«Στα διάφορα πιστοποιητικά θανάτου στα Επτάνησα, που εξέδιδαν οι Εβραίοι γιατροί την εποχή της Ενετοκρατίας οι ασθένειες αναφέρονται με ιταλικούς όρους, που αποδίδονται Ελληνικά, αλλά και τις λαϊκές τους ονομασίες.
Σ’ αυτά τα πιστοποιητικά θανάτου εκτός από τη θέρμη κοντίνουα, που ήταν η συχνότερη αιτία θανάτου, αναφέρονται και άλλες αρρώστιες με τις εξής ονομασίες κατά την Κατερίνα Κωνσταντινίδου[ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ: «Οι επιδημίες της πανώλης στα Ιόνια Νησιά, (17ο ς-18ος αι.)», Διδακτορική διατριβή, 2003]:
• δρόπικα ή υδροπίζια (idropisia, υδροπικία),
• θερμή μαλίνα (maligna=κακοήθης), ή ακούτα (acuta=οξεία),
• φαούσα (φαγέδαινα=έλκος που κατατρώγει τις σάρκες. Έχει μείνει και η κατάρα στα Επτάνησα «φάουσα να σε φάει μαλίνα».
Αναφέρεται ακόμη στις αιτίες θανάτου ότι “ο δείνα απέτυχε της παρούσα ζωής”, ή για τις γυναίκες ότι πέθαναν στο “γέννημα” (το παιδί) ή από “ανάγκη της λεχονιάς” ή από “γκαστρία” ή “εμπόδιον της γέννας” ή από κανκάρενα (cancrena=γάγγραινα).
Αναφέρονται ακόμη
• το απόστεμα,
• το φλούσο (flusso) λατινικά: fluxus di sangue, δηλαδή αιμοραγία,
• η λυσεντερία (δυσεντερία)
• η ορθόπνεια,
• η πλευρίτιδα, πούντα (punta) γερο κρύωμα (p. de petto=πλευρίτιδα),
• πόνος υποχοντρικός, βόλβολου (volvolo=ειλεός),
• υποκοντρία ή αποκοντρία.
Πέθαναν ακόμα από διάφορες άλλες αρρώστιες, όπως φαίνεται από τα πιστοποιητικά θανάτου, όπως από
• αποπληξία, “μαλ δε μαζούκο” (mal de mazzuco=λήθαργο, έντονη υπνηλία με απώλεια συνείδησης),
• λέφακα,
• άστρακα (οστρακιά),
• φιάνκο (ημιπληγία)
• νεούρισμα (neurisma=ανεύρισμα)
• στένοση (στένωση),
• σκαρατζιά (scaranzia=φλόγωση του φάρυγγα και του λάρυγγα που δυσκολεύει την αναπνοή και την κατάποση),
• εξανθήματα,
• σιάτικα (sciatica=ισχυαλγία),
• δυσουρία,
• κατάρρο ή βήχα καταράλε (catarro λατινικά=catarrus),
• κάνκρο (cancro=καρκίνο),
• πολύποδα,
• γότες (gota=ποδάγρα),
• μελαγχολία σκορβουτική (scorbuto=αβιταμίνωση C),
• σκαρλατίνα (scarlatina=ερυθρά),
• πούτριδα (putrida verminosa=γαστρική αρρώστια με παράσιτα),
• κελτικούς σπασμούς.
Πολλές φορές στα πιστοποιητικά θανάτου σημειώνεται μόνο “από αρρώστεια” ή από “φυσική ασθένεια” ή “φυσικό πάθος” (malatia jiscica ή naturale) και διευκρινίζεται “άνευ υποψίας λοιμικής” ή “χωρίς φόβου της πανούκλας”.
Υπάρχει ακόμη και ο αιφνίδιος θάνατος ή “μόρτε σούμπιτα”.
Από το βιβλίο: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΒΙΤΣΟΣ «ΟΙ ΖΑΚΥΝΘΙΝΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ, 15ος- 20ος αι.» Τρίτη Έκδοση, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ 2017
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.