Όπως έχει γίνει αναφορά, κατά την ελληνιστική περίοδο οι λόγιοι αναλώνονταν στο γιγάντιο έργο της συστηματικοποίησης της γνώσης· όχι μόνον της ελληνικής αλλά όλης της υπάρχουσας, στα Βασίλεια των Μακέδονων με τις πολυεθνικές, πανάρχαιες κουλτούρες. Ο Μελέαγρος ο Γαδαρεύς, από τα ελληνικότατα Γάδαρα της Συρίας, ειδικευόταν στην αποθησαύριση όλων των ελληνικών επιγράμματων μέχρι τον 1ο αιώνα π.Χ και την βασιλεία του Αντιόχου Επιφανούς Νικάτορος - κατά την οποιά οποία συνέγραψε. Πέραν αυτού του έργου συνέθεσε και ο ίδιος επιγράμματα όπως το κάτωθεν για τον εαυτό του, επιτύμβιο, δείγμα του πολυσυλλεκτικού της ελληνιστικής κουλτούρας:
«άφοβα διάβαινε ξένε, ο γηραιός κοιμάται
τον οφειλόμενον ύπνο με τους ευσεβείς,
ο Μελέαγρος του Ευκρατέως, που συνέπλεξε με τέχνη
τον γλυκόπικρο Έρωτα και τις χαρωπές Μούσες·
που άνδρωσε η μητέρα Τύρος των θεών και γέννησαν τα Γάδαρα,
και φρόντισε η φίλτατη Κως ως πρεσβύτερο, σύμβουλο του Μερόπη·
Αν είσαι Σύρος, σαλάμ· εάν είσαι Φοίνιξ, ναίδιος·
αν δε είσαι Έλλην, χαίρε· καθώς το ίδιο λες.»
ἀτρέμας, ὦ ξένε, βαῖνε· παρ᾿ εὐσεβέσιν γὰρ ὁ πρέσβυς
εὕδει κοιμηθεὶς ὕπνον ὀφειλόμενον,
Εὐκρατέως Μελέαγρος, ὁ τὸν γλυκύδακρυν Ἔρωτα
καὶ Μούσας ἱλαραῖς συστολίσας χάρισιν·
ὃν θεόπαις ἤνδρωσε Τύρος Γαδάρων θ᾿ ἱερὰ χθών,
Κῶς δ᾿ ἐρατὴ Μερόπων πρέσβυν ἐγηροτρόφει.
ἀλλ᾿ εἰ μὲν Σύρος ἐσσί, σαλάμ· εἰ δ᾿ οὖν σύ γε Φοῖνιξ,
ναίδιος· εἰ δ᾿ Ἕλλην, χαῖρε· τὸ δ᾿ αὐτὸ φράσον.
Είναι η μοναδική παρουσία του αραβο-συριακού σαλάμ στην ελληνική γραμματεία. Το ολίγον παράταιρο θεόπαις στη Νεοελληνική κάνει και αλλού την παρουσία του στα ελληνιστικά και ελληνο-ρωμαϊκά κείμενα. Όπως στον Σύρο Ιωάννη Δαμασκηνό τον 8ο:
«ἀπεστάλη ὑπὸ τοῦ θεοῦ ἄγγελος Γαβριὴλ πρὸς ταύτην τὴν ὄντως θεόπαιδα καί φησι πρὸς αὐτήν· Χαῖρε, κεχαριτωμένη, ὁ κύριος μετά σου.»
Ο δε Ιωάννης Τζέτζης τον 12ο, κυριολεκτικά αρχαιολάτρης και άριστος φιλόλογος - επαίρετο εαυτόν το γένος Έλλην - μιμείται, εώς αντιγράφει, το επίγραμμα του Μελέαγρου προσαρμόζοντάς το στην κοσμοπολίτικη, πολυεθνική Αυτοκρατορία των Κομνηνών:
«Καὶ Σκύθην ἀσπαζόμενος οὕτω προσαγορεύω:
καλὴ ἡμέρα σου, αὐθέντριά μου, καλὴ ἡμέρα σου, αὐθέντα μου
'σαλαμαλὲκ ἀλτὴ σαλαμαλὲκ ἀλτοῦγεπ'.
Τοῖς Πέρσαις πάλιν περσικῶς οὕτω προσαγορεύω:
καλὴ ἡμέρα σου, ἀδελφέ, ποῦ ὑπάγεις, πόθεν εἶσαι, φίλε;
'ἀσὰν χαΐς κουρούπαρζα χαντάζαρ χαραντάση'.
Τῷ δὲ Λατίνῳ προσφωνῶ κατὰ Λατίνων γλῶσσαν:
καλῶς ἦλθες, αὐθέντα μου, καλῶς ἦλθες, ἀδελφέ.
'βένε βενέστι δόμινε, βένε βενέσι φράτερ'.»
Τετράδραχμον του Αντιόχου Επιφανούς, κοπής Αντιοχείας 173-168 π.Χ· BAΣIΛEΩΣ ANTIOXOY ΘEOY EΠIΦANOYΣ, Ζευς ένθρονος με την Νίκη και σκήπτρο
https://www.youtube.com/channel/UC0wk2ge3sheyTkgpAkeBang
Ενημέρωση
και ψυχαγωγία. Επικοινωνία στο dsgroupmedia@gmail.com.
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας ή κάνετε την αρχή σε μία συζήτηση
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.