Αντιόχεια. Η πρωτεύουσα των Ελλήνων Σελευκιδών

Αντιόχεια. Η πρωτεύουσα των Ελλήνων Σελευκιδών που ο Σέλευκος Νικάτωρ συνέστησε με Αθηναίους εποίκους. Στον μεγάλο της Ιππόδρομο, το Θέατρον, τελούνταν οι Ολυμπιακές εκδηλώσεις από το 212 π.Χ υπό την αιγίδα των Ηλείων. Προς τιμήν του Διός, στον αφιερωμένο σε δημόσια κτίρια τομέα της Αντιοχείας· η Αντιόχεια είχε 4 τομείς: τα βασίλεια (ανακτορικά κτίρια), Ιπποδρόμιον και αγορά, Ελληνικό τομέα και τομέα άλλων εθνοτήτων. Σύντομα από την έναρξή τους οι Ολυμπιακοί επισκίασαν καθε άλλους αγώνες στην πόλη, που έκτοτε σπανίως αναφέρονταν.

Οι πιο αναλυτικές πηγές για τους αγώνες είναι αυτές του 4ου μ.Χ· του αρχι-ρήτορα της Αυτοκρατορίας πολυθεϊστή Λιβανίου και του Ιωάννη του Χρυσόστομου· και οι δύο γηγενείς Αντιοχείς. Έτσι αναφέρεται, ότι παρότι οι εορταστικές εκδηλώσεις διαρκούσαν για ένα μήνα στο Θέατρον, οι τελικοί γίνονταν σε ένα στάδιο στο προάστιο της Δάφνης, 8 χλμ από τα βασίλεια, αφιερωμένο στον Δία. Μία μεγάλη πομπή ξεκινούσε από την Αντιόχεια με τους συμμετέχοντες ενδεδυμένους με χαρακτηριστική στολή, κατευθυνόμενους με ευλάβεια προς το προάστιο της Δάφνης.

Όμως ο «τοὺς ἀθλητὰς ἐξ ἅπαντος ἀγείρων μυχοῦ» αγών - «από αθλητές απανταχού» - ο Λιβάνιος γράφει ότι είχε χάσει μεγάλο μέρος της ιερότητάς του. Καλεί τον πολυπληθή όχλο να σεβαστεί την ιερότητα και να μη «φωνασκίει» και να συμπεριφέρεται «ασεβώς» κατά την τέλεση, αλλαλάζοντας στις προσπάθειες του αθλητή της αρεσκείας του. Και πράγματι, οι Ολυμπιακοί ήταν ακόμη ένα δημοφιλές γεγονός, με παθιασμένους επισκέπτες από όλη την Αυτοκρατορία και δεν είχαν «παρακμάσει». Ήταν τόσο δημοφιλείς που μάλιστα μετείχαν και Χριστιανοί – παρότι ο κατόπιν Επίσκοπος της πόλης Πορφύριος τους καλούσε να μην μετέχουν «στα θέατρα, τους χορευτές και τους μίμους» των εκδηλώσεων. Παραταύτα ο Πορφύριος ωφελήθηκε από αυτά, διότι αναγορεύθηκε Επίσκοπος σε μία κενή εκκλησία κατά τους αγώνες, όπως αναφέρει ο Παλλάδιος. Οι Χριστιανοί συμμετείχαν της πομπής και των αγώνων φορώντας την ενδεδειγμένη στολή, καθώς μεγάλο μέρος της ιεροτήτας είχε χαθεί.

Οπότε γεννάται το ερώτημα, γιατί καταργήθηκαν;

Οι Ολυμπιακοί της Αντιοχείας διεκόπησαν το 520 μ.Χ μετά από Έδικτο του Ιουστίνου για απαγόρευση καθε είδους αγώνος. Αυτό συμπεριλάμβανε και τίς Ιπποδρομίες και άλλες εκδηλώσεις. Η αιτία ήταν η συμπεριφορά των Πρασίνων και των Μπλε σε κάθε είδους εκδήλωση, η οποία γινόταν αφορμή για αναταραχές και καταστροφές. Υπάρχει μιά διαφορά βέβαια. Οι υπόλοιποι αγώνες ξανασυνεχίστηκαν μετά την άρση της απαγόρευσης, αλλά οι Ολυμπιακοί της Αντιοχείας όχι. Και αν δικαιολογείται η μη τέλεση Ολυμπιακών το 524, τί συναίβη το 528 ή το 532; Ήταν η πυρκαϊά του 525 ή οι σεισμοί του 526 και 528 που κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της πόλης; O προϋπολογισμός των Ολυμπιακών τηρούταν από τον Comes Orientis που έδρευε στην Αντιόχεια. Ήταν άλλες οι πρoτεραιότητές του; – καθώς επιδιόρθωσε άλλα δημόσια κτίρια. Ή υπήρχε δυσφορία από τον Ιουστινιανό να αφιερώσει πόρους σε ένα ελληνικό έθιμο, ονομάζοντας την πόλη «Θεόπολις» το 528; Δεν θα το μάθουμε ίσως ποτέ, διότι η πόλις κατεστράφη το 540 από τους Πέρσες.

Χριστιανικό ψηφιδωτό με απεικόνιση του Ολυμπιακού σταδίου Δάφνης, 5ος μ.Χ, Μουσείο Αντιοχείας
 

Με πολύ μεράκι αλλά και υπομονή συνεχίζουμε την προσπάθεια μας .Αθόρυβα …σιγά σιγά με πολύ   υπομονή αλλά και διάθεση προχωράμε 

Στόχος μας παραμένει να αρθρογραφούν οι πολίτες σε αθρα με   θέματα πολιτισμού   που  επιλέξουν

Το όνομα και επώνυμο αλλά η ευπρέπεια των άρθρων είναι απαραίτητα .Η διεύθυνση μας για επιστολές Άρθρα είναι   zantedanias@gmail.com 

Όπως έχουμε από την αρχή της προσπάθεια μας αναφέρει θα αναρτώνται μετά από έγκριση μας

Σας ευχαριστούμε από καρδιας

Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους ο οποίος φέρει και την ευθύνη των γραφομένων και δε συμπίπτουν κατ’ ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας

https://www.youtube.com/channel/UC0wk2ge3sheyTkgpAkeBang