Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2021

O ANDRE GRASSET DE SAINT-SAUVEUR


 O ANDRE GRASSET DE SAINT-SAUVEUR εχρημάτισε για 15 περίπου έτη πρόξενος της Γαλλίας στα Ιόνια Νησιά, ζώντας κυρίως στην Κέρκυρα και στην Ζάκυνθο. Τις εντυπώσεις του δημοσίευσε το βιβλίο « Voyage historique, littéraire et pittoresque dans les isles et possessions ci-devant vénitiennes du Levant..., Paris, chez Tavernier, AN VIII [=1800] », όπου για την Ζάκυνθο αφιερώνει περί τις 200 σελίδες.

Εκεί περιγράφει και ένα περιστατικό θαλάσσιας πειρατείας από τον όρμο του χωριού Κερί, που συνέβη ένα έτος από της αφίξεώς του:
«Τον Ιανουάριον του 1788 εν αγγλικό πλοίον προσήγγισεν εις Κερί. Ο λιμήν αυτός, εχρησίμευε συχνά ως καταφύγιον των πολυαρίθμων κουρσάρων, οι οποίοι, εκεί ανέμενον την ευκαιρίαν να επιτεθούν κατά των εμπορικών πλοίων τα όποια διήρχοντο ή προσήγγιζον εις τον λιμένα. Δυο ημέραι επέρασαν χωρίς να προσέγγιση καμία βάρκα του εις την ξηράν. Ο ιερεύς του Μαραθονησίου, εκπλαγείς διά την νεκρικήν σιγήν η οποία εβασίλευεν επί του πλοίου, επήρε μίαν βάρκαν και μαζί με δυο άλλους Ζακυνθίους επήγε εις το μυστηριώδες πλοίον. Επάνω εις το κατάστρωμα είδε τρεις άνδρας, ένα Σκλαβούνον Δαλματόν, έναν Αλβανόν και ένα νέον Έλληνα από τους Παξους. Του είπον ότι κατά το ταξείδι των συνήντησαν πειρατικόν και το πλήρωμα φοβηθέν ερρίφθη εις μίαν βάρκαν εγκαταλειφθέν εις τα κύματα. Οι τρεις απομείναντες εν τούτοις κατόρθωσαν να διαφύγουν την καταδίωξιν του πειρατικού και να προσεγγίσουν εις το Κερί. Ο Σκλαβούνος είπεν ότι ήτο πιλότος τής αγγλικής γολέτας και εδήλωσεν ότι ο πλοίαρχός της ασθενών εις την καμπίναν του, όπου ευρίσκοντο μαζί του οι δυο υιοί του και ο υπηρέτης του, του είχεν αναθέσει να αναζητήσει εις την Ζάκυνθον μίαν βάρκαν και μερικούς ναύτας εις αναπλήρωσιν των απομακρυθέντων από το πλοίον.
Ο ιερεύς εύρεν κάπως περίεργον την αφήγησιν του πιλότου. Υποπτευθείς κάποιον έγκλημα προσπάθησε να πείσει τον Σκλαβούνον να του δώση ένα των συντρόφων του μαζί του εις την ξηράν διά να εκλέξη το πλήρωμα το οποίον επεθύμει. Ο Σκλαβούνος συγκατετέθη και του έδωκε τον Αλβανόν, ο οποίος εξήλθεν εις την ξηράν με την βάρκαν του ιερέως.
Μόλις απεβιβάσθησαν εις το Κερί, ο παπάς μαζί με προσδραμόντας χωρικούς συνέλαβον τον Αλβανόν και δεμένον τον ωδήγησαν εις την Πόλιν. Υποβληθείς εις ανάκρισιν εξομολογήθη ότι το πλοίον ήτο πράγματι αγγλικό, ονομαζόμενο «Μεγάλη Δούκισσα τής Τοσκάνας» και είχε αναχωρήσει προ εικοσαημέρου από την Λιβόρνον δια Σμύρνην. Εις την Λιβόρνον είχον επιβιβασθεί ως πλήρωμα ο Σκλαβούνος, ο Αλβανός και ο Παξινός. Εις το πλοίον ευρίσκοντο επίσης η σύζυγος του πλοιάρχου, εις υπασπιστής τού Άγγλου στρατηγού Έλιοτ, δυο νέοι Άγγλοι ναυτικοί δόκιμοι και εις εβραίος.
Κατά τας πρώτας ημέρας τού ταξειδίου ο Σκλαβούνος, ονομαζόμενος Οσέγκοβιτς, του είχεν αφηγηθεί την ζωήν του και του εξεμυστηρεύθη ότι προ πολλού εσκέπτετο να εκδικηθή τους Βενετούς, οι όποιοι τον κατεδίωκον διότι είχε φονεύσει και ληστεύσει πολλούς Τούρκους εις τα σύνορα τής Δαλματίας. Προσέθηκε δε ότι κατώρθωσε να φύγη από τας φύλακας τού Κάτταρο την παραμονήν τής εκτελέσεως τού απαγχονισμού του. Του επρότεινε λοιπόν να συνεργασθούν εις εν σατανικόν σχέδιον: να σφάξουν το πλήρωμα τού πλοίου, να γίνουν κύριοι, αυτού και να το οδηγήσουν εις Μάνην της Πελοποννήσου όπου θα το εξώπλιζον ως πειρατικόν. Αφού συνεφώνησαν οι δύο είλκυσαν προς το μέρος των και τον Παξινόν, ο οποίος είχε δραπετεύσει επίσης από την νήσον του δια να διαφύγει την θανατικήν ποινήν, εις την οποίαν είχε καταδικασθεί δι’ ανθρωποκτονίαν.
Και δεν εβράδυναν να θέσουν εις εφαρμογήν το σατανικόν σχέδιόν των. Ένα βράδυ επάνω εις το κατάστρωμα ευρίσκοντο οι τρεις συνωμόται και τρεις Άγγλοι, τους όποιους δεν εδυσκολεύθησαν να δολοφονήσουν. Τότε οι συνωμόται κατέρχονται εις το σκάφος δια να εξοντώσουν και τους λοιπούς. Μία άγρια σφαγή επακολουθεί. Τέσσαρες πίπτουν νεκροί και τρεις τραυματισμένοι. Οι λοιποί ναύται ρίπτονται εις μίαν λέμβον δια να σωθούν. Οι συνωμόται τούς πυροβολούν και φονεύουν έναν ακόμη.
Εν τούτοις οι φυγάδες κατώρθωσαν να σωθούν εις ένα ακρωτήρι τής νήσου Κορσικής.
Ο Οσέγκοβιτς έρριψε τότε εις την θάλασσαν τούς νεκρούς και τραυματίας, υπερχρέωσε κατόπιν την σύζυγόν του πλοιάρχου να ενδυθεί ανδρικά φορέματα και την ανέβασεν επί του καταστρώματος μαζί με τους εναποληφθέντας από την σφαγήν δύο δοκίμους ναυτικούς και τον εβραίον. Και τους εχάρισε την ζωήν δια να τους μετεχειρισθή δια την κυβέρνησιν τού πλοίου.
Ο Σκλαβούνος είχε καταληφθεί από σφοδρόν έρωτα δια την σύζυγον του πλοιάρχου. Αλλά και ο Αλβανός εκυριεύθη από την καλλονήν τής γυναικός. Μίσος μέγα εγεννήθη μεταξύ των δυο αντεραστών, οι οποίοι αλληλοκατεσκοπεύοντο. Την στιγμήν λοιπόν κατά την οποίαν, ένα βράδυ ο Σκλαβούνος εισήλθεν εις την καμπίναν της γυναικός με κακοήθεις προθέσεις ευρέθη αντιμέτωπος προς τον Αλβανόν, ο οποίος ηπείλησε τον Σκλαβούνον με πελωρίαν μάχαιραν Το επεισόδιον αυτό έσωσε την τιμήν της ατυχούς χήρας, διότι κανείς εκ των δύο δεν ετόλμησε πλέον να την θίξη. Ετελείωσε δε την κατάθεσιν του βεβαιώσας ότι ο Οσέγκοβιτς προσήγγισεν εις το Κερί με την πρόθεσιν να πάρει μίαν βάρκαν και μερικούς Ζακυνθίους ως πλήρωμα του πειρατικού του πλοίου.
Ο κακούργος είχε τοποθέτηση εις το μέσον του θαλάμου του πλοίου ένα βαρέλι πυρίτιδα, αποφασισμένος να βάλη φωτιάν εν περιπτώσει εγένετο απόπειρα συλλήψεώς του και να ανατινάξει εις τον αέρα το πλοίον μετά των εν αυτώ.
Μετά την εξομολόγησίν του ο Αλβανός σιδηροδέσμιος ενεκλείσθη εις την φυλακήν. Αι αρχαί τότε συνεσκέφθησαν πώς θα κατορθώσουν να ελευθερώσουν τούς ατυχείς αιχμαλώτους και να συλλάβουν τους δυο άλλους κακούργους. Το πράγμα δεν ήτο εύκολον κατόπιν της αφηγήσεως της απειλής της ανατινάξεως εις τον αέρα.
Αι αρχαί, εν συνενοήσει με τον ΄Αγγλον πρόξενον, κατέστρωσαν τότε εν θαυμάσιον σχέδιον:
Εις μίαν πελωρίαν βάρκαν εμπήκαν πενήντα ένοπλοι, κρυβέντες εις το βάθος αυτής εις τρόπον να μη φαίνωνται παρά μόνον έξι από αυτούς, ο δε πρόξενος Φορέστης επέβη ταυτοχρόνως αλληνής βάρκας και διηυθύνθη εις το πλοίον. Ανελθών επί του καταστρώματος συνωμίλησε με τον Σκλαβούνο, εξήτασε τα χαρτιά του, τα όποια ήσαν εν τάξει, και τον εβεβαίωσεν ότι ο Αλβανός ήτο εις την πόλιν και διεσκέδαζε, και ότι εντός ολίγου θα ελάμβανε τους ναύτες τούς οποίους εζήτει ως πλήρωμα. Ταυτοχρόνως του επρότεινε να αποβιβασθεί εις την ξηράν δια να κάμη ένα περίπατον. Ο Σκλαβούνος απεποιήθη. Ο άγγλος πρόξενος κατόρθωσε να τον πείσει όπως επιτρέψη τουλάχιστον εις την γυναίκα του πλοιάρχου, και τούς δύο νεαρούς άγγλους δοκίμους να κάμουν ένα περίπατον εις την ξηράν. Καί ετσι κατόρθωσε να σώση τους τρεις, του Εβραίου παραμείναντος πλησίον του πειρατού.
Όταν ο πρόξενος απεβιβάσθη πλέον εις την ξηράν, τότε επλησίασεν εις το αγγλικό πλοίον, η άλλη βάρκα, από την οποίαν ανέβησαν εις το πλοίον έξι άνδρες, αποτελούντες δήθεν το αναζητούμενον πλήρωμα. Ο Σκλαβούνος δια να τους δοκιμάση τους έβαλε να κάμουν μερικάς κινήσεις των ιστών και των διαφόρων εξαρτημάτων. Ενώ λοιπόν ο Σκλαβούνος επρόσεχεν εις την εργασίαν μερικών από τους ελθόντας, δύο άλλοι του επιτίθενται με μαχαίρια και τον πληγώνουν. Τότε αμέσως, εις δοθέν παράγγελμα, αναβαίνουν από την βάρκαν και οι άλλοι κρυμμένοι μέσα εις το σκάφος της. Ο Οσέγκοβιτς και ο σύντροφός του εδέθησαν και μετεφέρθησαν εις την βάρκαν. Οι λοιποί Ζακυνθιοι έμειναν επί του πλοίου δια να το φυλάττουν. Η γυναίκα του πλοιάρχου μόλις ευρέθη εν ασφαλεία εις το σπίτι του Άγγλου προξένου εζήτησε να ίδη τον αξιωματικόν ο οποίος ωργάνωσε την αποστολήν επί του πλοίου και μόλις τον είδε του έδωσε δυο ωραία πιστόλια τα όποια, ως αφηγήθη, τα έφερε πάντοτε μαζί της με την απόφασιν όπως με το ένα τινάξη τα μυαλά εκείνου ο οποίος θα αποπειράτο να την ατιμάσει και με το άλλο αυτοκτονήσει.
Αι αρχαί επιτάχυναν την δίκην των εγκληματιών. Ο Σαιν Σωβαιρ αφηγείται ότι είδε τους κακούργους εις την φυλακή των. Ο Σκλαβούνος είχε το ωραιότερον κεφάλι το όποιον είχε ποτέ δει εις την ζωήν του.Η φωνή του ήτο αρμονική και αι εκφράσεις του είχον μίαν επίπλαστον όψιν εντιμότητος, δεικνύουσαν ότι ό άνθρωπος αυτός είχε κάποιαν ανατροφήν. Παρά τους πόνους τους οποίους υπέφερεν από την πληγήν του, το πρόσωπόν του ήτο ψύχραιμον και ατάραχον. Έλεγε εις τον πρόξενον τής Γαλλίας:
—Πρέπει να πεθάνω. Το άξίζω. Άλλ’ αν επρόκειτο να ξαναρχίσω θα έκαμνα χωρίς δισταγμό και το τελευταίο μου έγκλημα που είχα σχεδίαση. Κτυπώ μονάχα το κεφάλι μου δια την ανοησίαν που έκαμα να αφήσω τον Αλβανό να βγει έξω.
Αφού είπε πολλά ακόμη διά την δράσιν του, τελείωσε παρακαλών τον Γάλλον πρόξενον να προσφέρη πολλούς χαιρετισμούς εις την γυναίκα του πλοιάρχου, της οποίας εξύμνησε την καλλονήν και εντιμότητα με θέρμην ορμητικωτάτου πάθους.
—Ο άγγελος αυτός, είπε μη δυνάμενος να συγκράτηση τα δάκρυα, ας με συγχώρηση. Πεθαίνω ευχαριστημένος.
Και μου επανέλαβε την παράκλησιν αυτήν, μέχρις ότου εξηφανίσθην.
Έπειτα επήγα εις τον θάλαμον του Αλβανού, ο όποιος έτρωγε και έπινε ευθυμότατος. Μου αφηγήθη τα ταξείδια του εις την Αμερικήν και αλλού και μου εξεμυστηρεύθη ότι, καταδικασθείς, επανειλημμένως διέφυγε έως τότε την θανατικήν εκτέλεσιν. Ο Παξινός απεναντίας προσηύχετο εις όλους τους αγίους δια να τον σώσουν.
Δέκα πέντε ημέρας μετά την σύλληψίν των οι κακούργοι ετουφεκίσθισαν. Αι κεφαλαί των εκαρφώθησαν εις πασσάλους και εξετέθησαν εις την παραλίαν πρός παραδειγματισμόν.
Η εκτέλεσίς των συνεκέντρωσεν αναρίθμητον πλήθος περιέργων, το οποίον παρετήρησεν ότι ο Οσέγκοβιτς επέζησεν εν τέταρτον μετά τον τουφεκισμόν. Οι παπάδες μάλιστα διεβεβαίωσαν ότι είχε συμφωνίαν με τον διάβολον και ότι δεν θα απέθνησκεν αν τα όπλα του Αγίου Μάρκου δεν ήσαν ευλογημένα!
Την φήμην περί συμφωνίας του Σκλαβούνου με τον Διάβολον ενίσχυσε και το γεγονός ότι ενώ τα κεφάλια των δυο άλλων κακουργών, μετά τινας ημέρας από την εκτέλεσιν είχον τελείως αποστεωθεί, κατά σύμπτωσιν το κεφάλι τού Οσέγκοβιτς διετήρει ακόμη τας σάρκας, τα γένια, και τα μαλλιά. Και ο προληπτικός όχλος τής νήσου εβεβαίωνεν ότι κάθε νύκτα παρουσιάζετο εκεί το φάσμα τού Σκλαβούνου.
Μετά ένα μήνα ελήφθησαν ειδήσεις περί του πλοιάρχου, ο οποίος αργότερα παρέλαβε την σύζυγόν του και το πλοίον του. Το θαλάσσιον τούτο δράμα γνωσθέν εις την Λίβορνον έκαμε μεγάλην έντύπωσιν και απετέλεσε το θέμα διαφόρων ποιημάτων και μιας ακόμη τραγωδίας, η οποία παρεστάθη μετά μεγάλης επιτυχίας εις το εκεί θέατρον.»
ANDRE GRASSET DE SAINT-SAUVEUR, Voyage historique, littéraire et pittoresque dans les isles et possessions ci-devant vénitiennes du Levant..., Paris, chez Tavernier, AN VIII [=1800] , Μετάφραση: Κώστας Καιροφύλας
.
[ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ο ΛΙΜΗΝ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ, ΑΠΟ ΤΟΝ ANDRE GRASSET DE SAINT-SAUVEUR. Πάνω αριστερά ο περιηγητής σημειώνει τη θέση του όρμου του Κεριού ως Chierri



Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Δημοφιλείς κατηγορίες

...
Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες του blog μας

Whatsapp Button works on Mobile Device only