Αντιόχεια

 Ἀντιόχεια ἡ ἐπί τοῦ Χρυσοῤῥοᾶ

Λέγεται, ότι η πόλις ιδρύθηκε από τον Αλέξανδρο τον Μέγα καθ` οδόν από την Αίγυπτο για την Μεσοποταμία το 331 π.Χ εγκαθιστώντας βετεράνους πολεμιστές. Το όνομα όμως το πήρε αργότερα από τον Αντίοχο τον Επιφανή. O Πολύβιος περιγράφει την άλλως Γέρασα με δύο κύριες λεωφόρους που χώριζαν σε σχήμα σταυρού, σε τετράγωνα, και τερμάτιζαν σε πύλες (Τετρακιόνιον). Η Αγορά βρισκόταν στην μία πλευρά του κυρίου δρόμου, αλλά ποτέ πάνω σε αυτόν. Στις πλευρές ήταν στοές και άλλα δημόσια κτήρια. Η τέταρτη πλευρά της ήταν ανοικτή στην κύρια οδό. Δρόμοι καλλωπισμένοι και πλακόστρωτοι με αυστηρά πρόστιμα για την ρύπανσή τους.

Η κατάκτηση της Μέσης Ανατολής από τον Πομπήϊο το 64 π.Χ, την έφερε μέλος της Δεκαπόλεως της Κοίλης Συρίας και Υπεριορδανίας με τις πόλεις πέραν του Ιορδάνη ποταμού. Η Δεκάπολις απελάμβανε καθεστώς σχετικής ανεξαρτησίας και οι Ελληνιστικές πόλεις είχαν καλή σχέση με την Ρώμη. Οι Έλληνες και Σημιτικοί πληθυσμοί της Δεκαπόλεως βρίσκονταν στην Via Traiana Nova, την μεγάλη οδό που ένωνε τις δυτικές με τις ανατολικές επαρχίες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και ήταν από το 106 μ.Χ μέρος της επαρχίας Arabia Petraea. Το εμπόριο προσέφερε αρκετά ώστε να χρηματοδοτήθή τρεις φορές ο ναός του Διός κάτωθεν που δεσπόζει στον λόφο της Γέρας.

Παρότι μέρος της Ρωμαϊκής, η πόλις διετήρησε τα ελληνιστικά στοιχεία της παραδοσιακής πολιτικής της οντότητας υπό την δικαιοδοσία του Prefectus. Η πόλις έχει εμφανή στοιχεία ανανέωσης των κτιρίων και της ρυμοτομίας κατά την Ρωμαϊκή αλλά παρέμεινε στο ελληνιστικό στυλ και υιοθέτησε ολίγα Ρωμαϊκά. Οι δύο κάθετοι προς την κεντρική λεωφόρο οδοί χώριζαν την πόλη σε 6 μεγάλα οικοδομικά τετράγωνα. Η κεντρική λεωφόρος φέρει διπλή επιβλητική Κορινθιακή κιονοστοιχία και πλακόστρωτο που ακόμη σώζεται σε καλή κατάσταση. Ο ναός του Διός (επανα)κτίσθηκε το 163 μ.Χ, και διετήρησε τόσο το Κορινθιακό στυλ στις κολώνες όσο και το Δωρικό αέτωμα. Οι Ρωμαϊκές επιρροές φαίνονται στον Ετρουσκικού τύπου πρόναο και το υψηλό βάθρο. Ο ναός χρηματοδοτήθηκε από τους πολίτες και το Συμβούλιο της πόλεως, κατά το Ελληνικόν. Ακολούθως ανανεώθηκε η πολεοδομία σύμφωνα με τα ελληνιστικά πρότυπα κατά την εποχή της μέγιστης ακμής της, των Αυτοκρατόρων Αντωνίνων.