Η Νεκρομαντεία είναι επίκληση των νεκρών για μαντικούς σκοπούς.

Το Νεκρομαντείο του Αχέροντα

Η Νεκρομαντεία είναι επίκληση των νεκρών για μαντικούς σκοπούς. Υποτίθεται πως ο κάθε νεκρός αποκτά μαντικές ιδιότητες και απόκρυφες γνώσεις που ο Νεκρομάντης μπορεί να τον υποχρεώσει να φανερώσει με την δύναμη των τελετών του.

Η πρώτη μνεία Νεκρομαντείας στην Ελλάδα γίνεται στην Οδύσσεια, όπου οι νεκροί, τρεφόμενοι με αίμα που τους προσφέρει ο ζωντανός, τον αναγνωρίζουν. Ολόκληρη ραψωδία, η λ, είναι αφιερωμένη σε αυτήν την τελετή Νεκρομαντείας. Φαίνεται όμως πως, κατά την αντίληψη της εποχής του Ομήρου, (περ. 800 πΧ) οι νεκροί δεν έχουν ακόμα προφητικές ικανότητες, γιατί ο Οδυσσέας αναζητά έναν νεκρό Μάντη, τον Τειρεσία, για να μάθει τον τρόπο της επιστροφής του. Οι υπόλοιποι νεκροί δεν γνωρίζουν τίποτα άλλο παρά μόνο όσα έζησαν, και δεν φαίνεται να έχουν άλλες, υπερβατικές ικανότητες.

Η δεύτερη αρχαιότερη μνεία είναι στον Ηρόδοτο. Ο Περίανδρος, ο σοφός Τύραννος της Κορίνθου είχε σκοτώσει από ζήλια την γυναίκα του και μετά ασέλγησε πάνω της. (περ. 600 πΧ) Στη συνέχεια δεν έβρισκε κάποιο πολύτιμο αντικείμενο, και έφερε μάντεις να επικαλεστούν το πνεύμα της νεκρής για να μάθει που το είχε βάλει. Η γυναίκα, αφού του επισήμανε πως “είχε βάλει τα ψωμιά του σε κρύο φούρνο” ζήτησε να της θυσιάσουν στην πυρά τα κοσμήματα και τα ρούχα των γυναικών της Κορίνθου για να μιλήσει, πράγμα που έγινε. Και σε αυτό το παράδειγμα δεν έχουμε μαρτυρία για προφητική ικανότητα του επικαλούμενου νεκρού (χωρίς αυτό να αποκλείεται σαφώς, όπως στον Όμηρο) αλλά ήδη έχουμε μεσολάβηση Μάντεων, καθόλου μυθικών, αλλά πραγματικών. Και με συγκεκριμένη προέλευση: “Πέμψαντι γαρ οι ες Θεσπρωτούς επ' Αχέροντα ποταμόν επί το νεκυιομαντείον”¹ Εδώ έχουμε ήδη μαρτυρία για την εξειδίκευση των στην τέχνη της Νεκρομαντείας, αλλά και για το εγκατεστημένο, πλέον, ιερό.

Τρίτη μαρτυρία, αυτή του φαντάσματος του Παυσανία. (470 πΧ.) Ο νικητής των Πλαταιών, είχε εκτελεστεί με ιερόσυλο τρόπο μέσα στο ναό της Χαλκιοίκου Αθηνάς στη Σπάρτη, και το φάντασμά του ταλαιπωρούσε την πόλη. Σκοτεινές τελετές νεκρομαντείας από Θεσσαλούς ειδικούς, προσταγές των Δελφών, αγάλματα του Δαίμονα Επιδώτη, καθώς και αγάλματα του ίδιου του στρατηγού Παυσανία, μπρος στο Ναό της Παρθένου, έδιωχναν την κατάρα του νεκρού, αιώνες μετά το επεισόδιο. Τα είδε ο άλλος Παυσανίας, ο περιηγητής …²

Το χωριό του Ενδώρ, στο Ισραήλ, όπου δρούσε η Νεκρομάντισσα

Ας αναφέρουμε και μια μαρτυρία, του 11ου αι. πΧ, από την Παλαιά Διαθήκη. Σε μια Νεκρομάντισσα κατέφυγε ο Εβραίος βασιλιάς Σαούλ, ³ όταν «ουκ επεκρίθη αυτώ Κύριος εν τοις ενυπνίοις και εν τοις δήλοις και εν τοις προφήταις». Η Νεκρομάντισσα κάλεσε την ψυχή του Προφήτη Σαμουήλ, και μάλιστα χωρίς την θέλησή του.

Αυτή η μαρτυρία είναι πολύ αρχαιότερη από την Ομηρική, (8^ος αι. πΧ.) Ο Όμηρος γενικά περιγράφει θρησκευτικές συνήθειες της εποχής του και όχι τις παλαιότερες από αυτήν. Αλλά δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι αν στην Ελλάδα γίνονταν Νεκρομαντεία την εποχή των Τρωικών ή και νωρίτερα. Υπολογίζουμε όμως τα παρακάτω στοιχεία:

Το Νεκρομαντείο του Αχέροντα

α) Νεκρομαντείο στην εποχή του Ομήρου δεν υπήρχε, αλλιώς η Κίρκη (δηλαδή ο Όμηρος) θα έστελνε τον Οδυσσέα σε αυτό και όχι στον Κάτω Κόσμο. Ούτε Νεκρομάντεις δεν υπήρχαν ακόμη, μια που ακόμα και η ίδια η μάγισσα Κίρκη δεν μπορεί να επικαλεστεί τους νεκρούς που χρειάζεται ο Οδυσσέας. Η όποια Νεκρομαντεία, γίνεται ατομικά, με θυσία αίματος στο νεκρό. Ο ίδιος ο ήρωας χρειάζεται οδηγίες για να κάνει την τελετή, γιατί αυτή του είναι άγνωστη. (Οδύσσεια, κ , 515 κ.έ)

β) Η πρακτική της νεκρομαντείας ήταν σπάνια στην Ελλάδα σύμφωνα με τα Ομηρικά Έπη. Σε αυτά, δεν υπάρχει άλλη μνεία της. Το ότι ο Όμηρος αφιερώνει μια ολόκληρη ραψωδία σε μια τέτοια περίπτωση, που είναι και μοναδική, δείχνει, μάλλον πως είναι κάτι νέο για την εποχή, που έπρεπε να τονιστεί και να περιγραφεί με τρόπο ασύμμετρο σε σχέση με τις υπόλοιπες θρησκευτικές τελετές που περιγράφονται συνοπτικότερα.

γ) Τόσο ο Σαούλ όσο και ο Οδυσσέας επικαλούνται νεκρούς που είχαν εν ζωή μαντική ικανότητα. Αυτό όμως δεν μπορεί να μας οδηγήσει με βεβαιότητα στο συμπέρασμα πως στην Μέση Ανατολή οι νεκροί δεν είχαν μαντική ικανότητα, όπως στην Οδύσσεια. Το αντίθετο μάλλον, διότι αλλιώς δεν δικαιολογείται η εκτεταμένη αναφορά της Παλαιάς Διαθήκης στο επάγγελμα του Νεκρομάντη. Η Νεκρομαντεία εμφανίζεται σαν καθιερωμένη και συνήθης πρακτική, που οι Προφήτες προσπαθούν να απαγορεύσουν, μάταια βέβαια, μια που είναι βαθιά ριζωμένη στο λαό και τους άρχοντες, σε αντίθεση με όσα περιγράφονται στην Οδύσσεια, όπου η νεκρομαντεία παρουσιάζεται σαν κάτι εξαιρετικό, σαν ταξίδι στον Κάτω Κόσμο με άπειρους κινδύνους .

Θα μπορούσαμε να πούμε, λοιπόν, πως η Νεκρομαντεία του Ισραήλ (δηλαδή της Μέσης Ανατολής) είναι παλαιότερη του Ομήρου, και πιθανότατα πολύ αρχαιότερη και από τα Τρωικά. Συνεπώς, πιθανότατα, αυτή η μαντική πρακτική είναι άλλη μια ξένη επιρροή στην «πάτρια» θρησκεία των Ελλήνων.

Άλλη απόδειξη για την ξένη προέλευση της Νεκρομαντείας είναι η καταγωγή της Θεσσαλικής Νεκρομαντείας, που όπως φαίνεται ήταν η εγκυρότερη, και μάλλον η μοναδική ακόμα, την εποχή του Ηροδότου. Οι Θεσσαλοί Νεκρομάντεις έλεγαν πως έμαθαν την τέχνη τους από την Μήδεια, που ήρθε στην Θεσσαλία με τους Αργοναύτες από την Κολχίδα. Ας σημειώσουμε πως η προαναφερόμενη μάγισσα Κίρκη, ήταν αδελφή του βασιλιά της Κολχίδας Αιήτη, ο οποίος ήταν πατέρας της Μήδειας. Συνεπώς, οι τελετές της Νεκρομαντείας διδάχτηκαν στον Οδυσσέα από μία Κόλχια μάγισσα, και στους Θεσσαλούς διδάχτηκαν από την ανηψιά της!

“...γιατί εκεί κοντά ζούσε η φυλή του Αίμονα (οι Θεσσαλοί) που καμιά ιστορία μάγισσας δεν ξεπέρασε τις τέχνες τους σε πράγματα περίεργα και εντελώς απίστευτα. Εκεί βρίσκονταν Θεσσαλικοί βράχοι με θανάσιμα βότανα πυκνοβλαστημένα, που υπάκουαν σε μαγικές ωδές, νεκρώσιμες, μυστικές. Η γη ήταν γεμάτη από την βία των θεών. Εκεί η βασιλική καλεσμένη (Μήδεια) από την Κολχίδα μάζευε τις μοιραίες ρίζες που της έλλειπαν, εκεί υψώνονταν ασεβείς επωδές ανήκουστες...” 4

Ίσως θεωρήσουμε πως η κάθοδος του Ορφέα στον Αδη για να βρει την Ευρυδίκη ήταν η αρχέγονη τελετή Νεκρομαντείας, μια που εκεί “είδε και κατανόησε πολλά”«Άλλα δε σοι κατέλεξ’ άπερ είσιδον ηδ’ ενόησα, Ταίναρον ηνίκ’ έβην σκοτίην οδόν...” κατά τα Ορφικά “Αργοναυτικά”. Και πάλι όμως, ο Ορφέας, εκτός από ξένος (Θράκας) είναι και αυτός σύγχρονος της Μήδειας...

Η ξένη καταγωγή αυτών των τελετών είναι λοιπόν, επιβεβαιωμένη μυθολογικά. Είναι μάλιστα και χρονολογήσιμη, μια που οι Αργοναύτες τοποθετούνται μυθολογικά μόλις μια γενιά πριν τα Τρωικά.

Άλλωστε, ο Λουκιανός στο "Μένιππος ή Νεκυιομαντεία", όπου ο ήρωας έχοντας θεολογικές και υπαρξιακές ανησυχίες αναζητά τους σοφούς νεκρούς για να τις λύσει, δεν προσέρχεται στο Ελληνικό, αλλά στο Βαβυλωνιακό Νεκρομαντείο, το οποίο, προφανώς, είχε περισσότερο κύρος. Άρα, η ανατολική προέλευση της "τέχνης"  αυτής πιστοποιείται έμμεσα.

Το θέμα είναι πως τα πράγματα δεν έμειναν στην επίκληση σκιών. Σιγά σιγά άρχισε η χρήση οστών, άλλων υπολειμμάτων από πτώματα, δέρμα, μαλλιά και νύχια, χέρια, δόντια και μάτια. Το κρανίο θεωρούσαν πως ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο. Αλλά και ολόκληροι νεκροί επέστρεφαν δήθεν στη ζωή για να μιλήσουν με τον Νεκρομάντη.

Την εφιαλτική, πλέον, αυτή κατάσταση περιγράφει χαρακτηριστικά ο Ρωμαίος ποιητής Λουκανός στην “Φαρσαλιάδα” του, αναφέροντας την Νεκρομάντισσα Εριχθώ, ένα μάλλον φανταστικό πρόσωπο.

Η Εριχθώ

Τα ερείπια του Νεκρομαντείου του Αχέροντα έχουν ερευνηθεί. Λίγα μπορούν να ειπωθούν για το αρχαιότερο κτίσμα και τις μεθόδους που χρησιμοποιούσε, γιατί το 167 π.Χ. πυρπολήθηκε από τους Ρωμαίους. Φυσικά επανιδρύθηκε. Από τα ερείπια αλλά και από μαρτυρίες, διαπιστώνουμε πως οι πιστοί υποβάλλονταν σε μια σειρά ψυχαναγκαστικών καταστάσεων, υποβοηθούμενων από “τεχνολογικά” μέσα, όπως η περίεργη διαρρύθμιση και η ακουστική του χώρου, ώστε να θεωρούν πως βλέπουν οράματα. Τα "είδωλα" των ψυχών τα ανέβαζαν οι ιερείς με σιδερένιους μοχλούς από υπόγεια αίθουσα. Η οποιαδήποτε κοινοποίηση του χρησμού ήταν βλασφημία και επέφερε ακόμα και θανατική ποινή.

Η διαστρέβλωση των αρχαίων πηγών φτάνει στο έπακρο μέσα στην προσπάθεια να τεκμηριώσουν πως ο Όμηρος γνώριζε το Νεκρομαντείο της Εφύρας.
Να τι γράφουν: 

"∆εν υπάρχει αµφιβολία ότι εδώ βρισκόταν η οµηρική Εφύρη, όπου τοποθετούνταν από τους αρχαίους η είσοδος στον Άδη και το περίφηµο Νεκυοµαντείο, το οποίο σύµφωνα µε την παράδοση (Θουκ. 1.46.4) ήταν στην Ελαιάτιδα κοντά στον Αχέροντα. Η µορφολογία της περιοχής ανταποκρίνεται πλήρως στις περιγραφές της αρχαίας φιλολογικής παράδοσης, όπως µας διασώθηκαν από τον Όµηρο, τον Ηρόδοτο, τον Θουκυδίδη, τον Στράβωνα, τον Παυσανία"

Ο Θουκυδίδης, όμως, δίνει μόνο γεωγραφικές πληροφορίες

[1.46.4] "ἔστι δὲ λιμήν, καὶ πόλις ὑπὲρ αὐτοῦ κεῖται ἀπὸ θαλάσσης ἐν τῇ Ἐλαιάτιδι τῆς Θεσπρωτίδος Ἐφύρη. ἐξίησι δὲ παρ’ αὐτὴν Ἀχερουσία λίμνη ἐς θάλασσαν· διὰ δὲ τῆς Θεσπρωτίδος Ἀχέρων ποταμὸς ῥέων ἐσβάλλει ἐς αὐτήν, ἀφ’ οὗ καὶ τὴν ἐπωνυμίαν ἔχει. ῥεῖ δὲ καὶ Θύαμις ποταμός, ὁρίζων τὴν Θεσπρωτίδα καὶ Κεστρίνην, ὧν ἐντὸς ἡ ἄκρα ἀνέχει τὸ Χειμέριον."

Ενώ ο Όμηρος τοποθετεί τον Αχέροντα στην χώρα των Κιμμερίων, έξω από τις Ηράκλειες Στήλες (Γιβραλτάρ) στον Ωκεανό, και περιγράφει κλιματολογικές συνθήκες αρκτικού κύκλου για την περιοχή. Σνεπώς, ο Όμηρος αγνοούσε την ύπαρξη Νεκρομαντείου ή "εισόδου στον Άδη" στην Θεσπρωτία. 

Τα τοπωνύμια στην Ήπειρο, λοιπόν, δόθηκαν μεταγενέστερα ώστε να ακολουθούν την αφήγηση του Ομήρου και όχι το αντίστροφο. Οι στίχοι της Οδύσσειας είναι ατράνταχτη απόδειξη πως Νεκρομαντείο δεν υπήρχε στην εποχή του.

Οδύσσειακ, 505

“Διογέννητε του Λαέρτη γιε, πολύτεχνε Οδυσσέα,

για οδηγητή μη νοιάζεσαι του μαύρου καραβιού σου·

στήσ΄ το κατάρτι, τέντωσε τ΄ άσπρα πανιά, και κάθου·

θα σου φυσήξει μια ο Βοριάς, κι εκεί το πλοίο θα φέρει,

Μα το βαθύ καθώς διαβείς Ωκεανό και φτάσεις

στον άγριον όχτο και στ΄ αχνά της Περσεφόνης δάσια,

με τις ιτιές τις άκαρπες και τις ψηλές τις λεύκες, 

άραξ΄ εκεί το πλοίο σου στου Ωκεανού την άκρη,

και στου Άδη κίνησε να πα τ΄ αραχνιασμένο σπίτι,

Εκεί ο Πυριφλεγέθοντας στου Αχέροντα το ρέμα

κυλιέται με τον Κωκυτό που πέφτει από τη Στύγα,

κι ο βράχος που βαρύβροντα τα δυο ποτάμια σμίγουν."

και λ, 11

"Με τεντωμένα τα πανιά αρμενίζαμε ολημέρα,

μα ο ήλιος σα βασίλεψε κι απόσκιωναν οι δρόμοι,

στου τρίσβαθου βρεθήκαμε του Ωκεανού τις άκρες,

εκεί που των Κιμμεριωτών είν΄ ο λαός κι η χώρα,

που καταχνιά και σύγνεφα για πάντα τους σκεπάζουν,

και του ήλιου του χρυσόλαμπρου δεν τους θωρούν οι αχτίδες,

μήτε προς τ΄ αστερόσπαρτα σαν ανεβαίνει ουράνια,

μήτ΄ απ΄ τα ύψη τ΄ ουρανού στη γης σαν κατεβαίνει,

μόνε τους άμοιρους φριχτή πλακώνει πάντα νύχτα.

Ήρθαμε αυτού κι αράξαμε, και βγάλαμε τ΄ αρνιά μας,

και τότες ακλουθήσαμε του Ωκεανού το ρέμα,

ώσπου στο μέρος φτάσαμε που η Κίρκη είχε ορμηνέψει"

Ας σημειώσουμε πως ορισμένοι αρχαιολόγοι αμφισβητούν πως το συγκεκριμένο συγκρότημα ήταν νεκρομαντείο. Υποστηρίζουν πως πρόκειται για μια οχυρωμένη αγρέπαυλη της Ελληνιστικής εποχής. Λένε πως τα ευρήματα που θεωρήθηκαν τμήματα γερανού που ανύψωνε τις "ψυχές", στην πραγματικότητα ήταν τμήματα Ρωμαϊκών καταπελτών.  Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο και προϊστάμενο τής ΛΓ΄ ΕΠΚΑ Πρέβεζας-Άρτας, κ. Γιώργο Ρήγινο : "Ο αρχαιολόγος Dietwulf Baatz αναγνωρίζει στο μνημειακό συγκρότημα μία οχυρή ιδιωτική οικία των ελληνιστικών χρόνων με έναν αρχικό κεντρικό πυρήνα και μεταγενέστερα περιφερειακά βοηθητικά δωμάτια, διαδρόμους και αυλές. Την άποψή του στηρίζει κυρίως στα εξαρτήματα από έξι καταπέλτες βελών, στα γεωργικά εργαλεία και τα σύνεργα ψαρέματος που βρέθηκαν στις ανασκαφές, ενώ επίσης σημαντικό στοιχείο είναι η μικρή παρουσία ειδωλίων, όταν ακόμη και σε μικρής σπουδαιότητας ιερά ο αριθμός των ειδωλίων τής τιμώμενης θεότητας είναι σημαντικά μεγαλύτερος." 

Σοβαρή αντίρρηση για την αρχαιότητα του Νεκρομαντείου είναι και η γειτνίασή του με την μυκηναϊκή ακρόπολη της Έφυρας. Ενα ανεξάρτητο οχυρό μέρος τόσο κοντά στις κύριες οχυρώσεις θα ήταν ανεπίτρεπτη παράβαση κάθε οχυρωματικού σχεδιασμού, μια που θα μπορούσε να αποτελέσει βάση  για κάθε πολιορκητή.  Ας... αποσιωπήσουμε τα τόξα της διάσημης αίθουσας, μια τεχνολογία που δεν υπήρχε πριν την Ελληνιστική-Ρωμαϊκή εποχή. 

Παράρτημα: Αναφορές από τις πηγές

Οδύσσεια, λ, 22.

“...ώσπου στο μέρος φτάσαμε που η Κίρκη είχε ορμηνέψει.

Εκεί σφαχτά ο Ευρύλοχος κι ο Περιμήδης φέραν,

κι εγώ έσυρα το κοφτερό σπαθί από το πλευρό μου,

κι έσκαψα λάκκο ως πήχη μιά, του μάκρου και του πλάτου·

και χύνω ολόγυρα σταλιές στους πεθαμένους όλους,

πρώτα μελόνερο, ύστερα γλυκό κρασί, και τρίτο

πάλε νερό· και με λευκό τα πασπαλίζω αλεύρι·

και λέγοντας πολλές ευκές στ' αδύναμα κεφάλια

των πεθαμένων, έταξα πως άμα ερθώ στο Θιάκι

στείρα δαμάλα διαλεχτή στον πύργο μου θα σφάξω,

και πως θ' ανάψω τους πυρά γεμάτη ωραία δώρα,

και χώρια αρνί κατάμαυρο του Τειρεσία θα κόψω,

του κοπαδιού το πιο καλό. Και των νεκρών τα πλήθια

με τάματα και προσευκές θερμοπαρακαλώντας,

πήρα τ' αρνιά και τα 'σφαξα στο λάκκο· και το αίμα

έτρεχε ολόμαυρο. Άρχισαν των πεθαμένων τότες

και μαζευόνταν οι ψυχές απ' το Έρεβος το μαύρο,

νύφες αντάμα κι άγουροι, τυραννισμένοι γέροι,

παρθένες κόρες τρυφερές, νεοθλιμμένες όλες,

κι άντρες πολλοί από χάλκινα κοντάρια λαβωμένοι,

νεκροί που είχανε τ' άρματα με το αίμα τους βαμμένα

κι εδώθε εκείθε αρίθμητοι γύρω στο λάκκο ερχόνταν,

με αχό πολύ, και μ' έπιανε χλωμός εμένα φόβος.

Τότε είπα στους συντρόφους μου να γδάρουν και να κάψουν

τ' αρνιά που τα 'χε αλύπητο μαχαίρι εκεί ριγμένα,

και προσευκές να κάμουνε στους δυό θεούς, στον Άδη

το φοβερό, και στη σκληρή συνάμα Περσεφόνη·

κι εγώ, απ' τη μέση σέρνοντας το κοφτερό σπαθί μου,

των πεθαμένων έδιωχνα τ' αδύναμα κεφάλια,

μακριά απ' το αίμα, ως ν' ακουστή του Τειρεσία ο λόγος...”

Παλαιά Διαθήκη

Ο Σαούλ και η Νεκρομάντισσα

Όταν οι προφήτες του Κυρίου δεν απέδιδαν, οι Εβραίοι κατέφευγαν, σαν φυσιολογικοί άνθρωποι,(!) και σαν... Έλληνες,στους Νεκρομάντεις (:«εγγαστρίμυθους» τους αποκαλούσαν, γιατί εξαπατούσαν τους πιστούς πως μιλούν οι νεκροί) Αυτοί ήταν απαγορευμένοι από τον Μωσαϊκό Νόμο, και καταδιώκονταν. (Δευτερονόμιον, ΙΗ, 11-12.) Σε μια τέτοια Μάντισσα κατέφυγε ο Εβραίος βασιλιάς Σαούλ, όταν «ουκ επεκρίθη αυτώ Κύριος εν τοις ενυπνίοις και εν τοις δήλοις και εν τοις προφήταις» (:όταν δεν του απάντησε ο Κύριος με όνειρα ή με σημάδια ή διαμέσου των προφητών) Το βιβλίο των Παραλειπομένων, δίνει διαφορετική εκδοχή του επεισοδίου. Ο Σαούλ δεν είχε ρωτήσει τον Κύριο. Πήγε, λέει, κατευθείαν στη Νεκρομάντισσα…(Α΄, ι΄, 13-14)

Η Νεκρομάντισσα, αν και είχε κατατρεχθεί από την επίσημη θρησκεία του «Κυρίου», είχε, πάντα σύμφωνα με το κείμενο της Βίβλου, την δύναμη να καλέσει τον μεγάλο προφήτη Σαμουήλ από τους νεκρούς (!) παρά τη θέληση του (!) για να συνομιλήσει με τον Σαούλ. ¹ : (ακολουθούν αποσπάσματα)

«και είδεν η γυνή τον Σαμουήλ» (τον πεθαμένο) «και ανεβόησε φωνή μεγάλη» /… /«και είπεν αυτή ο βασιλεύς: μη φοβού, ειπόν τίνα εώρακας. και είπεν αυτώ η γυνή. θεούς εώρακα αναβαίνοντας εκ της γης. και είπεν αυτή. τι έγνως;» /…/ «και είπε Σαμουήλ. ινατί παρηνώχλησάς μοι αναβήναι² με;» («είδε η γυναίκα τον» [πεθαμένο] «Σαμουήλ, και φώναξε δυνατά. και της είπε ο Βασιλιάς. Μη φοβάσαι, πες μου ποιον είδες. και του είπε η γυναίκα. είδα θεούς» [(!)] «να ανεβαίνουν από τη γη. και της είπε. τι έμαθες; και είπε ο Σαμουήλ, γιατί με ενόχλησες, κάνοντάς με να ανέβω» [–από τον Κάτω κόσμο εννοεί])

Οι Προφήτες του Κυρίου, λοιπόν, ήταν ανίσχυροι μπρος στη δύναμη ενός Νεκρομάντη, -κατά την Παλαιά Διαθήκη πάντα- που μπορούσε να τους «παρενοχλήσει»… Στο Ισραήλ δείχνουν ακόμα και σήμερα, την σπηλιά (πάντα υπάρχει μια σπηλιά, γιατί όλη η Μαντεία ανήκει στη Γη και συνέκδοχα στους νεκρούς, γι’ αυτό υπήρχε και Χθόνιος Απόλλων. ³) όπου μάντευε αυτή η Εβραία Νεκρομάντης, στην τοποθεσία Αενδώρ, όπου εμφανίστηκε ο νεκρός Σαμουήλ ⁴ Είναι οι Εβραϊκοί Δελφοί.

Φαρσαλιάδα

Ιδού ένα απόσπασμα του 6ου βιβλίου της “Φαρσαλιάδας” του Λουκανού: (ας παρθεί υπ' όψιν πως είναι μεταφρασμένο από μένα από την Αγγλική μετάφραση, με όλα τα μειονεκτήματα που αυτό παρουσιάζει)

«Αλλά δεν συμβουλεύτηκε το ιερό της Δήλου ούτε τις πυθικές σπηλιές. Δεν ήταν ευχαριστημένος με το να μάθει τον ήχο των χάλκινων χυτρών του Δία ανάμεσα στις βελανιδιές της Δωδώνης, που έτρεφαν τους ανθρώπους με τους αρχέγονους καρπούς τους. Δεν αναζήτησε τους σοφούς που με πέταγμα πουλιών, ή που με Ασσύρια προσοχή κοιτώντας τα άστρα και τις φλόγες των ουρανών, ή από θύματα, μάθαιναν την μοίρα. Η κάποια άλλη πηγή νόμιμη, αλλά μυστική.

Γιατί ήξερε αυτό που αγγίζει τους θεούς απάνω: Τα μαγικά κόλπα, η άγρια απληστία του Άδη κι όλων των σκιών, οι σκοτεινές τελετές και οι μυστηριώδεις βωμοί. Για την ξέφρενη καρδιά του, οι ουρανοί δεν ήξεραν αρκετά.

Αλλά και ο ίδιος ο τόπος πυροδοτούσε την τρέλα του, γιατί εκεί κοντά ζούσε η φυλή του Αίμονα (οι Θεσσαλοί) που καμιά ιστορία μάγισσας δεν ξεπέρασε τις τέχνες τους σε πράγματα περίεργα και εντελώς απίστευτα. Εκεί βρίσκονταν Θεσσαλικοί βράχοι με θανάσιμα βότανα πυκνοβλαστημένα, που υπάκουαν σε μαγικές ωδές, νεκρώσιμες, μυστικές. Η γη ήταν γεμάτη από την βία των θεών. Εκεί η βασιλική καλεσμένη (Μήδεια) από την Κολχίδα μάζευε τις μοιραίες ρίζες που της έλλειπαν, εκεί υψώνονταν ασεβείς επωδές ανήκουστες.

Γιατί, κουφά είναι τα αυτιά των θεών, εκτός σε μια φωνή που διαπερνά τα μεγαλύτερα βάθη του αέρα, υποχρεώνοντας τις απρόθυμες θεότητες να ακούσουν τον ήχο της. Και ούτε η φροντίδα του ουρανού που γυρίζει ούτε οι έναστροι πόλοι μπορούν να τις αποτραβήξουν από αυτήν.

Μια φορά, ο ήχος αυτών των τρομερών ωδών έφτασε ως τους αστερισμούς, και τότε, ούτε η Βαβυλώνα, ούτε η Μυστική Μέμφιδα, όσο κι αν άνοιγαν διάπλατα τα ιερά της αρχαίας μαγείας και δελέαζαν τους θεούς, δεν μπόρεσαν να τους απομακρύνουν από τις πυρές που κάπνιζαν πάνω στους βωμούς της Θεσσαλίας.

Σαν τσακμάκι ανάβουν αυτά τα ξόρκια αγάπη παράξενη, αφύσικη. Του γέρου η καρδιά καίει με άσβεστη φλόγα. Η δύναμή τους δεν είναι στο βλαβερό κύπελλο (δηλητήριο) ή στην υγρή αγάπη που βγαίνει από το μέτωπο (έθιμο να δαγκώνει η μητέρα τα ύστερα του νεογνού για να το αγαπήσει)

Τα πιο άγρια και ανήμερα ζώα φοβούνται τους ανθρώπους, αλλά βοηθούν την τέχνη της μάγισσας θανάσιμα. Τίγρεις διψασμένες για αίμα και αρχοντικοί λέοντες ζητούν χάδια. Με μια λέξη της, φίδια ξετυλίγουν τις κουλούρες τους και γλιστρούν. Το κομμένο σώμα της οχιάς ενώνεται ξανά, και το φίδι ψοφάει από ανθρώπινο δηλητήριο.
Από που προέρχεται αυτό το καθήκον που επιβάλλεται στους θεούς, να υπακούνε στα μαγικά ξόρκια και τις ωδές, χωρίς να τολμούν να τις αγνοήσουν; Είναι σιωπηλές απειλές, είναι αθώρητη ευλάβεια; Επιδρούν σε όλους τους θεούς, η μόνο σε έναν, που η θέλησή του περιορίζει όλο το Σύμπαν, ενώ κι αυτός περιορίζεται;
Σε τούτα τα μέρη τα άστρα πέφτουν από το ζενίθ και το φεγγάρι ,γλιστρώντας από την νυχτερινή του πορεία, χάνει τη λάμψη του από την φαρμακερή τους ωδή.

Σκοτεινιάζει από μαύρες γήινες φωτιές σαν η ίδια η σφαίρα μας να του κόβει το φως που του δίνεται από τον ουρανό. Κι ούτε λάμπει ξανά μέχρι να πλησιάσει κοντά στη γη και να στάξει τις απαγορευμένες σταγόνες του στο μέλι.
Αυτές οι αμαρτωλές τελετές και τα άσματα της αδελφής της κόλασαν την Εριχθώ, την αγριότερη από όλες, που περιφρονήθηκε για την ευλάβεια αλλά και τις φοβερές της τέχνες που είχαν νέα μορφή Για αυτήν δεν υπήρχε σπίτι ούτε στέγη για καταφύγιο στο τρομερό της κεφάλι.

Έτσι, ορίστηκε για το έγκλημα της: Έρημοι τάφοι για να φωλιάζει, από όπου, σαν αγαπημένη της κόλασης, έσερνε έξω τους νεκρούς. Ούτε η ζωή, ούτε οι θεοί το απαγόρευαν μια που ήξερε τους μυστικούς οίκους της Στυγός και έμαθε να ακούει την ψιθυριστή φωνή των φαντασμάτων σε τρομερές μυστηριώδεις συναντήσεις. Ποτέ ο ήλιος δεν έριξε το καθαρό φως του στο βασανισμένο της μάγουλο, χλωμό από την χλωμάδα των σκιών, ούτε και κοίταξε τις λυτές πλεξούδες που της στεφάνωναν το μέτωπο. Στις νύχτες χωρίς άστρα έβγαινε από τους τάφους πατώντας τα σπαρτά με το καταραμένο της πόδι. Εκαιγε τα καρπισμένα φυτά και δηλητηρίαζε τον αέρα με την ανάσα της. Ούτε προσευχή έλεγε, ούτε δέηση στους θεούς έκανε για βοήθεια. Ούτε τον παλμό στα εντόσθια γνώριζε, όπως όλοι οι πιστοί. Της άρεσε να ανάβει νεκρικές πυρές και να αρπάζει τα θυμιάματα από τους φλεγόμενους τάφους.

Οι θεοί της παραχωρούσαν κάθε παράνομο αίτημά της, μόνο και μόνο για να μην ξανακούσουν τις φοβερές στριγγλιές της. Έχωνε μέσα σε τάφους άντρες που τα σπλάχνα τους σαλευαν από ζωη, αψηφώντας τις μοίρες που τους χρώσταγαν ακόμα χρόνια. Ανάστρεφε τις κηδείες βγάζοντας από τον τάφο αυτούς που πια έπαυαν να είναι πεθαμένοι.

Και οι πυρές παράδιναν στις ξεδιάντροπη λαβή της στάχτη και μισοκαμένα κόκαλα, και τον δαυλό που κράταγε κάποιος απόγονος σε πένθος, λείψανα και καπνισμένα τελετουργικά άμφια, ανακατεμένα στην ασταμάτητη φωτιά που έκαιγε τους νεκρούς. Αλλά αυτοί που μένουν σε κελλί πέτρινο, που οι αποξεραμένες μορφές τους δεν γνωρίζουν πια αποσύνθεση, τους διαμέλιζε, ξεσπώντας τη λύσσα της, τους έβγαζε τα νεκρά μάτια από το καύκαλο, πους μάσαγε τις μύτες. Τραβάει έναν κρεμασμένο, με τα μέλη του να βολοδέρνουν στον άνεμο.

Τραβάει τα σίδερα από τους καρπούς του, κρεμιέται με τα δόντια από τα δεσμά του, και με τα χέρια μαζεύει τα γλιτσερά υγρά που σταλάζουν από τα μέλη του . Όταν αφήνει ένα πτώμα πάνω στην ξερή γη, η γριά το φυλάει από τα όρνεα και τα σαρκοφάγα, και δεν το χαλάει με μαχαίρι ή τα χέρια, μέχρι που να πέσει πάνω του ένας μεγάλος λύκος. Τότε τραβάει από τα δόντια του ένα κομμάτι. Σε κάποιο συμπόσιο θα χρειαστεί αίμα από τους ζωντανούς ή παλλόμενα εντόσθια.

Οι έγκυες μήτρες ανοίγουν με το μαχαίρι της για να βάλει το νεογνό σε πυρωμένους βωμούς. Και όποτε χρειαστεί κάποιο άγριο φάντασμα, δεν της ξεφεύγει, γιατί αυτή έχει πρόχειρους όλους τους θανάτους. Το χέρι της διώχνει τον ροδαλό ανθό της ζωής από χαμογελαστά μάγουλα. Με ύπουλο χέρι κάνει την μοιραία λαβή σε ετοιμοθάνατους νέους»

πηγη https://sites.google.com/site/archaiaelladaealetheia/to-ierateio-sten-archaia-ellada/nekromanteia