Στην μέση της μεγάλης πλατείας στην Αγορά, βρισκόταν ο φιλόσοφος Σωκράτης. Διαλογιζόταν και φιλοσοφούσε με μια ομάδα νεαρών μαθητών, σε μια Σχολή, που ποτέ δεν είχε οργανωμένα, ούτε έγραψε ένα βιβλίο που να την αφορά. Αλλά και ποτέ δεν αμείφθηκε για τις διδαχές του, στην δεοντολογία, στην ηθική, στην αρετή και στην φιλοσοφική επιστήμη.
Η μέθοδος του, στο πεδίο της φιλοσοφίας και της ορθής σκέψης, ήταν η μαιευτική, η διαλεκτική, και η επαγωγική, ακολουθούμενες από πολλά σοφά γνωμικά, όπως «Γηράσκω δ’αεί πολλά διδασκόμενος» ‘(«γερνώ, μαθαίνοντας πάντα πολλά») ή «Ἓν οἶδα ὅτι οὐδὲν οἶδα» (ένα ξέρω ότι δεν ξέρω τίποτα)
Ξάφνου ένα απόγευμα, η ασυνήθιστη ησυχία διεκόπη με φωνές και βρισιές, για το πόσο τεμπέλης και ανεπρόκοπος ήταν ο Σωκράτης.
Ένα πήλινο κανάτι γεμάτο με νερό, του ήλθε στο χοντρό του κεφάλι, περιλούοντας το αραιωμένο, σγουρό του κρανίο.
‘Ωχ! η Ξανθίππη είναι! Αυτή μοιάζει με το Δία, πρώτα βροντάει και ύστερα βρέχει,’ είπε ατάραχος ο περίπου εβομηντάχρονος Σωκράτης, αντιμετωπίζοντας την οργή της νεαρής, σαραντάχρονης συζύγου του.
-Γιατί δεν την χωρίζεις, τον ρώτησαν οι μαθητές του; Σύμφωνα με τον νόμο του Σόλωνα, επιτρέπεται το διαζύγιο.
-Αυτή είναι σαν την χήνα, που γκρινιάζει πολύ όλη μέρα. Του είπε και ο Αλκιβιάδης και ο Σωκράτης του απάντησε.
-‘Η χήνα είναι χρήσιμη γιατί κάνει αυγά, έτσι και η Ξανθίππη μου έκανε παιδιά.’
Ύστερα πρόσθεσε στον αγαπημένο μαθητή του.
-Αν βρεις καλή σύζυγο, θα είσαι ευτυχισμένος, αν όχι, θα είσαι ένας καλός φιλόσοφος.
Η αριστοκρατική στην καταγωγή της Ξανθίππη, παντρεύτηκε τον Σωκράτη, όταν εκείνος ήταν 55 ετών και εκείνη 25, ύστερα από επιλογή των δικών της, θεωρώντας τον ότι ήταν ιδιοφυής και σπουδαίος άνθρωπος. Ο Σωκράτης ήταν άσχημος σαν άνδρας. Ήταν κοντός με χοντρό κεφάλι, που το στεφάνωναν αραιωμένα σγουρά μαλλιά, είχε πλακουτσωτή μύτη, χοντροκομμένα χείλη και σκούρα γουρλωτά μάτια.
Ωστόσο αυτό το παράξενο ζευγάρι, κατάφερε και έφθασε μέχρι το τέλος του Σωκράτη, όπου τον καταδίκασαν σε θάνατο, με δηλητήριο, το γνωστό κώνειο.
Η αφορμή ήταν, ότι διέφθειρε τους νέους με την φιλοσοφία του και τους έστρεφε στην τεμπελιά, την αυτό-αμφισβήτηση και στην ομοφυλοφιλία.
Παραδόξως, ενάντια στην αρνητική φήμη της, η Ξανθίππη τον θρήνησε και τον έκλαψε γοερά, έξω από τα χοντρά σίδερα της φυλακής. Μαζί με τον γιο της τον Λαμπροκλή, τον επισκέπτονταν συχνά, εκεί στο πέτρινο, ψυχρό κελί της απομόνωσης του.
Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, ο Σωκράτης κατηγορείται και ως δίγαμος. Είχε παντρευτεί την εγγονή του δίκαιου Αριστείδη, αλλά δεν απέκτησαν απογόνους.
Η Ξανθίππη είχε άσχημη φήμη, ως μοχθηρά, φθονερή, ζηλιάρα, κακότροπη, δύστροπη και γκρινιάρα γυναίκα. Κατ’ άλλους ιστορικούς και κατά την περιγραφή του θείου Πλάτωνα, προς τον Φαίδωνα, ήταν μια υπομονετική μητέρα και συνετή σύζυγος.
Η Ξανθίππη, χάρισε στον Σωκράτη τρεις υιούς. Τον Λαμπροκλή, τον Σωφρονίσκο και τον Μενεξένο. Ο Σωκράτης ήταν γιος πάμφτωχου, λιθοξόου ή γλύπτη, του Σωφρονίσκου και της μαίας Φαιναρέτης. Έζησε το 471-399 π.Χ. Απέφυγε την πολιτική, αλλά έκανε δριμεία κρητική στους πολιτικούς του καιρού του.
Ποτέ στηζωή του δεν δούλεψε, όπως όλοι οι κανονικοί συμπολίτες του, αλλά έτρωγε τα έτοιμα, από την μεγάλη περιουσία της συζύγου του. Ήταν εγκρατής στο φαγητό, στο ποτό αλλά και στο σεξ. Φορούσε πάντα ένα φθαρμένο χοντρό χιτώνα, τον οποίο αρνιόταν να τον αλλάξει και περπατούσε ξυπόλητος, χειμώνα, καλοκαίρι. Αυτή η υποχρεωτική εγκράτεια, μεταφέρονταν και στο σπίτι του, όπου εξόργιζε δικαιολογημένα την σύζυγο και τα παιδιά του.
Έτσι η Ξανθίππη ένα ζεστό καλοκαιριάτικο μεσημέρι, τον έγδυσε στην πλατεία της Αγοράς, όπου σύχναζε και του πήρε τον βρώμικο χιτώνα, για να τον πλένει.
Ένα άλλο επεισόδιο που έγινε ιδιαίτερα αισθητό, ήταν όταν ο Αλκιβιάδης ο ‘ζεν πρεμιέ’, δηλ πρώτος νέος, της εποχής του και πλούσιος γόνος Αθηναϊκής οικογένειας, έφερε μια νόστιμη πίττα στον ολιγαρκή σε όλα, διδάσκαλο του τον Σωκράτη. Η καταπιεσμένη Ξανθίππη, οργισμένη ποδοπάτησε την πίττα, εκδηλώνοντας έτσι την ζήλια της, ενάντια την αδυναμία που έτρεφε ο Σωκράτης, για τον νεαρό και ευειδή μαθητή του, τον Αλκιβιάδη.
Η Ξανθίππη κατάφερε να μείνει αθάνατη, στην ιστορία, όπως και η Ασπασία, επειδή παντρεύτηκε ένα σημαντικό άνθρωπο και φιλόσοφο της Πλατωνικής σχολής.
Η Ασπασία κατάφερε τον Περικλή να χωρίσει την γυναίκα του και να γίνει αυτή η νόμιμη σύζυγος του, από μια όμορφη εταίρα που ήταν. Πολλές φορές ο Σωκράτης, ήταν συχνός επισκέπτης στον οίκο ανοχής της ιερόδουλης Ασπασίας, με το πρόσχημα ότι ήταν ο επίσημος σοφός σύμβουλος του Περικλή.
Αυτό εξόργιζε την ευέξαπτη Ξανθίππη, γιατί ουσιαστικά την παραμελούσε. Είχε αναλάβει εξ ολοκλήρου την φροντίδα των τριών υιών τους, του σπιτιού της και έπρεπε να διαχειρισθεί, τα κακόβουλα σχόλια εναντίον εκείνης και του συζύγου της. Εκείνος συχνά διατείνονταν, πως ‘ανά τους αιώνες ποτέ δεν θα εκλείψουν οι πόλεμοι και οι οίκοι ανοχής.’
Ο Σωκράτης απαντώντας στον Αντισθένη, έλεγε ότι, ‘επέλεξε αυτή τη σύζυγο, που ήταν πνεύμα αντιλογίας, γιατί η Ξανθίππη του κρατούσε σε εγρήγορση τη μνήμη και οι κουβέντες της ήταν ευφυείς και ετοιμόλογες, ενώ παράλληλα μαζί της εξασκούσε την υπομονή του.’
Αφού άντεξε εκείνη, τη γυναίκα του, θα άντεχε του πάντες ισχυριζόταν. Άλλοτε πάλι ο ατάραχος και ήρεμος Σωκράτης, παρομοίαζε την σύζυγο του Ξανθίππη, με τα ατίθασα άλογα.
‘Όπως οι αναβάτες έχουν πρόβλημα για να τα δαμάσουν, έτσι και εγώ έλεγε στο μαθητή του Πρωταγόρα, εξασκούμαι ώστε να μάθω να συμπεριφέρομαι ανάλογα και να δαμάζω τους δύσκολους συνανθρώπους μου.’ Και συμπλήρωνε.
‘Αλώστε κανείς δεν είναι κακός με την θέληση του, η άγνοια για το δρόμο του καλού, τους κάνει κακούς, πριν τελικά τον ανακαλύψουν.’
Επίσης στο μαθητή του Ξενοφώντα, που τον ρώτησε αν θα πρέπει να παντρευτεί ή να μείνει ανύπαντρος στη ζωή του, ο Σωκράτης του απάντησε.
‘Όποιον δρόμο και αν διαλέξεις, αργά η γρήγορα θα το μετανιώσεις.’
Η Ξανθίππη άντεξε την διαπόμπευση, την συζυγική παραμέληση και όλη την κακογλωσσιά της τότε Αθηναϊκής κοινωνίας, που συχνά βρισκόταν σε διάφορους πολέμους.
Κάτω από το άγρυπνο βλέμμα της προστάτιδας Αθηνάς, η ζωή της δυστυχισμένης Ξανθίππης, έμοιαζε σαν ένα κακοτράχαλο χωματόδρομο, γεμάτο με πέτρες και λακκούβες, που υποχρεώθηκε να τον περάσει μόνη, ταξιδεύοντας πάνω σε ένα παλιό κάρο με γέρικα άλογα.
Υ.Γ. Το όνομα Ξανθίππη, είναι ο διαδεδομένο σε όλη την Ελλάδα. Απαντάται συχνότερα, κυρίως στην Θεσσαλονίκη και στην Κέφαλο της Κω. Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, συνεορτάζει στις 23 Σεπτεμβρίου, την Ξανθίππη μαζί με την Πολυξένη, τιμώντας τις δυο Χριστιανές, εύπορες αδελφές, που μαρτύρησαν στην Ισπανία, στα χρόνια των ειδωλολατρικών διωγμών, εναντίων των Χριστιανών.
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.