Πέμπτη 24 Ιουνίου 2021

ΦΩΤΑΚΟΣ: ΟΙ ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗΔΕΣ


 «Οι κοτσαμπάσηδες ή προύχοντες δεν ήσαν λαοπρόβλητοι, καθώς τινές γράφουσι και λέγουσιν αλλ’ ήσαν ένα σώμα ενωμένον διά του συμφέροντος.

Είχαν και αυτοί σύστημα, αν και τούτο εδιαιρείτο εις δύο, έκαστον των οποίων παρηκολούθει και υπηρέτει την διαίρεσιν και την φατρίαν των Τούρκων και με το φρόνημα τούτων έτρεχεν.
Επειδή δε οι Έλληνες είχαν πνεύμα περισσότερον των Τούρκων, και εγνώριζαν γράμματα, ένεκα τούτου εφαίνετο, ότι και πολιτικός αυτοί εδιοικούσαν, διότι αυτοί έδιδαν συμβουλάς και σχέδια δια να τα εφαρμόζουν οι Τούρκοι προς το συμφέρον των, και δια να καταβάλλουν τους εναντίους των, δήλαδη την φατρίαν των άλλων Τούρκων και των ακολουθούντων αυτούς Ελλήνων.
Εκάστη φατρία ήθελε να έχη την εξουσίαν δια να διοική τον τόπον και διά να πλουτή, και δια να την αποκτήσει, έστελλεν εις την πρωτεύουσαν έδραν του Σουλτάνου πληρεξουσίους της, τους οποίους καταχρηστικός ονόμαζαν τοιούτους, δια να προστατεύωσι κατά το φαινόμενον τους ραγιάδες από τας καταχρήσεις των Τούρκων, ενώ αληθώς εστέλλοντο προς τον σκοπόν να απομακρύνουν τους αντιπάλους των από την εξουσίαν και να την λάβωσιν αυτοί. Όλα τα έξοδα, όσα εγίνοντο δια την αποστολήν των τοιούτων πληρεξουσίων και την διαμονήν των εις την Κωνσταντινούποιν, από τον ίδιον ραγιάν επληρώνοντο, όπως οι Τούρκοι και οι λεγόμενοι κοτσαμπάσηδες ήθελαν. Και η μία και η άλλη φατρία εξώδευαν, και οποία δήποτε έπειτα εφαίνετο νικήτρια, και είχε τον πασάν ιδικόν της, όλα τα γενόμενα έξοδα τα ανελόγιζεν εις βάρος των ραγιάδων. Η νικηθείσα μερίς ενήργει έπειτα μυριοτρόπως εις το να ρίψη τους αντιπάλους δια να έλθη πάλιν εις τα πράγματα, και όταν και αύτη ευτύχει να αποκτήσει τον πασάν ιδικόν της, όλα τα γενόμενα από αυτήν προς τούτο έξοδα ήσαν εις βάρος πάλιν του ραγιά ώστε ο ραγιάς δεν είχε καμμίαν ανακούφισιν εκ μέρους των κοτσαμπάσηδων, ή των λεγομένων πληρεξουσίων (βεκίλιδων).
Όλος ο θόρυβος και η κίνησις εγίνετο προς το συμφέρον των Τούρκων και των συντρόφων των κοτσαμπάσηδων, οι οποίοι ήσαν υπόχρεοι να αναλογίσουν τα βάρη και τα άλλα έξοδα και να τα εισπράξουν συνάμα. Ούτοι ενήργουν ως υπηρέται των ορέξεων των Τούρκων, και το επάγγελμα αυτό ήτο ο πόρος της απαλλαγής των από τα βάρη και τας φορολογίας. Εισέπραττον εκατόν και έδιδαν μόνον είκοσι πέντε εξαπατώντες τους Τούρκους.
Τοιούτος ήταν ο κοτσαμπάσης, όστις και κατά τα άλλα πάντα εμιμείτο τον Τούρκων, καθώς εις την ενδυμασίαν, εις τους εξωτερικούς τρόπους και εις τα της οικίας του.
Η ευζωία του ήτο ομοία με εκείνην του Τούρκου, και μόνον κατά το όνομα διέφερεν, αντί π.χ. να τον λέγουν Χασάνην, τον έλεγαν Γιάννην, και αντί να πηγαίνη εις το τσαμί επήγαινεν εις την εκκλησίαν. Μόνον κατά τούτο υπήρχε διάκρισις.
Και μόλον τούτο ο Τούρκος του έκοφτε το κεφάλι, όταν ήθελε, και επί τρεις ημέρας είχεν εκτεθειμένον τον νεκρόν του εις την αγοράν, την δε κεφαλήν του την έθετεν εις τα οπίσθιά του προς περισσοτέραν καταφρόσιν, ενώ εκείνην του Τούρκου την έθετεν υπό την αμασχάλην του. Εκ τούτων όλων φαίνεται, αν ο κοτσάμπασης ήτο, ή όχι, λαοπρόβλητος.
Οι στελλόμενοι εις την καθέδραν του Σουλτάνου ως δήθεν πληρεξούσιοι, ως είπαμεν, αυτοί ενεργούσαν και προητοίμαζαν την αποστολήν νέου πασά. Εκείθεν ωδήγουν τους Τούρκους της φατρίας των εις Πελοπόννησον πώς να φέρωνται υπέρ, ή και κατά του πασά, κατά τας περιστάσεις. Αυτός ο συνεχής και αδιάκοπος πόλεμος εγίνετο, και η τυραννία ποτέ δεν έλειπεν από τον δυστυχή ραγιάν.
Την τοιαύτην δε ασυνείδητο και άτιμον διαγωγήν ονομάζουν τινές σύστημα πολιτικόν, δημοκρατικόν μάλιστα. Αλλά ποιος ερωτούσε τους δυστυχείς ραγιάδες; Ο Τούρκος μόνον τους έλεγε: «βρε! αυτόν θέλω να ακούτε, ει δε μη, σας κόβω το κεφάλι».
ΦΩΤΑΚΟΥ (ΦΩΤΙΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΑΚΟΠΟΥΛΟΥ), ΥΠΑΣΠΙΣΤΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΟΙ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΟΥ 1821», 1888
.
«Ένα κοράκι ξέβγαινε, μέσα από τον Άδη
Σύρει και εις τα νύχια του ανθρώπινο κεφάλι
Κι’ ώρας ώρας το ρώταγε, κι’ ώρας ώρας του λέει:
Κεφάλι κακοκέφαλο, κακού καιρού γραμμένο
Τι έκαμες στα νιάτα σου κι’ είσαι κριματισμένο;
Μην ήσουν πρώτος στο χωριό και μοίραζες τα χρέη;
Έριχνες πλούσιους εκατό και στους φτωχούς διακόσια
Και μια χήρα με παιδιά τους ρίχνεις πεντακόσια.»
ΔΗΜΟΤΙΚΟ
.
[ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Επίσημο γεύμα στο σπίτι Κοτσαμπάση στο Χρυσό. Έγχρωμη χαλκογραφία του Edward Dodwell (1821).

Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Δημοφιλείς κατηγορίες

...
Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες του blog μας

Whatsapp Button works on Mobile Device only