Η ΕΠΙΛΗΨΙΑ ή ΤΟ ΓΛΥΚΥ ΤΟΥ ή ΤΟ ΚΑΛΟ ΤΟΥ ή ΤΟ ΑΜΕΛΕΤΗΤΟ ή ΤΟ ΣΙΔΕΡΟ ΣΤΗ ΜΕΣΗ

 .

«Αυτοί οι τέσσερις προσδιορισμοί χρησιμοποιούνται μαζί με το ρήμα πιάνω για να δηλώσουν την ασθένεια της επιληψίας. «Τον πιάνει το γλυκύ του», «το καλό του», «το αμελέτητό του», «το σίδερο στη μέση».

Αφού η ασθένεια θεωρείται ότι κατευθύνεται από το διάβολο, δεν είναι επιτρεπτό να αποδίδεται με το όνομά της, αλλά πρέπει, εάν κάποιος είναι αναγκασμένος να την πει με τ’ όνομά της, για να μην αποκτά περισσότερο βάρος το κακό, να προσθέτει πάντοτε το: «Όξω από δω στ’ άγρια όρη». Οι Ζακυνθινοί χρησιμοποιούν αυτή την έκφραση επίσης και για άλλες αρρώστιες. των οποίων η προέλευση είναι ανεξήγητη για το λαό και γι’ αυτό θεωρούνται ως διαβολικές.

Αφού ο λαός θεωρεί την επιληψία για μια υπερφυσική, διαβολική αρρώστια, ανεραϊδική, κατά την εκφώνηση του ονόματός της κάνουν και το σημείο του σταυρού.

Επειδή τα μέσα που έχει στη διάθεσή της η επιστήμη δεν πείθουν, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ασθένειας, η άγνοια του κατώτερου λαού καθορίζει μυστηριώδη μέσα, που η δράση τους «δεν λαθεύει».

Επικρατεί στο λαό η πρόληψη ότι στο μέρος που βρίσκεται ένας άρρωστος σε επιληπτική κρίση, πρέπει να βρεθεί ένα κομμάτι κάρβουνο. Θρυμματίζεται σε πολύ λεπτή σκόνη, σαν τα πούδρα, και προσφέρεται αναμεμειγμένο με νερό στον ασθενή τη στιγμή που ο γιατρός ή η γιάτρισσα –φυσικά και οι δύο κομπογιαννίτες– ή η ξορκίστρα με σιγανή φωνή στο αφτί του αρρώστου λέει εννέα φορές –κάνοντας μια παύση κάθε τρίτη φορά–τα μυστηριώδη (!) λόγια:

«Χτύπος του αγγιού βροντή στον ουρανό, στάμπα, ετσάμπα».

Μου είναι άγνωστο τι σημαίνουν αυτά τα μυστηριώδη λόγια, που πρέπει ν’ ασκούν στην ασθένεια μια τόσο ισχυρή επίδραση. Άγνωστη είναι επίσης σ’ εμένα η προέλευσή τους. Αλλά πιστεύω ότι προέρχονται από τη διάλεκτο που μιλούν στη Μάλτα και είναι ανακατωμένα με αραβικά.

Αν δεν βρεθεί στον τόπο της επιληψίας το κομμάτι του κάρβουνου, τότε δίνει η μάγισσα στον ασθενή ένα πότι που το φτιάχνει και το φυλάει η ίδια. Το μυστικό της παρασκευής αυτού του ποτού κρατείται αυστηρά απαραβίαστο. Αυτό πρέπει να προέρχεται, όπως ο λαός ισχυρίζεται –και αυτό κάνει στη μάγισσα όχι για λίγη διαφήμιση– από τη στάχτη κάποιου μικρού ζώου, που το βρήκαν στο στόμα ή στομάχι ενός φιδιού και κατόπιν το έκαψαν. Το μέσο αποκτά τη δύναμή του και τη δράση του κατά της επιληψίας από το μυστικό ξόρκι που είναι γνωστό μόνο στη μάγισσα. Κατά την προσφορά αυτού του πιοτού στον ασθενή λέγει η μάγισσα, όπως ήδη πιο πάνω ανάφερα, το ξόρκι, τη μαγική ίαση που κάνει θαύματα.

Οι σημαντικότεροι ειδικοί γι’ αυτές τις μαγείες είναι: ένας Λευτέρης, που πέθανε πριν από λίγο καιρό, δήθεν ο απόγονος του Raimundus Luluis [(1232 - 1315) φιλόσοφος από τη Μαγιόρκα. Ο πρωτοπόρος της εκλαϊκευμένης επιστήμης] και η Καλουτσικίνα η μαμή, η διάδοχος του «μεγάλου Cronete»!

Κατάρες σχετικές:

• Να σε πιάσει το γλυκύ σου και να σε τινάζει εφτά φορές την ώρα.

• Να σε εύρει ή να σε πιάση το καλό σου.

Παράγωγα:

• γλυκοτίνασμα,

• γλυκοτινασμένο,

• γλυκιάρης

• γλυκιάρικο (για παιδιά)

Εκφράσεις:

• Από τον τρόμο που επήρα επήγε να με πιάσει το γλυκύ μου.

• Μ’ έπιασε το γλυκύ μου μόλις μου είπε αυτό.

ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ ΣΑΛΒΑΤΟΡ(1847-1915), «ΖΑΝΤΕ», ΠΡΑΓΑ 1904

.

[ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ:

ΜΑΤΕΟΥΣ ΓΚΡΟΙΤΕΡ: «Ο ΓΙΑΤΡΟΣ ΠΟΥ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙ ΤΗΝ ΦΑΝΤΑΣΙΑ», 1620. ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ]