«Απατούρια»

Τον μήνα Πυανεψιώνα του Αττικού

ημερολογίου, που αντιστοιχούσε

με το χρονικό διάστημα, από μέσα Οκτωβρίου

μέχρι μέσα Νοεμβρίου, οι πρόγονοί μας

στην Αθήνα, Τροιζήνα, Σάμο, Χίο,

σε όλες τις Ιωνικές πόλεις, εκτός της Εφέσου

και Κολοφώνος, γιόρταζαν τα «Απατούρια».

Στην γιορτή το κοινωνικό περιεχόμενο

επισκίαζε το θρησκευτικό.

Στην Αθήνα τα «Απατούρια» ήταν γιορτή

Παναθηναϊκή. Παρασκευαζόταν πολλές μέρες

αλλά διαρκούσε μόνο τρείς. Η πρώτη μέρα ήταν

η Αορπία ή Δορπεία. Κάθε Αθηναίος

ήταν μέλος κάποιας φρατρίας. ~ φατρίας ~

Οι πατέρες συναθροίζονταν στις φατρίες τους,

σε γιορταστικό συμπόσιο.

Η δεύτερη λεγόταν Ανάρρυσις

~ = απολύτρωση ή θυσία ~.

Την ημέρα της Ανάρρυσις πρόσφεραν θυσίες

στον Φράτριον Δία και την Αθηνά την Φρατρίαν,

καμιά φορά και στον Διόνυσο τον Μελαναιγίδα.

Ίσως όμως να προέρχεται από τους Αιγικορείς

που ήταν μια, από τις τέσσερις αρχαιότατες φυλές

της Αττικής, πριν τον Κέκροπα. Οι κάτοικοί της

ονομαζόταν Αιγικορείς από τον γιό του Ίωνος

Αιγοκορέως.

Οι πολίτες φορούσαν τις καλύτερες στολές τους,

άναβαν δάδες από την Εστία και υμνούσαν

τον θεό Ήφαιστο. Προς τιμήν του τελούσαν

θυσίες και λαμπαδηδρομίες.

Την λέξη ''Απατούρια'' μερικοί την παράγουν

από το α και πατήρ. Άλλοι από την «απάτη»

στηρίζοντας την άποψή τους, στους σχετικούς

με την γιορτή θρύλους έτσι έπλεξαν

τους εξής μύθους :

Όταν στο τέλους του 1100 π.Χ. οι Αθηναίοι

πολεμούσαν τους Βοιωτούς στην Οινόη,

ο Βοιωτός Ξανθίας ή Ξάνθος προκάλεσε τον βασιλιά

της Αττικής Θυμοίτη σε μονομαχία για να κριθεί

σε ποιόν θα δοθεί η πόλη. Αλλά αυτός αρνήθηκε

την πρόκληση. Τότε ο εξόριστος στην Αθήνα

βασιλιάς Μέλανθος από την Μεσσηνία,

δέχεται αντί του Θυμοίτου την μονομαχία,

αλλά με την συμφωνία ότι αν νικήσει,

να πάρει την βασιλεία από τον Θύμοιτο.

Η μονομαχία άρχισε όταν φάνηκε πίσω

από τον Ξάνθο ένας άντρας, που φορούσε

μαύρη στολή από δέρμα τράγου. Τότε ο Μέλανθος

είπε στον Ξάνθο ότι παρέβη τους όρους

της μονομαχίας, γιατί μαζί του είχε βοηθό.

Ο Ξάνθος που απατήθηκε, έστρεψε να δει πίσω του

και ο Μέλανθος τον σκότωσε. Σε ανάμνηση

της «απάτης» αυτής, θέσπισαν τον πανηγυρισμό

των «Απατουρίων» και αφιέρωσαν βωμό

στον Διόνυσο τον Μελαναίγιδα, γιατί πίστευαν

ότι ο Διόνυσος, ήταν πίσω από τον Ξάνθο,

παίρνοντας μορφή ανθρώπου με την τραγίσια στολή.

Άλλοι μας λένε ότι : Η θεά Αθηνά υπέδειξε

με απατηλό όνειρο στην Αίθρα να πάει

στο νησί Σφαιρία.*

Στο ναό αυτό η Αίθρα είχε ορίσει να αφιερώνουν

την παρθενική ζώνη τους πριν το γάμο οι παρθένες,

στην Απατουρία Αθηνά. Με τον τρόπο αυτό

οι νέες της Τροιζήνας, μπορούσαν θαυμάσια

να καλύψουν ένα νεανικό σφάλμα που έκαναν,

πριν από το γάμο τους...!!!

Αρκετά σας κούρασα. Για την τρίτη μέρα

που λεγόταν Κουρεώτις όπως και

για τα «Απατούρια» στον Ίστρο, την αποικία

των Ελλήνων στο Δούναβη,

θα μιλήσουμε στην επόμενη ανάρτηση...!!!

* Το νησί Σφαιρία είναι...

ηφαιστειογενούς προελεύσεως

και αναδύθηκε από την έκρηξη...

του ηφαιστείου των Μεθάνων.

Ο Πόρος στην αρχαιότητα ονομαζόταν Καλαυρία,

~ καλή αύρα ~ ένα μικρό κανάλι χώριζε

την Καλαυρία από το νησί...

της Σφαιρίας.

~~ Στην εικόνα βλέπουμε...

αναπαράσταση από το νησί Σφαιρία...

το αποκαλούμενο ιερό ~~

. ~ . Καληνύχτα σε όλους...

κυρίως σ’ αυτούς που δοκιμάζονται

από τις πλημμύρες...

και τους σεισμούς . ~