ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΑΣΟΝΑ ΚΟΜΝΗΝΟ ΚΑΝΑΚΑΚΗ

Επιτάφιος του Σείκιλου το αρχαιότερο πλήρες τραγούδι.

Ο Σείκιλος ήταν ένας αρχαίος Έλληνας ποιητής που έζησε κατά
την ελληνιστική εποχή ±200 μ.Χ. στις Τράλλεις της Μικράς
Ασίας σημερινό Αϊδίνιο (Aydin). Ο λόγος για τον οποίο
μνημονεύεται ακόμη το όνομά του είναι, γιατί από αυτόν μας
διασώζεται το αρχαιότερο πλήρες τραγούδι από άποψη
μουσικής και στίχων πάνω στην κυλινδρική σφαίρα του
Σείκιλου.

Η στήλη του Σείκιλου είναι μια γκρίζα κυλινδρική μαρμάρινη
επιτάφια στήλη 40 εκατοστών, πάνω στην οποία είναι
γραμμένη η αιτία συγγραφής και αφιέρωσης της γραμμένη σε
ελληνιστική κοινή γλώσσα καθώς και οι στίχοι του τραγουδιού
αυτού με τα μουσικά σύμβολα τους επάνω, φρυγικού τύπου.
Πριν αναλύσουμε το περιεχόμενο της στήλης καλό θα ήταν να
αναφέρουμε μερικά πράγματα για την ιστορίας της.
Η στήλη ανακαλύφθηκε τυχαία το 1883 στο Αϊδίνιο της Μ.
Ασίας κατά τα έργα κατασκευής ενός σιδηροδρομικού
σταθμού. Αμέσως, η στήλη δόθηκε στον Διευθυντή της
κατασκευαστικής εταιρείας ο οποίος την πήρε σπίτι του . Εκεί
την ίδια χρονιά την ανακάλυψε ο Sir William Ramsay και
προέβη στην μελέτη της και την σχετική δημοσίευση της
στήλης. Λίγα χρόνια αργότερα ο Dr. Carl Wessely αντιλήφθηκε
πως τα έξτρα σύμβολα, που είναι χαραγμένα επάνω στην
στήλη, είναι στην πραγματικότητα τα μουσικά σύμβολα που
καταδεικνύουν την μουσική των στίχων.

Κατά την διάρκεια της Μικρασιατικής καταστροφής 1922 η
στήλη χάθηκε και βρέθηκε αργότερα το σε κάποιο τουρκικό
σπίτι να χρησιμοποιείται ως ανθοδοχείο με αποκομμένη την
βάση της. Τελικά το 1966 η στήλη πωλήθηκε στο Εθνικό
Μουσείο της Δανίας στην Κοπεγχάγη, όπου και φυλάσσεται
έως σήμερα εκεί.
Αυτό που προξενεί τρομερή εντύπωση είναι πως η στήλη από
την περίοδο της Μικρασιατικής Καταστροφής το 1922 μέχρι το
1966 θεωρούνταν εξαφανισμένη μέχρι να ξανά βρεθεί. Αυτό
το διάστημα η μελέτη αυτού του σπουδαίου αρχαιολογικού
ευρήματος γινόταν μέσω μιας φωτογραφίας που είχε τραβήξει
κάποιος ονόματι Laumonier.

KEIMENO ΤΗΣ ΣΤΗΛΗΣ:
Ευανάγνωστα σε κεφαλαιογράμματη ελληνική είναι
χαραγμένα τα εξής:
Αρχαίο Κείμενο Εισαγωγικό τραγουδιού:
Εἰκὼν ἡ λίθος εἰμι. Τίθησί με Σείκιλος ἔνθα μνήμης ἀθάνατου
σήμα πολύχρόνιον.
Ν. Ε. Μετάφραση:
Είμαι μια εικόνα η πέτρα. Με τοποθέτησε ο Σείκιλος εδώ ως
διαχρονικό σημάδι αθάνατης μνήμης.
Αρχαίο Κείμενο Τραγούδι:
Ὅσον ζῇς φαίνου, μηδὲν ὅλως συ λύπου. Πρὸς ὀλίγον ἐστὶ τὸ
ζῆν, τὸ τέλος ὁ χρόνος ἀπαιτεῖ.
Ν.Ε. Μετάφραση:
Όσο ζεις να λάμπεις, καθόλου να μην λυπάσαι. Γιατί η ζωή
είναι σύντομη, ο χρόνος απαιτεί την πληρωμή του.
Αρχαίο Κείμενο:
Σείκιλος Εὐτέρ(ῃ)
Ν. Ε. Μετάφραση:
Ο Σείκιλος για την Ευτέρπη.

Σύντομη ερμηνεία:
Το ποίημα του Σείκιλου είναι αφιερωμένο στην Ευτέρπη δεν
αναφέρεται ποια ακριβώς είναι η Ευτέρπη, σύμφωνα με μια
ερμηνεία μπορεί να είναι ή σύζυγός του, είτε η ερωμένη του, ή
κάποια φίλη του ποιητή, είτε ένα συγγενικό του πρόσωπο ή

ακόμη και η ίδια η Μούσα Ευτέρπη. Ωστόσο, οι περισσότεροι
συμφωνούν πως πρόκειται για κάποιο ζωντανό πρόσωπο από
τον κύκλο του ποιητή και όχι η Μούσα. Το ποίημα έχει
επιρροές από την Επικούρεια φιλοσοφία που σκοπό της είχε
την απόλαυση του βραχύ βίου, αφού το τέλος του κάθε
ανθρώπου, δηλαδή ο θάνατος, είναι κοντά.
Έχει ιδιαίτερη αρχαιολογική και ιστορική αξία καθώς διασώζει
με τα μουσικά του σύμβολα, φρυγικού τύπου κάτι από την
αρχαιοελληνική μουσική. Ενώ η μουσική του είναι αρκετά
ωραία και μελωδική.