Άνοιξη , μνήμη και βίωμα νεότητας !!! Ποίηση, ανάμνηση από φίλντισι !!!

Στην αρχαιολογία έχουμε το προνόμιο να βλέπουμε το ΧΡΟΝΟ από ψηλά με τη λεγόμενη ''προοπτική του καβαλάρη ''. Κάπως έτσι, λοιπόν, ας αρχίσουμε :

…πάνω στο φτερό ενός Αιγαιοπελαγίτη γλάρου ‘’πετάμε ‘’ καταμεσής στο πέλαγο , πάνω από ένα σβώλο χώμα που το ΄ριξε στη θάλασσα ο εγκέλαδος και γίνηκε νησί …. Στρογγύλη το ΄νόμασαν τα κύματα και τα φυσήματα τ΄ ανέμου κι έγινε η λάβα πέτρα κι άνθισε ΟΜΟΡΦΙΑ !!!Μια άνθινη ομορφιά !!!

Σ΄ ένα βράχινο τοπίο της Στρογγύλης , οι κορυφές και οι πλαγιές των βράχων καλύπτονται από κόκκινους , ανθισμένους ή μισανοιγμένους, κρίνους με κίτρινους στήμονες. Οι κρίνοι ξεπετιούνται ανά τρεις από τα κόκκινα ή γκριζοκίτρινα ηφαιστειογεννημένα βράχια. Επτά παιχνιδιάρικα, γεμάτα ζωή χελιδόνια μόνα ή σε ζεύγη ερωτοτροπούν στον αέρα, χαρίζουν ανέμελα την κίνησή τους στο τοπίο και τραγουδούν υμνητικά την αναγέννηση της φύσης. Τα κρινάκια γέρνουν στις κορυφές των βράχων απ΄το φύσημα του ανέμου και στις πλαγιές των βράχων λυγίζουν σαν να χορεύουν μαυλιστικά χορούς χαράς .

…κάποιο βλέμμα , συγκινημένο από ετούτη την αναγεννημένη Στιγμή της Φύσης , έκλεισε ετούτη την ομορφιά με πάθος στη μνήμη του και την πίθωσε μετά σα ζωγραφιά πάνω στους τοίχους μιας οικίας ….ως πολύτιμη θύμηση και φυλαχτό !!!

Ακρωτήρι Θήρας(Σαντορίνη), προϊστορικός οικισμός , 16ος αι. π.Χ., πριν την έκρηξη του ηφαιστείου …

Η τοιχογραφία της Άνοιξης

Δωμάτιο Δ2, Συγκρότημα Δ. Υστεροκυκλαδική Ι περίοδος (περίπου 1600 π.Χ.)

Πρόκειται για τη μοναδική τοιχογραφία που βρέθηκε στην καρδιά του ανεσκαμμένου προϊστορικού οικισμού του Ακρωτηρίου στη Θήρα, στο ισόγειο του συγκροτήματος Δ , η οποία βρέθηκε ολόκληρη στη θέση της να κοσμεί τρεις τοίχους του ίδιου δωματίου., σχηματίζοντας ένα ενιαίο σύνολο που έφτανε έως το δάπεδο. Ο τέταρτος τοίχος του δωματίου είχε πόρτα και διπλό παράθυρο.

Είναι η μοναδική τοιχογραφία του Ακρωτηρίου που βρέθηκε ολόκληρη στη θέση της - κατά χώραν –με φυτά και πουλιά να «συνυπάρχουν» μέσα σε μια σύνθεση μοναδικής λεπτότητας και ευαισθησίας.

Στην ενιαία παράσταση αυτών των τοίχων έχει ζωγραφιστεί πάνω σε κονίαμα μια συναρπαστική τοπιογραφία, όπου κυριαρχούν τα πολύχρωμα ηφαιστειακά βράχια της Θήρας, στολισμένα με τριάδες από ανθισμένα κόκκινα κρίνα, ενώ στον ουρανό πετούν χελιδόνια . Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εδώ παριστάνεται ο ερχομός της Άνοιξης στη θηραϊκή γη, τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο, όταν ανθίζουν τα λουλούδια και επιστρέφουν τα αποδημητικά πτηνά.

Υμνεί σαφέστατα τον ερχομό της Άνοιξης και πιθανότατα ο χώρος, στον οποίο βρέθηκε, ήταν χώρος ιερός, κάτι στο οποίο συνηγορεί και το γεγονός ότι έξω από αυτό, προς στην ανατολή, βρέθηκαν σκεύη ιεράς σημασίας . Ο χώρος συνδεόταν πιθανότατα με λατρευτική χρήση.

Ο άγνωστος προϊστορικός καλλιτέχνης με τρυφερότητα, ευαισθησία και απόλυτη πειστικότητα δημιούργησε με τον χρωστήρα του έναν ΄΄κόσμο΄΄, που μοιάζει πραγματικός .

Το ΄΄ξύπνημα΄΄ , η αναγέννηση της φύσης, που σηματοδοτεί η άνοιξη , αποτυπώνεται με τρόπο λιτό, αλλά και επιβλητικό στην τοιχογραφία της Άνοιξης. Η φύση του νησιού αποδίδεται με ζωντάνια και πλαστικότητα στην πιο όμορφη στιγμή της. Τα λουλούδια σε πλήρη ανθοφορία και τα αποδημητικά πουλιά που επιστρέφουν στο νησί συμβολίζουν με τον πιο δυνατό τρόπο την ελπίδα, την καινούργια αρχή και την υπόσχεση για τη συνέχιση της ζωής. Λαμπερό κόκκινο, γαλάζιο και κίτρινο χρωματίζουν τη σύνθεση, ενώ το επάνω μέρος των τοίχων είναι ζωγραφισμένο σε ζωηρό κόκκινο. Στον ουρανό χαρούμενα κι ερωτευμένα παιχνιδίζουν δύο ζευγάρια χελιδόνια στο βόρειο τοίχο, δύο στο δυτικό, καθώς ένα πετάει προς το μέρος τους, ενώ στο νότιο δύο πετάνε προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Φυσικοί πρωταγωνιστές μέσα στο ακίνητο τοπίο που κοσμούσε το μικρό ιερό είναι ασφαλώς τα επτά αυτά χελιδόνια, τρία μεμονωμένα και δύο ζευγάρια, καθένα απεικονισμένο με μοναδικό τρόπο.

Το διακοσμητικό θέμα του χελιδονιού ήταν οικείο στην κεραμική των Κυκλάδων ήδη από τη Μέση εποχή του Χαλκού (2000-1600 π.Χ.). Εδώ, στην Υστεροκυκλαδική Ι (περ. 1600 π.Χ.) περίοδο του Ακρωτηρίου, ο ζωγράφος φέρνει το θέμα στη μεγάλη τέχνη της τοιχογραφίας εκτελώντας την απεικόνιση των χελιδονιών με πρωτοφανή ζωντάνια. Είναι βέβαιο ότι έχει παρατηρήσει προσεκτικά τη συμπεριφορά των πουλιών και επιτυγχάνει, εφαρμόζοντας ευφυείς ζωγραφικές λύσεις, να αποδώσει την αέναη δυναμική ενός πλάσματος που στη φύση ίπταται αεικίνητο.

…μέσα στο κόκκινο της λάβας και της ζωής , του έρωτα και του πάθους ,

στο λευκό της αγνής φύσης ,

στο απαλό γαλάζιο της Διάρκειας ,

δύο χελιδόνια χαίρονται ερωτικά τη συνάντησή τους πετώντας σε τοπίο με κόκκινα κρίνα

….στην “τοιχογραφία της Άνοιξης” το ερωτικό στοιχείο δηλώνεται σε ένα περιβάλλον θρησκευτικό, σε μια παράσταση που συμβολίζει την αναγέννηση της φύσης. Ο έρωτας δηλώνεται ως ελπιδοφόρο μήνυμα, ως φυσική εκδήλωση, ως κινητήριος δύναμη για τη συνέχιση της ζωής.

Η τοιχογραφία, που αποδίδεται στον λεγόμενο ζωγράφο των Κροκοσυλλεκτριών, χρονολογείται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού (16ος αι. π.Χ.) και φιλοξενείται στο Eθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο…

…μια ΄΄ποίηση΄΄ κι αυτή των χεριών του μακρινού καλλιτέχνη που αντί για λέξεις επιλέγει χρώματα και καταφέρνει να κάνει την Άνοιξη να μοιάζει με ηχηρή συνδήλωση της ζωής ! Ζωγραφίζει την ΑΝΟΙΞΗ και την κάνει ΙΔΕΑ και ΣΥΜΒΟΛΟ !!! Σύμβολο Ζωής !!!

…του μακρεμένου αγναντευτές , τ’ονείρου ταξιδιώτες , ας πιστέψουμε στην αγνή βασιλεία των φτερών κι ας κοιμηθούμε στην αγκαλιά της ΑΝΟΙΞΗΣ ακουμπώντας το κεφάλι στην καρδιά της …. Εκεί γλυκά θα αφουγκραστούμε της ΠΟΙΗΣΗΣ το μέλος , που επουλώνει τις πληγές και σπλάχνιση χαρίζει

ΠΗΓΗ

Λένα Μανούσου