Παρασκευή 23 Ιουλίου 2021

Τό ἄγαλμα


 Αλήθεια ήταν ένα ολόγυμνο, τεράστιο άγαλμα στο κέντρο της Χριστιανοσύνης· για 800 έτη τουλάχιστον. Οι σύγχρονοι του Μ. Κωνσταντίνου χριστιανοί συγγραφείς το "αγνοούν", αλλά δεν ήταν κάτι που μπορούσε να αγνοήση κανείς. Εάν υποτεθή ότι βρισκόταν στην Ομόνοια θα ήταν ορατό από τα Πατήσια· και φυσικά ορατό από παντού στην Θεσσαλονίκη. Επάνω σε στήλη 50 μετρων, οι χρυσές ακτίνες στην κεφαλή έλαμπαν στις πρωϊνές ακτίνες του ηλίου καθώς έστρεφε το πρόσωπό του στην Ανατολή:


«Περὶ τὰ μέσα τοῦ Κωνσταντίνου φόρου, χαλκοῦς τις ἀνδριὰς ἵστατο καὶ πρὸς ἀνατολὰς ἀπέστραπτο ἐπὶ πορφυροῦ κίονος περιόπτου.»

γράφει η Άννα Κομνηνή. Ποια όμως ήταν η προέλευση αυτού του αγάλματος;

Μεθύστεροι λόγιοι, όπως ο Ησύχιος, ο Μαλάλας και ο συγγραφεύς του "Πασχαλίου Χρονικού" επί Ηρακλείου Βασιλέως, είναι πιο λεπτομερείς:

«πορφυροῦς καὶ περίβλεπτος κίων, ἐφ’ οὗπερ ἱδρῦσθαι Κωνσταντῖνον ὁρῶμεν δίκην ἡλίου προλάμποντα τοῖς πολίταις.»

«κίονα ὁλοπόρφυρον ἄξιον θαύματος, καὶ ἐπάνω τοῦ αὐτοῦ κίονος ἑαυτῷ ἔστησεν ἀνδριάντα, ἔχοντα ἐν τῇ κεφαλῇ αὐτοῦ ἀκτῖνας ἑπτά.»

«κίονα πορφυροῦν μέγαν λίθου Θηβαίου ἀξιοθαύμαστον, καὶ ὑπεράνω τοῦ αὐτοῦ κίονος ἔστησεν ἑαυτοῦ ἀνδριάντα μέγαν, ἔχοντα ἐν τῇ κεφαλῇ αὐτοῦ ἀκτῖνας, ὅπερ χαλκούργημα ἤγαγεν ἀπὸ τῆς Φρυγίας.»

Υποτίθεται ότι το άγαλμα ήταν του θεού Ήλιου, οποίο ο Μ. Κωνσταντίνος είτε ο ίδιος κατασκεύασε στην Τροία – όταν πρότερον σκόπευε εκεί την Νέα Ρώμη – είτε μετεφέρθη από εκεί.

«ὅπερ χαλκούργημα ἤγαγεν εἰς τὸ Ἴλιον ἑστηκός, πόλιν τῆς Φρυγίας.»

Όπως φαίνεται στην Tabula Peutingeriana κάτωθεν, έναν Ρωμαϊκό χάρτη του 4-5ου με τις Αυτοκρατορικές οδούς, κρατούσε δόρυ κατά το Ελληνιστικό στυλ και έκτεινε κρατώντας σφαίρα· παρεμεφερής απεικόνιση συναντάται στα ρωμαϊκά νομίσματα της εποχής, του Μ. Κωνσταντίνου και του Λικινίου.

«σκῆπτρον μὲν κατέχων τῇ δεξιᾷ, τῇ δὲ λαιᾷ σφαῖραν ἀπὸ χαλκοῦ κατασκευασθεῖσαν·»

αναφέρει η Άννα Κομνηνή, και συνέχίζει, πως παρότι επιχειρήθηκε να αποκαλείται το άγαλμα κατά τον Μ. Κωνσταντίνο, «πάντες τήρησαν την παλαιά ονομασία»:

«Ἐλέγετο δ’ οὖν εἶναι οὗτος Ἀπόλλωνος ἀνδριάς· Ἀνθήλιον δέ, οἶμαι, οἱ τῆς Κωνσταντίνου οἰκήτορες αὐτὸν προσηγόρευον. Ὃν ὁ μέγας ἐν βασιλεῦσι Κωνσταντῖνος ἐκεῖνος καὶ τῆς πόλεως καὶ πατὴρ καὶ δεσπότης εἰς τὸ ἑαυτοῦ μετέθηκεν ὄνομα, Κωνσταντίνου αὐτοκράτορος ἀνδριάντα αὐτὸν προσειπών. Ἐπεκράτησε δὲ ἡ ἀρχῆθεν τεθεῖσα προσηγορία τῷ ἀνδριάντι καὶ ἤτοι Ἀνήλιος ἢ Ἀνθήλιος ὑπὸ πάντων ἐλέγετο.





Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Δημοφιλείς κατηγορίες

...
Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες του blog μας

Whatsapp Button works on Mobile Device only