ΓΕΦΥΡΕΣ και ΠΟΤΑΜΟΙ

Ταπεινοί διαβάτες της ιστορίας των κατασκευών, τα παλαιά γεφύρια εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικά τοπόσημα στην ελληνική ύπαιθρο, χαρακτηριστικά μνημεία της χώρας. Η παρουσία τους προκαλεί συγκινήσεις, γεννά συναισθήματα νοσταλγικά για την απώλεια του νεοελληνικού πολιτισμού Ενσωματωμένα στο φυσικό περιβάλλον δεν αποτελούν απλώς κατασκευές πάνω από αφρισμένους χείμαρρους και ορμητικά ποτάμια, αλλά και στοιχεία του παραδοσιακού πολιτισμού

Τα συνοδεύουν λαϊκές αφηγήσεις, δεισιδαιμονίες, μύθοι και θρύλοι για φημισμένους μάστορες και πανέμορφες κυράδες. Μολονότι σε μας η βιομηχανική εποχή άρχισε καθυστερημένα εντούτοις οι αλλοιώσεις στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον, στον οικονομικό, τον κοινωνικό ιδεολογικό τομέα ήταν ραγδαίες.

Το γεφύρι της Μαυροζούμενας στο Νεοχώρι του Μελιγαλά, δίπλα στην αρχαία Μεσσήνη, με τα εννέα τόξα του αποτελεί μοναδικό παράδειγμα τριπλής γέφυρας με μακραίωνη ιστορία. Η πρώτη οικοδομική φάση του ανάγεται στα χρόνια του Επαμεινώνδα, κτίστηκε ταυτόχρονα με την ίδρυση της νέας πρωτεύουσας Μεσσήνης το 369 π.Χ., για να περάσουν από πάνω της τα στρατεύματα των Θηβαίων και του Άργους. Επισκευαζόταν συνεχώς και κυρίως στη διάρκεια του 15ου αιώνα, στα χρόνια της πρώτης Τουρκοκρατίας με δαπάνες του “Σούμπαση Σινάν του Καρυτινού” και εξακολουθεί να λειτουργεί ως τις μέρες μας, συμπληρώνοντας αισίως είκοσι τέσσερεις αιώνες βίου! Τα ασβεστολιθικά αγκωνάρια της αρχικής κλασικής ανωδομής μιμούνται τα Επαμεινώνδα οχυρωματικά έργα της Μεσσήνης και αποπνέουν την ίδια με εκείνα δύναμη. Τα αρσενικά ορμητικά και γονιμοποιά ποτάμια εξομοιώνονται με ταύρους στην αρχαία ελληνική πίστη και εικονογραφία, τα ελάχιστα μεσσηνιακά-αρκαδικά ποτάμια θηλυκού γένους, η Νέδα, η Λευκασία, η Ηλέκτρα, καθώς και η Βαλύρα ήσαν οι Νύμφες-πηγές, πάρεδροι των ποτάμιων θεών ταύρων όπως του μεγάλου Πάμισου που λατρευόταν σε λαμπρό τέμενος με ναό δίπλα στις πηγές του, δεχόταν και δέχεται πάντα με ευχαρίστηση τα μελανά νερά της δροσερής Βαλύρας. Και λέω μελανά, γιατί και το όνομα της Μαυροζούμενας, αρχόντισσας, στα μελανά νερά του ποταμού παραπέμπει, όπως το Μαυρο-μάτι της πηγής Κλεψύδρας στην αρχαία Μεσσήνη και τα μάτια των πηγών του Πάμισου. Σήμερα, το άμοιρο ποτάμι δέχεται τα μελανά απόβλητα ελαιοτριβείων.

Η τοπική παράδοση που διασώζει ο Παυσανίας (4.33.3) ότι ο φημισμένος ποιητής και μουσικός της προϊστορίας Θάμυρις από τη Θράκη, τυφλωμένος από τις Μούσες, πέταξε τη λύρα του στο μεσσηνιακό ποτάμι, οφείλεται σε παρετυμολογία του ονόματος Βα-λύρα.

Το γεφύρι της Μαυροζούμενας νίκησε τον χρόνο, έφτασε ως τις μέρες μας, κουβαλώντας πάνω του όλα τα πάθη του λαού μας, αντάμα με τις κακοποιήσεις και τις προσβολές από τα τσιμέντα, τα παλιοσίδερα, τις σκουριασμένες σιδεριές, την άσφαλτο, τα μπάζα και τα απορρίμματα. Είναι, μα την αλήθεια, θαύμα μέγα ότι επιβιώνει ακόμη σήμερα και λειτουργεί ανάμεσα Νιχώρι και Μελιγαλά, αντέχοντας στωικά τα βάρη ακόμα και οχημάτων, μολονότι έχει κατασκευασθεί οδική παράκαμψη. Αυτό που δεν αντέχεται είναι το βάρος της αδιαφορίας, της άγνοιας, της αναλγησίας των «αρμόδιων» που το έχουν εγκαταλείψει το μοναδικό μνημείο με τα σημαντικά ιστορικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία του.

Όσο ο σύγχρονος άνθρωπος εξακολουθεί να ασελγεί πάνω στα υλικά κατάλοιπα της νεοελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς σε καθημερινή βάση, όπως με το πατρικό ενδιαίτημα της Μαρίας Καλογεροπούλου (Κάλας), τόσο θα συνειδητοποιεί την τραγική πραγματικότητα της αυτοκτονικής διαχείρισης του βίου του.

Ομάδα ικανών τεχνητών με επικεφαλής ικανό και έντιμο αρχιτέκτονα πρέπει να αναλάβει την ανάδειξη του γεφυριού της Μαυροζούμενας, Σύμφωνα με τις αρχές που έθεσε τον 1ο αι. π.Χ. ο γνωστός Ρωμαίος αρχιτέκτων Βιτρούβιος: “ αρχιτέκτονα με γνώση της ιστορίας και της ιστορίας της τέχνης και της φιλοσοφίας που δεν του επιτρέπει να γίνει αλαζών, τον κάνει απλό, ευθύ και αξιόπιστο και κυρίως όχι λάτρη του χρήματος. Ο αρχιτέκτων δεν πρέπει να είναι άπληστος, έχοντας διαρκώς κατά νου το κέρδος και τα φιλοδωρήματα”.

 

Με πολύ μεράκι αλλά και υπομονή συνεχίζουμε την προσπάθεια μας .Αθόρυβα …σιγά σιγά με πολύ   υπομονή αλλά και διάθεση προχωράμε 

Στόχος μας παραμένει να αρθρογραφούν οι πολίτες σε αθρα με   θέματα πολιτισμού   που  επιλέξουν

Το όνομα και επώνυμο αλλά η ευπρέπεια των άρθρων είναι απαραίτητα .Η διεύθυνση μας για επιστολές Άρθρα είναι   zantedanias@gmail.com 

Όπως έχουμε από την αρχή της προσπάθεια μας αναφέρει θα αναρτώνται μετά από έγκριση μας

Σας ευχαριστούμε από καρδιας

Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους ο οποίος φέρει και την ευθύνη των γραφομένων και δε συμπίπτουν κατ’ ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας

https://www.youtube.com/channel/UC0wk2ge3sheyTkgpAkeBang