Ο Γναίος ή Γάιος Μάρκιος, σύμφωνα με την παράδοση, ήταν Ρωμαίος αριστοκράτης και στρατιωτικός ηγέτης που έζησε τις πρώτες μέρες της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Θεωρείτο μέλος της οικογένειας των Μαρκίων και αρχαίοι ιστορικοί όπως ο Λίβιος και ο Πλούταρχος, τον περιγράφουν ως βασικό μέλος της φατρίας των Πατρικίων και υπέρμαχο της καταστολής των Πληβείων με οιοδήποτε μέσο. Πιθανώς η οικογένεια του Γάιου Μάρκιου να κατάγεται εκτός Ρώμης – έχει υποστηριχθεί βάσει του ψευδώνυμου Κοριολανός, ότι οι πρόγονοί του πιθανόν να κατάγονται από την Κορίολα η οποία ήταν πόλη των Ουόλσκων (Ιταλικό φύλο νότια του Λάτιου/Latium). Ωστόσο, η αρχαία παράδοση αποδίδει το ψευδώνυμο στην ανδρεία του, κατά την πολιορκία της εν λόγω πόλης. Σε κάθε περίπτωση, ο Γάιος Μάρκιος εντάσσεται στην άρχουσα τάξη της πρώιμης Ρωμαϊκής Δημοκρατίας.
Ο διαρκής αγώνας εξουσίας μεταξύ των πλούσιων αριστοκρατών και των λαϊκών τάξεων που αγαπούσαν την ελευθερία της νεόκοπης δημοκρατίας δεν ήταν η μόνη επικίνδυνη κατάσταση που αντιμετώπιζε η Ρώμη την πρώτη δεκαετία του 5ου αιώνα π.Χ. αφού απειλείτο και από τις δυνάμεις των Ουόλσκων (Volscians) και των Αίκουων (Aequians).
Οι Ρωμαίοι για να αντιμετωπίσουν την νέα απειλή συγκρότησαν στρατό στον οποίο εντάχθηκε ο Γάιος Μάρκιος ως αξιωματικός και σύντομα απέκτησε φήμη αφού στις πρώτες συγκρούσεις μεταξύ Ρώμης και Ουόλσκων, εισήλθε πρώτος στην Κορίολα εξασφαλίζοντας την Ρωμαϊκή νίκη. Αυτή η ενέργεια του έδωσε το προσωνύμιο «Κοριολανός».
Τελικά, οι Ρωμαίοι και οι Ουόλσκοι συμφώνησαν σε πρόσκαιρη ανακωχή, αφού σύμφωνα με τον Λίβιο προέκυψε προσωρινή διακοπή των εχθροπραξιών, λόγω λιμού που έπληττε την Ρώμη και μιας επιδημίας που μάστιζε τις επαρχίες των Ουόλσκων, γεγονότα που εξουθένωσαν τις δύο αντίπαλες παρατάξεις. Ενισχυμένος από την φήμη του, ο Κοριολανός άρχισε να ανέρχεται στις πολιτικές βαθμίδες και η αναλγησία που επέδειξε στον πόλεμο έναντι των αντιπάλων, συνεχίσθηκε στην πολιτική κατά των λαϊκών τάξεων.
Σύμφωνα με τον Λίβιο, ήθελε να χρησιμοποιήσει μια επισιτιστική κρίση (492 – 491π.Χ.) για να τιμωρήσει τους Πληβείους. Συγκεκριμένα όταν η Ρώμη εισήγαγε σιτηρά, ο Κοριολανός πρότεινε στην Γερουσία οι πολίτες να λάβουν το μερίδιό τους μόνο εφόσον αποποιούνταν του αξιώματος ως Τριβούνος των Πληβείων. Η πρόταση αυτή προκάλεσε ταραχές όταν οι ηγέτες των Πληβείων άρχισαν να αντιδρούν, με αποτέλεσμα οι λοιποί Πατρίκιοι να επιθυμούν την αποβολή από τις τάξεις τους. Τελικά, ξεκίνησε μια δίκη εναντίον του στην οποία (προσωπικά ή ερήμην, ανάλογα με την πηγή) καταδικάστηκε σε εξορία από την πόλη της Ρώμης.
Ο Κοριολανός, που ήταν οργισμένος τόσο με τους Πληβείους (για την δίωξη) όσο και με τους Πατρικίους (για την εγκατάλειψη) διέφυγε με σκοπό να ενταχθεί σε αυτούς τους οποίους είχε πολεμήσει δηλαδή τους Ουόλσκους, υποσχόμενος εκδίκηση εναντίον της Ρώμης. Παρά τις προηγούμενες βίαιες ενέργειες εναντίον των Ουόλσκων, ο Κοριολανός έγινε αποδεκτός χάρη στην εύνοια του Άντιου Τύλλου, ενός από τους εξέχοντες ηγέτες της εποχής.
Ο Άντιος Τύλλος δεν κατόρθωσε απλώς να εντάξει τον Κοριολανό στους Ουόλσκους, αλλά έπεισε τους δεύτερους να εμπιστευθούν τον Ρωμαίο σε στρατιωτικά θέματα. Σύμφωνα με την παράδοση και τον μύθο, στον πόλεμο μεταξύ Ουόλσκων και Ρώμης που επαναλήφθηκε περί το 490 π.Χ., ο Κοριολανός είχε αποκτήσει τέτοιο σεβασμό και εμπιστοσύνη μεταξύ των Ουόλσκων που επελέγη να οδηγήσει τις στρατιωτικές τους δυνάμεις κατά των Ρωμαίων, με αποτέλεσμα σε δύο εκστρατείες, να κατακτήσει μεγάλες εκτάσεις γης εις βάρος της Ρώμης. Ο Λίβιος δίνει μια συνοπτική λίστα των κατακτήσεων του Κοριολανού:
«Ο Γάιος Μάρκιος (Κοριολανός) αρχικά βάδισε κατά της πόλης Κίρκης, εκδίωξε τους Ρωμαίους εποίκους, απελευθέρωσε την πόλη και την παρέδωσε στους Ουόλσκους. Κατόπιν κατέλαβε τις πόλεις Σάτρικο/Satricum, Λόνγκουλα/Longula, Πόλουσα/Polusca και Κορίολα/Corioli, όλα δηλαδή τα μέρη που είχε πρόσφατα κατακτήσει η Ρώμη. Κατόπιν αφού κατέλαβε την Λαβίνιο/Lavinium, συνέχισε και πήρε τις Κόρμπιο/Corbio, Βιτέλλια/Vitellia, Τρίβιο/Trebium, Λάμπικο/Labicum και Πέδο/Pedum. Τέλος βάδισε στην Ρώμη και παρατάχθηκε στην Κλουίλιο Τάφρο 8 χλμ. έξω από τα τείχη». (Ιστορία της Ρώμης, 2.39).
Η πολιορκία του Κοριολανού στη Ρώμη το 488 π.Χ. είναι ένα περιστατικό που περιβάλλεται από θρύλους με αποτέλεσμα να είναι ασαφές. Σύμφωνα με τα λεγόμενα, οι Ουόλσκοι αποφάσισαν να μην επιτεθούν απευθείας, αλλά να εγκατασταθούν για πολιορκία. Ο Κοριολανός στάθμευσε τον στρατό του κοντά στην πόλη και άρχισε να λεηλατεί συστηματικά την γύρω περιοχή, όπου σύμφωνα με την παράδοση, «χαρίστηκε» στα κτήματα των πατρικίων, είτε λόγω συμπάθειας είτε πιθανότατα, ως τακτική ψυχολογικού πολέμου με στόχο την έριδα μεταξύ Πληβείων και Πατρικίων.
Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας, η Ρώμη αντιμετώπισε φαινόμενα πολιτικής αστάθειας & αναρχίας. Οι θεωρίες συνωμοσίας πλήθαιναν, ιδιαίτερα όταν οι Πληβείοι ανακάλυψαν ότι οι περιουσίες των Πατρικίων παρέμειναν άθικτες, ενώ εκείνες των φτωχών και ανίσχυρων λεηλατήθηκαν. Αυτές οι σκέψεις, σύμφωνα με την παράδοση, οδήγησαν τους Πληβείους του Ρωμαϊκού στρατού σε ανταρσία, αποδυναμώνοντας τα Ρωμαϊκά στρατεύματα. Με την στρατιωτική στήριξη ανεπαρκή, η Ρωμαϊκή Δημοκρατία κατέφυγε στη διπλωματία. Σύμφωνα με τον Λίβιο, η Ρώμη έστειλε δύο διαδοχικές διπλωματικές αποστολές στο αντίπαλο στρατόπεδο και αφού απέτυχαν, έστειλαν μια αποστολή ιερέων με την ελπίδα να πείσουν τον Κοριολανό να λύσει την πολιορκία αλλά και αυτή η προσπάθεια απέτυχε. Μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων, σε μία ύστατη προσπάθεια στάλθηκε μια τελευταία ομάδα που αποτελείτο από την μητέρα, την σύζυγο και τα παιδιά του Κοριολανού, οι οποίοι για κάποιο λόγο, δεν τον είχαν ακολουθήσει στην εξορία του. Σε αυτήν την συνάντηση, ο Κοριολανός αντιμετώπισε αφόρητη ψυχολογική πίεση αφού επιπλήχτηκε από την μητέρα του Βετούρια και ταυτόχρονα αντιμετώπισε την αγανάκτηση από τη σύζυγό του Βολούμνια και την απόρριψη των παιδιών του. Σύμφωνα με την παράδοση, αυτό ήταν αβάσταχτο και είχε ως αποτέλεσμα να λύσει την πολιορκία της Ρώμης.
Η στιχομυθία μεταξύ του Κοριολανού και της μητέρας του είχε ως εξής:
– Κοριολανέ, αν επιμένεις να εισέλθεις εχθρικά στη Ρώμη, θα πατήσεις πρώτα στο πτώμα της μητέρας σου. Διότι δεν μπορώ να ανεχθώ να είναι το παιδί μου ο καταστροφέας της πατρίδας του.– Νίκησες μητέρα, ευτυχισμένη νίκη για την πατρίδα, αλλά καταστρεπτική για τον γιο σου. Φεύγω μακριά από τη Ρώμη, νικημένος από την μητέρα μου.
Μετά την λύση της πολιορκίας ο Κοριολανός χάνεται από την ιστορία. Για το θάνατό του διατυπώθηκαν πολλές διαφορετικές εκδοχές, αλλά ουδεμία ήταν τεκμηριωμένη. Ορισμένοι όπως ο Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς και ο Πλούταρχος, ισχυρίστηκαν ότι ο Γάιος Μάρκιος εκτελέστηκε από τον Άντιο Τύλλο και τους Ουόλσκους μετά την αποτυχία του στην πολιορκία της Ρώμης. Ο Λίβιος από την πλευρά του, απλώς αναφέρει ότι η μοίρα του Κοριολανού ήταν άγνωστη, αλλά υποστήριξε ότι ο Κόιντος Φάβιος Πίκτωρ, ο πρώτος ιστορικός της Ρώμης, ανέφερε ότι έζησε μέχρι τα βαθιά γεράματα στην εξορία.
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, στους προγόνους του περιλαμβάνονται εξέχοντες πατρίκιοι, καθώς και ένας βασιλιάς της Ρώμης.
Η ιστορία του αποτέλεσε θέμα ομώνυμης τραγωδίας του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, καθώς και άλλων έργων, συμπεριλαμβανομένης της Εισαγωγής Κοριολανός του Μπετόβεν.
Εκτίμηση
Είναι δύσκολο να τεκμηριωθεί ο θρύλος του Κοριολανού. Η σύνδεσή του με την σύγκρουση των τάξεων είναι εξαιρετικά ύποπτη, διότι το επώνυμο Μάρκιος δεν είναι αριστοκρατικό, αλλά λαϊκό όπως και το όνομα της συζύγου του. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η ιστορία της σύγκρουσης του Κοριολανού με τους Πληβείους και η δίκη του αποτελούν προσθήκη σε παλαιότερη ιστορία.
Από την άλλη πλευρά, οι δύο στρατιωτικές εκστρατείες έχουν βάση και πιθανόν η ιστορία να αφορά κάποιον Ρωμαίο στρατηλάτη που ζούσε στην περιοχή, συμμάχησε με τους Ουόλσκους και έγινε επικίνδυνος, χωρίς όμως αυτό να επιβεβαιώνεται.
Ακολουθεί η Εισαγωγή «Κοριολανός» του Μπετόβεν από την Φιλαρμονική της Βιέννης σε διεύθυνση του Λέοναρντ Μπερνστάιν.
Πηγές – βιβλιογραφία
Πλούταρχος «Βίοι Παράλληλοι/Γάιος Μάρκιος»
Τίτος Λίβιος «Από την ίδρ
Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας http://www.tapantareinews.gr, για περισσότερη ενημέρωση. ⭐Εγγραφείτε - SUBSCRIBE: http://bit.ly/2lX5gsJ Website —►http://bit.ly/2lXX2k7 SOCIAL - Follow us...: Facebook...► http://bit.ly/2kjlkot
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.