Σάββατο 23 Ιουλίου 2022

Ναυάγιο των Αντικυθήρων


 Πλούσια σε ευρήματα ήταν η δεύτερη περίοδος (23 Μαΐου-15 Ιουνίου 2022) της υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας στο ναυάγιο των Αντικυθήρων, στο πλαίσιο του πενταετούς προγράμματος 2021-2025.

Η έρευνα διεξάγεται από την Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή στην Ελλάδα υπό τη διεύθυνση της δρος Αγγελικής Γ. Σίμωσι, προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Εύβοιας, και του καθηγητή Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Γενεύης Lorenz Baumer, υπό την εποπτεία της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων. Η έρευνα τελεί υπό την αιγίδα της ΠτΔ.

Η αποστολή ξεκίνησε με την ανέλκυση ογκωδών βράχων βάρους πολλών τόνων, οι οποίοι κάλυπταν τμήμα του ναυαγίου.

Κατά τη φάση αυτή χρησιμοποιήθηκαν ειδικοί σάκοι ανέλκυσης από το βυθό, με την καινοτομία της εφαρμογής του συστήματος πλήρωσης αέρα από το σκάφος, που ανέπτυξε η ομάδα της Hublot Xplorations.

Μεταξύ των νέων ευρημάτων περιλαμβάνονται:

  • Μαρμάρινη βάση αγάλματος της οποίας σώζονται και τα δύο γυμνά κάτω άκρα ανθρώπινης μορφής, καλυμμένη με παχύ στρώμα θαλάσσιου επίπαγου. Για το λόγο αυτόν δεν είναι δυνατή η λεπτομερής περιγραφή.
 
  • Μαρμάρινο υπερφυσικό κεφάλι ανδρικής γενειοφόρου μορφής, η οποία εκ πρώτης όψεως ταυτίζεται με τον ημίθεο Ηρακλή του τύπου Farnese, του λεγόμενου «Ηρακλή των Αντικυθήρων», και είναι πιθανόν να ανήκει στο ακέφαλο άγαλμα αρ. 5742 του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, το οποίο ανελκύστηκε από τους σφουγγαράδες το 1900.
  • Η μεγάλη έκπληξη έρχεται από τη ανεύρεση δύο ανθρώπινων δοντιών πάνω σε συμπαγές συσσωμάτωμα με ίχνη χαλκού, το οποίο διά του γενετικού υλικού του θα βοηθήσει στον προσδιορισμό του φύλου και άλλων γενετικών χαρακτηριστικών του ανθρώπου στον οποίον ανήκαν.
 
  • Πλήθος αντικειμένων από την εξαρτία του πλοίου, όπως χάλκινα και σιδερένια καρφιά, καθώς και ο μολύβδινος στύπος ξύλινης άγκυρας, αλλά και μεταλλικές άμορφες μάζες καλυμμένες από σκληρό θαλάσσιο επίπαγο, που κρύβουν τα δικά τους μυστικά, που μόνο με ακτινογραφία μπορεί να εξιχνιαστούν και να εντοπιστούν τυχόν υπάρχουσες συμβολικές παραστάσεις.

Οι αρχαιότητες μεταφέρθηκαν με ασφάλεια από τα Αντικύθηρα στις εγκαταστάσεις της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, καταλλήλως συσκευασμένες σύμφωνα με τις οδηγίες του Τμήματος Συντήρησης της Εφορείας.

Εκτός από τους διευθυντές της έρευνας, στην αποστολή συμμετείχαν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Βενετίας Carlo Beltrame και η ερευνήτρια του ίδιου πανεπιστημίου δρ Elisa Costa, ο Ορέστης Μανούσος και ο δρ Isaac Ogloblin, ο συνεργαζόμενος ερευνητής του Πανεπιστημίου της Γενεύης Αλέξανδρος Σωτηρίου, ο οποίος διηύθυνε την επιχείρηση πεδίου, οι δύτες Χάρης Μήτρου, Νίκος Γιαννουλάκης και Δημήτρης Ρωμιός.

Παράλληλα, έλαβαν μέρος και τέσσερα έμπειρα στελέχη της Μονάδας Υποβρυχίων Αποστολών (ΜΥΑ) του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, οι Άρης Μαχαιρίδης, Δημήτρης Χατζηασλάν, Δημήτρης Κιώσης και Γιώργος Λυτρίβης.

Για τη διεξαγωγή της υποβρύχιας έρευνας και ανασκαφής έγιναν καταδύσεις από εξειδικευμένο καταδυόμενο προσωπικό, με τη χρήση συσκευών κατάδυσης μεικτών αερίων. Στο καταδυτικό έργο συνέδραμαν εκτός από τους δύτες του Λιμενικού Σώματος, επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό του τμήματος έρευνας και ανάπτυξης της εταιρείας Ηublot, καθώς και το ειδικό πλοίο TYPHOON, το οποίο διέθεσε το Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη.

Η καταδυτική προσπάθεια υποστηρίχθηκε από το πλήρωμα του Typhoon υπό το συντονισμό του αντιναυάρχου ε.α. Αλέξανδρου Παλατιανού και από την ομάδα της Hublot Xplorations με τους Mathias Buttet, Michel Blumenthal, Aloïs Aebischer και Diego Carven. Η εποπτεία της έρευνας έγινε από την καταδυόμενη αρχιτέκτονα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων Αικατερίνη Ταγωνίδου.

Η Σχολή Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Γενεύης (Εργαστήριο Κρυσταλλογραφίας και Τμήμα Επιστημών της Γης) διέθεσε εργαστηριακό εξοπλισμό για την πραγματοποίηση επιτόπιων αναλύσεων.

Κύριοι χορηγοί της έρευνας είναι το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη και η ελβετική ωρολογοποιία Hublot. Την έρευνα υποστήριξαν, επίσης, το ελβετικό ίδρυμα Nereus Research, που ιδρύθηκε με κύριο σκοπό τη στήριξη της έρευνας των Αντικυθήρων, καθώς και η Cosmote ως χορηγός επικοινωνίας της έρευνας.

Ευχαριστίες οφείλονται προσωπικά στον Πάνο Λασκαρίδη και το δήμαρχο Κυθήρων, Ευστράτιο Χαρχαλάκη, για την συνεχή υποστήριξη της αρχαιολογικής έρευνας. Σταθεροί υποστηρικτές του προγράμματος, οι κάτοικοι των Κυθήρων και των Αντικυθήρων.

(Πηγή: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού)

Γεώργιος Παπαθανασόπουλος

Η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων πως προέκυψε το 1976;

Εισηγήθηκα στον Κοντολέοντα, που ήταν τότε Γενικός Διευθυντής,[20] να γίνουν η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων και η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας.[21] Και εγώ τοποθετήθηκα προϊστάμενος στην Εφορεία Εναλίων ως το 1987, οπότε και πήρα σύνταξη.[22]

Image for Aegeus - Society for Aegean Prehistory

Εικ. 5. Ο Γεώργιος Παπαθανασόπουλος στα Αντικύθυρα. Αρχείο Γ. Α. Παπαθανασόπουλου.

Το 1976 συνεργαστήκατε και με τον Cousteau στο ναυάγιο των Αντικυθήρων. Αυτός τί άνθρωπος ήταν;

Θα έλεγα ένας άνθρωπος «οικουμενικός», με πάρα πολλά ενδιαφέροντα, πολύ έμπειρος, αυστηρός, κλειστός τον εαυτό του.[23]



Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Δημοφιλείς κατηγορίες

...
Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες του blog μας

Whatsapp Button works on Mobile Device only