματώ ! Εδω ακούμπισε το κουρασμένο της κορμί η Μητέρα! Απελπισμένη , αναζητώντας την Περσεφόνη , την Κόρη της, που απήγαγε ο Πλούτωνας για να την κάνει γυναίκα του στο βασίλειό του στον Αδη… Εδω έκαναν γιορτή οι παρθένες. Εδώ διαμόρφωσαν το στόμιο του πηγαδιού οι Ελληνες , τον 6ο π.Χ. αιώνα. Εδω έφερναν οι πιστοί τις προσφορές τους. Εδώ ακουμπάω κι εγώ νοερά την προσφορά μου στην Μητέρα θεά !

Λίγο πιο πέρα, στ αριστερά μου βρίσκονται οι Σιροί. Είναι αποθήκες που δέχονταν την πρώτη σοδειά απο τα γεννήματα κάθε χρονιάς. Είναι πολλοί και απο διάφορες εποχές, ακόμη και Ρωμαϊκές.

Και μπροστά μου τα Μικρά Προπύλαια. Την πύλη τους, στόλιζαν δυο κίονες με Κορινθιακά κιονόκρανα ενώ στην εσωτερική πλευρά, δεξιά και αριστερά, την φύλαγαν οι δύο Καρυάτιδες.

Η μία, αγαπημένη φίλη απο πολλές επισκέψεις, βρίσκεται στο μουσείο. Δεν θα μπορέσω να την δω αυτήν την φορά, αλλά ο τόπος ποτέ δεν εμπόδισε την επαφή μας.

Η άλλη Καρυάτιδα όμως, αρπαγμένη ληστρικά το 1812, βρίσκεται στο κρύο και στην ομίχλη, στο Καίμπριτζ της Αγγλίας. Πως είναι δυνατόν ένα πλάσμα του Ήλιου και της αναγέννησης της Φύσηςνα επιβιώνει στα σκοτάδια και το κρύο;

Σαν την αρπαγμένη Περσεφόνη κι αυτή, λαχταρά το Φως και το σμίξιμο με την αδελφή της.

Ναι ! Ακούω καθαρά το κάλεσμά τους στον αιθέρα. Και είναι σπαρακτικό !

Επόμενη στάση μου το Πλουτώνειο. Ενα διπλό σπήλαιο που παρέπεμπε στην είσοδο στον Αδη. Απο εκεί κατέβαινε η Περσεφόνη κάθε χρόνο στον Άδη, φέρνοντας τον Χειμώνα στην Γη, σαν τιμωρία απο την Μητέρα για την αρπαγή της απο τον Πλούτωνα. Απο εκεί ξανα ανέβαινε η Κόρη κάθε Ανοιξη και η Γη χαιρόταν, άνθιζε, γεννούσε καρπούς, έφερνε την αναγέννηση.

Εκεί, στο σπήλαιο έκτισαν οι Ελληνες του 4ου π.Χ. αιώνα τον ναό στον θεό του Άδη, τον Πλούτωνα.

Οι εργασίες δεν μου επιτρέπουν να πάω κοντά, να ακουμπήσω τους βράχους, να σκύψω πάνω απο το χαοτικό πηγάδι που βρίσκεται στην σκιά των σπηλαίων.

….και πάντα οι “καμινάδες” πλαισιώνουν και μολύνουν τον ιερό χώρο. Μια μαρτυρία των απειράριθμων εγκλημάτων απο τα οποία έχει υποφέρει ο άγιος αυτός τόπος…

Κοντοστέκομαι. Είναι κάποιες στιγμές (όχι οι Στιγμές οι κόρες του Χρόνου… άλλες!) που τα πόδια δεν ακολουθούν την εντολή του μυαλού. Είναι κάποια μερη που το μέσα σου αρνείται να αποχωριστεί. Και το ίδιο γίνεται και τώρα ! Που ;;;

…Εχω φτάσει στο Τελεστήριο ! Ήταν μία τετράγωνη υπόστηλη αίθουσα και γυρω είχε κερκίδες. Εκεί κάθονταν οι μύστες και παρακολουθούσαν τον ιεροφάντη να απαγγέλει τα ιερά λόγια και να εισάγει τους μύστες στην διάσταση του “επέκεινα”. Και ο μυούμενος πλέον γίνεται κοινωνός της υπέρβασης!

Κι εγω ;;; Εγω που δεν ήμουν εκεί όταν έπρεπε;; Αισθάνομαι μόνος.. Αισθάνομαι έρημος…

Όμως.. όμως η Μητέρα και η Κόρη δεν θα με αφήσουν μόνο, όπως δεν με άφησαν μόνο και όλες τις προηγούμενες φορές. Εκεί, ανάμεσα στις μαρμάρινες πλάκες φυτρώνουν που και που κίτρινα αγριολούλουδα! Και στην βάση ενός απο τους κίονες του Τελεστηρίου, το μάρμαρο έχει ραγίσει. Και απο την ραγισματιά ένα πράσινο μικρό φυτό έχει αρχίσει να ξεπροβάλει. Και η Κόρη απο τα έγκατα του Άδη ρίχνει μια κλεφτή ματιά στο Ελληνικό Φως και αφήνει το χνάρι της. Για να το βρω εγω. Και να αισθανθώ την παρουσία της.

Και τίποτε άλλο να μην υπήρχε στον χώρο πέρα απο το Τελεστήριο, εγω πάλι εκεί θα ήμουν κάθε τόσο. Είναι ένας αγαπημένος τοπος. Εκεί, καθισμένος στους αναβαθμούς που έχουν απομείνει, σαν ένας άλλος μυούμενος, έχω ακούσει την απαγγελία του ποιήματος ενός Ελληνα “Ιεροφάντη”. Του Άγγελου Σικελιανού. Είναι το ποίημά του η “Ιερά Οδός”. Στιγμή που σημαδεύει ολόκληρη ζωή !

Εχουν δίκιο τα πόδια μου που αρνούνται να προχωρήσουν παραπέρα…

Ανεβαίνω και πιο ψηλά , πάνω απο το Τελεστήριο και ρίχνω μία πανοραμική ματιά στον χώρο.

Πολλά σπασμένα κομμάτια, παντού. Αποκλείεται να μην έχουν ταυτοποιηθεί! Μήπως , αντί να δείχνουν μια επίπεδη έκταση σπαρμένη με “σπαράγματα” να προσπαθούσαν να δώσουν και μία τρίτη διάσταση στον χώρο, προς τα επάνω, αναστυλώνοντας οτι μπορεί να αναστυλωθεί ;

Αυτά κάθομαι και σκέπτομαι και τα πόδια αρνούνται να κινηθούν…

Οι Στιγμές όμως ανυπομονούν. Με τραβάνε απο το μανίκι. Συνεχίζω..

Διασχίζοντας τον χώρο περνώ απο κτίσματα που βρίσκονται πολύ βαθειά στην γη. Με στοές που οδηγούν στο σκοτάδι. Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στις υπόγειες αυτές στοές και απλά μένω να αναρωτιέμαι τι έκαναν εκεί κάτω οι μυούμενοι, στα σκοτεινά βάθη.

Δεν τολμώ να συμπεράνω. Δεν είμαι άξιος να συμπεράνω. Εξ άλλου τα Ελευσίνια Μυστήρια ήταν οχυρωμένα με όρκο μυστικότητας και μάλιστα επι ποινή θανάτου.

Απλά λοιπόν διερωτώμαι και αφήνω τους μύστες στην ησυχία τους.

Φτάνω στα ψηλά του χώρου, εκεί που βρίσκεται το μουσείο. Είναι κλειστό όπως είπαμε, οπότε η τωρινή επίσκεψη σε αυτό μένει μονο μέσα στο μυαλό μου, με αναμνήσεις απο παλιότερες επισκέψεις μου.

Εκεί γύρω βρισκόταν και ο ναός της Σαβίνας , της συζύγου του Ρωμαίου (αλλά απίστευτα φιλέλληνα) Αδριανού.

Αριστερά υπάρχει το Βουλευτήριο. Γιατι δεν υπάρχει αρχαίος χώρος που να μην έχει Βουλευτήριο.

Γιατι τότε οι Έλληνες ήταν λαός. Όχι όχλος…

Προχωρώ μέσα απο την Νότια Πύλη και περπατάω περιμετρικά στα τείχη του Λυκούργειου περίβολου με τον ένα διασωθέντα κυκλικό πύργο του. Ο περίβολος κλείνει μέσα του τις Ρωμαϊκές δεξαμενές και απέναντί του βρίσκεται το Μιθραίο (άλλη Ρωμαϊκή επιρροή κι αυτή), το Γυμνάσιο (πανταχού παρόν σε όλες τις αρχαίες πόλεις), το Βαθμωτό Άνδηρο και η οικία της ιέρειας.

Είμαι στο ψηλότερη σημείο που επιτρέπεται απο τις εργασίες να βρίσκομαι.

Ζητώ συγγνώμην απο τις Στιγμές και στρέφω τα μάτια μου προς Νότον.

Εκεί βρίσκεται η αγαπημένη μου Σαλαμίνα! Την χωρίζει απο την Ελευσίνα ένα θαλάσσιο στενό.

Παλιά δεν υπήρχε θάλασσα. Αυτό που θα έβλεπα αν δεν υπήρχε η θάλασσα , θα ήταν το προκατακλυσμιαίο Ράριο πεδίο. Αυτό που έκανε την Ελευσίνα και την Σαλαμίνα μία ενιαία γη !

Και που σε αυτήν την πεδιάδα θα μπορούσαμε να βρούμε πανάρχαιες κατασκευές και τείχη…αν δεν υπήρχε κάπου 7 μέτρα παχειά ΤΟΞΙΚΗ λάσπη στον βυθό του τωρινού θαλάσσιου δίαυλου …

Και στην θάλασσα, ανάμεσα στους δυο ιερούς τόπους… αραγμένα πλοία. Αραγμένα πλωτά τρυπάνια. Σίδερο παντού! Σίδερο που φτάνει να κόβει και την θέα …

Αρα γε μέχρι πότε η Μητέρα θα ανέχεται την ’Υβρι ; Μέχρι πότε;;

Ξανά μέσα στο κεφάλι μου αντηχεί ο “Εφιάλτης της Περσεφόνης”. Ξανά και ξανά !

Δεν γυρνάω να αντικρύσω την παρέα μου, τις Στιγμές. Ντρέπομαι…

Πρέπει να γυρισω και τις Στιγμές στο σπίτι τους, στην αίθουσα του Χρόνου, του πατέρα τους.

Τι θα του πουν άρα γε;

Παρηγοριά μου η Μητέρα και η Κόρη! Αντεξαν Ρωμαίους, άντεξαν Βάνδαλους, άντεξαν “Θεοδόσιους”. Δείχνουν να αντέχουν και τους “επενδυτές” με τις καμινάδες και τα πλωτά τους τρυπάνια.

Γιατι πάντα η Ανοιξη επιστρέφει. ΠΑΝΤΑ !!!

https://www.youtube.com/channel/UC0wk2ge3sheyTkgpAkeBang