Οδυσσέας Αλντροβάντι

Ιταλός Φυσιοδίφης από τους Πρώτους στην Ευρώπη

Ενας ιδιαίτερα ξεχωριστός άνθρωπος με την δική του μοναδικότητα. Γεννήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου το 1522, ψάξε βρες πόση σκόνη έχει φάει το όνομά του, όσο κι αν δεν ξεπεράστηκε ποτέ, αυτό το πανίσχυρο ερευνητικό πνεύμα, που έφυγε στην Μπολόνια στις 4 Μαΐου 1605, σε ηλικία των 82 ετών.

Παθιασμένος με την γνώση. Μεγάλη δίψα να μάθει ό,τι υπάρχει! Φιλοσοφία, φιλολογία, ιατρική, μαθηματικά, νομική, φυσική, όλα τα σπούδασε. Κυριολεκτικά, υπήρξε ένας φλογερός Πανεπιστήμονας. Αναδείχθηκε σε κορυφαίο φυσιοδίφη, βοτανολόγο, εντομολόγο. Ένας ορκισμένος μελετητής κάθε μορφής ζωής.

Ο πρώτος βοτανικός κήπος στον κόσμο φτιάχνεται στην Πίζα από τον Λούκα Γκίνι κι αυτός μετέδωσε το ενδιαφέρον για τα φυτά στον Οδυσσέα Αλντροβάντι που η Καθολική Εκκλησία τον κατηγόρησε για αιρετικό και τον κάθισε στο σκαμνί. “Τι μαλακίες κάνεις, αγόρι μου, μελετάς την φύση και ψάχνεσαι μ’ αυτά που έχει γράψει ο Αριστοτέλης;” του είπαν τα κατακάθια.

Γλύτωσε τον θάνατο, γιατί ευτυχώς ψόφησε ο Πάπας της Ρώμης. Αντί να δεχθεί τις θρησκευτικές μπούρδες και τις μεταφυσικές χριστιανικές ανοησίες, ο άνθρωπος προσπαθούσε να διερευνήσει την φύση όπως αυτή γεννάει φυτά και ορυκτά, ζώα και τέρατα. Αναζήτησε κι ανακάλυψε, τον κύκλο της ζωής στην φύση, την αρχή και το τέλος που παλνιέται γύρω μας κι εγκλωβισμένος

Δημιούργησε το Δημόσιο Βοτανικό Κήπο της Μπολώνια το 1568 ο Οδυσσέας και τον διεύθυνε 38 χρόνια. Ήταν γι’ αυτόν ένα θέατρο, ένας «μικρόκοσμος της φύσης» με 18.000 ποικιλίες φυσικών ειδών και 7.000 αποξηραμένα φύλλα.

Ο Aldrovandi γεννήθηκε στη Μπολόνια από τον Teseo Aldrovandi και την σύζυγό του, μια ευγενή αλλά φτωχή οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν δικηγόρος και γραμματέας στη Γερουσία της Μπολόνια, αλλά πέθανε όταν ο Ulisse ήταν επτά ετών. Ωστόσο, όταν ο Πάπας Γρηγόριος XIII μέλος της οικογένειας της μητέρας του Ulisse εξελέγη το 1570, βελτιώθηκε η οικογενειακή τύχη. Η χηρεύουσα μητέρα του ήθελε να γίνει ο γιός της δικηγόρος. Αρχικά αποστάλθηκε ως μαθητευόμενος σε εμπόρους ως γραφέας, για σύντομο χρονικό διάστημα, όταν ήταν 14 ετών, αλλά βρήκε την αποστολή του, μετά από σπουδές μαθηματικών, λατινικών, νόμων και φιλοσοφίας, αρχικά στο πανεπιστήμιο της Μπολόνια και στη συνέχεια Πάντοβα το 1545 για να γίνει συμβολαιογράφος. Διαδοχικά τα συμφέροντά του επεκτάθηκαν στην φιλοσοφία και την λογική που συνδύασε με την μελέτη της ιατρικής.

Έλαβε πτυχίο ιατρικής και φιλοσοφίας το 1553 και άρχισε να διδάσκει λογική και φιλοσοφία το 1554 στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια. Το 1559 έγινε καθηγητής φιλοσοφίας και το 1561 έγινε ο πρώτος καθηγητής των φυσικών επιστημών στη Μπολόνια (lectura philosophiae naturalis ordinaria de fossilibus, plantis et animalibus ). Ο Αλldrovandi ήταν φίλος του Francesco de ‘Medici , Μεγάλου Δούκα της Τοσκάνης (1574 – 1587), επισκέπτονταν τον κήπο του στο Pratolino και ταξιδεύοντας μαζί του, καταρτίζοντας μια λίστα με τα πιο πολύτιμα φυτά στο Pratolino. Έκανε επίσης καρποφόρες επαφές με καλλιτέχνες βοτανικής όπως ο Jacopo Ligozzi, για να αναπτύξει περαιτέρω εικονογραφημένα κείμενα.

Τον Ιούνιο του 1549 κατηγορήθηκε και συνελήφθη για αίρεση, για να αποκηρύξει τις πεποιθήσεις του. Μέχρι τον Σεπτέμβριο είχε εκδοθεί απαγγελία, αλλά μεταφέρθηκε στη Ρώμη και παρέμεινε υπό κράτηση σε κατ ‘οίκον περιορισμό έως την απαλλαγή του τον Απρίλιο του 1550. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έγινε φίλος σε πολλούς τοπικούς μελετητές. Ενώ στην αιχμαλωσία του άρχισε όλο και περισσότερο να ενδιαφέρεται για την βοτανική, την ζωολογία και την γεωλογία (πιστώνεται για την εφεύρεση / πρώτη γραπτή καταγραφή αυτού του λόγου.) Από το 1551 και μετά διοργάνωσε διάφορες εκστρατείες στα ιταλικά βουνά, την ύπαιθρο, τα νησιά και τις ακτές προκειμένου να συλλέξει και να καταγράψει τα φυτά.